Dharma-beoefing is tot vrede komen. Tot jezelf komen.
De gevraagde inspanning is niet bovenmenselijk.
Je kunt niet met de wereld in het reine komen door het conflict met de wereld voeding te geven.
Je bent de wereld.
Er is geen ander dan jij.
Het gevoel van lafheid dat een mens ervaart wanneer hij niet het pad van de monnik volgt terwijl hij graag het pad van de monnik wil volgen verdwijnt niet door het pad van de monnik te volgen. Want ook een monnik leeft nog in de werkelijkheid. Een monnik is geen geest zonder lichaam, behoeftes, noden.
De fantasie maakt van boeddha een super spirituele held en in de hebzucht wil de mens net zo zijn. Terwijl men in werkelijkheid nooit of te nimmer die super spirituele fantasie held kan zijn.
Jij ziet over het algemeen iets negatiefs in verzaking, in monnik zijn, in opgeven, in bezitloosheid.
Dat is me al eerder opgevallen. Jij ziet dat als een soort heldendom, een soort mythe, een soort dwaling, een soort dromerij.
Een soort groot verhaal waar je in gevangen zit. Zoekend naar heldendom.
Ik voel het anders aan. Het is precies andersom. Het gewone leven gaat altijd om de held uithangen.
De harde werker, de loyale werknemer, de soevereine compassievolle baas, de vaderlandslievende, de goede buur, het zorgende kind etc.
Het draait vrijwel altijd alleen maar om beeldvorming.
En wij mensen zijn bereid werkelijk van alles te doen om maar respect, aanzien en waardering van anderen te krijgen.
We zijn zelfs bereid te sterven, arbeidsongeschikt te worden, versleten, bereid om enorme offers te brengen om maar die waardering te krijgen.
Maar mijn gevoel is dat er ook zoiets is als de weg van het hart.
Het hart wil vrij zijn en maakt vrij. Het laat zich niet leiden door beeldvorming.
Je kunt dit ook de ziel noemen. Het is diens natuurlijke werking.
Zoals de natuurlijke werking van de zon is dat het schijnt en tegelijkertijd verwarmt.
Maar de zon is niet bezig met wezens te verwarmen noch wezens uit te drogen en te doden.
De ziel of het hart ook niet.
Het wil vrijmaken maar het is niet bezig met mensen pijn doen of genezen of louteren of mensen beproevingen opleggen, volgens mij.
Het is maar hoe je als mens er mee omgaat.
Onthechting is iets heel natuurlijks. Het is niet iets mentaals. Het is een levenswijze.
Het is zinloos te denken, vind ik, dat je onthecht leeft met je kaasplankje, je wijntje op tijd, je kacheltje lekker warm, omringt met duizenden dingen die elke dag je welzijn ondersteunen.
Mensen maken van onthechting iets louter mentaals. Volgens mij haalt dat neer wat het edele Pad van Onthechting echt is.
Nou ja, ik geloof dat je nooit in vrede kunt leven met jezelf en de wereld als je de roeping van je hart negeert. Dan blijft het altijd maar zeuren, gisten in je.
En voor mij is dat ook de echte betekenis van Sila, moraliteit in boeddhisme.
Sila gaat niet echt over geloften houden als niet doden, stelen, liegen etc. en je netjes aan regeltjes houden.
Maar eigenlijk, vind ik, over je hart niet langer negeren, niet meer buitenspel zetten.
De moed vinden naar je hart te leven. Sila gaat over roeping.
Van je hart volgen kun je nooit spijt krijgen. Van gekunstelde moraal krijg je nooit vrede.
Al leef je je hele levens netjes volgens morele regels en doe je niks fout, ik geloof er niks van dat dit mij ooit vrede zal brengen.
En dat is denk ik maar goed ook.
Vrede moet niet komen van een braaf mens zijn, een keurige boeddhist, een ideale christen.
Er is volgens mij ook gewoon zoiets als leven zoals het leven bedoeld is voor je. Dat bedoel ik niet zozeer fatalistisch of alsof het leven voor ons al uitgestippeld is.
Het leven is niet gekooid bedoeld. In een kooi van comfort, veiligheid, luxe, gehechtheid, verzamelen, hebben.
Nou kun je dit wel zien als een oordeel, een idee, een visie, een geloofsuiting maar mijn gevoel is het eerder een natuurlijke stroom is waar je niet omheen kan.
Je wilt er als mens misschien wel omheen maar je kan er niet omheen.
Het edele Pad noemde Boeddha dit. Die stroom is geen geloof, geen oordeel, geen visie. Die is net zo natuurlijk als je hartslag, volgens mij.
Mystici noemen dit de werking van de ziel.
Er is gewoon een werking in jezelf die je wil bevrijden.
En er is ook gewoon zoiets als je verzetten tegen die stroom.
En dan kun je het wel vergeten volgens mij dat je ooit in het reine komt met jezelf.