AMSTERDAM - Nederland telt nu al naar schatting 250 duizend boeddhisten of mensen die zich sterk door deze religie aangesproken voelen. De stijging is zo sterk dat naast islamisering ook kan worden gesproken van boeddhaïsering van Nederland, betogen de onderzoekers Marcel Poorthuis en Theo Salemink van de Universiteit van Tilburg.
‘Maar gek genoeg maakt niemand zich daar druk over. Het boeddhisme heeft blijkbaar een veel beter imago dan de islam’, aldus Poorthuis, docent interreligieuze dialoog.
Het boeddhisme is de derde grote religie van Nederland na het christendom en de islam. Terwijl islamisering door politici als Geert Wilders vaak als een bedreiging wordt gezien en wordt geassocieerd met gewelddadigheid en collectiviteit wordt boeddhisme in Nederland juist beschouwd als een soloreligie die staat voor geweldloosheid en pacifisme. Symbool daarvan is de dalai lama die op 4 en 5 juni Nederland bezoekt.
Poorthuis en Salemink betogen in hun nieuw verschenen boek Lotus in de Lage Landen dat boeddhisme ook andere kanten heeft. ‘Zo hadden de kamikazepiloten in de Tweede Wereldoorlog boeddhistische leraren. En ook de dalai lama kan conflicten niet vermijden door de moeilijke politieke situatie van Tibet, al wil Nederland hem tot een onaardse pacifist maken’, aldus Poorthuis.
In 1988 waren er vierduizend autochtone Nederlanders die zich verwant voelden met het boeddhisme, naast 12 duizend boeddhistische immigranten uit Azië. In 1999 was dat aantal gestegen tot 169 duizend en zes jaar later al tot 250 duizend.
Er is een enorme vraag naar boeddhabeeldjes en meditatiecursussen. Bekende Nederlanders als Herman Wijffels en Erica Terpstra zeggen zich aangesproken te voelen tot het boeddhisme. Veel Nederlanders noemen zich volgens Poorthuis boeddhist ‘zonder dat ze precies weten wat de religie inhoudt’.
Het boeddhisme wordt volgens hem nogal eens commercieel misbruikt. Zo worden veel op boeddhisme geïnspireerde bedrijfstrainingen gegeven. ‘Maar in plaats van de vraag op te werpen of de kredietcrisis is veroorzaakt door begeerte, wordt het boeddhisme gebruikt om het productieproces te optimaliseren.’
(Bron: De Volkskrant, 25 mei 2009, van verslaggever Peter de Waard.)