Verandering?

[teksten.BA]

[Ingetrokken]

[teksten Siebe]

Aan jou moet heel wat geschaafd worden

[MaartenD]

Er is, zoals Sybe ook heel goed weet, geen ik, mij of van mij.

Juist daarom is zo waar en belangrijk wat Old Bhikkhu zegt. Het raakt ook aan een discussie in een ander topic. Verandering, streven.. kán egoïstisch gericht zijn, als je zegt 'ik wil sotapanna worden', 'ik wil dit realiseren', 'ik wil dit..', 'ik wil dat niet..'. Dat is simpele begeerte. Echter.. zoals Nico terecht opmerkte hoeft dit niet zo te zijn. Streven en oefenen kan non-egoïstisch.

Het besef dat er geen werkelijke ik is die iets moet of iets wil is zeer bevrijdend. Niet voor niets begin ik mijn meditaties vaak zo.

Ik hoef niets te doen.
Ik hoef nergens naartoe.
Ik hoef niemand te zijn.

En inderdaad.. verandering gebeurt vanzelf.

Met warme groet,

Maarten

[teksten Siebe]

Ik hou me toch weer aan het onderricht, de teksten. De teksten geven aan dat alleen de taak van een arahant er op zit. Geboorte is beeindigd, er zijn ook geen bezoedelingen meer. Ze ontstaan gewoonweg niet meer omdat de oorzaken en voorwaarden daarvoor verdwenen zijn.

Dus zolang je nog bezoedelingen bij jezelf opmerkt, denk ik dan, is het niet gepast om te denken dat je taak er al op zit. Als ik de overlevering mag geloven was dit de manier waarop de Boeddha dit bekeek.
Dit wordt hier behandeld: http://www.boeddhaforum.nl/index.php?topic=2215.msg16603#msg16603

Eén van de belangrijkste dingen die ik steeds weer terugzie in de teksten is dat het niet uitmaakt wat je ervaart of hebt ervaren. Al is hemel en aarde bij elkaar gekomen, al zag je de oerstaat, een ongeboren gewaarzijn, God, Liefde, Engelen, Dorje, bevrijding betekent dat begeerte verdwenen is en dat er geen bezoedelingen meer opkomen in je geest.

Ik denk dat kunnen maar weinig mensen echt kunnen zeggen dat dit het geval is, ook de mensen met zulke spectaculaire ervaringen.

Het kan wel eens een valkuil van jewelste zijn als je zit te wachten op die spectaculaire doorbraak, die ene mystieke ervaring, die ene ontdekking waardoor alles opeens in een ander daglicht staat en al je neuroses, angsten, lijden als sneeuw voor de zon verdwijnen.

Daarom, wat moet je nou werkelijk ontdekken volgens de Boeddha om vorderingen te maken? Wat moet je nou werkelijk zien? Ik denk dat dit een belangrijke vraag is. Ik heb zelf het idee gekregen dat theravada dit wat anders ziet dan latere tradities.

Siebe

[MaartenD]

Siebe, het is een misverstand te denken dat ik mijn taak al als beëindigd zou zien. Ik zie eerder dat er geen directe 'ik' is die een taak zou kunnen hebben.

De oefening gaat door.

Met warme groet,

Maarten

[teksten Siebe]

Maar het lijkt er wel op dat Old Bhikkhu vindt dat diens taak er op zit?

[teksten.BA]

[Ingetrokken]

[teksten.BA]

[Ingetrokken]

[teksten Siebe]

Zolang je leeft, is er geenszins sprake van zoiets als dat "je taak er op zit", dat is een denkfout en een verkeerde benadering.

Met beleefde groet,

[Old Bhikkhu]

Oke, bedankt. Maar je ziet het niet meer als je taak om iets te doen aan hebzucht, haat, verbeelding, slechte gewoonten?

Siebe

[teksten.BA]

[Ingetrokken]

[MaartenD]

Sadhu, sadhu, sadhu.

[teksten Siebe]

Het is gewoon menselijk wat jij veroordeelt, vind ik. Het is bijvoorbeeld gewoon menselijk je in alle ernst af te vragen of de Boeddha bijvoorbeeld een beter, vollediger, indringender inzicht had in de werkelijkheid dan Jezus of Mohammed of Krishnamurti of wie dan ook. Maar goed, sommige mensen vinden alles verdacht en onwenselijk wat niet richting gaat 'alles en iedereen is gelijk'. Alles moet egaal zijn. Waarom eigenlijk?

Siebe

[Steve]

Geen idee.

Is inderdaad menselijk, en er is inderdaad niets mis met voor jezelf uit te zoeken of de Boeddha een beter, vollediger, indringend inzicht in de werkelijkheid had, zolang je dit uitzoeken of je conclusies van je eigen uitzoeken niet gaat opleggen aan anderen. Dat en alleen dat ga ik bvb verdacht fundamentalistisch vinden. Je kan dit uitzoeken en je conclusies trekken en toch respectvol blijven voor andersdenkenden, andersgelovigen.

Ik heb allesinds bvb. meer respect voor een islamiet die respect heeft voor boeddhisten, als voor een boeddhist die geen respect heeft voor islamieten. Ik heb moeite met een islamiet die geen respect heeft voor anders denkenden, en in dezelfde mate heb ik moeite met een boeddhist die geen respect heeft voor anders denkenden.

Aan de andere kant geloof ik niet dat Mohammed even helder was als Jezus, en Jezus even helder was als Boeddha. Maar dat is mijn geloof en hoef ik aan niemand anders op te leggen, vind ik. En ik apprecieer het dat anderen hun geloof ook niet op mij opleggen, dan kan ik ze ten volle respecteren.

Maar dat is mijn ding, je hoeft dit dus niet persoonlijk te nemen.

Dorje.

[teksten Siebe]

Geen idee.

Is inderdaad menselijk, en er is inderdaad niets mis met voor jezelf uit te zoeken of de Boeddha een beter, vollediger, indringend inzicht in de werkelijkheid had, zolang je dit uitzoeken of je conclusies van je eigen uitzoeken niet gaat opleggen aan anderen. Dat en alleen dat ga ik bvb verdacht fundamentalistisch vinden. Je kan dit uitzoeken en je conclusies trekken en toch respectvol blijven voor andersdenkenden, andersgelovigen.

Ik heb allesinds bvb. meer respect voor een islamiet die respect heeft voor boeddhisten, als voor een boeddhist die geen respect heeft voor islamieten. Ik heb moeite met een islamiet die geen respect heeft voor anders denkenden, en in dezelfde mate heb ik moeite met een boeddhist die geen respect heeft voor anders denkenden.

Aan de andere kant geloof ik niet dat Mohammed even helder was als Jezus, en Jezus even helder was als Boeddha. Maar dat is mijn geloof en hoef ik aan niemand anders op te leggen, vind ik. En ik apprecieer het dat anderen hun geloof ook niet op mij opleggen, dan kan ik ze ten volle respecteren.

Maar dat is mijn ding, je hoeft dit dus niet persoonlijk te nemen.

Het is toch lastig. Het lijkt natuurlijk heel ruimgeestig als je andermans levensvisies respecteert. Ik denk dat dit meestal heel wat gemakkelijker gaat als je in je eigen leven niet of nauwelijks door zulke levensvisies worden beperkt. Dan is alles makkelijk te respecteren zeg maar.

Zo is het ook makkelijk te respecteren dat er gelovige mensen zijn die hun kinderen niet inenten...totdat...je kind in zo'n creche of op zijn school zit waar zulke kinderen rondlopen, en je kind ernstig ziek wordt of misschien zelfs wel sterft (even heel extreem gesteld).

Of stel dat christelijke politici het voor elkaar zouden krijgen dat abortus onder geen beding meer mag  en strafbaar wordt gesteld. Je kunt ook denken aan euthanasie.

Of, denk aan die kwestie rondom onverdoofd slachten van dieren. Moet dat maar kunnen omdat het een zogenaamd godsdienstig ritueel is? Moet je dan alles maar respecteren?


Siebe

[Steve]

Neen Sieb, je mag er je eigen idee over hebben, je mag je zelfs zorgen maken over bepaalde menselijke toevoegingen die meestal niets meer met de oorspronkelijke verwijzing te maken hebben en eerder schadelijk voor het geheel zijn, waarvan terrorisme een nog extremer voorbeeld is.

Je hoeft echt geen dom, naïef gansje te worden om tot een open, vredig en respectvol iemand te evolueren, die vanuit mededogen in plaats vanuit strijd en veroordeling in het leven staat.

Het ga je goed mijn strijdvaardige broeder, je strijdt voor waarheid, het siert jou, maar ik "strijd" gewoon op een heel andere manier. Probeer het eens te respecteren, misschien is het zo lastig nog niet dan je je voorstelt.

Dorje.

[teksten Siebe]

Ach ja, als de christelijke of islamitische politieke partijen in Nederland, de CU, de CDA en SGP, Denk, een grote meerderheid van zetels zouden hebben, dan zullen ze ook gewoon hun zienswijzen anderen opdringen hoor. Dat is toch altijd zo gegaan? Dat is ook nu gewoon gaande. Er is altijd een strijd van visies gaande. Begeerte en visie zijn twee handen op dezelfde buik.

Maar hoe open en eerlijk ben je in deze strijd? Wat weet iemand bijvoorbeeld echt? Als je niet eens echt weet dat er een Schepper is, bijvoorbeeld, ben je dan wel integer en eerlijk bezig als je dan praatjes gaat houden over de wil van God? Hoe integer is het je leven in te richten op basis van geloof? Kun je niet beter je leven dan inrichten op niet-weten?

De Boeddha hekelde de levensvisie van Makkhali, als je de sutta's mag geloven. Waarschijnlijk vond Makkhali en diens aanhang die asceet ook maar een fundamentalist met diens felle afwijzing van diens gedachtegoed. Wellicht vonden de aanhangers van het materialisme dat ook wel. Die visie noemde hij ook al verkeerd. En de vereerders van een Schepper en Vader van alle wezens waren ook maar raar bezig. De Boeddha liet zich er kennelijk kritisch over uit, schaarde het onder verkeerde visie. Als je de sutta's mag geloven vond hij zelfs het vereren van een Almachtige, een Schepper en Vader maar een lage bezigheid, net als het vereren van de zon.

Vast moeten er veel mensen zijn geweest die hem een fundamentalist vonden, iemand die niet respect heeft en toont voor andersdenkenden, die hun levensvisie zelfs gewoon verkeerd noemt, alsof hij, die asceet, feitelijk zou weten wat juist en verkeerd is?

Ik geloof niet in kwade bedoelingen van de Boeddha. Ik denk juist dat hij werkelijk inzag wat het belang is van juiste visie, en juiste en verkeerde visie van elkaar te kunnen onderscheiden. Verkeerde visie leidt alleen maar tot ellende. Dat is de soort betrokkenheid denk ik van waaruit de Boeddha over visies sprak.
Hij wilde niet mensen beledigen, afvallen, pijn doen, maar hij wilde ook wel gewoon het beestje bij de naam noemen, denk ik. Hij bekeerde niemand met geweld, legde niemand met geweld diens visie op, ging niet in de politiek om zijn visies in wetten en regels te laten vastleggen die voor iedereen gelden. Hij ging in gesprek met andersdenkenden, althans volgens de overlevering.

Ik denk dat er in onze tijd geen belangrijker vraag bestaan dan: bestaat er een Schepper, een Alwetend wezen, vader van alle andere wezens en heeft die een wil met jou, mij en dit bestaan.

Siebe


 

[Steve]

Siebe,

Vergeet niet dat de Boeddha eerst de werkelijkheid doorgronde (niet door kennis te vergaren, maar via eigen ervaring) en dan pas kanttekeningen is gaan maken bij andere voorstellingen van de werkelijkheid. Als jij dit ook zo zou doen, dan zou ik het diepste respect voor jou hebben.

[teksten Siebe]

Zo is het Dorje.

Dat zal dus wel nooit gebeuren.
Siebe

[Steve]

Dat diep respect slaat niet pas op het doorgronden van de werkelijkheid en dan kanttekeningen maken, maar op je aandacht "eerst" te richten op het doorgronden van die werkelijkheid en niet "eerst" op die kanttekeningen.

Zo moeilijk is dat nu ook weer niet, gewoon een kwestie van prioriteit stellen: energie steken in stampen of energie steken in graven.


Nu ja, voor mijn respect moet je het al helemaal niet doen natuurlijk.


Alle goeds vriend,

Dorje.

[teksten Siebe]

Ik heb verschillende Sangha bezocht, onderricht beluisterd, teksten bestudeerd, gesprekken gevoerd. Al gaandeweg heb ik gezien dat verschillende scholen, leraren, Sangha's, boeddhisten, zaken ook verschillend uitleggen. Ik vond het bijzonder onbevredigend. Ik hou van duidelijkheid en dat kreeg ik niet.

Zelfs op een eenvoudige vraag als..wat is rupa?...kun je van boeddhisten allerlei verhalen horen. De ene zegt dit, de andere dat. Het is maar een voorbeeld.

Ik heb voor mezelf  geconcludeerd dat binnen het boeddhistisch landschap er zelfs over de meest elementaire zaken zoals PS, de vier edele waarheden, de voorschriften, wat is samsara, wat is Nibbana, wat is bevrijding, wat is ontwaken, wat is sankhara, wat is rupa etc. geen consensus is. Sterker, iedereen volgt zijn eigen uitleg, vanuit zijn eigen traditie, vanuit zijn eigen scholing. Ik denk ook vanuit zijn eigen voorkeur en afkeur.

Het kan toch niet zo zijn dat mensen in de loop der jaren zelf maar zijn gaan verzinnen wat samsara is, wat Nibbana is, wat rupa is, hoe je PS moet uitleggen, wat bevrijding is? Al die verschillende uitleggen, dat voelt voor mij niet bevredigend aan. Kan uitleg ook niet gewoon verkeerd zijn, of niet overeenkomstig wat de Boeddha bedoelde?

Ik snap wel dat mensen onderling verschillen in intelligentie, in sensitiviteit, wijsheid, maar ik zag al snel dat dit onmogelijk alleen maar het punt kan zijn.

Doordat er zoveel verschillende interpretaties bestaan van kernbegrippen in boeddhisme kreeg ik de behoefte om terug te gaan naar de basis, de Pali teksten. Ik ben toch geneigd dit te zien als een kans om tenminste te leren begrijpen hoe vermoedelijk de Boeddha concepten gebruikte, en wat hij er mee bedoelde, en niet veel latere leraren.

Het is mijn behoefte aan duidelijkheid. Ik vind het  ongepast en ijdel om te doen alsof iemand de leer van de Boeddha onderwijst en uitlegt terwijl iemand eigenlijk concepten op een hele andere manier gebruikt. Dit is niet integer, niet zuiver, vind ik.

Wat mij betreft is de volgorde: eerst maar eens onderzoeken via geschriften wat de Boeddha naar alle waarschijnlijk bedoelde met begrippen als samsara, nibbana, rupa, sankhara, bevrijding, dhamma-oog, etc etc. Dan, als we daar een beetje een idee van hebben kunnen we dat verlevendigen vanuit eigen ervaring. Dus dat we vanuit ervaring weten wat rupa is, wat sankhara is, wat nibbana is etc. Dus, dan weten we waar deze begrippen naar verwijzen. Maar het begint bij een juist intellectueel begrip er van.
Je moet eerst goed beschreven zien worden wat met Nibbana wordt bedoeld, of met rupa, vedana, sankhara of asmi mana om dat in je eigen leven/geest te kunnen herkennen. Maar als je al start met een foutief idee van rupa, vedana, Nibbana dan herken je waarschijnlijk het verkeerde als rupa, vedana, Nibbana. Zo is het mogelijk dat mensen ook jhana verwarren met Nibbana of bijvoorbeeld denken dat rupa alleen verwijst naar het lichaam.

Ja, ik neig naar fundamentalisme, in die zin  dat ik geloof dat niet alles juist kan zijn, of zoals de Boeddha het bedoelde.

Siebe

[Marcel]

mooi uitgelegd

[teksten.BA]

[Ingetrokken]

[Steve]

Ook ik heb verschillende Sangha bezocht, onderricht beluisterd, teksten bestudeerd, gesprekken gevoerd. Ook ik heb gaandeweg gezien dat verschillende scholen, leraren, Sangha's, boeddhisten, zaken verschillend uitleggen. Ik vond het bijzonder boeiend dat uit een zelfde bron op levendige wijze zo een breed pallet is ontstaan waar zovelen met evenveel verschillende achtergronden en geaardheden een aanknopingspunt kunnen vinden voor hun eigen ontdekkingstocht naar waar de Boeddha verwezen heeft en velen na hem levendig vanuit hun eigen ervaring en eigen realisatie ook verwezen hebben en nog steeds verwijzen.

Maar ik respecteer dat dit voor jou anders is. Als je hetgeen het voor jou is, hetgeen voor jou de juiste weg is, maar niet oplegt aan anderen, dan is er geen vuiltje aan de lucht.

En als jij kan respecteren dat het voor anderen anders kan zijn, dan is het nog beter, zowel voor die ander, als voor je zelf (voor je eigen gemoedsrust).

Als je nood hebt aan duidelijkheid, blijf dan bij één traditie, anders gaat je nood nooit ingevuld geraken. Laat andere tradities dan links liggen en vooral: laat ze dan met rust, zeker op een forum die open staat voor alle tradities.

Wil je wel in dialoog gaan met andere tradities, sta je wel open voor verscheidene inspiratiebronnen, dan moet je leren omgaan met de onduidelijkheid die dit met zich meebrengt, en met het feit dat er inderdaad valkuilen zijn en goede en minder goede vertegenwoordigers zijn van die tradities, zoals je in alle tradities hebt, ook in die waar je zelf het meest bij aansluit. Maak je kantekeningen dan bij die mensen en niet bij die tradities die zij misschien naar niet zo goed vermogen vertegenwoordigen: m.a.w. gooi het kind niet met het badwater weg.

Namastee.

[Steve]

Daarom zie ik meer waarde in de boddhisattva, degene die weigert het Nirvana te betreden voordat iedereen is gered.

Dat lijkt mij een onmogelijk ideaal als er geen wedergeboorte zou zijn?

[teksten.BA]

[Ingetrokken]

[teksten Siebe]

Alleen de arahant heeft het volbracht, dat vind ik een nogal elitaire uitspraak. Waarschijnlijk heeft de Boeddha dit zelf beweerd, mogelijk ook zijn volgelingen. Het is allemaal zo hoogdravend. En de gewone mensen dan, of de verdoemden, die volledig mislukt zijn? Moeten die dan maar talloze levens blijven lijden? Dat komt zo kil, koud en medogenloos over. Daarom zie ik meer waarde in de boddhisattva, degene die weigert het Nirvana te betreden voordat iedereen is gered.

Dit springt er voor mij uit en leek me goed om op in te gaan.

Als je nog hevige begeerte hebt, die in situaties kan uitmonden in hevige (wel)lust, hevige haat en die je besef van moraliteit, van goed en kwaad (tijdelijk) verdrijft, die je dus (tijdelijk) gewetenloos maakt, ongevoelig, dan maakt het niet uit of je boeddhist bent, christen, hindoe, mislukt of gelukt, jood, rijk of arm, vrouw of man etc. dan ben je vatbaar voor geboorte in lagere rijken, in dit leven en na de dood.

Je bent een gevaar voor jezelf en anderen. Je bent niet veilig. Niet dat je slecht bent maar hevige begeerte is een groot gevaar omdat het mensen/wezens gewetenloos maakt en ze een drempel overgaan naar wandaden. Ik kan dit herkennen met voorbeelden in mijn eigen leven. Zo werkt het. Ik ben er niet trots op.
Hevige begeerte maakt je blind, koud, ongevoelig, gewetensloos. Als het de vorm aanneemt van wellust heet het kama chanda en in de vorm van haat (dus gefrustreerd verlangen) dan heet het vyapada.
Dit zijn 2 van de 5 hindernissen (nivarana) die wijsheid verdrijven. 

De kans dat je na de dood in lagere rijken hevig zult lijden is groot, en de kans dat je er weer uit komt heel klein. Zo is dat overgeleverd. Dit geldt voor alle wezens, ook voor boeddhisten.

Boeddhist zijn biedt op zichzelf geen veiligheid. Een verschoonde geest wel. De teksten geven wél aan dat als je veel vertrouwen hebt in de Boeddha, gelovig vertrouwen, of gegroeid vertrouwen gebaseerd op onderzoek, dan ben je ook veilig voor de lagere rijken. Dit zijn respectievelijk de  Sadhhānusāri en Dhammānusari, beide Sotapanna anugami.

Hevige verlangens zijn een groot gevaar en veroorzaken veel ellende, al in dit leven, en ook na de dood. In dit leven kunnen we dat zelf verifieren. De Boeddha heeft kennelijk gezien dat er ook na de dood veel ellende komt van hevige verlangens en de wandaden die in die sfeer worden gedaan.

Dus het is een belangrijke zaak om ons allereerst te richten op die hevigheid van onze verlangens. Verlangens zullen we heel lang houden maar die hevigheid daar gaat het in eerste instantie om. Door realistischer te worden over het leven, door het gevaar in te zien van hevige verlangens, het kwaad te begrijpen van gewetensloosheid, de leegte van verlangens, kunnen we wellicht wat bedaren qua verlangens en onszelf en anderen in veiligheid brengen.

Of je nu man bent of vrouw, boeddhist of jood, rijk of arm, mislukt of succesvol, beroemd of onbekend, dat maakt niet uit, het gaat om de zuiverheid van geest.


Siebe

[teksten Siebe]

. Jullie nemen alles hier wel erg zwart/wit zeg!

is Dorje weer bezig

Siebe

[teksten Siebe]

Wil je wel in dialoog gaan met andere tradities, sta je wel open voor verscheidene inspiratiebronnen, dan moet je leren omgaan met de onduidelijkheid die dit met zich meebrengt, en met het feit dat er inderdaad valkuilen zijn en goede en minder goede vertegenwoordigers zijn van die tradities, zoals je in alle tradities hebt, ook in die waar je zelf het meest bij aansluit. Maak je kantekeningen dan bij die mensen en niet bij die tradities die zij misschien naar niet zo goed vermogen vertegenwoordigen: m.a.w. gooi het kind niet met het badwater weg.

Namastee.

Dat heb ik nog nooit gedaan.

Het lijkt een beetje op de sfeer van vroeger in het debat over allochtonen en immigratie. Vroeger mocht niks in alle openheid gezegd worden. Als je alleen al ventileerde dat je een beperking wilde aan de toestroom van immigranten dan was je extreem rechts, xenofoob, en vooral, een door en door slecht mens.
Nu is dat helemaal verandert. Je deugt nu niet als je geen beperkingen wilt stellen. Ik zeg het misschien niet zo goed maar wat ik bedoel te zeggen is dat de sfeer wel wat veranderd is.

Zoiets is ook gaande als je op een open manier verschillen tussen boeddhistische tradities benoemt en belicht. Je bent dan meteen een slecht mens, en die ander dat is gut-mensch. De ene is verdeler, de ander de verbinder. de ene deugt, de ander deugt niet.

Mag wat mij betreft ophouden.

Siebe

[Bodhiboom]

Ik heb voor mezelf geconcludeerd dat binnen het boeddhistisch landschap er zelfs over de meest elementaire zaken zoals PS, de vier edele waarheden, de voorschriften, wat is samsara, wat is Nibbana, wat is bevrijding, wat is ontwaken, wat is sankhara, wat is rupa etc. geen consensus is. Sterker, iedereen volgt zijn eigen uitleg, vanuit zijn eigen traditie, vanuit zijn eigen scholing. Ik denk ook vanuit zijn eigen voorkeur en afkeur.

Vandaar ook dat veel beginnende boeddhisten er vaak jaren over doen om een stroming te vinden waar ze zich thuis in voelen. Het is een hele zoektocht om ideeen te vinden die resoneren. Maar het is ook waar dat je daardoor misschien een leer misloopt die jou veel te vertellen had.

Wat mij betreft is de volgorde: eerst maar eens onderzoeken via geschriften wat de Boeddha naar alle waarschijnlijk bedoelde met begrippen als samsara, nibbana, rupa, sankhara, bevrijding, dhamma-oog, etc etc. Dan, als we daar een beetje een idee van hebben kunnen we dat verlevendigen vanuit eigen ervaring.

Dat lijkt veel op de Tibetaanse Gelugpa stroming, persoonlijk denk ik dat de beoefening wat eerder moet starten, anders krijg je de neiging om je teveel naar het voorspelde resultaat te verbeelden. Ik denk dat om eerlijk te blijven in een innerlijke belevenis dat je toch een element van pionieren moet bewaren. Ik denk dat het onmogelijk is om iemand een kaart van zijn innerlijke wereld te geven en te zeggen, zo is het. Je moet genoeg van de terminologie kennen om erover te praten, maar een volledig intellectueel begrip lijkt mij te hoog gegrepen.

Ja, ik neig naar fundamentalisme, in die zin dat ik geloof dat niet alles juist kan zijn, of zoals de Boeddha het bedoelde.

Dat ben ik wel met je eens, ik denk dat er bij alle teksten wel kanttekeningen te zetten zijn. Maar het is ook de vraag of de boeddha’s aanpak wel de juiste is voor de moderne mens. Het lijkt mij toch best waarschijnlijk dat er grote interne veranderingen zijn geweest in de mens in de laatste paar duizend jaar.

Met warme groet,

Bodhiboom

[Bodhiboom]

Veranderingen komen vanzelf, niets staat stil of blijft hetzelfde. Dat is al genoeg, ik weiger nog één seconde ook maar iets aan mezelf te schaven. Ik ben een mens als iedereen, niets meer, niets minder. Het is een zegen om een gewoon mens te zijn. Ik hoef niks bijzonders te zijn, en ook bijvoorbeeld die felbegeerde boeddhistische Verlichting kan me gestolen worden. Wat een opluchting!

Dat is iets waar ik al tijden mee worstel, de spanning tussen Zijn en Worden. Ik dacht dat ik er eerder vandaag een middenweg tussen had gevonden, door middel van zelf-onderzoek het Zijn te verdiepen en dus toch iets te Worden. Maar het is niet eenvoudig.

Toen ik eerst je bericht las, toen dacht ik, hoe rijm je dat dan met boeddhisme? Want het boeddhistische pad is er een van Worden bij uitstek, je verwijst zelf naar de verlichting die het grote doel van de boeddhistische leer is. Maar ik kan goed begrijpen dat de Tao een verademing is als je hem even leest na je geest toch onder druk te hebben gezet door verdieping in het Worden.

Met warme groet,

Bodhiboom

[teksten Siebe]

Waarschuwing....Siebisme ten top. 

Naar mijn gevoel is het in de kern onmogelijk te veranderen. Je kunt jezelf niet veranderen. Wat je wel kunt veranderen is bijvoorbeeld je manier van denken, houding, mentaliteit, neigingen.

Hierin ben ik een mahayanist. De essentie van geest is leegte, en welke conditionering dan ook, die heeft daar geen enkele vat op. Er is iets in ons dat is totaal niet beinvloed door opvoeding, cultuur, scholing, leeftijd. Is dat illusie, zoals me soms wordt verteld? Ik denk het niet.

Ben ik nu in de val getrapt van geloof in een zelf? Wel in zoverre ik wel degelijk geloof dat er iets onveranderlijks is, en dat dit zelfs het meest in aanmerking komt ook nog als je ware identiteit. Een zelf, nee, dat weer niet.

Als je door beoefening vrij wordt van zintuiglijk verlangen, vrij van kwaadheid, vrij van twijfel en onzekerheid, vrij van rusteloosheid, vrij van alle verlangens naar speciale staten, vrij van eigenwaan, ben je geen spat veranderd. In mijn optiek ben je alleen maar meer jezelf geworden.  Stress, druk, drang, innerlijk vuur is verdwenen, dat is ook alles wat verdwenen is, geloof ik.


Siebe




 

[Bodhiboom]

Naar mijn gevoel is het in de kern onmogelijk te veranderen. Je kunt jezelf niet veranderen. Wat je wel kunt veranderen is bijvoorbeeld je manier van denken, houding, mentaliteit, neigingen.

De vergankelijkheid doet mij denken dat ook de kern wel zal veranderen. Of je hem kan beïnvloeden, dat lijkt mij een stuk minder waarschijnlijk. En als je je manier van denken hebt veranderd, en daarmee je handelingen, heb je dan ook niet veranderd wie je bent?

Met zeer vriendelijke groet

Bodhiboom

[Steve]

Voor alle duidelijkheid: Mahayana onderricht geen blijvende kern die onveranderlijk zou zijn. Dit zou niet overeenkomen met de sutta's over niet-zelf.

Het is belangrijk dit te begrijpen anders wordt er in het Mahayana iets geprojecteerd waaraan vastgehouden kan worden, een soort ziel, iets persoonlijks dat blijft bestaan, Atman, zelf. Dit is geen juist begrip van Mahayana.

Waar naar verwezen wordt met "de aard van de geest is leegte" (is minder verwarrend als de "essentie" van de geest, wat iets kern-achtigs heeft) is dat er juist niets blijvends en vast in is te identificeren, leeg is aan iets identificeerbaar. Met ander woorden de aard van de geest is leeg aan een blijvende kern. Dit leeg zijn is het ongeconditioneerde, het leeg zijn hiervan komt en gaat niet, het is de aard van het beestje, wat komt en gaat is de voortdurende verandering en deze is niet te identificeren als mijn verandering, wat je bent, jouw, jouw zelf, daar is het juist leeg van.

M.a.w. als je Mahayana juist bestudeert en juist begrijpt is er juist geen enkele kern terug te vinden die onveranderlijk is. In die zin kan je ook niet "meer" jezelf worden, je kan alleen maar meer en meer realiseren dat er geen zelf in jou is, waardoor dat wat steeds verandert, spontaan meer kwaliteiten van niet-zelfgerichtheid gaat voortbrengen (want dat zelf is juist doorzien als de illusie en dus ook de gerichtheid erop): uitdoven van gehechtheid aan dingen en zelf, geen onderscheid maken tussen dingen en zelf (liefdevolle vriendelijkheid en mededogen), de werkelijkheid zien zoals die is, nl. leeg aan zelf (wijsheid), ....

M.a.w. als leegte gerealiseerd is als je ware aard, dan is er geen zelf-gerichtheid meer, dan is er geen "meer" jezelf zijn, maar juist een "minder" gehecht zijn aan een illusoir jezelf.

De leegte is niet geconditioneerd betekent dan dat het niet aangetast is door al die conditioneringen, ketens van oorzaken en gevolgen die het veranderlijke voortbrengen omdat de aard van dit alles leegte blijft (vrij van identificatie, vrij van iets blijvends). Maar dit ongeconditioneerde is niets persoonlijks, het is niet toe te eigenen, het is niet de aard van iets identificeerbaar als "dat ben ik, dat is mijn, dat is mijn zelf", het is de aard van alles dat verschijnt: alles en iedereen. Meer en meer jezelf worden betekent dan eerder meer en meer je identificatie met een zelf opgeven, de aard van jezelf erkennen als de aard van iedereen en alles en dus spontaan handelen in functie van het geheel in plaats in functie van jezelf (dat doorzien is als illusoir).

Namastee,

Dorje.

 

[teksten Siebe]

Naar mijn gevoel is het in de kern onmogelijk te veranderen. Je kunt jezelf niet veranderen. Wat je wel kunt veranderen is bijvoorbeeld je manier van denken, houding, mentaliteit, neigingen.

De vergankelijkheid doet mij denken dat ook de kern wel zal veranderen. Of je hem kan beïnvloeden, dat lijkt mij een stuk minder waarschijnlijk. En als je je manier van denken hebt veranderd, en daarmee je handelingen, heb je dan ook niet veranderd wie je bent?

Met zeer vriendelijke groet

Bodhiboom

Ik bedoelde niet te verwijzen naar een kern. Het is echter wel heel gebruikelijk in mahayana om te spreken over leegte als de essentie van geest, en helderheid als diens natuur en over diens onbelemmerde manifestatie te spreken.

Maar met 'leegte als essentie van geest' bedoelt men, zoals Dorje ook aangeeft, niet te zeggen dat er een kern is, maar eerder dat de essentie van geest als ruimte is, je kunt het niet vastpakken en duiden. Je kunt niet zeggen dat het mannelijk is vrouwelijk, hier of daar, vierkant of rond, blauw of geel, joods of boeddhistisch, kind of volwassene. Je kunt het ook zo zeggen, we praten wel over zoiets als geest maar als je het zoekt, dan vindt je geest helemaal niet. En als je geest wel vindt, dan zegt men, zoek je niet goed

Deze essentie van geest die als lege ruimte is, verandert volgens mahayana niet doorheen de fasen. Het is voor een gewoon mens, een sotapanna, een arahant precies hetzelfde. Het is onveranderlijk en ook onveranderbaar. Op basis hiervan zeg ik ook dat je jezelf niet kunt veranderen. Je kunt wel gewoonten veranderen, manieren van denken, je lichaam, gevoelens, conditioneringen maar niet de essentie van geest die als ruimte is (in mijn achterhoofd hoor ik Lal alles afkeuren wat ik hier nu schrijf).

Ik zie echter wel aanwijzingen in de sutta's. De Boeddha zegt bijvoorbeeld ergens: stel dat je gevoel bent, bijvoorbeeld onaangenaam gevoel, pijn, en die pijn verdwijnt, dan zou je zelf moeten verdwijnen als je dat onaangename gevoel zou zijn. Dit is duidelijk niet zo. Dus het is redelijk om vast te stellen dat we niet gevoelens zijn. Als je gedachten zou zijn, en ze zouden even ophouden, zou jezelf ook moeten verdwijnen. Dit is ook duidelijk niet zo. Dus het is redelijk om te concluderen dat je niet gedachten bent. Dit is ook niet zo met begeerte en met neigingen of met emoties. Als begeerte verdwijnt, hou je ook niet op te bestaan. Dit is ook zo met gewoonten. Stel dat de neiging om boos te worden helemaal zou verdwijnen bij jezelf, verdwijn jij dan zelf? Ben je je neigingen? Neh.

Het moeilijkst is denk bewustzijn. Met bewustzijn zijn we, denk ik, het meest geidentificeerd. Er is in ons toch een soort schema: "ik ervaar iets, dus Ik besta". Maar er is ook een staat waarin er geen zintuiglijke zaken worden ervaren en zelfs geen gevoelens, en toch ben je dan niet dood. Deze staat ken ik niet, of je moet dat al vergelijken met diepe droomloze slaap. Oke, tijdens diepe droomloze slaap is er geen bewustzijn van een omgeving of Ik, maar besta je dan niet meer in diepe droomloze slaap? Zijn we het bewustzijn?

In deze lijn kun je 'meer jezelf worden' zo zien dat iemand de foutieve identificaties met het geconditioneerde doorbreekt. De teksten spreken hierover als een einde maken aan Ik-maken, mijn-maken de onderliggende neiging tot eigenwaan.

Siebe

[Bodhiboom]

Voor alle duidelijkheid: Mahayana onderricht geen blijvende kern die onveranderlijk zou zijn. Dit zou niet overeenkomen met de sutta's over niet-zelf.

Het is belangrijk dit te begrijpen anders wordt er in het Mahayana iets geprojecteerd waaraan vastgehouden kan worden, een soort ziel, iets persoonlijks dat blijft bestaan, Atman, zelf. Dit is geen juist begrip van Mahayana.

Ahzo, dank jullie voor de verduidelijking. Anders was ik met een geheel verkeerd beeld weggekomen. Dit is weer een van die dingen waarvan je kan aannemen dat het juist is — de bewuste geest voelt leeg — maar die moeilijk te verifiëren is omdat er toch delen van de geest zijn die buiten ons bewustzijn lijken te werken... waar komen bijvoorbeeld onze gedachten vandaan?

Bodhiboom

[teksten Siebe]

Ahzo, dank jullie voor de verduidelijking. Anders was ik met een geheel verkeerd beeld weggekomen. Dit is weer een van die dingen waarvan je kan aannemen dat het juist is — de bewuste geest voelt leeg — maar die moeilijk te verifiëren is omdat er toch delen van de geest zijn die buiten ons bewustzijn lijken te werken... waar komen bijvoorbeeld onze gedachten vandaan?

Een wedervraag zou kunnen zijn, waar komt vuur vandaan?

Siebe

[Bodhiboom]

waar komen bijvoorbeeld onze gedachten vandaan?

Een wedervraag zou kunnen zijn, waar komt vuur vandaan?

Siebe

Wauw, wat een mooi antwoord! Voor dit soort juweeltjes kom ik naar boeddhistische forums. Het geeft aan een hele causale set van oorzaak en gevolg rond de formatie van gedachten in een viertal woorden. Dank je!

Bodhiboom

[Bodhiboom]

Zouden emoties ook op dezelfde manier ontstaan? Dat ze een reactie zijn op dingen die via de zintuigen naar binnen komen, en die onderhevig zijn aan condities zoals geaardheid en wat er vroeger met je is gebeurt, maar dat ze in principe ontstaan als een vlam als de condities juist zijn? En dan na verloop van tijd weer uitdoven?

[teksten Siebe]

Zouden emoties ook op dezelfde manier ontstaan? Dat ze een reactie zijn op dingen die via de zintuigen naar binnen komen, en die onderhevig zijn aan condities zoals geaardheid en wat er vroeger met je is gebeurt, maar dat ze in principe ontstaan als een vlam als de condities juist zijn? En dan na verloop van tijd weer uitdoven?

Ja, dat is volgens mij precies wat wordt onderwezen.
Siebe