De algemene Boeddhistische Wijsheden!

[Viriya]

De algemene Boeddhistische leringen / Boeddhistische theorieën / Boeddhistische wijsheden / Boeddhistische inzichten komen bijna in alle tradities terug. Daarom is een overzicht hiervan heel handig. Dit topic werkt ongeveer hetzelfde als die van het beginners topic en alle belangrijke stukken tekst komen terug in het eerste bericht. Natuurlijk mogen er vragen en opmerkingen geplaatst worden en als deze relevant zijn zullen ze terug te vinden zijn in dit bericht  . Op dit moment wordt er nog slechts een begin gemaakt maar dit zal zeker uitgebreid worden!

De Vier Edele/Nobele Waarheden
De belangrijkste lering van het Boeddhisme is deze. Het verwerkelijken van deze vier Edele Waarheden staat gelijk aan de Verlichting zelf!

• 1.Er is lijden
• 2.Er is een oorzaak van lijden
• 3.Er is een pad tot opheffing van lijden
• 4.Er is het pad

1. Er is lijden

Dit zegt dat alles wat je doet en met je gebeurt lijden tot gevolg zal hebben. Geboorte, dood gaan, verdriet, niet krijgen wat je wilt, het vergaan van datgene wat je hebt vergaard. Al deze dingen zijn gebonden aan lijden omdat wij slecht met de werkelijkheid om kunnen gaan. We proberen grip te krijgen op datgene dat zal wegvallen, afsterven, rotten, breken, scheuren, stinken en veranderen, we proberen dit sterk vast te houden omdat wij hopen dat het dan niet zal vergaan. Hoewel we toch weten dat het, omdat het is ontstaan, ook weer zal vergaan.

Er is weinig vastigheid in deze wereld en zelfs als het voor lange tijd "is", zal ook dat weer veranderen. Dit komt doordat de wereld is opgebouwd uit onderlinge verbanden en natuurkundige energieën die over en weer gaan. Vergaan maakt bestaan mogelijk. Dit geldt ook voor onze persoonlijkheid. Maar omdat de mens om de een of andere rede geneigd is om te zoeken naar zekerheid en vertrouwelijke zaken grijpt het steeds terug naar onwaarheden, waardoor wij blijven sluimeren in de wereld van lijden

2. Er is een oorzaak van lijden

Er is een oorzaak die ons allen bindt tot het steeds opnieuw wedergeboren te worden in deze cyclus van lijden. Deze factor die in onze geest zich heeft vastgehecht in alles wat wij doen, dat is verlangen (ook wel begeerte/hunkering genoemd). Verlangen naar allerlei zintuiglijke ervaringen, verlangen tot bestaan komen en verlangen naar niet bestaan. Van subtiele vormen van iets willen tot extreem passievol zich een wegbanend door alles. Dit willen, dit krachtig willen om iets te bekomen, is de grootste factor die de schuldige is aan het lijden in deze wereld.

Door het verlangen is de geest steeds maar opnieuw opzoek om dit verlangen te stillen. Het brandt in de persoon als een groot vuur dat niet te koelen valt. Verwikkeld rond dit vuur schiet de geest naar hier en daar om toch maar steeds meer brandstof binnen te krijgen. Dit verklaart ook dat men in zintuiglijke objecten nooit eeuwig geluk kan vinden, niet alleen omdat zij vergankelijk zijn maar mede ook doordat de geest zich niet bevredigd kan voelen zolang het onder de invloed is van verlangen.

Om toch maar het idee te wekken dat men in objecten lang geluk kan vinden, veronderstellen we dat deze voor altijd zullen bestaan en scheppen wij er veel waarde in om hun verschijning in stand te houden. Wij gaan hier aan hechten en doordat wij hun vergankelijkheid opzij schuiven worden we steeds hard geconfronteerd met de werkelijkheid. Onze concepten die wij van allerlei zaken hebben verschuiven de werkelijkheidsbeleving ten gunste van verlangen.

3. De opheffing van het lijden

Na de eerste twee waarheden die een zeer deprimerend effect kunnen hebben omdat die ons een kant tonen van het bestaan die wij liever niet zien. Gaan we nu over naar de activerende en positieve kant van het Boeddhisme. Waarin eigenlijk het hele Boeddhisme zich in afspeelt. Waarin de eerste twee waarheden het wijzende vingertje spelen komen we nu tot de aanmoedigende boodschap. Namelijk de opheffing van het lijden. Aangezien het Boeddhisme als belangrijkste oorzaak van het ongelukkige, bedroevende kant van het leven (en indirect ook de gelukkige en blije kant van het leven), een factor van de geest ziet als het probleem. Betekent dit ook dat er een oplossing voor ons lijden kan zijn!

Deze oplossing is simpelweg het uitbannen, het verwelken, het loslaten, het laten verdwijnen van dat verlangen. We proberen het vuur te blussen, wij halen de doorn uit onze geest, we steken de rivier van het lijdensvolle leven over. Als verlangen weg valt, valt al het lijden van ons zoals een slang verwisseld van zijn oude huid. Dan zien wij de werkelijkheid zoals het is en behalen wij geluk en vrede in dit leven.

4. Het Edel Achtvoudige Pad

Hoe bekomen we dat wat in de derde waarheid wordt beloofd? Door middel van het bewandelen van de Middelweg. In al zijn eenvoud is dit het Edel Achtvoudig Pad. Zoals zijn naam doet voorspellen bestaat het uit acht belangrijke kenmerken, acht belangrijke delen van de spirituele training die doorgaan moeten worden. Deze worden ook onderscheiden door drie algemene groepen waaronder ze vallen. Ten eerste is dit Wijsheid, ten tweede Moraliteit en tenslotte Concentratie.

Wijsheid
De Juiste Visie
-Begrijpen van het lijden
-Begrijpen van de oorzaak van lijden
-Begrijpen van de opheffing van lijden
-Begrijpen van het pad dat leidt tot opheffing

De Juiste Gedachten/Besluit
-Gedachten die vrij zijn van verlangen ontwikkelen
-Gedachten die vrij zijn van kwade wil ontwikkelen
-Gedachten die vrij zijn van geweld ontwikkelen

Moraliteit
Het Juiste Spreken
-Onthouden van het spreken van leugens
-Onthouden van roddelen
-Onthouden van grove taal
-Onthouden van onzinnig spreken

Het Juiste Handelen
-Onthouden van het doden van levende wezens
-Onthouden van nemen wat niet gegeven is
-Onthouden van seksueel wangedrag

Het Juiste Levensonderhoud
-Onthouden van verkeerde beroepen
-Het op zich nemen van juiste beroepen

Concentratie
De Juiste Inspanning
-Het niet laten opkomen van onheilzame gedachten
-Het opgeven van onheilzame gedachten
-Het laten opkomen van heilzame gedachten
-Het door ontwikkelen van heilzame gedachten

De Juiste Aandacht
-Met aandacht het lichaam beschouwen
-Met aandacht de gevoelens beschouwen
-Met aandacht de geest beschouwen
-Met aandacht de fenomen van de geest beschouwen

De Juiste Concentratie
-In heilzame staat verkeren in de eerste Jhana
-In heilzame staat verkeren in de tweede Jhana
-In heilzame staat verkeren in de derde Jhana
-In heilzame staat verkeren in de vierde Jhana

Elk punt van het achtvoudige pad kan bij de beoefenaar gescheiden worden in volmaakt of nog steeds onderhevig aan lijden. Tevens wordt elk punt voorafgegaan aan juist Visie. Dit maakt het mogelijk om bij elk ander punt te onderscheiden of dit de juiste weg is of niet. De volledige volgorde is dat bijdiegene waar begrip ontstaat van de vier edele waarheden, dat men de juiste gedachten gaat ontwikkelen. Daarom gaat men juist spreken en handelen waarna ook het beroep een rol gaat spelen in de training. Vervolgens gaat men zich inspannen voor volledige heilzaamheid in de meditatie, het ontwikkelen van inzicht en het ervaren zijn in het doorlopen van de verschillende Jhana's. Als dit tot in zijn volledige ontwikkeling komt, dit gehele pad, dan volgt hier eerst inzicht uit en tenslotte is daar de bevrijding.

Zie ook: http://www.toegangtotinzicht.nl/forum/index.php/topic,5.0.html en
http://www.toegangtotinzicht.nl/forum/index.php/topic,143.0.html en
http://www.toegangtotinzicht.nl/forum/index.php/topic,158.0.html en  http://www.toegangtotinzicht.nl/forum/index.php/topic,240.msg1016.html#msg1016 en http://www.toegangtotinzicht.nl/forum/index.php/topic,230.0.html en
 http://www.toegangtotinzicht.nl/forum/index.php/topic,51.0.html

De Middenweg

Wat betekent nu eigenlijk de Middenweg. In eerste plaats ontstond dit inzicht van de Boeddha als antwoord op zijn twee verschillende levensstijlen die hij doorleefd heeft. De Middenweg ligt tussen een ascetisch en een materialistisch leven. Het ascetische leven was de weg die de Boeddha had gekozen nadat hij in de meditatie en kennis van enkele leraren geen antwoord vond. Daarom koos hij voor de hardste en de meest extreme weg waar uithongering en het totaal uitmartelen van alle vormen van bestaan tot zuiverheid zou moeten leiden. In plaats van ergens naar toe te leiden, was het slechts een weg van meer lijden. Ook het materialistische leven dat hij had geleefd toen hij jong was, onder de bescherming van zijn vader, gaf geen voldoening. Hij doorzag dat hij ook uiteindelijk geworpen zou worden aan ziekte, ouderdom en de dood. Geroepen door de rondzwervende asceten ging hij destijd weg van zijn vertrouwde omgeving en liet zijn vrouw en zijn pasgeboren kind achter.

Deze twee levensstijlen zag de Boeddha als twee uitersten waar in de eerste zelfkwelling centraal staat en in de tweede het najagen van zintuiglijke genoegens. Na ingezien te hebben dat deze twee wegen niet tot vrede leiden, herinnerde hij zich een moment uit zijn jeugd en vroeg zich af of dit nou de weg is. Deze herinnering ging erover dat hij zijn vader zag ploegen terwijl hij zelf in een rustgevende staat maar toch alert was. Deze herinnering die men kan zien als zonder gebonden aan verlangen naar twee uitersten, gelijkmoedig verwijlen. In korte tijd maakte daarna de Boeddha zichzelf Verlicht.
 
Het Ontwaken/ De Verlichting

Zie ook: http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,286.0.html en
 http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,351.0.html

Het afhankelijk/voorwaardelijk ontstaan

Zie ook: http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,136.0.html en
 http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,314.0.html en
 http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,47.0.html en
 http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,34.msg79.html#msg79 en
 http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,267.0.html

De drie kenmerken van het bestaan

Zie ook: http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,62.msg154.html#msg154 en http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,69.0.html en

De vijf groepen van het bestaan

Zie ook:http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,116.msg443.html#msg443 

De drie juwelen

Zie ook: http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,230.msg1150.html#msg1150

Karma

Zie ook: http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,272.0.html en http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,227.msg1206.html#msg1206 en http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,209.msg774.html#msg774 en http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,205.msg801.html#msg801

Samsara

[Marcel]

zo django,

ge klapt er nogal tegenaan....

mooi!

[Viriya]

zo django,

ge klapt er nogal tegenaan....

mooi!

Ik moest me nog inhouden op het achtvoudige pad aangezien er veel verschillende toespraken zijn die op verschillende invalshoeken de delen van het pad behandelen  .

[teksten.ahimsha]

zit er geen verschil tussen de regels van de leken en de monniken. Dacht dat monniken bijv op seksueel gebied niet actief waren? Ten minste van wat ik me kan herinneren van de toespraken.
Of zijn het een stelletje R....... of is het Jan, Minna pak aan?    

[Viriya]

zit er geen verschil tussen de regels van de leken en de monniken. Dacht dat monniken bijv op seksueel gebied niet actief waren? Ten minste van wat ik me kan herinneren van de toespraken.
Of zijn het een stelletje R....... of is het Jan, Minna pak aan?    

Theravada perspectief: Lekenregels zijn er nauwelijks te vinden in de toespraken. Waarschijnlijk zal er in de Boeddhistische landen wel een grote formaliteit zijn voor de lekenvolgelingen. Regels voor monniken en nonnen zijn er wel in overvloed te vinden in de Pali Canon, zie dan ook de Vinaya Pitaka. De regels voor monniken en nonnen zelf verschillen niet zo veel behalve dat het een non altijd lager plaatst dan een monnik.

(Enigste toespraak die ik heb van de Vinaya Pitaka: http://www.toegangtotinzicht.nl/Geschriften/Theravada/mv06-040-001.php)

[teksten.ahimsha]

Ten tijde van Goutama had je (ergens gelezen) eerst alleen een sanga bestaande uit monniken en later een aparte voor nonnen. Ook werd er op gewezen dat een monnik welke ging bedelen om voedsel werd gewaarschuwd voor de gevaren van het vrouwelijke (mogelijk ook mannelijke) aanzien. In die tijd waren de vrouwen vaak schaars gekleed. Er werd volgens mij wel gewezen op seksuele onthouding of op een zekere discipline welke seksuele gedrag minimaliseert.

Maar goed, moet zo te zien nog een hele hoop info vertalen en verder uitwerken. 

[Viriya]

Ten tijde van Goutama had je (ergens gelezen) eerst alleen een sanga bestaande uit monniken en later een aparte voor nonnen. Ook werd er op gewezen dat een monnik welke ging bedelen om voedsel werd gewaarschuwd voor de gevaren van het vrouwelijke (mogelijk ook mannelijke) aanzien. In die tijd waren de vrouwen vaak schaars gekleed. Er werd volgens mij wel gewezen op seksuele onthouding of op een zekere discipline welke seksuele gedrag minimaliseert.

Maar goed, moet zo te zien nog een hele hoop info vertalen en verder uitwerken. 

Ik heb het inderdaad ook al andersom gezien. Dat een vrouw werd gewaarschuwd voor de mannen.

[teksten Siebe]

Kwam dit tegen op puredhamma.net:

Watch your thoughts (vaci saṅkhāra) – they become words (stronger vaci saṅkhāra.)
Watch your words – they become actions (kāya saṅkhāra.)
Watch your actions – they become habits (gati.)
Watch your habits – they become your character (stronger gati.)
Watch your character – it becomes your destiny (future births.)

Dit is de kern van Paticca Samuppada

Op basis van onwetendheid zijn er bepaalde mentale formaties (abhi-sankhara's). Lustvolle, liefdevolle, haatvolle, mededogende o.i.d. Ze leiden tot een lustvol, haatvol, liefdevol, mededogende sfeer in jezelf (bewustzijn) en tot overeenkomstig denken en spreken. Mogelijk ook tot liefdevolle of haatvolle etc. daden.
Als je maar vaak genoeg op een bepaalde manier handelt, wordt dat een gewoonte. Veel haat, veel lust, veel liefde etc. kan onderdeel worden van je karakter. Dat betekent dat het bij je is als een soort opgepotte wilspotentieel, als een soort zaad dat wil ontkiemen en zal ontkiemen als de omstandigheden juist zijn. Uit liefdevol zaad kan een geboorte in een hemel volgen. Uit agressie en haat een geboorte in lagere werelden. Als voorbeelden.

Geboorte is in de Pali overlevering iets wat ook hier en nu plaatsvindt. Hoe? Onder invloed van bepaalde sankhara's (lust of haat of trots etc) komt het bewustzijn hier en nu als mens in een bepaalde sfeer. Als hellewezen, dier, hemels wezen etc. Hier en nu is er jati, geboorte onder invloed van mentale formaties.
Geboorte is niet alleen iets fysieks maar ook vooral iets mentaals.
Hetzelfde zou na de dood plaatsvinden. Op basis van de sankhara's op het moment van sterven, ontstaat ook weer een volgend moment bewustzijn in een bepaalde sfeer. Dat is dan het eerste moment van een volgend leven.

Karakter speelt dus een grote rol. Want de kans is groot dat bij sterven je karakter opspeelt, en dan gaan de aard van die formaties de sfeer bestemmen van wedergeboorte, zoals ze dat ook al doen tijdens leven. Er is dus een correspondentie tussen geboorte hier en nu als mens en geboorte na de dood. Dat heeft de Boeddha beschreven in Paticca Samuppada.

Je kunt ook zien dat goede formaties, morele formaties, heilzame formaties leiden tot wedergeboorte. Moraliteit alleen kan dus geen einde maken aan het wedergeboorte-proces maar een moreel levend vergroot de kans tot geboorte in hogere subtielere sferen, zoals het dat ook al in dit leven doet. Moraliteit is nodig om de wijsheid te ontwikkelen die een einde maakt aan het wedergeboorte-proces.

Boeddha kon volgens de Pali overlevering geen begin ontdekken aan dit gebeuren. Geboorte, verouderen, dood, geboorte, verouderen, dood volgen zich eindeloos op. Het is een kettingreactie.

Alleen als avijja, onwetendheid, eindigt dan komt dit proces tot een einde.

De Boeddha schijnt ook gezien te hebben dat de soort formaties die bij ons zijn in de regel leiden tot geboorte in ellendige bestemmingen. Daarom, de eerste edele waarheid: het wedergeboorte proces is gevuld met lijden. Het is niet alleen maar lijden in samsara, niet als mens en zeker niet in de vele hemelse bestemmingen maar omdat we overwegend in lagere sferen doorbrengen is het vooral gevuld met lijden.