Je kunt mystiek zien als de allerhoogste vorm van spiritualiteit (die neiging had ik ook) maar ook als een neiging of inclinatie vind ik. Ik weet dat het wel zo gepresenteerd wordt dat alles wat een mysticus zegt onfeilbaar is...en je moet het allemaal met het hart verstaan...Zo dacht ik ook altijd. Naief?
Ik geloof nu dat het beter is een stap terug te zetten en mystiek te zien als de inclinatie in het hart:
-die de vereniging met het vormloze wil en zoekt
-die moeite heeft met afgezonderdheid, individualiteit, uniekheid, persoonlijkheid, grenzen
-een inclinatie die het vormloze als de perfectie ziet en als het zuivere
-een inclinatie het vormloze bestaan verwart met een echt open en onbegrensd genadevol hart
-een inclinatie die lijden associeert met een gevoel van afgezonderdheid, van eenzaamheid en dat wil oplossen door naar het vormloze bestaan te gaan
-een inclinatie die het Ik als de wortel ziet van al het lijden in plaats van die inclinatie zelf kent als bron van continuerend lijden
-een inclinatie die een vorm van begeerte is, alleen noemt de mysticus dit niet begeerte maar de liefde voor God.
In boeddhistische termen is het denk ik een soort arupa raga, begeerte naar het vormloze.
Je bijdrage raakt een belangrijk punt over mystiek en de neiging om deze als de hoogste vorm van spiritualiteit te zien, terwijl je nu meer oog hebt voor mystiek als een innerlijke inclinatie, een verlangen naar eenwording met het vormloze en het oplossen van afgescheidenheid. Je benoemt terecht dat deze neiging ook een vorm van begeerte kan zijn, al wordt het in mystieke tradities vaak als liefde voor God omschreven in plaats van als begeerte.
Wat mij steeds opnieuw opvalt, is dat je dit proces vooral rationeel en intellectueel benadert.
Een wijze leraar als mijn helderziende François vertelde mijn twintig jaar geleden dat we moeten oppassen dat ons rationeel denken niet onze grootste vijand wordt. Rationeel denken kan ons namelijk laten geloven in dingen die uiteindelijk illusoir blijken te zijn. Pas als we de moed hebben om dat rationele denken te doorbreken, kunnen we volgens hem tot een waar zelf komen en helder zien. Dat heldere weten is niet te leren op scholen of universiteiten, maar ligt besloten in de natuur, waar alles al aanwezig is.
Misschien is het interessant om je eigen benadering van mystiek ook eens te bekijken vanuit deze invalshoek: hoe verhoudt jouw rationele analyse zich tot de directe, niet-rationele ervaring waar veel mystici op wijzen?
Zou het kunnen dat het verlangen naar het vormloze juist niet volledig te vatten is in rationele termen, maar pas echt begrepen wordt als het denken even opzij gezet wordt?
In de tradities van non-dualisme en mystiek (zoals bij Meister Eckhart, Boeddha of Krishnamurti) wordt vaak benadrukt dat het werkelijke inzicht pas komt als het denken stilvalt en er een directe openheid ontstaat voor wat is.
Ik kan nog net de oogjes openhouden

perceptie-intuitie-wijsheid, drie oogjes
Naar mijn smaak overziet en dringt wijsheid door in zaken, het legt bloot, onthult.
Het is
niet het verstand dat ziet dat mystiek gebaseerd is op inclinatie, maar het wijsheids-oog ziet dit, naar mijn smaak.
Ervaringen, belevenissen, zijn slechts tijdelijke, momentele impressies, perceptie. Dit zijn indrukken die je van iets of iemand hebt.
Je kunt je daar niet alleen op baseren vind ik. Dat is niet wijs.
Wijsheid ontnuchtert (houden mensen niet van), aardt, balanceert, zuivert, koelt af.
Boeddha was een Ziener, en het wijsheidsoog verwijst daarnaar vind ik. Naar Zien.
Het wijsheidsoog is geen intuitie, volgens mij.
Kijk, als je een fata morgana najaagt op zoek naar water ziet het wijsheidsoog glashelder dat je in een dwaze zoektocht naar water bent verwikkeld (even als simpel voorbeeld).
Het overziet en doorziet alles. Maar ik zie dit niet als intuitieve kennis.
Francois, en veel anderen, hebben weliswaar een goede intuïtie maar dat betekent niet perse dat het wijsheidsoog geopend is.
Ik hoop dat je dit kunt lezen zonder boosheid of de gedachte dat ik aanmatigend doe. Ik weet weinig van francois, niks eigenlijk en dus is dit niet bedoeld als meting.
Intuitie heeft meer te maken met het vermogen niet conceptueel, niet via verbeelding, met iets of iemand verbonden te zijn en op een andere wijze kennis op te pikken.
Als een soort open kanaal.
Heel anders dan het wijsheidsoog omdat dit meer een doorzien is, dan een ontvangen van kennis. Zoals bij het zelf doorzien dat je een fata morgana najaagt, of het zelf doorzien dat je op een verkeerd Pad zit, een Pad dat leidt naar ellende etc. Het heeft meer te maken met doorzien hoe zaken in elkaar steken. Wijsheid dringt door als het ware, het is penetrerend van karakter en het heeft ook iets van over-Zicht, volgens mij.
Ja, mijn smaak is dat intuïtie iets anders is. Iemand met intuïtieve gaven kan volgens mij best wel slaperige wijsheidoogjes hebben

Als ik me niet vergis leren de suttas dat alleen bij een arahant en Boeddha het wijsheidsoog volledig geopend is. Geen slaperige oogjes meer.