Auteur Topic: Wat is bewustzijn  (gelezen 1815 keer)

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Offline Moesa

  • Actief Boeddha Forum lid
  • Nieuwkomer
  • ****
  • Berichten: 647
Wat is bewustzijn
« Gepost op: 11-06-2021 09:43 »
Beste leden,

Misschien is die vraag al eens gesteld.

Wat is bewustzijn eigenlijk? Denk wel dat ik het ongeveer weet.

Kan er maar niet de vinger opleggen, denk ook niet dat het kan. Heeft het te maken met eenheid?

Wie o wie weet een antwoord


Offline one but not the same

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 114
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #1 Gepost op: 11-06-2021 18:16 »
Eerst maar aangeven of bewustzijn positief is (geluk) of negatief (lijden).
Indien afwisselend, wat weegt het zwaarst voor jou?

Offline one but not the same

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 114
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #2 Gepost op: 11-06-2021 18:49 »
Indien een eenheid dan kan bewustzijn altijd verwondering zijn, in plaats van positief-negatief.

Offline Bodhiboom

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 1917
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #3 Gepost op: 11-06-2021 19:21 »
Het bewustzijn is de spiegel waardoor de Observeerder de wereld bekijkt. Alles verschijnt erin, maar hij word niet meer en niet minder daardoor, en ook niet schoner of meer vuil.
“Absorb what is useful, discard what is not, add what is uniquely your own.”
— Bruce Lee

Offline one but not the same

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 114
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #4 Gepost op: 12-06-2021 12:57 »
Het bewustzijn is de spiegel waardoor de Observeerder de wereld bekijkt. Alles verschijnt erin, maar hij word niet meer en niet minder daardoor, en ook niet schoner of meer vuil.

Hoe staat het dan met de betrokkenheid?

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #5 Gepost op: 12-06-2021 17:16 »
Het bewustzijn is de spiegel waardoor de Observeerder de wereld bekijkt. Alles verschijnt erin, maar hij word niet meer en niet minder daardoor, en ook niet schoner of meer vuil.
Mooi antwoord.

Hoe staat het dan met de betrokkenheid?
Mooie vraag.
« Laatst bewerkt op: 12-06-2021 17:18 door Dorje »

Offline nico70+

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 1075
    • facetten van het boeddhisme
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #6 Gepost op: 13-06-2021 07:20 »
Beste,

Gevraagd werd wat bewustzijn is, wat eronder verstaan moet worden.

Bewustzijn is de geestelijke bevestiging van indrukken van de zintuigen. Het bewustzijn ervaart; het ervaart "aangenaam", het ervaart "pijnlijk", het ervaart "noch pijnlijk noch aangenaam".

Maar bewustzijn is een tijdelijk, geen blijvend verschijnsel. Het is als een vonk die ontstaat door contact van het staal van het mes met de slijpsteen. Bewustzijn ontstaat in afhankelijkheid van oorzaken, namelijk in afhankelijkheid van zintuig en bijbehorend object.
Bewustzijn wordt ingedeeld naar de oorzaken in afhankelijkheid waarvan het ontstaat. Wanneer bewustzijn ontstaat in afhankelijkheid van oog en vorm, dan geldt het als zienbewustzijn. Wanneer bewustzijn ontstaat in afhankelijkheid van oor en geluid, dan geldt het als hoorbewustzijn. Wanneer bewustzijn ontstaat in afhankelijkheid van neus en geur, dan geldt het als ruikbewustzijn. Wanneer bewustzijn ontstaat in afhankelijkheid van tong en smaak, dan geldt het als smaakbewustzijn. Wanneer bewustzijn ontstaat in afhankelijkheid van lichaam en aanrakingsobject, dan geldt het als aanrakingsbewustzijn. Wanneer bewustzijn ontstaat in afhankelijkheid van geest en geestobject, dan geldt het als geestbewustzijn. M.a.w. er ontstaat visueel bewustzijn ten gevolge van oog, voorwerp en contact; er ontstaat auditief bewustzijn ten gevolge van oor, geluid en contact; er ontstaat geurbewustzijn ten gevolge van neus, geur en contact; er ontstaat smaakbewustzijn ten gevolge van tong, voorwerp en contact; er ontstaat aanrakingsbewustzijn ten gevolge van lichaam, object en aanraking; er ontstaat geestbewustzijn ten gevolge van denken, gedachten en contact. Kortom, er zijn zes soorten van bewustzijn: bewustzijn door zien, horen, ruiken, proeven, aanraken en denken.

Nico
« Laatst bewerkt op: 13-06-2021 07:25 door nico70+ »

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #7 Gepost op: 13-06-2021 21:44 »
Bewustzijn is een woord, een samenstelling van een aantal letters, die op zich geen enkele betekenis heeft, maar waar in bepaalde contexten betekenis aan gegeven wordt.

En naar gelang de contexten verschillen, kunnen deze betekenissen ook verschillen.

In de context van de Pali sutta's krijgt het blijkbaar voornamelijk de betekenis van iets dat ontstaat als er contact is tussen een object en een zintuig.

In een andere context kan Bewustzijn (in deze vaak met een hoofdletter geschreven, omdat het niet slaat op iets dat gebonden is aan een specifiek lichaam met zintuigen, noch aan een specifieke geest) de betekenis krijgen van dat waarin verschijnselen kunnen verschijnen. En kan er van gezegd worden dat het zelf niet verandert. Dat het niet beïnvloed wordt door wat er in verschijnt, het wordt niet meer en niet minder daardoor, en ook niet schoner of meer vuil. In deze context is wat boven benoemd is als bewustzijn, gewoon contact-bewustzijn, iets wat er in verschijnt en weer verdwijnt, een tijdelijk verschijnsel.

Het is net als met het woord stilte. In de ene context verwijst stilte naar de afwezigheid van geluid. In een andere context is stilte de drager van het geluid. In de eerste context komt en gaat stilte, in de laatste is stilte er altijd.

Er zijn nog contexten. Er is een context waarin Bewustzijn en dat wat er in verschijnt niet meer als twee onderscheiden zaken worden gezien, als Eenheid dus. De eerdere context kan leiden tot een onverschilligheid of onbetrokkenheid van Bewustzijn. Maar in deze context is er geen sprake meer van onbetrokkenheid.

En dan is er nog een context, eentje waarin dat Bewustzijn wel als niet onderscheiden van wat er in verschijnt wordt gezien, maar dat er zelfs toch nog iets aan vooraf gaat. Hiermee kan herkend worden dat Bewustzijn en dat waaruit het opkomt én dat wat in Bewustzijn verschijnt allemaal je eigen spontane manifestatie is en deze herkenning is verlichting. Toch in die laatste context.

Er zijn vele contexten, niet slechts één.
« Laatst bewerkt op: 13-06-2021 22:58 door Dorje »

lushan3

  • Gast
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #8 Gepost op: 14-06-2021 07:49 »
Je kunt het bewustzijn (met een hoofdletter of niet) als zodanig helemaal niet omschrijven. En als je dat toch doet, kan het uitsluitend in ontkennende zin, wat het niet is (neti-neti: niet dit, niet dat). En dan nog is dat een hachelijke onderneming. Er valt gewoon niets over te zeggen. Onze redenaties schieten hierin te kort.

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #9 Gepost op: 14-06-2021 08:40 »
Je kunt het bewustzijn (met een hoofdletter of niet) als zodanig helemaal niet omschrijven. En als je dat toch doet, kan het uitsluitend in ontkennende zin, wat het niet is (neti-neti: niet dit, niet dat). En dan nog is dat een hachelijke onderneming. Er valt gewoon niets over te zeggen. Onze redenaties schieten hierin te kort.

Ook dat hangt af van de context. Binnen een bepaalde context kan je het perfect hebben over de stilte als tegengesteld aan lawaai. In een andere context kan je het perfect hebben over de stilte die het lawaai draagt, en het aan te wijzen als iets/niets dat er altijd is en niet verdwijnt als er lawaai in verschijnt. Het is maar als je zulke perfect-binnen-hun-context-geldige-redeneringen gaat verabsoluteren en als absolute beschrijving gaat nemen buiten alle context om, dat het niet meer juist is.

En dan nog... kunnen er woorden gebruikt worden om te verwijzen naar dat wat alle woorden en redeneringen vooraf gaat. Zoals je wil: dat wat noch woord, noch niet woord is, noch bestaand, noch niet bestaand, noch dit, noch dat (neti-neti) of zoals een ander wil: dat het buiten categorie van woord, beschrijving, redenering is, vooraf aan alle categorieën. Zolang je niet gaat vastklampen aan de woorden (of er in verzet tegen gaat, wat hetzelfde is, maar dan de andere kant van de medaille), als je ze niet gaat verabsoluteren en als beredeneerbare Waarheid op zich gaat houden, dan kunnen woorden je zelfs helpen om weg te vallen in dat wat vooraf aan alle woorden en redeneringen is, vooraf aan het relatieve, het absolute en zelfs aan het onderscheiden zijn van beiden, in dat of zoals je wil, niet-dat, waar er geen woorden/redeneren/tegenstellingen/Bewustzijn is. Het van hieruit terug zien opkomen van dit alles, maakt dat ingezien kan worden dat hoewel het op kan komen, hoewel er woorden op geplakt worden, hoewel het in rederingen gegoten wordt, dat het zelf ook allemaal maar opgekomen is en dus geen Waarheid op zich. De Waarheid op zich is dan herkend als dat wat aan dit alles vooraf gaat, maar dit alles, zelfs die woorden en rederingen niet buiten sluit, het hoort er allemaal bij, het is gewoon herkend als geen Waarheid op zich. Gewoon waar binnen bepaalde context en zinvol binnen die context. En nog zinvoller als de context gaat verwijzen naar wat elke context vooraf gaat.

Daarom: laat iedereen maar omschrijven, maar laat niemand vast komen te zitten in een specifieke beschrijving. Hoe meer schijnbaar tegengestelde beschrijvingen je gelijktijdig kan houden, hoe dichter je bij Waarheid komt, niet hoe minder...

« Laatst bewerkt op: 14-06-2021 08:48 door Dorje »

lushan3

  • Gast
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #10 Gepost op: 14-06-2021 09:31 »
Jij hebt het over context en kaders, waarbinnen je zou kunnen redeneren. Dat is mijns inziens een ander verhaal en is wat dat betreft voer voor filosofen. Ik zei, en herhaal dat nog eens voor de duidelijkheid: "Je kunt het bewustzijn (met een hoofdletter of niet) als zodanig helemaal niet omschrijven." Met andere woorden: je kunt de aard (als zodanig) van het bewustzijn (met een hoofdletter of niet) helemaal niet omschrijven. Absoluut niet. Uitgesloten. En eigenlijk valt de waarheid (met een hoofdletter of niet) exact onder hetzelfde, ook daar kunnen we helemaal niets over zeggen. Elke redenering daarover is "vals" door de beperkingen van de context of het kader waarbinnen je er over redeneert. Zoals gezegd is dat slechts voer voor filosofen. Ik ben geen filosoof. Het is een interessant terrein, maar zeer beperkt door de eigen context en de aangegeven kaders.

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #11 Gepost op: 14-06-2021 13:30 »
Beste BA,

Filosofen rederen om te redeneren.
Realiseerders realiseren wat vooraf gaat aan redeneren en sluiten daarbij woorden en redeneringen als verwijzing niet uit.
Ze gebruiken ze gewoon niet om er verder op door te filosoferen, op door te redeneren.

Ze gebruiken ze om te verwijzen naar wat met geen woorden te beschrijven is. Niet om het te gaan beschrijven op zich, maar om te realiseren wat er aan elke beschrijving vooraf gaat. Zonder te gaan vasthangen aan die woorden, maar ook zonder ze te hoeven verwerpen. 

Het is maar als je zulke perfect-binnen-hun-context-geldige-redeneringen gaat verabsoluteren en als absolute beschrijving gaat nemen buiten alle context om, dat het niet meer juist is.

En dan nog... kunnen er woorden gebruikt worden om te verwijzen naar dat wat alle woorden en redeneringen vooraf gaat. Zoals je wil: dat wat noch woord, noch niet woord is, noch bestaand, noch niet bestaand, noch dit, noch dat (neti-neti) of zoals een ander wil: dat het buiten categorie van woord, beschrijving, redenering is, vooraf aan alle categorieën. Zolang je niet gaat vastklampen aan de woorden (of er in verzet tegen gaat, wat hetzelfde is, maar dan de andere kant van de medaille), als je ze niet gaat verabsoluteren en als beredeneerbare Waarheid op zich gaat houden, dan kunnen woorden je zelfs helpen om weg te vallen in dat wat vooraf aan alle woorden en redeneringen is, vooraf aan het relatieve, het absolute en zelfs aan het onderscheiden zijn van beiden, in dat of zoals je wil, niet-dat, waar er geen woorden/redeneren/tegenstellingen/Bewustzijn is. Het van hieruit terug zien opkomen van dit alles, maakt dat ingezien kan worden dat hoewel het op kan komen, hoewel er woorden op geplakt worden, hoewel het in rederingen gegoten wordt, dat het zelf ook allemaal maar opgekomen is en dus geen Waarheid op zich. De Waarheid op zich is dan herkend als dat wat aan dit alles vooraf gaat, maar dit alles, zelfs die woorden en rederingen niet buiten sluit, het hoort er allemaal bij, het is gewoon herkend als geen Waarheid op zich. Gewoon waar binnen bepaalde context en zinvol binnen die context. En nog zinvoller als de context gaat verwijzen naar wat elke context vooraf gaat.

Er is hier door forum-deelnemers gesproken over contact-bewustzijn, Bewustzijn dat niet beïnvloed is door wat er in verschijnt, betrokkenheid en Eenheid. En dit mag er allemaal zijn, en zelfs naast elkaar. Zolang er maar niet aan vast gehouden wordt als Absolute Waarheid, als Bewustzijn of Waarheid zelf.

Door te zwijgen ga je niemand wijzen op wat gerealiseerd kan worden. Toch niet op een forum en al zeker niet als er een vraag naar wordt gesteld:

Wat is bewustzijn eigenlijk?
Kan er maar niet de vinger opleggen, denk ook niet dat het kan. Heeft het te maken met eenheid?

Mijn antwoord daarop is echt niet: je moet er over zwijgen. Mijn antwoord is: je kan er de vinger niet opleggen, maar je kan er wel met de vinger naar wijzen en dit vanuit verschillende invalshoeken. Het wijzen is op zich niet verkeerd, zolang de vinger maar niet gaat gehouden worden voor dat waar het naar tracht te wijzen. Zolang je van de verwijzing maar geen filisofie gaat maken.



Citaat
"In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Het was in het begin bij God. Alles is erdoor ontstaan en zonder dit is niets ontstaan van wat bestaat. In het Woord was leven en het leven was het licht voor de mensen. Het licht schijnt in de duisternis en de duisternis heeft het niet in haar macht gekregen...(verzen 1-5).

Bron: Evangelie volgens Johannes

Citaat
In het begin, voordat er iets was, bestonden de namen 'samsara' en 'nirvana' nog niet en alles was de oorspronkelijke grond van het zijn.
Toen ontstond uit die grond van zijn het Gewaarzijn. Op dezelfde manier waarop het natuurlijke licht van een kristal begint te stralen als er zonlicht op valt, zo kwam de oorspronkelijke wijsheid van Gewaarzijn tot leven door de levenswind. Daardoor brak het zegel van de vaas van de eeuwige jeugd en het spontaan ontstane heldere licht verscheen in de lucht als de opkomende zon, en manifesteerde zich als de zuivere gebieden van puur zijn en oorspronkelijk gewaarzijn."

Toen begreep de dharmakaya Kuntu Zangpo dat dit zijn spontane manifestatie was en ogenblikkelijk loste het uiterlijke licht van puur zijn en oorspronkelijk gewaarzijn op in het heldere innerlijke licht. In de oorspronkelijke grond van het zijn, die vanaf het begin zuiver is, bereikte hij de verlichting.

Wij, niet-verlichtte wezens, begrepen echter niet dat de aard van de spontaan ontstane verschijnselen onze eigen natuurlijke uitstraling was, en onoplettend waarnemen en verwarring waren het gevolg. Dit wordt 'de onwetendheid die elke waarneming vergezelt' genoemd.

Toen werden het heldere licht en de verschijnselen die uit de grond van het heldere licht voortkwamen, als twee verschillende dingen beschouwd. Dit is de zogenaamde 'onwetendheid die ontstaat door denkbeelden' Op dat moment liepen wij in de val van verward dualisme.

Bron: Dozgchen realisatie-poezie: de vlucht van de Garoeda, Shabkar Lama.

Hier gaat het om: het herkennen/realiseren van de oorsprong, en het bestaan/leven/licht dat daaruit tot onstaan is kunnen komen, het gaat niet om het filosoferen erover.
Als zulke woorden niets doen, niets aanraken, niets in zicht brengen, dan rest er alleen maar filosofie. En die filosofie, mag je gerust de prullemand in smijten. Dat mag je voor jezelf doen, dat hoef je niet voor een ander te doen, want voor een ander is het misschien helemaal geen filosofie.

Op een forum gebruik ik woorden, niet om de woorden zelf, maar om in zicht te krijgen van wat er aan vooraf gaat: het begin, de oorsprong.
Het doet je wat, of het doet je niets.

« Laatst bewerkt op: 14-06-2021 13:45 door Dorje »

Offline nico70+

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 1075
    • facetten van het boeddhisme
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #12 Gepost op: 14-06-2021 14:27 »
Beste,

De vraag was wat bewustzijn is. Ik heb die vraag beantwoord ervan uitgaande dat bedoeld is het bewustzijn zoals dat woord normaal dagelijks gebruikt wordt.  Ik ging er niet van uit dat er een ander bewustzijn mee bedoeld zou zijn. Vraag: Is er wel een ander bewustzijn? Of ontstaat elk bewustzijn op de een of andere manier door oorzaken?

Als ik het antwoord van Dorje goed heb begrepen, zou bewustzijn los kunnen staan van een specifieke lichaam-geest combinatie. Zoiets is niet in overeenstemming met het Theravada. 
Bewustzijn zou iets zijn waarin verschijnselen kunnen verschijnen. Het zou zelf niet veranderen, zou niet beïnvloed worden door wat er in verschijnt.
De uitleg van de andere contexten gaan mijn begrip te boven. Ik ben oud en moe en daar veel aandacht aan te besteden lijkt me niet zinvol op dit moment.

Maar enkele woordjes nog.
Als met de vraag wat is bewustzijn bedoeld wordt: “Wat is bewustzijn als nibbana bereikt is” dat moet ik antwoorden dat die vraag niet beantwoord kan worden. Ze behoort tot de onmogelijkheden, tot de dingen die niet omschreven kunnen worden, die niet uitgelegd kunnen worden.
Ik heb vroeger eens geschreven over Nibbana. De bedoeling was toen NIET om te beschrijven wat Nibbana nu precies is, maar WEL om de angst te verdrijven die bij menigeen heerst, namelijk de angst dat Nibbana een verdwijnen in een niets is. Ik heb toen aangetoond (of proberen aan te tonen) dat men geen angst hoeft te hebben om naar Nibbana te streven, dat men niet verdwijnt in een leegte.

Het bewustzijn van degene die Nibbana heeft verwerkelijkt, degene die bevrijd is van de last van bestaan, die volledig vrij is, is omschreven als een onbegrensd bewustzijn, een bewustzijn dat “alleen gaat”, dat vrij is van de metgezellen begeerte, haat, en onwetendheid.

Ik heb Nibbana nog niet bereikt, dus ik kan over dat volledig bevrijde, onbegrensde bewustzijn niet uit eigen ervaring schrijven. Maar enkele voorbeelden kunnen misschien duidelijk maken wat eronder verstaan moet worden.

Vroeger rookte ik veel, heel veel, wel 40 sigaretten per dag. Ik ben toen met roken gestopt. Heeft even wat moeite gekost. Maar toen ik er definitief mee stopte, kon ik langs elke tabakszaak lopen zonder de neiging om sigaretten te kopen. Iemand kon me een sigaret aanbieden en ik was in staat het aanbod zonder moeite af te wijzen. Wat roken betreft was ik toen vrij. Er was geen enkele neiging meer naar rookartikelen.
Andere mensen die roken zijn er nog; rookartikelen zoals sigaretten, sigaren en shag, zijn er nog; de fabriek waar sigaretten gemaakt worden, is er nog, de handelaar die de rookartikelen verkoopt, is er nog. Maar de neiging naar rookartikelen is verdwenen. Bij het zien of ruiken van tabaksartikelen is er wel nog het bewustzijn dat die artikelen er zijn, maar er is geen neiging meer om die artikelen te willen hebben of te willen gebruiken.
In zoverre is de geest dus vrij van neigingen.

Vroeger dronk ik veel, heel veel. Gelukkig werd het nutteloze ervan ingezien en stiopte ik met drinken van alcoholische drank. Ik kan toen zonder problemen langs een café lopen, kon zonder problemen een zaak binnengaan waar alcoholische drank verkocht werd. Er was geen enkele neiging meer om alcoholische drank te nuttigen. Ik was volledig vrij geworden van die neiging.
Bij het zien of ruiken van alcoholische drank is er wel nog het bewustzijn dat die drank er is, maar er is geen neiging meer om die drank te willen hebben of te willen gebruiken.
In zoverre is de geest dus vrij van neigingen.

Het gemoed van de mens die nog niet bevrijd is van de smetten, boeien, hindernissen, is geneigd naar dingen die niet leiden naar de bevrijding van de geest.
Als via de zintuigen iets waargenomen wordt, is er nog de neiging: “Dat is van mij.” (Ik zie, ik hoor, ik ruik, ik proef, ik voel, ik denk). Door dat zich-iets-toeëigenen ontstaat de neiging datgene te beschermen wat men zich heeft toegeëigend. Men denkt: “Dat wil ik wel; dat wil ik niet; wat ik wil hebben, daar moet ik moeite voor doen om het te behouden; wat ik niet wil hebben daar moet ik moeite voor doen om het weg te jagen, te verdrijven.” Ruzie en oorlog ontstaan op die manier. Doordat het bewustzijn niet vrij is van neigingen.
Maar als er geen slechte neigingen meer zijn, dan is het gemoed, de geest, het gewaarzijn vrij, is ongebonden, is onbegrensd, gaat alleen. Dan is men niet meer slaaf van slechte neigingen, maar vrij ervan, heer en meester. Men kan gaan waarheen men wil.

Dat is m.i. het vrije bewustzijn. Het stelt niet samen, m.a.w. het bewustzijn gaat niet meer gepaard met begeerte, haat, onwetendheid. En het is niet samengesteld, m.a.w. het kan niet meer uiteenvallen.

Men zou dus kunnen zeggen dat het niet verandert en niet beïnvloed wordt. Maar of deze omschrijving van bewustzijn gelijk is aan wat boven door Dorje bedoeld is, weet ik niet.

Tot zover mijn pogingen om datgene wat niet omschreven kan worden, enigszins begrijpelijk te maken.

Nico

« Laatst bewerkt op: 14-06-2021 14:31 door nico70+ »

lushan3

  • Gast
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #13 Gepost op: 14-06-2021 14:36 »
@Dorje: zoals je wilt.

@nico 70+: dank voor je uitgebreide uitleg! ;)

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #14 Gepost op: 14-06-2021 16:37 »
Als ik het antwoord van Dorje goed heb begrepen, zou bewustzijn los kunnen staan van een specifieke lichaam-geest combinatie.

Voor wat het waard is.

bewustzijn, zoals dat woord normaal dagelijks gebruikt wordt, zit altijd in een oorzaak-gevolg relatie.

Als er over Bewustzijn gesproken wordt in termen van "Alles is Bewustzijn", Non-dualiteit, een spiegel die reflecteert maar zelf niet bezoedeld kan worden door wat het reflecteert, "Eenheid" en dergelijke, dan spreken we over een heel andere context dan de dagdagelijkse. Het gaat dan wel degelijk over wat Gerealiseerd kan worden, en niet onder woorden gebracht kan worden.

De realiteit, zoals ik eerder ook al aangegeven heb, is nu eenmaal dat er tegenwoordig toch heel wat woorden aan gegeven worden, maar dat deze louter bedoeld zijn als verwijzingen, maar al te vaak opgepakt worden als Waarheden. Inspelend op die realiteit, die er nu eenmaal is, zou je je kunnen afvragen wat het meest bijdraagt tot het komen tot de juiste motivatie en het juiste pad: er tegen in gaan, of er in meegaan.

Ik ga dit antwoord niet voor anderen geven, het ligt waarschijnlijk voor iedereen anders, maar voor mij ligt het in er in meegaan om het terug te brengen tot waar het toe bedoeld is: als loutere verwijzing, niet als Waarheid op zich. En daarom zal ik dit altijd blijven doen. Ik ga niet in tegen de huidige opvattingen, alsof ze gevaarlijk zouden zijn,  en misleidend, ze hebben allemaal hun waarde, en ze bereiken ons tegenwoordig langs zeer diverse kanalen sowieso, in die mate zelfs dat ze niet meer genegeerd kunnen worden.

Ik heb er alle begrip en zelfs alle respect voor dat iemand als Nico representatief blijft aan het Boeddhisme zoals in de pali sutta's omschreven is, mooi aangevuld met zijn eigen ervaring. Dit is broodnodig. En Nico, het is ook niet nodig om je in andere contexten te gaan verdiepen. Je kan niet beter zitten als waar je zit, feit is dat haast niemand van de moderne westerse mens daar nog gemakkelijk voor zal kiezen om zomaar naast jou te gaan zitten, tenzij ze via de taal die ze spreken en die hen raakt, op hetzelfde punt uitkomen als waar jij zit of waarnaar jij zit te kijken.

En dan hebben we het gewoon over hetzelfde:

“Wat is bewustzijn als nibbana bereikt is” dat moet ik antwoorden dat die vraag niet beantwoord kan worden. Ze behoort tot de onmogelijkheden, tot de dingen die niet omschreven kunnen worden, die niet uitgelegd kunnen worden.

Ja, helemaal!
Maar, en zo wordt er tegenwoordig erg veel gedaan, en het bereikt velen langs heel veel kanalen, en vooral het raakt velen: er kan wel naar verwezen worden. Dit verandert niets, maar dan ook niets aan het feit dat het niet omschreven kan worden en niet uitgelegd kan worden, maar het verandert wel iets aan het feit of het wel of niet herkend kan worden, gerealiseerd kan worden. En het raakt maar zo velen, omdat het iets van die herkenning aanraakt in ons.

Dzogchen, Zen, Mahamudra... het zijn ook allemaal ook Boeddhistische strekkingen, die dezelfde kant uitkijken als Nico, maar zij gaan nu eenmaal wel inspelen op dat wat in mensen kan aangeraakt worden en tegenwoordig sowieso vaak aangeraakt wordt.

Ik blijf er bij, het veiligste, stabielste, deugdzaamste is nog steeds dit niet aan te raken, maar langzaam in contact mee te komen door een stapsgewijze beoefening. Maar geen 1 duizendste van die zich geroepen voelen om de oorzaak van het lijden te gaan onderzoeken in de hoop het ooit te kunnen wegnemen, zal zich hier tegenwoordig door aangesproken voelen, zonder eerst zelf te proeven van waar het gevonden kan worden. Zonder te proeven van iets dat los staat van wat verschijnt, wat verdwijnt, wat niet oorzakelijk is, wat in geen categoriën te vatten is... Nibbana zelf.

Als mensen spontaan erg veel woorden gaan geven aan dit wat niet in woorden te vatten is, dan hoeft dit niet in de kiem gesmoord te worden, maar kan het aangewend worden om die motivatie te vinden om het daadwerkelijk wat dieper te gaan exploreren en wie weet ooit te realiseren. "Niet beinvloedbaar", mooi! Maar het is maar een beschrijving, het is maar een verwijzing, hang er niet aan vast, ga verder... "betrokken/liefdevol/mededogenvol/niet onderscheiden/één", ook mooi! Maar het is ook maar een beschrijving, het is maar een verwijzing, hang er niet aan vast, ga verder... durf proeven wat Nibbana is, wat vooraf gaat aan woorden, aan redeneringen, aan ervaren.

Eens je geproefd hebt, is er geen weg meer terug. Dan kun je geen gewoon leven meer leiden, dan laat het je nooit meer los, dan heb je geen motivatie meer nodig van buitenaf. Dan ga je sowieso op pad, toch als je niet bedwelmd geraakt door iets dat onaf is, dat ergens in blijft hangen er niet verder geëxploreerd wordt.

Laat mensen proeven, als ze al smaken dat er iets is dat onbeinvloedbaar is, of als de verwijzingen hiernaar iets aanraken in hun, laat ze dan ook de liefde of het mededogen smaken door niet te blijven hangen in een onverschilligheid, en als ze al Eenheid smaken, de onlosmakelijke samenhang van alles aan alles, als zulke verwijzingen iets aanraken in hun, laat ze dan ook smaken dat een eenheidservaring nog geen verlichting is, dat het een goede kant op wijst, maar een verwijzing blijft. Er valt steeds te ontdekken wat er aan wat ontdekt is nog vooraf gaat, tot dat je aan de oorsprong van alles geraakt, de oozaak van alles dat zelf geen gevolg is van iets anders.

Ik ga daar echt niet over zwijgen. Maar ik heb wel alle respect dat dit niet ieders weg is. Waar ik geen respect voor heb is dat er gezwegen zou moeten worden over wat mensen raakt en beweegt en tot verder ontdekken kan motiveren.

En nu ga ik mij weer wat terugtrekken. Ik heb weer even geschreven waar ik mij toe gedreven voelde te schrijven. Heeft iemand er iets aan, dan ben ik blij dat ik het niet tegengehouden heb, heeft iemand er niets aan, mijn excuses, maar zo zullen er altijd zijn, heeft niemand er iets aan. Tja, dan had ik beter gezwegen. Maar dat is moeilijk op voorhand in te schatten: vandaar: "heb je er niets aan, heeft niemand er iets aan, is het louter filosofie voor jullie, excuses voor het verspillen van jullie tijd dan, dan hadden jullie beter iets anders gelezen, gewoon maar de prullemand in dan, geen verdere woorden aan vuil maken meer.

Maar zolang de kans plausibel lijkt, dat er toch nog iemand is die iets heeft aan wat ik schrijf, zal ik hier blijven schrijven, maar niet meer onder de naam Dorje, maar onder de naam waarmee men mij in het dagdagelijkse leven normaal aanwijst. De behoefte om onder een schuilnaam te schrijven en forum en dagelijkse realiteit uit elkaar te houden, is ondertussen weggevallen.

Vriendelijke groeten,

Steve.

lushan3

  • Gast
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #15 Gepost op: 14-06-2021 17:15 »
Ik ben even met je "meegegaan" in je nuances wat betreft bewustzijn met een kleine "b", en Bewustzijn met een hoofdletter "B". Volgens mijn kennis over het boeddhisme maakt Gautama de Boeddha dit nuanceverschil, met jouw bijbehorende verklaringen nergens, met name niet in de Pali-Canon. Ik vraag me af waar je dat eigenlijk vandaan hebt.

Het bewustzijn is bewustzijn, niks kleine letter of hoofdletter. Allemaal leuk en aardig, maar er is maar één bewustzijn en dat omvat alles, of niets... ik scheef al dat we feitelijk helemaal niks kunnen beweren over "het" bewustzijn. We kunnen in het boeddhisme slechts spreken over de zintuigvelden, waarvan het denken er één is. Wellicht speelt alles zich af in het alomvattende bewustzijn, maar ik weet dat niet zeker.

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #16 Gepost op: 14-06-2021 18:09 »
Ik ga nu toch even tegenhouden wat ik allemaal graag zou schrijven. Ik wil jou niet belasten met waar je niets aan hebt.

Maar ik zie wel een tegemoetkomen naar elkaar. Je spreekt over maar één bewustzijn en dat dit alles of niets omvat. Waar staat dit in de Pali-Canon? Zoals Nico aangaf zijn er juist heel veel bewustzijnen: oog, oor, denk-... En dit maal haast ontelbaar voelende wezens.

Zullen we ingaan op dit ene? Ik wil wel? Wil jij zeker ook?


lushan3

  • Gast
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #17 Gepost op: 14-06-2021 18:18 »
Ik ga nu toch even tegenhouden wat ik allemaal graag zou schrijven. Ik wil jou niet belasten met waar je niets aan hebt.

Maar ik zie wel een tegemoetkomen naar elkaar. Je spreekt over maar één bewustzijn en dat dit alles of niets omvat. Waar staat dit in de Pali-Canon? Zoals Nico aangaf zijn er juist heel veel bewustzijnen: oog, oor, denk-... En dit maal haast ontelbaar voelende wezens.

Zullen we ingaan op dit ene? Ik wil wel? Wil jij zeker ook?

Dat is inderdaad de vraag: beweegt alles zich binnen één alomvattend bewustzijn? Of juist niet... Ik geef toe dat dit als zodanig niet in het boeddhisme voorkomt. Voor zover ik weet. De leegte of shunyata is in dit kader eigenlijk misschien meer van belang. Dus er is waarschijnlijk helemaal niks wat zich een alomvattend bewustzijn zou kunnen noemen, of juist wel? Ook al is dat dus zoals gezegd niet boeddhistisch. Waarschijnlijk kunnen we er beter over zwijgen, en het bewustzijn slechts beschouwen zoals het boeddhisme dat doet via de gecombineerde werking van de zintuigvelden (skandhas).

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #18 Gepost op: 14-06-2021 20:43 »
Waarschijnlijk kunnen we er beter over zwijgen, en het bewustzijn slechts beschouwen zoals het boeddhisme dat doet via de gecombineerde werking van de zintuigvelden (skandhas).

Als het je in verwarring brengt, beter wel.

Voor mij is het helder en helemaal niet verwarrend: als een zintuig in contact komt met een object dan zal dit zintuig de mogelijkheid tot bewustzijn die er al is (Bewustzijn op zich) ontlenen om zich bewust te kunnen zijn van een object, iets wat noodzakelijk is voor de overleving van elk specifieke lichaam-geest combinatie. Er ontstaan zo heel veel bewustzijnsmomenten, maar zij kunnen maar ontstaan doordat er iets vooraf gaat dat dit bewustzijn mogelijk maakt. Dat wat bewustzijn mogelijk maakt, is niet gebonden door dat contact, niet beïnvloed door dat contact en zo is er maar één. Een pijnlijk bewustzijnsmoment heeft geen enkele impact op de mogelijkheid tot bewustzijn van een ander zintuig of een andere lichaam-geest combinatie.

Vandaar dat zelfs jij blijkbaar geraakt bent door de woorden dat er maar één Bewustzijn is en dat dit alles en niets omvat. Het gaat hier dan helemaal niet over het onderscheidend bewustzijn dat in contact van zintuigen met objecten hieruit kan opkomen om overlevingsgewijs bepaalde objecten te kunnen onderscheiden van anderen. Iets wat zich trouwens ook bij een Boeddha nog voltrekt, maar waarbij het verkeerde begrip: dit ben ik, dit is mijn, dit is mijn zelf is weggevallen. Welnu, dit is iets wat herkend kan worden, dat er iets vooraf gaat aan dit onderscheidend bewustzijn, dat zelf niet onderscheiden is, niet geboren is en niet sterft, niet beïnvloed is en niet samengesteld is. Wie dit doodloze, dit geboorteloze, dit niet samengestelde heeft geproefd, gaat zich minder en minder houden voor dat wat geboren is, dat wat zal lijden en ook zal sterven. Waardoor al de effecten die komen uit je hier wel voor te houden op den duur gaan uitdoven.

Daarvan komen verwijzingen als Bewustzijn is niet beïnvloed door wat er in verschijnt, is niet samengesteld, is één, is liefde, noem maar op... En zelfs alles is Bewustzijn. Dit slaat op wat Bewustzijn is in zijn niet samengestelde toestand dat wat vooraf gaat aan het onderscheidend bewustzijn, dat wat vooraf gaat aan geboorte en dus ook niet sterven kan. Dat wat er al was nog voor je ouders geboren waren (Zen). Eenvoudige vingerwijzingen. Geen filosofie.

Niets mis mee.
Maar als je er niets mee bent, ook goed. Dan zwijgen we er verder beter over. Even goede vrienden.


lushan3

  • Gast
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #19 Gepost op: 14-06-2021 21:42 »
Ik ben niet in verwarring. ;)

Echter, wat je allemaal beschrijft zal ongetwijfeld uit een goed bedoelend hart komen, maar ik snap er eerlijk gezegd maar weinig van, sorry...

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #20 Gepost op: 14-06-2021 22:02 »
Geen sorry nodig.
En snappen ook niet.

Het ga je goed!

Offline nico70+

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 1075
    • facetten van het boeddhisme
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #21 Gepost op: 15-06-2021 13:08 »
Beste Steve,

Ik heb je redenatie nog eens rustig gelezen. En langzaam daagde het. Vroeger heb ik ook geschreven over bewustzijn en geen onderscheid gemaakt tussen de pali woorden vinnana en citta. Siebe wees me er toen op. En wijlen de eerwaarde Maha Bua Nyanasampanno, een Arahant uit het noorden van Thailand, schreef er uit eigen ervaring over.
Even in het kort:
Het vrije bewustzijn is het enkelvoudige bewustzijn. "Iemand met een enkelvoudig bewustzijn beschouwt het gevoel, de waarneming, de formaties, het bewustzijn niet als het zelf, als een ik. Hij is niet geboeid door de banden van het gevoel, van de waarneming, van de formaties, van het bewustzijn; hij is inwendig en uitwendig ongeboeid. (S.XXII.117; zie ook S.XXII.115).
Een bewustzijn dat ontstaat kan niet als vrij worden aangeduid, zo werd door Siebe opgemerkt. Viññana is dat deel van de geest dat ontstaat en vergaat als bewustzijn, het zich bewust worden van iets door contact van de zintuigen met een zintuiglijk waarneembaar object.
Het citta daarentegen is bewustzijn, gewaarzijn, het weten, “datgene wat weet”. En dat deel van de geest sterft niet. De eerwaarde Arahant Maha Bua legde het citta anders uit
dan wat gebruikelijk is.

Door de eerwaarde Maha Bua Nyanasampanno en in het glossarium van Wat Pa Baan Tat is citta als volgt omschreven:
"Citta wordt normaal met hart of geest vertaald. Maar het citta is meer precies de essentie van de geest, de essentie die ten grondslag ligt aan de geest, die zich door de invloed van fundamentele onwetendheid (avijjã) manifesteert als gevoel (vedanã), geheugen (saññã),
gedachten (sankhãra) en bewustzijn (viññana). Het citta staat centraal omdat al deze manifestaties randverschijnselen zijn. Het is het soort fundamentele heldere kennis (helder weten) of duidelijke herkenning (helder inzien) in het hart - dat wat van de dingen weet
heeft - waaruit al het andere ontspringt. Citta is zowel het reine als het onreine (verontreinigd door de smetten). In het ogenblik van de Verlichting, waar de avijja en de kilesas definitief uit het citta verdwijnen, blijft alleen nog het reine, schitterende en stralende citta over, een citta uit zuiver goud."

          En dat is dan in overeenkomst met wat jij schreef dat het bewustzijn zelf niet verandert. Dat het niet beïnvloed wordt door wat er in verschijnt, dat het niet meer en niet minder wordt, en ook niet schoner of meer vuil.

Nico

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #22 Gepost op: 15-06-2021 15:46 »
Beste Nico,

Het doet mij deugd te lezen dat er toch overeenkomsten zijn met de Theravada traditie.
Ik had niet anders verwacht, het kan ook niet anders, het gaat over hetzelfde, maar ik ben veel te weinig onderlegd in teksten en al helemaal niet in teksten van de Theravada traditie, om die bevestiging hiervan daar zelf in te vinden.

En ja, waar ik het heb over Bewustzijn met een hoofdletter, dan slaat dit op dat vrije bewustzijn, dat enkelvoudig bewustzijn.

Vermits er in de oorspronkelijke vraag een allusie gemaakt werd op eenheid, en in de reacties op het onveranderlijke, en onbeschrijflijke ervan, was het voor mij meteen duidelijk dat het meer over dit vrije bewustzijn ging.

Ik ben ook blij te vernemen dat, hoewel het op zich niet te beschrijven is, er toch ook Arahants zijn die er met woorden naar verwijzen. Ik geloof dat dit niet onbelangrijk is, temeer omdat er tegenwoordig zoveel informatie uitgewisseld wordt waardoor zulke zaken toch al opgenomen worden door veel mensen en mensen hier, zonder dat ze het goed weten, eventueel niet zo juiste of vage conclusies uit gaan trekken, vaak onbewust.

In die zin vind ik het juist goed dat er op ingegaan kan worden met woorden, om de woorden die er toch al rond gemaakt zijn, een beetje in dezelfde richting te laten wijzen, de richting waarin alle tradities van het Boeddhisme en welicht nog andere tradities eigenlijk pogen te wijzen.

Over de richting kunnen we het gerust hebben, over wat nu precies aangewezen wordt niet, daar schieten alle woorden en alle redeneringen te kort, zoals BA aangaf.

Zoals de eerwaarde Arahant Maha Bua het blijkbaar uitlegt, komt het veel meer overeen met hoe het in Dzogchen, Mahamudra en Zen ook wordt uitgelegd en het doet mij altijd deugd te vernemen dat er toch wel zeer veel gelijkenissen zijn.

Wat heel gelijkaardig is, als het over geest en bewustzijn en dergelijke gaat, dat men in bovenstaande tradities ook een onderscheid maakt tussen geest/bewustzijn en de aard van geest/bewustzijn, inderdaad dat wat aan de grondslag ligt van het bewustzijn, de geest die er uit kan ontstaan. En helemaal hetzelfde: dat wat ontstaan is, is veelzijdig, dat zijn de randverschijnselen die door onwetendheid als wat we zijn of wat we kunnen bezitten worden gehouden, met alle gevolgen van dien.

En ook hier geldt: er is maar één B(b)ewustzijn, maar één Citta, het is niet werkelijk zo dat wat uit dit enkelvoudig bewustzijn ontstaat werkelijk anders is als dit enkelvoudig bewustzijn, het is gewoon enkelvoudig bewustzijn dat onrein wordt ingekleurd omdat het door onwetendheid als veelvuldig, opgedeeld en als bezit wordt gehouden. Neem die verdelende, dualiserende verwarring weg en er blijft enkel zuiver bewustzijn over dat eigenlijk al die tijd zuiver is gebleven. De onzuiverheid is er enkel aan toegevoegd door onwetendheid, gehechtheid en ga zo maar door... en kan ook weer weggenomen worden.

De tradities waarvan sprake, Dzogchen, Mahamudra, Zen, gaan naast het wegnemen van die onwetendheid, gehechtheid enz... ook rechtstreeks verwijzen naar die zuiverheid die altijd zuiver is gebleven (ondanks de onzuiverheden die er door onwetendheid aan zijn 'toegevoegd'). Door deze 'oorspronkelijke' zuiverheid te herkennen, kan de motivatie om die onwetendheid, die de onzuiverheden blijft toevoegen, weg te werken, enorm gaan groeien. Het is dat wat mensen aanspreekt en ook kan motiveren. Het is daarom dat het goed is om er toch woorden aan te geven, niet als beschrijving van wat Citta/Bewustzijn/Gewaarzijn dan nu precies is, maar er naar te verwijzen dat er iets vooraf gaat aan wat wij van bewustzijn ervaren en dat die zuiverheid vinden, heel wat twijfels, gezoek en gewroet kan wegnemen.

Nico, heel erg bedankt voor je aanvullingen.

Respectvolle groet,

Steve.

Offline nico70+

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 1075
    • facetten van het boeddhisme
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #23 Gepost op: 15-06-2021 16:12 »
Beste Steve,

Samen komen we er wel uit.  Ik ken alleen iets van het Theravada, beoefen dat al meer dan 40 jaren. Andere tradities zijn me nauwelijks of niet bekend (tenzij heel even uit woordenboeken).
Het is goed dat er zoveel overeenkomsten zijn. Dat werkt een harmonieus samenwerken in de hand.

Bedankt
Nico

Offline bolletje

  • Sangha Nieuweling
  • Nieuwkomer
  • ****
  • Berichten: 762
  • Freedom can not be granted. It must be taken
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #24 Gepost op: 15-06-2021 20:10 »
Het bewustzijn moet verboden worden !

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #25 Gepost op: 15-06-2021 23:29 »
Het bewustzijn moet verboden worden !

Het bewust-zijn wordt al verboden.
:)

Heel ons bestaan is gericht op bewust-zijn te vermijden.
Maar het is een verbod dat wij onszelf opleggen.
En het kan dan ook door onszelf weer opgeheven worden.

Success!
« Laatst bewerkt op: 15-06-2021 23:31 door Steve »

lushan3

  • Gast
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #26 Gepost op: 16-06-2021 11:08 »
De mens leeft en sterft als een automaat, een machine, zei Gurdjieff ooit. Een biocomputer, zouden we misschien ten dage zeggen. Het hele leven is gebouwd rondom gewoonten en conditioneringen. Daar zijn we ons over het algemeen niet van bewust. Niet elke conditionering is trouwens per definitie fout, want autorijden moet op een gegeven moment aangeleerd zijn, anders zou je daar elke keer opnieuw mee moeten beginnen. Het gaat er echter om, en dat is uiterst moeilijk in je eentje, om volledig bewust te zijn van elk automatisme wat je aangeleerd is. Veel automatische neigingen zijn geconditioneerd toen we nog een zuigeling waren of een kleuter. Dat dragen we nog immer in ons mee en dat beïnvloedt zelfs ons volwassen leven. Ook als je er tegen vecht, ben je er nog volledig mee verbonden, hetzij op een negatieve manier.

Het is alsof je in de woestijn loopt zonder kompas. Je denkt in een kaarsrechte lijn te lopen, maar doordat je onbewust miniem afwijkt van de koers omdat je ene been ietsje sterker is dat het andere, loop je feitelijk in een grote cirkel door het eindeloze zand. En kom je uiteindelijk weer uit waar je ooit bent gestart. Dit is metaforisch gezien de weg, die helaas veel spiritueel zoekenden gaan, totdat ze in contact komen met een Meester of Leraar.

Offline Moesa

  • Actief Boeddha Forum lid
  • Nieuwkomer
  • ****
  • Berichten: 647
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #27 Gepost op: 16-06-2021 13:09 »
Citaat
Het bewust-zijn wordt al verboden.
:)

Heel ons bestaan is gericht op bewust-zijn te vermijden.
Maar het is een verbod dat wij onszelf opleggen.
En het kan dan ook door onszelf weer opgeheven worden.

Volgens mij ontspruit er dan een nieuwe IK, soms heel eng. Ik word ineens aardig, vreugdevoller, kan meer incasseren. Het laat mij maar niet in de steek, doe het ook heel voorzichtig.

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #28 Gepost op: 16-06-2021 20:57 »
De mens leeft en sterft als een automaat, een machine, zei Gurdjieff ooit. Een biocomputer, zouden we misschien ten dage zeggen. Het hele leven is gebouwd rondom gewoonten en conditioneringen. Daar zijn we ons over het algemeen niet van bewust.

...

Niet elke conditionering is trouwens per definitie fout

...

Ja, en daarom is het eigenlijk geen kwestie van goed of fout, maar een kwestie of we bewust zijn dat er vaak automatische piloot is. Zelfs bij het auotrijden kan je daar van bewust worden. De automatische piloot handelt dan zoals altijd helemaal op zichzelf, maar het speelt zich dan af in helderheid.

Het gaat er echter om, en dat is uiterst moeilijk in je eentje, om volledig bewust te zijn van elk automatisme wat je aangeleerd is.

...

Dit is metaforisch gezien de weg, die helaas veel spiritueel zoekenden gaan, totdat ze in contact komen met een Meester of Leraar.

...

Offline Steve

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 2625
Re: Wat is bewustzijn
« Reactie #29 Gepost op: 16-06-2021 21:02 »
Ik word ineens aardig, vreugdevoller, kan meer incasseren. Het laat mij maar niet in de steek, doe het ook heel voorzichtig.

:)