Contemplaties: op weg naar heiligheid

[nico70+]

Contemplaties, inleiding


Inleiding
 
     Ten tijde van de Boeddha waren er twee monniken: de een was nog een wereldling maar was wel bedreven in de verzen van de leer. In de praktijk oefende hij echter niet uit wat hij theoretisch wist. De andere monnik kende weinig van buiten maar hij beoefende de leer in de praktijk. Na niet lange tijd verwerkelijkte hij Nibbāna en genoot de vruchten van het heilige leven. De geleerde monnik wilde de ander in de war brengen door hem enkele ingewikkelde vragen te stellen in tegenwoordigheid van de Boeddha. Maar de Verhevene kende de lage beweegreden. Zelf stelde hij enkele vragen die verband hielden met de verwerkelijking van de leer. De arahant beantwoordde ze allemaal vanuit eigen ervaring. Maar de geleerde monnik kon dat niet omdat hij geen enkel van de paden van heiligheid bereikt had. Daarop prees de Boeddha de arahant met de woorden:
      “Al reciteert men ook veel uit de heilige teksten, maar als men er niet overeenkomstig naar handelt, dan is die onoplettende persoon als een koeherder die het vee van anderen telt. Hij heeft geen deel aan de vruchten van het heilige leven.
      Al reciteert men weinig uit de heilige teksten, maar als men wel overeenkomstig de leer handelt, als men begeerte, afkeer en onwetendheid opgeeft, als men waarlijk weet, met een gemoed dat wel-bevrijd is, als men aan niets hier en hierna hecht, dan heeft men deel aan de vruchten van het heilige leven.”  (Dhp.19 en 20).
 
   In diverse topics is geschreven over de vrede van de volmaakte heilige en over Nibbana, het doodloze, het hoge doel, de opperste vrede. Maar door schrijven en/of lezen erover bereikt men die vrede niet.

   Omdat niet iedereen een gelijke aard heeft, heb ik enkele manieren bijeengebracht door welke men door dagelijkse oefening dat doel kan bereiken. Of waardoor ten minste het pad van heiligheid betreden kan worden. Door het beoefenen van een of meerdere ervan is succes verzekerd.

   In het topic >De leek – overwegingen< http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,2385.0.html
zijn de vijf overwegingen voor iedereen vermeld. Ook zijn er opgenomen de toespraak over uitwissing en de overweging van de tien volmaaktheden.
   In het topic >Metta< http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,2383.0.html
is het overdenken en uitstralen van welwillendheid, liefdevolle vriendelijkheid behandeld.
   De grondslagen van oplettendheid zijn besproken in het topic >De vier grondslagen van oplettendheid< http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,2570.0.html
   En de drie kenmerken van het leven, dukkha, anicca, anatta, onvoldaanheid, vergankelijkheid, niet-zelf, zijn behandeld in het topic >De drie aspecten van het leven<
http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,2492.0.html


   In dit topic hier behandel ik contemplaties, overwegingen die vroeger vooral voor monniken bedoeld waren. Maar zij kunnen tegenwoordig ook door leken beoefend worden. Het regelmatig overwegen ervan leidt naar onthechting, naar het inzien van de waarheid, naar de bevrijding, naar de volledige vrede van het gemoed.

   De volgende thema's zullen worden vermeld:
Contemplatie over de dood.
Het beschouwen van het lichaam.
Oplettendheid bij het in- en uitademen.
Oorzakelijk ontstaan en opheffing van lijden.
Saddha, eerbetoon en vertrouwen.

   Wanneer iemand op zo'n manier ook maar een ogenblik oefent, dan oefent hij niet tevergeefs. Hij volgt de regels van de Meester, handelt in overeenkomst met zijn instructies. (A.I.35)

        Contemplatie is in één opzicht als veel andere activiteiten, zoals sport, kunstnijverheid en vaardigheden van allerlei soorten. Voor al die activiteiten zal men nooit bekwaam worden door er alleen maar over te praten of erover te lezen. In elke vaardigheid krijgt men deskundigheid door ze te doen.
   Contemplatie zal slechts van beperkt nut zijn indien men ze af en toe beoefent. De sleutel tot succes erin is het zich inzetten om minstens één keer per dag  te contempleren. Als men alleen oefent wanneer men er zin in heeft, dan zal de contemplatie zeer waarschijnlijk niet veel resultaat brengen.
   Dagelijkse contemplatie – al is het maar 5, 10 of 15 minuten – brengt vooruitgang op het pad.

Met vriendelijke groet
Nico

Verder gaat het met: Contemplatie over de dood. http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,2703.0.html