Sommige dingen vind ik ook gewoon verkeerd zonder dat ik die mensen verkeerd vind.
Mooi!
Belangrijk is ook de "vind
ik verkeerd", zolang dit er bij blijft en het niet doorgetrokken wordt naar "het is verkeerd", dan is er al zo geen groot probleem meer. Wat "ik" er van vind is immers al een interpretatie. Het is het vasthouden aan en als algemene waarheid aanhouden van die interpretatie en het opdringen er van aan anderen, waar het voor anderen vervelend begint te worden.
Als we dan respect kunnen opbrengen voor de ander, dan kan die ander ook vrij uitdrukken wat hij/zij verkeerd en juist vindt, zonder dat daar steeds een tegenoffensief tegen moet opgezet worden. Dan vind er uitwisseling plaats over wat indidividuën "vinden" en kan daar een leerrijk proces uit ontstaan, lijkt mij.
Het vasthouden aan de leer is hierbij geen vrijgeleide. Ook die leer wordt geinterprerteerd, daar kom je niet buiten. Het gaat er niet om om hem letterlijk, dan wel figuurlijk te interpreteren, het gaat er om om er mee te werken, op je in te laten werken, je interpretatie ervan te laten evolueren tot elke vorm van interpretatie uiteindelijk wegvalt, maar dan zijn we al boeddha. Dus voor we Boeddha zijn, is wat wij vinden van de leer, interpretatie, sowieso, punt aan de lijn. Daar waar de leer leidt tot vasthouden aan de eigen interpretatie, hoor je best het alarmbelletje rinkelen.
Want, vergeet nooit: de boeddha heeft getwijfeld om een leer te brengen, omdat geen enkele leer hetgeen hij ontdekt had recht aan kon doen. Wat hij ontdekt had gieten in een leer, heeft grote consequenties: nl. een groot gekibbel over wat hij nu juist bedoeld zou hebben. Blindstaren op stukken tekst die vele jaren later opgetekend zijn en dan ook nog eens vrij uiteenlopend worden vertaald, is daarbij ook geen oplossing. In plaats van te kibbelen is de enige manier om er achter te komen wat hij bedoelt heeft, de leer in praktijk te zetten, komen tot het ontdekken wat boeddha ontdekt had, en pas dan, en enkel pas dan zal men met recht kunnen spreken over waar het nu echt om gaat, maar dan zit men met hetzelfde probleem als de boeddha:
'Deze Dhamma die ik heb ontdekt is diep, moeilijk te zien, moeilijk te begrijpen, vredevol en subliem, niet binnen de sfeer van redeneren, subtiel, enkel te ervaren door de wijzen."
Vandaar het is beter "inzicht" in de leer te verdiepen door de praktijk, in plaats van "kennis" van de leer te meten met een ander. Die praktijk is er ook één van ontwikkelen van respect voor elkaar, mededogen, liefde, zelf-relativering, leren van je fouten, loskomen van vaste idee-partronen, alles als veranderlijk zien, jezelf (wat je nu vind, vind je daarom morgen misschien niet meer) en ook anderen (ook in het feit dat zij anders evolueren als jij, dat hetgeen waar jij nu zo enthousiast om bent, dat dit misschien niet nodig is voor een ander, of helemaal anders loopt bij die ander).
En zoals ik je in een privé bericht ook duidelijk te kennen gaf: dit forum is breed, niet toegespitst op wat "jij vind" dat boeddhisme is, het omvat ook Mahayana, Tantrayana, Zen, Dzogchen, Westers boeddhisme, ... . Het is een open platform waarin er open kan uitgewisseld worden over al die stromingen (dat is helemaal iets anders als dat pure damma forum). Wat wij daarvan "vinden" is ons goed recht, maar het is niet ons recht dit hier voortdurend uit te spelen. Willen we hier communiceren en een leuke sfeer creeren, dan zullen we respect moeten opbrengen voor al die stromingen, los van wat wij er zelf allemaal van vinden, anders zal de sfeer hier nooit leuk worden.
Als je dit meeneemt in je bezinning, en wij ook in de onze, dan kunnen we misschien voorkomen dat we over een half jaar weer in hetzelfde verglijden. Wrijving zal er altijd zijn, zoals je schreef, dat maakt het juist allemaal des te boeiender en des te leerrijker. Van wrijving kan je vaak veel meer leren dan van bevestiging van wat je al dacht.
Wrijvende groeten,
Dorje.
