Een tijdloze verstilde staat die jou als mens in beweging brengt en kennelijk toch niet een afzonderlijk ontologische realiteit is dan?
Nee, ik denk eerder dat je jhana hebt ervaren. Het gemoed is in jhana ook leeg, zeker in de hogere.
Dat het een tijdloze staat is kun je niet waarmaken. Dat maak je jezelf wijs. Dat is denken, intellect, een noodsprong.
Ik heb gezocht op dat jhana, maar het zijn allerlei meditatieve staten welke:
1. het concept van onbegrensde ruimte als meditatie-object te nemen.
2. het concept van onbegrensd bewustzijn als meditatie-object te nemen
3. het concept van 'niets' als meditatie-object te nemen.
4. het concept van 'noch-perceptie-noch-geen-perceptie' als meditatie-object te nemen.
Wat zien we hier? Het tot object van waarneming nemen. Op zich niks mis mee, dat propageer ik zelf ook. Maar dan niet als meditatie, maar gewoon in je hele leven.
Jhana maakt het gemoed niet leeg..
Binnen boeddhisme zijn zoveel interpretaties als boeddhisten maar bovenstaande beschrijving van jhana klopt mijns inziens niet. Men neemt niet concepten tot meditatie-object in jhana maar geest verblijft in de arupa jhana in een sfeer die het ervaart/kent op dat moment als 1. onbegrensde ruimte, 2. onbegrends bewustzijn, 3. nietsheid (er is niets), en 4. een sfeer die op de grens zit van waarnemen en niet-waarnemen. Dat zijn geen concepten maar zaken die op dat moment rechtstreeks worden ervaren/gekend.
Het is een progressieve verstilling van de geest, een leger en leger worden, tot zelfs de beëindiging van waarnemen en voelen kan worden gerealiseerd. Dat laatste wordt niet gezien als een jhana maar wordt vrijwel altijd beschreven als iets wat successievelijk wordt gerealiseerd nadat men eerst de jhana's is doorgegaan.
Zoals ik het begrijp,
uit de theorie, is bij de laatste staat geen cognitief proces meer gaande. De geest is dus als verwerker van info niet meer actief en alle zes soorten bewustzijn ontbreken dan ook, vormen zich niet meer, en er zijn geen zintuiglijke objecten meer dus ook, ook niet mentale objecten.
Meningen verschillen over wat dit betekent. Volgens de ene boeddhistische leraar die ik sprak is er ook in deze staat nog een vorm van kennen aanwezig, en volgens anderen is ook dat afwezig. In deze laatste staat van de beëindiging van waarneming en gevoel lijkt iemand van buitenaf dood, vertoont geen activiteit, geen ademhaling (sommigen zeggen zelfs geen hartslag) maar deze persoon is niet dood, diens lichaam blijft warm. Het schijnt echter dat je niet lang in deze staat kunt blijven. Als je weer uit deze staat komt, gebeurt volgens het onderricht het volgende:
"Friend Visakha, when a bhikkhu is emerging from the attainment of the cessation of perception and feeling, first the mental formation arises, then the bodily formation, then the verbal
formation.
20. "Lady, when a bhikkhu has emerged from the attainment of the cessation of perception and feeling, how many kinds of contact touch him?"
"Friend Visakha, when a bhikkhu has emerged from the attainment of the cessation of perception and feeling, three kinds of contact touch him: voidness contact, signless contact,
desireless contact."
21. "Lady, when a bhikkhu has emerged from the attainment of the cessation of perception and feeling, to what does his mind incline, to what does it lean, to what does it tend?"
Friend Visakha, when a bhikkhu has emerged from the attainment of the cessation of perception and feeling, his mind inclines to seclusion, leans to seclusion, tends to seclusion."(fragmenten uit MN44)
De Pali overlevering leert niet onomwonden dat men tijdens de beëindiging van waarneming en gevoel een kennende leegte binnengaat, een ongeboren gewaarzijn ontmoet, of dat men samenvalt of versmelt met de absolute werkelijkheid oid. Maar zulke interpretaties ben ik wel tegengekomen.
Het belangrijkste is natuurlijk de staten echt te kennen ipv er theoretisch over te kunnen vertellen, maar naar mijn informatie is het niet noodzakelijk om bevrijding te realiseren dat men zelfs maar de arupa jhana kent en kan binnengaan. Zie in de link de tweede persoon:
https://www.boeddhaforum.nl/index.php?topic=2215.0Het idee dat je dus pas bevrijding kan realiseren als je kennende leegte kent, of een esoterische staat die vrijwel niemand kent, is volgens mij niet echt aan de orde in de Pali overlevering.
Mensen worden wel vaak zo tegenover elkaar uitgespeeld, vind ik. De ene zou de kenner zijn (steve, Vrij, verdwenen -Ik), de ander (zeker Siebe) een sukkel en theoreticus.
Maar de zogenaamde kenners, ach...zijn ze zo veredeld, zo gezuiverd, zo wijs? We zien allemaal dat dit niet waar is. En mensen die zulke bijzondere staten niet kennen kunnen dat best wel zijn en eigenlijk verder zijn dan de zogenaamde kenners.
Kenners van bijzondere ervaringen hebben de neiging om daar alsmaar over te willen praten. Ik denk omdat men dan de indruk kan wekken zelf de kenner te zijn en de ander de onwetende.
Ik zie zelf niet echt goede bedoelingen in die obsessie met bijzondere staten.
