Ethisch leven leiden

[manc]

Kan een dier, bijvoorbeeld konijn een ethisch goed leven leiden?

[jim_hunabku]

Alle boeddhistische stromen die ik ken gaan ervan uit dat je als mens eveneens herboren kunt worden als dier en nog veel meer wezens in verschillende levensvormen. Om het eenvoudig te houden heeft ieder levend wezen een bewustzijnsstroom; een stroom van aanwezigheid waarin mentale gebeurtenissen optreden. Iedere actie en gedachte laat er een indruk in achter. Als je voor het eerst een cigaret rookt ben je daarna eerder geneigd er weer een op te steken; als je een boze gedachte naar iemand toe hebt doet dat de kans toenemen dat je dat vaker naar die persoon toe zult hebben, enzovoort. Dat wordt karma genoemd. Na ons sterven bepaald de staat van karma in onze bewustzijnsstroom de wedergeboorte. Er zijn verschillende beschrijvingen van hoe dit gebeurd, maar het effect is dat de bewustzijnsstroom zich aangetrokken voelt te incarneren in een levensvorm die bij zijn huidige staat past. Alleen zeer grote beoefenaars kunnen daar enige invloed op uitoefenen voor de rest van ons is dat proces niet te weerstaan omdat ontdaan van alle cognitieve mogelijkheden van ons lichaam en onze hersenen we totaal overgeleverd lijken aan de stroom die tot wedergeboorte leidt. Zo kun je dus in de foetus van een dier belanden.

Dat dit de nodige problemen oplevert daar heb je helemaal gelijk in. De mogelijkheden van een dier (varierend van een bacterie tot primaat) om ethisch en moraal gedrag te vertonen of in het algeheel invloed uit te oefenen op zijn bewustzijnsstroom zijn natuurlijk uiterst miniem. En daarmee zijn de kansen op een betere wedergeboorte ook erg klein geworden. Het is daarom dat in het Boeddhisme de menselijke wedergeboorte als zo uitzonderlijk waardevol wordt gezien. Als je nu deze menselijke vorm niet gebruikt om Verlicht te raken of op zijn minst zo te verbeteren dat een andere menselijke wedergeboorte er op volgt, is de kans erg groot dat je in een bijna eindeloze stroom van dierlijke en lagere wedergeboorten terecht zult komen.

De Boeddha heeft eens gezegd dat als je de mensheid ziet als het zand in de rivier Ganges, slechts een handvol uiteindelijk wedergeboren zal worden als mens. Als je hier aan twijfelt, bedenk dan eens wat de grote tibetaanse meester Pabongka eens zei. Als je kijkt naar je eigen negatieve daden zul je er vlug achterkomen dat je deze doet met totale intentie. Bedenk bijvoorbeeld dat wanneer een mug je gestoken heeft, je er haast plezier aan beleefd om aan zijn leventje een einde te maken. Of hoe wij het leven van iemand op wie je jaloers of erg kwaad zijn met grote doelgerichtheid zuur kunnen maken. Deze sterke intentie laat een diepe indruk in je bewustzijn en daarmee karma achter. Als je dat hebt vastgesteld kijk dan eens naar je positieve daden. Hoe je je gegeneerd kunt voelen een bedelaar op staat geld te geven en nog erger even met hem te praten. Of hoe het kan gebeuren dat als een goede vriendin je belt omdat ze je steun nodig heeft, je in je agenda moet kijken wanneer het uitkomt; of hoe we veel positieve daden doen met de zijlingse hoop dat de buitenwereld dan kan zien hoe goed we eigenlijk wel niet zijn en op erkenning en status hopen. Deze tweeslachtige houding bij goede daden zorgt ervoor dat de positieve indrukken in onze bewustzijnsstroom erg zwak zijn. Zoals met bovengenoemde voorbeelden versterken we vaak almaar een uitermate 'ik' gerichte en zelf negatieve houding; een beklemmende houding die we geheel delen met het dierenrijk en het is daarom dat we daar oneindig veel vaker herboren worden dan als mens.

[jim_hunabku]

Dit is een erg goed stuk over hetzelfde onderwerp:

http://www.berzinarchives.com/sutra/sutra_level_1/basic_question_karma_rebirth.html

[LewisC]

Is het niet zo dat je incarneert in je natuurlijke vorm.
Ik bedoel: als je je als een dier hebt gedragen dan zul je ook als een dier incarneren.
Gnostici gaan hierin zelfs verder, je kunt ook als mineraal incarneren.

Ik heb dit eigenlijk altijd als vanzelfsprekend aangenomen maar ik moet ook eerlijk zeggen dat ik weinig lees (soms als ik iets heel specifieks wil weten) ik leef en beoefen het boeddhisme op een intuitieve wijze.

Wil

[Winnetoe]

Hallo,

Als men sterft zal men wedergeboren worden afhankelijk van je karma. Sutta 57 in de verzameling van middelange leerredes beschrijft dat als een yogi zich toelegt om zich als een koe of als een hond te gedragen deze yogi in het volgende leven terug zal keren tussen de koeien c.q. honden. Mocht men het idee hebben dat men door het beoefenen van het zijn als een koe of hond een hogere gemoedstoestand zal bereiken heeft men het volgens de Boeddha bij het verkeerde eind. Dit gedrag leidt in het gunstigste geval tot een wedergeboorte tussen de dieren.

In deze sutta beschrijft de Boeddha vier soorten daden:

1) Een duistere daad met een duister resultaat.
2) Een lichte daad met een licht resultaat.
3) Een duistere en lichte daad met een duister en licht resultaat.
4) Een noch duister noch lichte daad met een noch duister noch licht resultaat: De daad die leidt tot de vernietiging van daden.

De eerst daad ontwikkelt men door het overtreden van de vijf morele regels. Door het continue overtreden van deze morele regels in gedrag, spraak en gedachten veroorzaakt men veel ontevredenheid bij anderen en zichzelf. Deze ontevredenheid kan men weer terugverwachten. Men kan een wedergeboorte verwachten waarin men veel onplezante ervaringen zal hebben. Zoals in het dierenrijk of in de hel.

Als men de vijf morele regels observeert in acties, spraak en gedachten dan kan men een plezante wedergeboorte verwachten. Een wedergeboorte waarin men veel plezier zal ervaren. Zoals in een van de hogere hemels sferen.

In het derde geval, als er sprake is van een evenwichtiche verdeling tussen heilzame en onheilzame gemoedstoestanden (in zowel gedrag, spraak en gedachten) kan men een wedergeboorte verwachten waarin er een evenwichte verdeling is tussen plezante en onplezante ervaringen.? Zoals in het rijk der mensen (waar wij nu zijn) of in een van de lagere hemelse sferen.

De vierde is nogal lastig. Ik weet niet zeker of ik dit correct interpreteer, ik heb in ieder geval niet genoeg inzicht om het helder in eigen woorden te beschrijven.
Het vierde geval beschrijft een persoon die een diepe staat van gelijkmoedigheid heeft bereikt. Als men in een toestand van gelijkmoedigheid verkeert is de geest bijzonder alert en zuiver. Dit legt de basis voor het verkrijgen van meer inzicht in de ware aard van de realiteit. Men begint in te zien dat alles impermanent, onpersoonlijk en dat dit lijdzaam is. Dit leidt uiteindelijk tot een het opgeven van het verlangen tot wedergeboorte.

Groeten,
Erwin,

[jim_hunabku]

Dank je Erwin, je kennis van het pali-canon is zachtsgezegd altijd erg verrijkend. En ik moet zeggen dat hoewel ik me op het moment duidelijk voornamelijk met tibetaaans boeddhisme bezig hou (wat wil je in een tibetaand klooster), ik me nog steeds het meest thuisvoel in de eenvoudige scherpzinnigheid van grote delen van de tripitaka in vergelijking met de veelal erg complexe Mahayana soetra's. Hoewel de bekende hart-soetra me ook erg dierbaar is trouwens. Maar in bv de middellange leerredes zit een soort intimiteit, directheid en haast tastbaarheid van de Boeddha die voor mij erg inspirerend is.

[Darius]

De vierde is nogal lastig....

Men begint in te zien dat alles impermanent, onpersoonlijk en dat dit lijdzaam is. Dit leidt uiteindelijk tot een het opgeven van het verlangen tot wedergeboorte.

Kan men dan stellen dat die daad naar verlichting leid??

Vriendelijke groet,

Darius