Ja, er zijn wel sutta's die duidelijk maken dat de Boeddha natuurlijk ook wel wist en zag dat er zoiets is als
geluk in de vorm van zintuiglijk genoegens, geluk in de vorm van succes, van goede gezondheid, roem, eer, gevoel van controle/heersen, vriendschap, liefdevolle relaties etc...kortom alles wat wij normaal ook geluk noemen, dat kende en zag de Boeddha natuurlijk ook wel.
Maar de Boeddha had, waarschijnlijk, een totaalvisie op alles. Hij wist hoe futiel dit geluk uiteindelijk is, hoe belangrijk wij het ook vinden. Dit leven is zo vluchtig als mens, nog geen 100 jaar, terwijl wij al eindeloos ronddolen in allerlei bestaansvormen...juist omdat we zo begeren naar zulke vormen van geluk, dan weer eens hierin ons heil zoekend en dan weer eens daarin.
Wat wij niet hebben en de Boeddha waarschijnlijk wel was dat kosmisch besef van de totale nietszeggendheid van het heil zoeken in dit leven. Zoals schapen die rustig grazen niet beseffen dat ze elk moment kunnen worden afgevoerd naar de slacht, zo hebben wij ook geen besef van het onvoorstelbare lijden dat we al meegemaakt hebben en nog geen meemaken zolang we worden wedergeboren.
Zelfs al is dat in een hemel, dan nog, de kans is groot dat we daarna in de lagere rijken worden wedergeboren en daar eindeloos veel levens slijten, met intens leed.
Als je het meest geluk van mensen beziet (inclusief dat van mezelf) dan is dat vooral de roes van jeugd, de roes van gezondheid, de roes van eeuwig leven, de roes van plezier, de roes van succes, de roes van macht/heersen, de roes van...het zal allemaal uit elkaar spatten.
Wat mij betreft, de wereld is ingericht op 1 ding...blijf vooral dromen, blijf een kind, leef naief, wordt vooral niet wakker, koester die roes.
Het is die heilsboodschap die je werkelijk overal om je heen hoort, vind ik. En dit zit ook in ons, in mij wel in ieder geval. Er is zo'n verlangen naar roes. Zo groot dat als we dit even meemaken, bijvoorbeeld in de vorm van drank, drugs, verliefdheid, succes dan stijgt het ons ook meteen naar het hoofd. Meteen zijn we even gelukkig.
Volgens mij leert de Boeddha dat dit helemaal geen heilsboodschap is. De wereld heeft niks te bieden, anders dan wat aas om een haak die je niet ziet, wachtend tot de vissen happen. Het is allemaal begeerte opstokend. Passie versterkend. Het gaat allemaal richting binding, hechting, ellende.
De Boeddha onderwees een hele andere heils-richting, eentje van vrijmaken, onthechten, bevrijden, passieloosheid, zuiveren van geest.
Mijn eigen ervaring is dat het moeilijk is dat kind in je zelf dat altijd maar zo vol hoop is, zo vol verlangens en verwachtingen van dit leven, op te voeden, wat realiteitsbesef bij te brengen. Dat kind dat blijft maar dromen, verlangen. Ontnuchtering, desillusie, ontgoocheling, dat is wel het laatste wat het wil voelen.
Siebe
