Als ik het antwoord van Dorje goed heb begrepen, zou bewustzijn los kunnen staan van een specifieke lichaam-geest combinatie.
Voor wat het waard is.
bewustzijn, zoals dat woord normaal dagelijks gebruikt wordt, zit altijd in een oorzaak-gevolg relatie.
Als er over Bewustzijn gesproken wordt in termen van "Alles is Bewustzijn", Non-dualiteit, een spiegel die reflecteert maar zelf niet bezoedeld kan worden door wat het reflecteert, "Eenheid" en dergelijke, dan spreken we over een heel andere context dan de dagdagelijkse. Het gaat dan wel degelijk over wat Gerealiseerd kan worden, en niet onder woorden gebracht kan worden.
De realiteit, zoals ik eerder ook al aangegeven heb, is nu eenmaal dat er tegenwoordig toch heel wat woorden aan gegeven worden, maar dat deze louter bedoeld zijn als verwijzingen, maar al te vaak opgepakt worden als Waarheden. Inspelend op die realiteit, die er nu eenmaal is, zou je je kunnen afvragen wat het meest bijdraagt tot het komen tot de juiste motivatie en het juiste pad: er tegen in gaan, of er in meegaan.
Ik ga dit antwoord niet voor anderen geven, het ligt waarschijnlijk voor iedereen anders, maar voor mij ligt het in er in meegaan om het terug te brengen tot waar het toe bedoeld is: als loutere verwijzing, niet als Waarheid op zich. En daarom zal ik dit altijd blijven doen. Ik ga niet in tegen de huidige opvattingen, alsof ze gevaarlijk zouden zijn, en misleidend, ze hebben allemaal hun waarde, en ze bereiken ons tegenwoordig langs zeer diverse kanalen sowieso, in die mate zelfs dat ze niet meer genegeerd kunnen worden.
Ik heb er alle begrip en zelfs alle respect voor dat iemand als Nico representatief blijft aan het Boeddhisme zoals in de pali sutta's omschreven is, mooi aangevuld met zijn eigen ervaring. Dit is broodnodig. En Nico, het is ook niet nodig om je in andere contexten te gaan verdiepen. Je kan niet beter zitten als waar je zit, feit is dat haast niemand van de moderne westerse mens daar nog gemakkelijk voor zal kiezen om zomaar naast jou te gaan zitten, tenzij ze via de taal die ze spreken en die hen raakt, op hetzelfde punt uitkomen als waar jij zit of waarnaar jij zit te kijken.
En dan hebben we het gewoon over hetzelfde:
“Wat is bewustzijn als nibbana bereikt is” dat moet ik antwoorden dat die vraag niet beantwoord kan worden. Ze behoort tot de onmogelijkheden, tot de dingen die niet omschreven kunnen worden, die niet uitgelegd kunnen worden.
Ja, helemaal!
Maar, en zo wordt er tegenwoordig erg veel gedaan, en het bereikt velen langs heel veel kanalen, en vooral het raakt velen: er kan wel naar verwezen worden. Dit verandert niets, maar dan ook niets aan het feit dat het niet omschreven kan worden en niet uitgelegd kan worden, maar het verandert wel iets aan het feit of het wel of niet herkend kan worden, gerealiseerd kan worden. En het raakt maar zo velen, omdat het iets van die herkenning aanraakt in ons.
Dzogchen, Zen, Mahamudra... het zijn ook allemaal ook Boeddhistische strekkingen, die dezelfde kant uitkijken als Nico, maar zij gaan nu eenmaal wel inspelen op dat wat in mensen kan aangeraakt worden en tegenwoordig sowieso vaak aangeraakt wordt.
Ik blijf er bij, het veiligste, stabielste, deugdzaamste is nog steeds dit niet aan te raken, maar langzaam in contact mee te komen door een stapsgewijze beoefening. Maar geen 1 duizendste van die zich geroepen voelen om de oorzaak van het lijden te gaan onderzoeken in de hoop het ooit te kunnen wegnemen, zal zich hier tegenwoordig door aangesproken voelen, zonder eerst zelf te proeven van waar het gevonden kan worden. Zonder te proeven van iets dat los staat van wat verschijnt, wat verdwijnt, wat niet oorzakelijk is, wat in geen categoriën te vatten is... Nibbana zelf.
Als mensen spontaan erg veel woorden gaan geven aan dit wat niet in woorden te vatten is, dan hoeft dit niet in de kiem gesmoord te worden, maar kan het aangewend worden om die motivatie te vinden om het daadwerkelijk wat dieper te gaan exploreren en wie weet ooit te realiseren. "Niet beinvloedbaar", mooi! Maar het is maar een beschrijving, het is maar een verwijzing, hang er niet aan vast, ga verder... "betrokken/liefdevol/mededogenvol/niet onderscheiden/één", ook mooi! Maar het is ook maar een beschrijving, het is maar een verwijzing, hang er niet aan vast, ga verder... durf proeven wat Nibbana is, wat vooraf gaat aan woorden, aan redeneringen, aan ervaren.
Eens je geproefd hebt, is er geen weg meer terug. Dan kun je geen gewoon leven meer leiden, dan laat het je nooit meer los, dan heb je geen motivatie meer nodig van buitenaf. Dan ga je sowieso op pad, toch als je niet bedwelmd geraakt door iets dat onaf is, dat ergens in blijft hangen er niet verder geëxploreerd wordt.
Laat mensen proeven, als ze al smaken dat er iets is dat onbeinvloedbaar is, of als de verwijzingen hiernaar iets aanraken in hun, laat ze dan ook de liefde of het mededogen smaken door niet te blijven hangen in een onverschilligheid, en als ze al Eenheid smaken, de onlosmakelijke samenhang van alles aan alles, als zulke verwijzingen iets aanraken in hun, laat ze dan ook smaken dat een eenheidservaring nog geen verlichting is, dat het een goede kant op wijst, maar een verwijzing blijft. Er valt steeds te ontdekken wat er aan wat ontdekt is nog vooraf gaat, tot dat je aan de oorsprong van alles geraakt, de oozaak van alles dat zelf geen gevolg is van iets anders.
Ik ga daar echt niet over zwijgen. Maar ik heb wel alle respect dat dit niet ieders weg is. Waar ik geen respect voor heb is dat er gezwegen zou moeten worden over wat mensen raakt en beweegt en tot verder ontdekken kan motiveren.
En nu ga ik mij weer wat terugtrekken. Ik heb weer even geschreven waar ik mij toe gedreven voelde te schrijven. Heeft iemand er iets aan, dan ben ik blij dat ik het niet tegengehouden heb, heeft iemand er niets aan, mijn excuses, maar zo zullen er altijd zijn, heeft niemand er iets aan. Tja, dan had ik beter gezwegen. Maar dat is moeilijk op voorhand in te schatten: vandaar: "heb je er niets aan, heeft niemand er iets aan, is het louter filosofie voor jullie, excuses voor het verspillen van jullie tijd dan, dan hadden jullie beter iets anders gelezen, gewoon maar de prullemand in dan, geen verdere woorden aan vuil maken meer.
Maar zolang de kans plausibel lijkt, dat er toch nog iemand is die iets heeft aan wat ik schrijf, zal ik hier blijven schrijven, maar niet meer onder de naam Dorje, maar onder de naam waarmee men mij in het dagdagelijkse leven normaal aanwijst. De behoefte om onder een schuilnaam te schrijven en forum en dagelijkse realiteit uit elkaar te houden, is ondertussen weggevallen.
Vriendelijke groeten,
Steve.