Is er een pad naar verlichting, of juist helemaal niet? Brug tussen de twee.

[ervaringsgetuige]

Is er een pad naar verlichting, of juist helemaal niet?
'k heb het is gevraagd aan Artificiële-intelligentie.
Zie antwoord:

Je raakt hier een fascinerend verschil aan tussen het boeddhisme en stromingen als advaita vedanta,
Hoe kun je deze tegenstelling begrijpen?

1. Perspectief van het Pad (Boeddhisme)
Dit perspectief is praktisch en psychologisch: zolang er een gevoel is van afgescheidenheid en lijden, is het zinvol om een pad te volgen dat leidt tot inzicht en bevrijding.

2. Perspectief van Geen Pad (Advaita)
Dit perspectief is absoluut en filosofisch: op het hoogste niveau is er nooit een afgescheiden ‘ik’ geweest, dus is er ook nooit een pad, een zoeker of een doel.



Brug tussen de twee

Interessant genoeg zijn er binnen het boeddhisme (vooral zen en dzogchen) ook leraren die wijzen op de paradox: het pad is nodig zolang je denkt dat je het nodig hebt, maar uiteindelijk is er niets te bereiken en niemand die iets bereikt. Ook de Boeddha sprak over “de vlot achterlaten als je de overkant bereikt hebt”.


Conclusie

• Boeddhisme: Praktisch pad voor wie lijden ervaart en bevrijding zoekt.
• Advaita: Radicale non-dualiteit; het idee van een pad is zelf deel van de illusie.

Beide benaderingen kunnen waardevol zijn, afhankelijk van waar je staat op je eigen zoektocht. Soms inspireert het idee van een pad tot groei; soms bevrijdt het inzicht dat er niets te bereiken valt.
Answer from Perplexity: https://www.perplexity.ai/search/de-stroom-betreden-die-leidt-n-a8AuHwKQTgOfeceUEb2SIg#2


En hoe zou één van mijn grote inspiratiebronnen, de beroemde en invloedrijke bewustzijnsonderzoeker psychiater Stanislav Grof, één van de grondleggers van de transpersoonlijke psychologie, hierop aansluiten of reageren?
Zie onder uit Artificiële-intelligentie:


Stanislav Grof zou op deze tegenstelling tussen het boeddhistische “pad” en de advaita-benadering van “geen pad” waarschijnlijk een integrerende en ervaringsgerichte visie bieden, gebaseerd op zijn werk met veranderde bewustzijnstoestanden en transpersoonlijke psychologie.

Grof’s kernideeën:

• Grof ziet spirituele ontwikkeling als een diep persoonlijk en universeel proces, waarbij mensen via buitengewone bewustzijnstoestanden (zoals diepe meditatie, ademwerk of psychedelica) directe ervaringen kunnen opdoen van eenheid, leegte of het goddelijke.
  
  
• Hij erkent dat veel spirituele tradities (waaronder het boeddhisme) duidelijke paden en methoden bieden om deze ervaringen te bereiken, maar benadrukt tegelijk dat ultieme inzichten vaak voorbij woorden, concepten en systemen gaan.

Hoe zou Grof reageren op “pad” versus “geen pad”?

• Grof zou waarschijnlijk stellen dat beide perspectieven waardevol zijn, afhankelijk van de fase van de zoeker. Voor velen is een gestructureerd pad behulpzaam om het ego te zuiveren en het bewustzijn te verruimen. Tegelijkertijd laten diepe mystieke ervaringen (zoals die in zijn sessies voorkomen) zien dat de ultieme realiteit niet gevangen kan worden in stappenplannen of dualistische concepten.
  
  
• In lijn met advaita zou Grof erkennen dat het uiteindelijke inzicht vaak een directe ervaring is van non-dualiteit, waarin het idee van een “ik” dat een pad volgt, oplost. Maar hij zou ook benadrukken dat de voorbereiding, het werken met blokkades en het integreren van ervaringen (zoals in het boeddhisme) essentieel kunnen zijn voor veel mensen om tot zo’n inzicht te komen.

Samenvattend:

Stanislav Grof zou niet kiezen voor óf het boeddhistische pad óf de advaita-benadering van geen pad, maar eerder stellen dat beide perspectieven elkaar aanvullen. Het pad kan de deur openen naar diepe ervaringen, maar uiteindelijk wordt de ultieme waarheid direct en voorbij alle methoden ervaren.


Answer from Perplexity: https://www.perplexity.ai/search/de-stroom-betreden-die-leidt-n-a8AuHwKQTgOfeceUEb2SIg#3