Ik ben mijn weg kwijt. Mijn gevoel van identiteit. Ik weet niet wie ik ben, waar ik van houd en wat ik moet gaan doen.
Ik heb altijd de weg van anderen gevolgd. De rol van ondergeschikte "vriend', de rol van student. Maar wie ben ik nou eigenlijk?
Doordat ik mijn weg ben kwijtgeraakt, als ik die ooit al heb gevolgd, heb ik veel woede en verdriet in me. Het put me uit. De tijd gaat zo snel en ik heb het idee dat alles aan me voorbij gaat.
Hoe kom ik hieruit?
U schrijft dat u uw weg kwijt bent, dat impliceert dat u eerder wel een weg bewandelde. U geeft aan dat u veel woede en verdriet in u meedraagt, en dat het u uitput. Waarschijnlijk is dit de weg van de cultuur en de samenleving om u heen, de wereld waarin wij terecht komen via geboorte en die wij niet zelf hebben ontworpen. We worden op deze aarde gezet zonder dat we er om hebben gevraagd en zonder dat we richting hebben. Een kind wordt geleerd een richting te hebben, via opvoeding, scholing, sociaal burgerschap. Dat gaat vaak niet geheel zonder kleerscheuren en het is de vraag of het maatschappelijke ego uiteindelijk is waar het om draait. De wereld stelt dat dit inderdaad zo is, maar de mens is blijkbaar meer dan een maatschappelijk atoom, waaraan consumentisme wordt geboden.
U stelt dat u altijd anderen hebt gevolgd en rollen hebt aangenomen, student, “ondergeschikte vriend”, enzovoort. Dat impliceert dat u mogelijk het gevoel hebt dat u niet degene bent die uw eigen leven bestiert. Hetgeen een gevolg kan zijn van een opvoeding die te zwak was om een sterk ego te ontwikkelen, iemand die voor zichzelf opkomt en weet wat hij of zij wil. Dat kan diverse oorzaken hebben, zowel genetisch als sociaal. Uw rollen passen u niet als een maatkostuum, maar maak u wat dat betreft geen illusies. Niemand past naadloos in het keurslijf van de maatschappij. Veel mensen beseffen dat niet, en rennen maar door in de tredmolen van werken, vermaak, vakantie, en ga zo maar door. En als je er buiten valt, of het gevoel hebt dat het allemaal niet geheel past, dan geeft dat onzekerheid, dat u uit de maat loopt, een dissonant bent.
Maar een dissonant is geen dissident, een dissonant heeft de eigen toon, ook al denkt u dat die toon “uit de maat” loopt of niet welluidend is. U stelt dat u niet meer weet wat te doen, waar u van houd, en geen gevoel van identiteit hebt. Dat klinkt lastig, maar u leeft en de weg ligt pal voor uw neus. Dat lijkt flauw te klinken, maar het is de waarheid. Ik geloof niet dat u geen voorkeuren heeft of niet zou weten waar u van houd of wat afkeer in u oproept. U heeft ook een duidelijke identiteit, de identiteit die de voorgeleefde wereld beu is. Hoe kunt u er achter komen wat wel “waar” is voor u? Dat kan een lange weg zijn van ontdekken. Wellicht kunt u een soort lijst of dagboek maken waarin u noteert welke momenten voor u waardevol zijn en welke momenten u de balen heeft. Dan ziet u na een paar weken waarschijnlijk een bepaalde rode draad verschijnen, van wat u wel wilt en wat u niet wilt. En misschien is het belangrijk om niet de ander maar steeds te volgen, alsof u geen identiteit zou hebben. Maar die heeft u wel, want anders zou u nooit het negatieve gevoel hebben wat u beschrijft. U vergelijkt in uzelf welhaast ongemerkt dat wat u in ieder geval
niet prettig vindt met hoe het dagelijkse leven verloopt. Wellicht is het handig om grenzen te gaan stellen: dit wil ik niet, dat wil ik wel. Maar dan moet u wel zien uit te vinden
wat u wel of niet wenst.
Ik kan hier geen pasklaar antwoord op formuleren, u zult zelf via het tasten in het duister van uw wezen een weg moeten zien te vinden. Er is geen pasklaar antwoord, die pasklare antwoorden heeft u al ruimschoots ontvangen. Met alle gevolgen van dien. Misschien heeft u een goede vriend of vriendin waarmee u dit eens rustig kunt bespreken. Vraag dan of die persoon gewoon eens goed luistert naar wat u te zeggen heeft en vooral even niet meteen te gaan reageren met adviezen. Goed luisteren is zeer belangrijk, want dat is iets wat de hedendaagse mens eigenlijk bijna volledig is verleerd. We hebben overal en altijd meteen een mening over. Mocht u geen goede luisteraar hebben, probeer dan, wanneer het u echt niet lukt om helderheid te vinden, om desnoods professionele hulp te zoeken. Dat is heus geen schande. Wat u ook kunt proberen, als u uzelf voelt aangetrokken tot een bepaalde spirituele weg, wellicht zelfs het Boeddhisme, om u aan te sluiten bij een Boeddhistisch centrum e.a. Ik wil u wat dat betreft wel meegeven dat ook in dat geval het zeer belangrijk is om vooral grenzen te stellen. Ook in religie of spiritualiteit is het niet zo, dat je maar zomaar een soort verlengstuk moet zijn van wat of wie dan ook. Daadwerkelijke vrijheid betekent dat u (ontdekt wat u) bent, zoals het bestaan u daadwerkelijk gewild heeft. De eerste stap lijkt me acceptatie van uzelf,
totaal en zonder voorwaarden te stellen. U bent wie u bent, uniek en onvervangbaar. Dat klinkt leuk en misschien voelt u dit helemaal niet zo, maar het is de waarheid. Het is zaak dat u serieus aan de slag gaat met het ontwikkelen van uw eigen vrijheid, maar dan is het wel eerst nodig om uzelf als wezen accepteert (zowel geestelijk als lichamelijk), met alle fouten, gebreken, positieve en negatieve kanten. Door acceptatie kan het verdriet tijdelijk groter worden, maar dat moet dan maar. Uithuilen over wat u dwars zit is immers goed en heilzaam.
Ik weet niet of ik met het bovenstaande precies en feilloos de spijker op zijn kop sla.
Maar ik wens u veel sterkte en gelukzaligheid toe.
Met beleefde groet,
Basho
