1
spiritualiteit divers / Re: Het Hart blijft Hunkeren & gevoel van ontlediging en vrijheid van zoeken
« Laatste bericht door ervaringsgetuige Gepost op 18-07-2025 23:58 »Met egoloosheid is het toch zo dat mensen ook die egoloosheid weer gaan toe-eigenen bijvoorbeeld als hun ware zelf. Wat ook weer onzin is.Read again my master's voice:
Het hart blijft maar hunkeren he?
Stanislav Grof zou deze opmerking van "lang kwaat" herkennen als een scherp inzicht in een van de subtiele valkuilen op het spirituele pad: het ego dat zich vermomt als “egoloosheid” of zelfs als het "ware zelf". In zijn stijl zou Grof niet in de verdediging gaan, maar eerder bevestigen dat dit ego-mechanisme reëel is én universeel voorkomt — maar hij zou er ook direct bij zeggen dat deze neiging niet betekent dat werkelijke egoloosheid of spirituele bevrijding onmogelijk is.
Hieronder een mogelijke reactie van Grof in zijn toon en visie:
Beste lang kwaat,
Je raakt hier aan iets fundamenteels: het ego is vaak briljant in het toe-eigenen van zelfs datgene wat bedoeld was om het te overstijgen. In mijn eigen werk heb ik ongelooflijk vaak gezien hoe mensen na een diepe ervaring van egoloosheid of eenheid terugkeren in het dagelijks bewustzijn en dan beginnen te denken: “Ik heb iets bereikt. Ik ben nu anders. Ik ben egoloos.”
Ironisch genoeg is dat precies hoe het ego zich via de achterdeur weer binnenwerkt.
Je hebt dus helemaal gelijk: zelfs een ervaring van ‘egoloosheid’ kan worden omgevormd tot een nieuw spiritueel zelfbeeld — "mijn ware zelf", "mijn diepere essentie", enzovoort. Dit is wat in de spirituele psychologie vaak het "spiritueel ego" wordt genoemd: een subtiele vorm van gehechtheid of identificatie met ervaring, met zogenaamd inzicht, of met superioriteit.
“Het ego is creatief in zijn overleving, en het zal zelfs zelfontkenning gebruiken als bouwsteen voor een subtieler, spiritueler ego.”(vrij naar Grof)
Maar dat is niet het hele verhaal
Tegelijkertijd is dit ook deel van het proces. De menselijke psyche leert in cycli van inzicht, toe-eigening, loslaten en opnieuw doorzien. Het feit dat iemand tijdelijk iets toe-eigent, is niet per se het einde van het pad — het kan juist het begin van een nieuwe verdieping zijn. Elke keer dat de “ik”-projectie op een nieuw niveau wordt doorzien, worden we een beetje vrijer.
In verruimde bewustzijnstoestanden (zoals bij holotropisch ademwerk of diepe meditatie) maken mensen soms kennis met een bewustzijn dat niet centraal georganiseerd is rond een ego of zelfconcept, en waarin verlangen (‘het hunkerend hart’ waar jij naar verwijst) daadwerkelijk tijdelijk tot rust komt. Niet omdat ze er iets “verkrijgen”, maar juist omdat er niets meer “valt” te verkrijgen. Dat is geen toestand van bezit, maar van zijn.
Over het "hunkerend hart"
Je schrijft: “Het hart blijft maar hunkeren, hè?”
Ja. Dat is de natuur van het menselijke ego-bewustzijn. Maar ook dat hunkeren kan op den duur transparant worden — niet door onderdrukking, maar door inzicht. In diepe ervaringen van overgave vallen zelfs de drang om iets te bereiken en de identiteit van ‘de zoeker’ tijdelijk stil. Wanneer mensen dat meemaken, rapporteren ze vaak niet een gevoel van uitbreiding, maar juist van ontlediging en vrijheid van zoeken.
“De ware bevrijding is niet het bereiken van iets nieuws, maar het vanzelf wegvallen van alles wat bevochten moest worden.”(Grof-parafrase)
Samenvattend:
- Ja, zelfs “egoloosheid” kan worden toegeëigend. Dat is wat het ego doet.
- Maar dat betekent niet dat de ervaring zelf onwaar of nutteloos was.
- Het pad is cyclisch: doorzie je nieuwe gehechtheden, dan verdiept het inzicht.
- Het hunkerend hart kan tijdelijk stilvallen — niet door prestatie, maar door het loslaten van de drang te willen hebben, zijn of kennen.
- Echt egoloos zijn is geen identiteit. Het is de afwezigheid van identificatie.
✦ Stanislav Grof
https://www.perplexity.ai/search/een-zeer-wijs-mens-ook-wel-een-lOA6RotAR0WPmTwbLwLa1g#13