De Vijf Krachten, discussie

[Bodhiboom]

Dus Siebe, wat ik mij afvraag als ik zo door het stuk over de vijf krachten lees is hoeveel hiervan komt direct uit wat de Boeddha heeft besproken, en hoeveel komt uit andere bronnen? Ik zie dat je in notaties aangeeft uit welke boeken dingen komen, maar eerlijk gezegd weet ik niet genoeg van de Pali Canon om te zeggen, deze Nikaya zijn alleen uitspraken van de Boeddha. Ik ben ook wel soetras tegen gekomen waar Ven Sariputta aan het woord is bijvoorbeeld, alhoewel dat uit een anthologie was en ik dus niet zeker weet of dat in de Pali Canon stond.

Misschien kan je hierover een beetje uitwijden?

[teksten Siebe]

Hoi Bodhiboom,

De Pali Canon bestaat uit drie zogenaamde korven: een deel Viniya, de Sutta-Pitaka en Abhdidhamma. Elk met boekwerken. Zie wikipedia voor meer info elk.

Ik haal teksten aan uit de Sutta-Pitaka; de toespraken, de soetta's. Ik refereer aan Digha Nikaya, Majjhima Nikaya, Samyutta Nikaya, en Anguttara Nikaya. Dat zijn grote boeken met vele toespraken. Er is ook nog Khuddhaka Nikaya met vele teksten maar die heb ik niet onderzocht in deze serie posten over de vijf krachten.

Verder heb ik geen onderscheid gemaakt in lessen van bijvoorbeeld Sariputta en de Boeddha. Het komt in de Nikaya's zeker voor dat bekende leerlingen van de Boeddha ook lessen geven zoals Sariputta, of Ananda of anderen. Zij waren ook kenners van de leer, en arahants op een bepaald moment in hun leven.
In de meeste aangehaalde teksten is volgens de overlevering de Boeddha aan het woord. Soms wordt ook wel eens een toespraak van een andere Boeddha aangehaald dan Boeddha Sakyamuni.

De teksten zijn wat mij betreft duidelijk samengesteld, gecomponeerd, zijn vaak vol herhalingen en heel vaak wordt precies dezelfde formulering gebruikt in vele teksten.
Ik zie ze zeker niet als wat de Boeddha letterlijk woord voor woord gezegd heeft. Als je de tekst van de eerste toespraak leest die de Boeddha volgens de overlevering gaf, https://www.suttas.net/suttas/samyutta-nikaya/56/sn56-11-dhammacakkappavattana-sutta.php, wordt door velen gezien als een soort gecomprimeerde tekst van een mondelinge verhandeling die waarschijnlijk veel uitgebreider was en veel langer duurde.

Ik denk dat dat men bepaalde punten goed heeft onthouden van wat de Boeddha ooit gezegd heeft, althans dat hoop ik, en daar dan omheen een situatie, een plot, een context heeft gemaakt, een structuur etc.

Kun je hier wat mee?

[Bodhiboom]

Zeker, dat is best duidelijk Siebe. Ik vond het een mooi stuk schrijven, over de vijf krachten. Maar wat mij nou niet helemaal duidelijk is, is wat wij er verder mee moeten. Je kan zien hoe het past in jou persoonlijke rijtje van sterkten en zwakheden, en als je iets ziet wat iets in jou aanvult dan kan je ermee aan de slag.

Maar dan word een pagina die hier is geschreven over een kracht alleen maar een uitgangspunt, je bent nog lang niet bij een programma dat je echt uit kan voeren. Dus als je iets wilt doen met de vijf krachten zoals ze hier zijn gepresenteerd dan moet je wel wat aanvullend werk doen.

Ik zit maar wat te mijmeren… het is een goede serie posts…

[teksten Siebe]

Ja, ik snap het. Ik voel me geen leraar die mensen, vanuit persoonlijk contact en kennis, kan adviseren over wat ze moeten doen en laten of beoefenen. Dat is niet aan mij, niet mijn rol.
Teksten geven wel allerlei instructies, maar ik denk dat je dit het beste met een leraar kunt uitwerken in een Sangha.

De thematische behandeling zie ik meer als informeren. Wat wordt bedoeld met tanha, met asava, anusaya, wat leerde de Pali Boeddha over kamma, wat is het achtvoudig pad, wat zijn de vijf krachten, de zeven verlichtingsfactoren etc? Dat soort zaken. Door het zo droog mogelijk te presenteren, met zo weinig mogelijk eigen interpretatie, kunnen mensen zelf hun geest opmaken.

Wat beoefening aangaat, mijn ervaring is wel, en dat geven de teksten ook aan, dat alles met elkaar samenhangt. Dus, als je het achtvoudige pad ontwikkelt, en als dat de basis van je beoefening is, dan ben je al bezig ook de vijf vermogens en krachten in jezelf te ontwikkelen en cultiveren. De kracht van mindfulness die zit hem bijvoorbeeld in het tot ontwikkeling brengen van juiste mindfulness (de vier vestigingen). De kracht van energie zie je in de juiste ijver terug van achtvoudige Pad. Enzovoort.

[Bodhiboom]

Wat beoefening aangaat, mijn ervaring is wel, en dat geven de teksten ook aan, dat alles met elkaar samenhangt.

Dat is ook een beetje het antwoord op een volgende vraag. Je wilt natuurlijk wel onderwerpen posten die mensen kunnen beoefenen, want voor de meeste beginnende is die beoefening een krachtige sleutel. Dus de vraag is, hoe kies je die onderwerpen die wel beoefenbaar zijn.

[teksten Siebe]

Wat beoefening aangaat, mijn ervaring is wel, en dat geven de teksten ook aan, dat alles met elkaar samenhangt.

Dat is ook een beetje het antwoord op een volgende vraag. Je wilt natuurlijk wel onderwerpen posten die mensen kunnen beoefenen, want voor de meeste beginnende is die beoefening een krachtige sleutel. Dus de vraag is, hoe kies je die onderwerpen die wel beoefenbaar zijn.

Wat wil je beoefenen en waarom?

[Bodhiboom]

Nou als je bijvoorbeeld de Kracht van Energie wilt beoefenen, of de Kracht van Wijsheid, met als doel ze aan te sterken, dat is best lastig.

[teksten Siebe]

Nou als je bijvoorbeeld de Kracht van Energie wilt beoefenen, of de Kracht van Wijsheid, met als doel ze aan te sterken, dat is best lastig.

Ja lastig. Dat is waarschijnlijk wel afhankelijk van de persoon. De kracht van energie sterk maken, betekent vooral dat je eerst heel goed weet wat heilzaam en onheilzaam is (dat weten is een aspect van je vermogen of kracht tot wijsheid), en je inspant om niet in onheilzame staten te blijven hangen, en heilzame te onderhouden. Voor je eigen welzijn leren zorgen, zeg maar, onafhankelijk van externe omstandigheden. Je doet een beroep op je eigen vermogens. Mentale cultivatie. Ontdekken dat je dit vermogen in je hebt dat je voor je eigen welzijn kan zorgen. Dat je ondanks bijvoorbeeld vervelende omstandigheden in een lichte staat kunt verblijven.  Als je niet aan de slag gaat, ontdek je ook niet dat je een keuze hebt. Dat je vermogens in jezelf hebt die je kunt aanwenden om onheilzame staten te herkennen, er afstand van te doen en heilzame staten op te wekken en te onderhouden.

Ik heb hier vroeger echt te weinig werk van gemaakt en dan ben je hierin traag op latere leeftijd. Maar het gaat wel steeds beter. Het valt niet altijd mee maar ik vind het wel een goede zaak. Het gaat er ook vooral om natuurlijk dat je ziet en ontdekt dat je spirituele vermogens in jezelf hebt die je kunt aanwenden, toepassen, sterk maken.
Die vermogens en krachten die de Pali Boeddha besprak, zitten natuurlijk al in aanleg in ons. We moeten ze alleen (h)erkennen, aanwenden, sterk maken. Dat is tenminste wat de sutta's aangeven als de weg naar bevrijding. Hierbij jezelf niet overvragen maar ook niet ondervragen. Proberen op een realistische manier te werken met je eigen vermogens.

Het aansterken van de vermogens of krachten is in principe een kwestie van vaak toepassen. Herhaling. Er vertrouwd mee raken door aanwenden, toepassen, benutten van je spirituele vermogens of krachten in jezelf. Wat dat betreft zijn het net spieren. Je traint ze door ze te gebruiken. Je maakt ze zo sterk, soepel.

Je kunt bevrijding zien als de beeindiging van tanha, de beeindiging van hebzucht, haat en begoocheling, en dus bevrijding bespreken in het licht van beeindiging, maar dat is eigenlijk maar het halve verhaal, want het is ook het tot een hoogtepunt brengen van je spirituele vermogens of krachten. Je brengt ook een potentieel, boeddha-potentieel, in jezelf tot leven, tot ontwikkeling. Dat gaat gelijk op met die beeindiging, geven de teksten aan. Bijvoorbeeld, je doet geen afstand van begoocheling als de kracht van wijsheid niet eerst heel sterk is geworden. Het bestaat volgens de Pali teksten ook niet dat iemand echt wijs kan zijn en nog bezoedelingen heeft. Dan is die wijsheid nog zwak ontwikkeld. Krachtige wijsheid en bezoedelingen gaan namelijk niet samen. Misschien denken ze hier in andere tradities anders over maar dit heb ik gezien in de Pali sutta's. Zolang je nog bezoedelingen hebt, moet je jezelf begrijpen als nog begoocheld, iemand met nog een zwak ontwikkelde wijsheid.