Modernisme, het monniken leven en de middenweg

[Bodhiboom]

Beste allen,

Het lijkt mij toch zo dat monnik zijn niet strookt met de middenweg. En waarom niet? Omdat zij in vele manieren toch extreme gedragsvormen vertonen. Een monnik neemt een aantal geloftes op zich die extreem zijn met betrekking tot bezittingen, voedsel, sex, ga zo maar door. Ze trekken zich terug van de wereld om het pad van de Boeddha te volgen, wat in principe wel mooi is, maar toch niet helemaal in de wereld staat.

Die beperkingen worden door monniken op zich genomen om afleidingen uit het leven weg te nemen. Familie, commerciële belangen, een huis om in te wonen, je in stand houden, lekker voedsel eten, al die dingen vallen weg voor een monnik. Zij verzaken veel van de wereld, en gaan dus ook niet echt een directe confrontatie aan met die krachten die een leek verbinden aan de wereld van Samsara.

Er zijn wel manieren voor een leek om tijdelijk het monnikenleven te benaderen, zoals een lange retraite of door tijdelijk de monniken geloftes af te leggen, en dat kan helpen om de pijn punten van het leken leven duidelijk te maken, mits men zich niet verliest in studie van de Dharma. Maar ik denk dat de voordelen van het monnikenleven zich pas openbaren met een zekere verdieping erin.

Veel van de dingen die in een modern leven spelen, worden slechts duidelijk met introspectie. Het monnik zijn is nog steeds zoals vroeger een actie van vermijden, men doet er beter aan om een stille periode in te lassen in het leven.

Met onwerende groet,
Bodhiboom

[lushan3]

Dit is een uitermate belangrijke constatering. Waarom vraagt een Meester of Leraar toch om onthouding, onthechten, de celibataire gelofte, enzovoort? Bij de Boeddha draait alles om het lijden en de wijze hoe je dat zoveel mogelijk kunt vermijden. Waarbij het genieten wordt ervaren als iets dat uiteindelijk toch weer zal leiden tot dukkha (frustratie en lijden), omdat de mens immers de hardnekkige neiging heeft om zich aan het genieten en het plezier te hechten. En het vervolgens na te gaan jagen...

Door de monnik het tegenovergestelde van het genot en het najagen daarvan lijfelijk te laten ervaren, kan hij of zij zich beter bewust worden van de tomeloze kracht van de werking van de zintuigvelden. Als je je onthoudt van seks, zal dat zeer krachtig gaan opspelen, omdat je lichaam eenmaal seksueel is ingesteld. Er worden onafgebroken sekscellen aangemaakt en natuurlijk hormonen. Dus als je jezelf onthoudt van seks, ga je dat des te meer voelen. Daardoor kan de monnik via ervaring leren.

Echter... het is maar zeer de vraag of dat voor nu en voor altijd zou moeten gelden. Ik geloof daar dus niet in. Ik denk dat de onthouding slechts een tijdelijk hulpmiddel is, en kan zijn. Want de daadwerkelijke hechting is geestelijk, want de geest en het denken in combinatie met de zintuigvelden roepen het verlangen op, de dorst naar het bestaan. Door middel van tijdelijke onthechting kan men veel leren, echt aan den lijve ervaren hoe sterk de werking van de zintuigvelden is en hoe de menselijke geest daarin een essentiële rol speelt.

Maar als de onthechting van het genot en het plezier voor altijd en eeuwig worden opgelegd, dan begeeft men zich inderdaad in een gevaarlijk extreem. Dat is niet in de lijn van de weg van het Midden, die de Boeddha predikt. Ik verdenk zijn volgelingen er van dat ze de leer wat dat betreft (waarschijnlijk ongewild) enigszins hebben vervormd. En als dat niet het geval zou zijn, klopt de weg van het Midden inderdaad niet meer. En die weg betekent dat je niet in extremen vervalt, maar het Midden houdt tussen hechting en onthechting, tussen zwelgen en ascese. Eigenlijk is de weg van het Midden een besef, namelijk het diepgaande besef, dat genot en pijn voorbijgaande staten zijn, en dat je feitelijk niets vast kunt houden. Laat los, en alles zal tot rust komen. Een wei-wu-wei levenshouding, noemen de taoïsten dit: handelen/niet-handelen. Je leeft, geniet, lijdt pijn, maar je hecht je daar niet aan, omdat je immers ervaren hebt dat alles voorbij gaat. Als je dat beseft, met je hele wezen, kun je gewoon je leven leven. En genieten van alles wat het leven je geeft, met seks, met genieten van een heerlijke maaltijd, enzovoort. Waarbij je wéét dat het tijdelijke toestanden zijn. Alles komt en gaat, ook dit gaat voorbij...

[one but not the same]

Misschien is denken als een monnik belangrijker dan leven als een monnik, nu leven geen voorwaarde voor denken meer is.

[nico70+]

Beste,

Ook een monnik bewandelt de middenweg. Hij vermijdt uitersten: vermijdt strenge ascese, en vermijdt een leven vol genot.

In het Theravada is het gebruikelijk dat op de Uposatha-dagen (de dagen van de maan) de leken naar een klooster gaan, er de acht regels vragen en er een hele dag en nacht verblijven. Zij worden er in de leer onderwezen, mediteren er of helpen de monniken met het werk.
Of zij houden zich thuis op die Uposatha-dagen aan de acht regels.

Die acht regels zijn:
1. Ik neem het vaste voornemen geen enkel levend wezen te doden en geen enkel levend wezen te kwellen.
2. Ik neem het vaste voornemen niet te stelen en niet te nemen wat niet is gegeven.
3. Ik neem het vaste voornemen af te zien van elke seksuele wilsactie in daad, woord en gedachte.
4. Ik neem het vaste voornemen juiste taal te gebruiken, dat wil zeggen: niet liegen, niet lasteren, niet kwaadspreken, geen ruwe, geen barse en geen boze taal, geen kletspraatjes, geen slechte woorden, geen onjuiste woorden, geen onware woorden, geen kleinerende woorden. Maar ik zal alleen woorden gebruiken die eenheid bevorderen, onschadelijke woorden, aangenaam voor het oor, vol liefde, hartverwarmend, hoffelijk, waard herinnerd te worden, tijdig, passend, ter zake, vriendelijk en verdraagzaam.
5. Ik neem het vaste voornemen me te onthouden van alle bedwelmende dranken en drugs door welke onachtzaamheid veroorzaakt wordt.
6. Ik neem het vaste voornemen geen vast voedsel noch bepaalde drank te gebruiken op een onpassende tijd. (d.w.z. na 12:00 u)
7. Ik neem het vaste voornemen me te onthouden van dansen, zingen, muziek en onpassende shows; van het dragen van sieraden, het gebruik van parfums en crèmes; en van dingen die leiden tot het mooier maken van de persoon.
8. Ik neem het vaste voornemen geen hoge en luxueuze zitplaats en geen hoog en gerieflijk bed te gebruiken.

De acht regels zijn een tijdelijke discipline van ontzegging. In de toespraak tot Visakha over de Uposatha (A.III.71) zegt de Boeddha: “Een edele volgeling(e) neemt de acht regels op met de gedachte dat hij/zij op die manier een etmaal leeft zoals de heiligen (Arahants) hun hele leven doen, mededogend, zuiver en wijs.”  Zo zijn de acht regels werkelijk een test in hoeverre men zichzelf kan beheersen. Men kan dan zien hoezeer heilzame staten van geest in iemands karakter heersen over onheilzame verlangens.

Op die manier kan men vier keer per maand leven als een monnik. Daar zijn geen lange retraites voor nodig.

AN.III.71, Uposatha sutta kan men in het Nederlands lezen op  https://www.facettenvanhetboeddhisme.nl/5.2.4.3.%20Tika-nipata%3b%20het%20boek%20van%20drie..html#h.v3j5q28uxjn1

Nico

[lushan3]

Bedankt voor je uitgebreide toelichting, nico 70+. Het klopt dat de Vier Edele Waarheden en het Achtvoudige Pad door de Boeddha zijn gegeven om de weg van het Midden te bewandelen. Hetgeen niet wegneemt, dat we monniken zien, die toch extreme ascetische gebruiken hanteren. Althans, dat meen ik te zien, vooral in het Oosten. Maar het boeddhisme is zeer wijdverbreid en heeft zich aangepast aan de vele culturen. Zoals bijvoorbeeld in Tibet. Daar is de leer van de Boeddha vermengd met de Bön religie, die op bepaalde punten afwijkt van het Indiase boeddhisme. Het Tibetaanse boeddhisme kende trouwens nog zeer wrede straffen tot ver in de Twintigste Eeuw, onder andere het amputeren van ledematen van mensen. Gruwelijk, en zeer zeker niet in de lijn van de Boeddha's leer.

Westerlingen hebben over het algemeen een nogal exotisch beeld van de Oosterse boeddhisme. Alsof de monniken aldaar hun leven vrijwel uitsluitend wijden aan de meditatie. Terwijl dat geenszins het geval is. Er is veel uiterlijk vertoon, veel rituelen en de aanwezigheid van relieken, die zelfs welhaast aanbeden worden. Men mediteert soms nauwelijks. Wij denken veel te veel dat het boeddhisme een puur individueel gebeuren is, waarbij de meditatie tot de Verlichting zou moeten leiden. Ik ontken dat niet, in bepaald opzicht, maar in het Oosten lijkt het alsof men daar toch minder op gericht is. Maar goed, het boeddhisme is in de loop der eeuwen vrijwel volledig uit haar bakermat India verdwenen als religie. De weg van de Theravadins bleek voor velen toch te zwaar of te moeilijk. Het hindoeïsme is veruit dominant en de Boeddha is zelfs opgenomen binnen het hindoeïstische pantheon in de vorm van de godheid Vishnoe als zogeheten negende incarnatie.

[Steve]

Niet onrepesctvol, beoordelend of slecht bedoeld. Gewoon eens een ander optie:

Je kan ook gewoon monikken laten zijn voor wat ze zijn, niet romantiseren, noch in twijfel trekken. De middenweg.

Er bestaan veel meningen over monikken, en met die meningen kunnen er boeken gevuld worden over hoe ze religie oneer aandoen, en net zo kunnen er evenveel boeken gevuld worden met hoe ze religie eer aan doen. Het blijven boeken, meningen, op basis van subjectieve gedrevenheden.

Iemand die subjectief onbehagen voelt in zijn leven nu, zal misschien geneigd zijn een ander soort leven te gaan romantiseren. Iemand die behagen voelt in zijn leven nu, zal misschien geneigd zijn zich te gaan onderscheiden van een ander soort leven. Iemand die niet helemaal zeker is over zijn leven nu, zal zich misschien makkelijk afzetten tegen een ander soort leven, als poging om zich terug zekerder te voelen.

Maar belangrijker dan de meningen, het gevoelen en de neigingen die zich voordoen op zich, is misschien wel de vraag: wat gaat er allemaal aan vooraf? En heeft dat zelf wel een mening, een gevoelen, een neigen? ​

Vooraf aan die meningen, gevoelen en neigingen is er misschien geen nood aan het eigen leven te verantwoorden door een ander leven te gaan betwijfelen, geen nood aan het behagen in het eigen leven veilig te stellen door zich te onderscheiden van een ander soort leven, geen nood aan weg te kijken van het eigen leven, door een ander leven te gaan romantiseren.

Meningen zullen steeds blijven op komen, maar als ze gezien zijn als maar opkomend uit iets dat zelf geen mening heeft, verliezen ze misschien die nood ze bevestigd, bewezen, verantwoord en verdedigd te krijgen. Het zijn dan maar dingen die opkomen, en wat doen dingen die opkomen als ze met rust gelaten worden, niet gevoed, noch verworpen of onderdrukt worden? Weer verdwijnen.
 
Zowel monikken als niet-monikken hebben de optie zich te richten op vooraf aan hun mening in plaats van achteraf. Voor de één is een monikken leven hier juist erg behulpzaam in, voor de ander juist niet.  De vraag is dan niet welk leven het juiste of het foute is, de vraag is dan: wat gaat er vooraf aan juist en fout? En welk leven is mij behulpzaam om dit in zicht te krijgen.

Voor mij is dit nu eenmaal geen monikken leven. Maar dankzij het leven van monikken en het boeddhisme dat zij van generatie op generatie hebben bewaard en doorgegeven, heb ik iets door kunnen krijgen waardoor ik op den duur iets dat vooraf aan dat boeddhisme is heb kunnen proeven en daar ben ik heel dankbaar voor en heb ik alle respect voor.

En dat neemt helemaal niet weg dat er ook bij mij meningen de revue passeren over hoe Boeddhisten in Myanmar anders-levenden gaan verrstoten, hoe dat in Tibet er moorden zijn gepleegd om de macht van de Dalai Lama's te beïnvloeden, hoe dat monikken kunnen vallen voor seksueel misbruik en noem maar op... Ook ik lees die boeken en volg het nieuws, en ook dat doet dan allerlei meningen opkomen. Maar ze komen, en als ik alert genoeg ben voor wat er aan vooraf gaat, dan gaan ze ook weer, ze 'hoeven' niet persee meer een kleverig spoor na te laten.

[lushan3]

Monniken zijn ook mensen, met alle kwetsbaarheden, fouten, zelfs stommiteiten danwel wettelijke overtredingen. Maar we kunnen immers deviant gedrag niet tolereren. Vaak genoeg zijn er schandalen (dat geldt trouwens ook voor andere religies) die in mijn optiek wettelijk vervolgd dienen te worden. Monniken staan niet buiten de wet, ook hun leraren niet. Maar dat lijkt me evident.

Het beeld dat de doorsnee Westerling heeft is echter, dat volgelingen van de Boeddha, monniken dus, altijd vredelievende en serene mensen zijn. En als je aangeeft dat er ook onjuiste afwijkingen zijn, dan wordt dat heel vaak weggemoffeld door mensen die inderdaad een veel te romantisch beeld hebben van de boeddhistische monniken. Alsof je dit allemaal toch helemaal verkeerd ziet of je bezig houdt met een "foutief" boeddhisme. Mijns inziens is het goed dat allerlei deviant gedrag aan de orde wordt gesteld en wettelijk bestraft.

[Steve]

Monniken zijn ook mensen, met alle kwetsbaarheden, fouten, zelfs stommiteiten danwel wettelijke overtredingen. Maar we kunnen immers deviant gedrag niet tolereren. Vaak genoeg zijn er schandalen (dat geldt trouwens ook voor andere religies) die in mijn optiek wettelijk vervolgd dienen te worden. Monniken staan niet buiten de wet, ook hun leraren niet. Maar dat lijkt me evident.

Evident!

Het beeld dat de doorsnee Westerling heeft is echter, dat volgelingen van de Boeddha, monniken dus, altijd vredelievende en serene mensen zijn.

Elke weg naar (zelf-)verwerkelijking houdt in dat zulke beelden op een gegeven moment in vraag gesteld worden, onderzocht worden. Alles op zijn tijd, no rush. Ikzelf heb er bijvoorbeeld nooit last van gehad dat ik Boeddhisme romantiseerde toen ik er maar net mee begon. Misschien was het zelfs nodig, anders was ik er misschien nooit aan begonnen, wie weet? Wat maakt het uit? Zolang het maar niet geromantiseerd blijft. Op een gegeven moment doorprik je dat beeld gewoon, dat doe je zelf, dit hoeft niemand voor jou te doen, en dit kan ook gewoon zonder desillusie, zonder verontwaardiging, zonder door te slaan naar de andere kant.

Als ik iemand tegen kom die vol bewondering en overgave is voor zijn/haar westerse/oosterse, al dan niet monniken leraar, dan ga ik die daar niet van afhelpen, waarom zou ik? Als ik iemand tegen kom die in de war is, omdat zijn al dan niet monniken leraar er rare praktijken of gedachten op nahoudt, dan zal ik het niet nalaten om die iemand tot realisme te helpen brengen. 
 

En als je aangeeft dat er ook onjuiste afwijkingen zijn, dan wordt dat heel vaak weggemoffeld door mensen die inderdaad een veel te romantisch beeld hebben van de boeddhistische monniken. Alsof je dit allemaal toch helemaal verkeerd ziet of je bezig houdt met een "foutief" boeddhisme.

Nou, dat zou ik waarschijnlijk ook gezegd hebben in mijn beginperiode. Geen probleem toch? Wat die mensen eigenlijk zeggen: "ik weet wel wat je bedoelt, ik wil het gewoon even niet horen, laat mij nu even surfen op dat vertrouwen dat ik heb in die romantische leer. Later als ik groot ben, zal ik dat beeld wel ten gepaste tijden zelf doorprikken. Ondertussen hoef jij het niet zo persoonlijk te nemen dat ik jouw kritische uitlatingen even bij jou zelf wil laten en niet over wil nemen."

Mijns inziens is het goed dat allerlei deviant gedrag aan de orde wordt gesteld en wettelijk bestraft.

Zeer zeker, maar zouden we dat proces niet beter overlaten aan die wat hier bevoegd voor zijn?

En kom je werkelijk, niet abstract, niet door het lezen van boeken en verhalen over wantoestanden, maar werkelijk iemand tegen die gevangen is komen te zitten in zijn te romantisch beeld en vooral die daarvan negatieve gevolgen heeft: doe dan wat je voelt dat je moet doen. En verdraag dan ook, dat ze het in het begin ook niet zomaar zullen accepteren en je misschien als verkeerde boeddhist, of foute christen zullen afdoen, so what? Wil je je eigen beeld hoog houden, of wil je de ander uit het beeld krijgen waar die op een negatieve manier in vast zit?

Ik vrees dat ik weer het laatste woord aan het nemen ben. Maar geef gerust weerwoord. We hoeven niet eens op een consensus uit te komen, maar als ik voel dat ik iets wil bijdragen, dan doe ik dat gewoon en wel op mijn manier. Niemand hoeft er iets mee. Gewoon de prullemand in als je er niets mee bent, mijn excuses dan voor het innnemen van al die lettertjes op je scherm.

[bolletje]

Boeddha heeft het over balanceren tussen ascese en hedonisme. Teveel ascese is vluchten van. Teveel hedonisme is vluchten van. Ik ben het hiermee eens, weetje

Ons huidige systeem, onze huidige maatschappij is : hedonisme

Maar veel religieuze groepen slaan door naar de andere kant : ascese. Jezelf helemaal wegcijferen

Bodhiboom en ik, wij zijn de echte boeddhisten weetje. Wij zitten zo midden in die storm, wij lopen er niet voor weg. Wij proberen te balanceren tussen ascese en hedonisme. Wij gaan de uitdaging aan, maar de monnik loopt ervoor weg.

De monnik zegt : ik word nooit verleid, door seks, drugs en rock en roll. Ja, maar in dat klooster van jou is nooit seks drugs en rock en roll. Hoe kan je dan dharma beoefenen, als je nooit getest word ?

Wij westerse boeddhisten, wij zitten middenin die seks, drugs en rock en roll. Dus wij gaan het gevecht aan. Wij worden uitgedaagd. Dat is een beetje mijn gedachtegang. Zal vast heel arrogant overkomen.


Maar ach, wat doet het ertoe. Zoals ik al eerder zij. Je wilt ook niet dat de monniken verdwijnen.

Wat het ook is. Het monnik zijn is niet voor iedereen. Voor jou werkt het niet, maar voor hem weer wel. Wat voor jou teveel ascese is, is voor hen niet teveel ascese.

Er zijn denk ik twee praktijken. De westerse praktijk, van Bodhiboom en ik. En de oosterse praktijk, van het kloosterleven. Het kan allebei bestaan, naast elkaar. Het is dus irrelevant om er voor of tegen te zijn.

Ook is het irrelevant, om weer dat haantjesgevecht aan te gaan, wat ik nu dus doe. Het haantjesgevecht van : wie is het meest boeddhistisch


hehehehehehee