het Ik is bewustzijn met verkeerde visie

[lang kwaat]

Kan het toch weer niet laten....

Dit heb ik vandaag gepost als reactie op een artikel in het boeddhistisch dagblad (nog niet door moderatie). Leek me leuk te delen.

Wat de Ik-notie aangaat. Ik denk dat je dit kunt/moet zien als een bewustzijn met een bepaalde verkeerde visie/kennis, namelijk:

1. de kennis/visie dat processen, zoals emoties en neigingen, die eigenlijk buiten je bewuste wil om ontstaan, en op onbewuste wijze op gang komen, worden gezien en ervaren alsof dit bewust en intentioneel in gang is gezet. Het bewustzijn ervaart/ziet zichzelf dan als veroorzaker, als eerste oorzaak, als aanstichter van wat het ervaart. Maar het is geen aanstichter. Maar het bewustzijn dat zichzelf als een aanstichter ziet, is niks anders dan een bewustzijn met een Ik notie.

2. processen die eigenlijk op onbewuste wijze op gang komen en op een bepaald moment de drempel van het bewustzijn overgaan, worden door het bewustzijn ook ervaren als eigendom van dat bewustzijn. Mijn. Het bewustzijn eigent zich toe wat op onbewuste wijze op gang kwam. Het is als iemand in een lege kamer die opeens gasten ziet binnenkomen en die zich toe-eigent als mijn. Als diens eigendom beschouwt. Het bewustzijn met die visie van eigenaarschap is een bewustzijn met een Ik-notie.

3. het bewustzijn meent dat het leeft terwijl het onbewuste de mens eigenlijk leeft. Ook al ben je niet bij bewustzijn, je bent niet dood. Je kunt toch niet zeggen dat ons leven en ons bewuste leven hetzelfde is. Wij zijn niet het bewustzijn. Toch, is er eenmaal bewustzijn dan heeft het bewustzijn die visie dat dit je leven is. Het is alsof we volledig geïdentificeerd zijn met bewustzijn dan. "Er is bewustzijn, dus ik besta", dat schema. Het bewustzijn met de visie dat dit je leven is, heeft ook een Ik notie.


Dus, het bewustzijn met een verkeerde visie over: hoe formaties ontstaan, over eigenaarschap, over vrijheid, over heersen, over leven dat is volgens mij niks anders dan een bewustzijn met een Ik notie.. Het is dus gewoon een bewustzijn met een verkeerde visie. Dit betekent ook dat wanneer die verkeerde kennis, onwetendheid, volledig verdwijnt, tot op het niveau van onderliggende neiging, ook de Ik notie verdwijnt die bestaat uit: verkeerde ideeen over ontstaan, vrijheid, eigenaarschap, autonomie, wat je leven is.

In wezen is er volgens mij geen enkel verschil tussen het zich vestigen van verkeerde visies en de Ik-notie en het volledig verdwijnen van verkeerde kennis, onwetendheid, en het verdwijnen van de Ik notie.

[Buddha Amitabha]

De Franse filosoof en wiskundige René Descartes (1596-1650 n.Chr.) omschreef zijn bestaan als “Ik denk, dus ik ben.” Waarmee hij meende het menselijke bewustzijn te kunnen omschrijven. Alleen als je niet denkt, besta je nog steeds. Want je lichaam is er immers en je kunt je daar bewust van zijn, zonder dat je er over nadenkt. Daarom is de bewering van sommige Oosterse wijzen op zijn minst vreemd, als men stelt dat je je lichaam niet bent. Leuk, maar als ik op je teen trap, dan zul je ongetwijfeld via een pijnreactie opzij springen, om schade aan je lichaam te voorkomen. Je lijf zal die reactie zelfs automatisch laten geschieden, je hoef er niet eens over na te denken. Dus de uitspraak van Descartes is ronduit zeer beperkt, en het beperkt zich tot zijn denken als functie van de hersenen. Dat is de beperking van veel filosofie, het draait grotendeels om het denken. Natuurlijk zijn filosofen niet dom, en er zijn er velen die het denken op zich ook in twijfel trekken, dat begon al met de Griekse filosoof Socrates (470-399 v.Chr.), die stelde: “Het enige wat ik weet, is dat ik niets weet. En zelfs dat weet ik niet zeker.”

Het onbewuste deel van ons lichaam maakt onderdeel uit van het bewuste, dat wil zeggen, het is als geheel (onbewuste en bewuste) als een ijsberg, waarvan zich 9/10 deel onder water bevindt, en 1/10 boven water. Wij menen dat we het 1/10-de deel vertegenwoordigen, als het ware ons denken zijn. Maar er is meer, maar dat meerdere gaat grotendeels aan onze waarneming voorbij. Dat is denk ik zowel evolutionair als genetisch bepaald, wij hebben eenmaal onze ingebakken grenzen aan wat we kunnen waarnemen, beleven en/of ervaren. Wat je schrijft, Siebe, lijkt enigszins geënt op het werk van psychoanalyticus Carl C. Jung (1875-1961 n.Chr.), een leerling van Sigmund Freud. Hij beweerde dat het onbewuste voor een aanzienlijk deel gevormd wordt door dat wat we niet van onszelf willen zien. Onder invloed van de opvoeding, scholing, maatschappelijke beïnvloeding en dergelijke leren we van kinds af aan heel veel van onze spontaniteit, emoties, neigingen, enzovoort te ontkennen en zelfs te onderdrukken. Want wat onze ouders en opvoeders goedkeurden, dat gaat grotendeels ons ik vormen. En dat wat ze afkeurden, verdwijnt als het ware naar de achtergrond. Maar dat onderdrukken heeft zo zijn prijs, want het kost immers energie om datgene wat maatschappelijk niet gewenst wordt weg te houden en in sociaal verband een masker te dragen. Het ego, ik of zelf neemt een bepaalde vorm aan, mede onder invloed van wat we wel en wat we niet waarnemen en hoe we gevormd worden. Dat is grotendeels een onbewust proces, een kind kiest er niet voor om te worden gevormd zoals het wordt opgevoed. Het kind is totaal afhankelijk van de ouders en opvoeders. Natuurlijk hebben zo onze eigenaardigheden en verschillen we onderling van elkaar in talent en mogelijkheden. Maar er is veel verborgen potentieel, zowel dat wat we hebben leren onderdrukken of ontkennen als delen van onze creativiteit. Want niet alleen wat als negatief werd ervaren door de ouders en opvoeders wordt ontkend door het kind, maar ook datgene wat positief is en niet onderkend wordt door de wereld, terwijl dit een ongekende creativiteit en dergelijke in aanleg kan zijn. En dat is jammer, maar schaduwwerk kan veel opleveren, waardoor het persoonlijke individuatieproces op gang kan komen. Tot zover het Jungiaanse gedeelte, voor zover ik dat in simpele bewoordingen heb kunnen uitleggen.

Zoals gezegd, kan ons bewustzijn allerlei vormen aannemen, en is veel verborgen. Met name de diverse lichamelijke processen gaan geheel automatisch. Je hartslag gaat vanzelf, als we dat zouden moeten onderhouden, waren we snel dood. Dus een deel van de ijsberg onder water (het onbewuste) is verklaarbaar. Maar desondanks is er veel verborgen in onze geest, waar we niet zomaar bij kunnen. Dat kan vaak wel tot op zekere hoogte door een bepaalde training of beoefening, het boeddhisme doet dat via de meditatie. Schrijver Aldous Huxley (1894-1963 n.Chr.) experimenteerde al met drugs, en kwam tot zijn boek “The Doors of Perception”. Je kunt inderdaad een deurtje of meerdere deuren in jezelf openen met drugs, onder invloed van bepaalde chemische middelen. De sjamanen doen dat al eeuwen en dit wordt ook in sommige religieuze samenlevingen toegepast. Echter wel onder de strikte supervisie van een religieus leider of wijze. Het trieste is, dat het druggebruik vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw buiten het ingekaderde religieuze gebruik is geraakt en vanaf die tijd hebben we te maken met al dan niet gecriminaliseerd gebruik door privé personen, met alle gevolgen van dien. Verslavingsproblemen zijn er legio, en daarin is veel pijn en lijden. Maar goed, dat terzijde. Onder invloed van Aldous Huxley dachten velen dat druggebruik hun een spirituele doorbraak zou kunnen opleveren. Met als gevolg een totaal verkeerde indruk van wat spiritualiteit daadwerkelijk inhoudt. Eenlingen meenden dat ze spiritueel een doorbraak hadden gemaakt (lees: geforceerd), terwijl hun emotionele leven en praktische levenservaring totaal niet in de pas liepen met hun vermeende spirituele doorbraak. Met als gevolg dat deze figuren, al dan niet verslaafd aan drugs, in de fuik van de illusie zijn gelopen. Een doodlopende straat, mijns inziens.

Wat ben ik en wat ben ik niet? Het is een ongelofelijk ingewikkelde kwestie, waarover we kunnen blijven schrijven. Ik denk inderdaad dat wijsheid met de jaren kan komen (hetgeen geen garantie is), en dat veel verborgen zal blijven in onszelf, omdat we er geen directe toegang toe hebben. Het is ook de vraag of dat wel wenselijk is. Volgens mij is het belangrijk dat we van het leven leren hoe praktisch om te gaan met de ander in sociaal verband. Niet via opvoedingsregels, want daar hebben we allemaal allang mee te maken gehad. De opdracht is om verder te gaan dan dat, en leren daadwerkelijk lief te hebben, zonder oordeel, zonder de drang om de ander te veranderen. Hem of haar gewoon te laten zijn wie hij of zij is. Een luisterend oor te bieden, en mogelijk de andere mens bij te staan waar nodig. Dat betekent dat we veel pretenties kunnen laten vallen, eigenlijk is het heel simpel, “be simple”.

[Steve]

Kan het toch weer niet laten....

Dit heb ik vandaag gepost als reactie op een artikel in het boeddhistisch dagblad (nog niet door moderatie). Leek me leuk te delen.

Wat de Ik-notie aangaat. Ik denk dat je dit kunt/moet zien als een bewustzijn met een bepaalde verkeerde visie/kennis, namelijk:

1. de kennis/visie dat processen, zoals emoties en neigingen, die eigenlijk buiten je bewuste wil om ontstaan, en op onbewuste wijze op gang komen, worden gezien en ervaren alsof dit bewust en intentioneel in gang is gezet. Het bewustzijn ervaart/ziet zichzelf dan als veroorzaker, als eerste oorzaak, als aanstichter van wat het ervaart. Maar het is geen aanstichter. Maar het bewustzijn dat zichzelf als een aanstichter ziet, is niks anders dan een bewustzijn met een Ik notie.

2. processen die eigenlijk op onbewuste wijze op gang komen en op een bepaald moment de drempel van het bewustzijn overgaan, worden door het bewustzijn ook ervaren als eigendom van dat bewustzijn. Mijn. Het bewustzijn eigent zich toe wat op onbewuste wijze op gang kwam. Het is als iemand in een lege kamer die opeens gasten ziet binnenkomen en die zich toe-eigent als mijn. Als diens eigendom beschouwt. Het bewustzijn met die visie van eigenaarschap is een bewustzijn met een Ik-notie.

3. het bewustzijn meent dat het leeft terwijl het onbewuste de mens eigenlijk leeft. Ook al ben je niet bij bewustzijn, je bent niet dood. Je kunt toch niet zeggen dat ons leven en ons bewuste leven hetzelfde is. Wij zijn niet het bewustzijn. Toch, is er eenmaal bewustzijn dan heeft het bewustzijn die visie dat dit je leven is. Het is alsof we volledig geïdentificeerd zijn met bewustzijn dan. "Er is bewustzijn, dus ik besta", dat schema. Het bewustzijn met de visie dat dit je leven is, heeft ook een Ik notie.


Dus, het bewustzijn met een verkeerde visie over: hoe formaties ontstaan, over eigenaarschap, over vrijheid, over heersen, over leven dat is volgens mij niks anders dan een bewustzijn met een Ik notie.. Het is dus gewoon een bewustzijn met een verkeerde visie. Dit betekent ook dat wanneer die verkeerde kennis, onwetendheid, volledig verdwijnt, tot op het niveau van onderliggende neiging, ook de Ik notie verdwijnt die bestaat uit: verkeerde ideeen over ontstaan, vrijheid, eigenaarschap, autonomie, wat je leven is.

In wezen is er volgens mij geen enkel verschil tussen het zich vestigen van verkeerde visies en de Ik-notie en het volledig verdwijnen van verkeerde kennis, onwetendheid, en het verdwijnen van de Ik notie.

M.a.w. als we denken dat we alles zelf sturen, dat waar we bewust van zijn van ons is, en dat ons bewustzijn alles onder controle heeft, dan hebben we een “Ik-notie”. Maar eigenlijk gebeuren de dingen vanzelf, zonder dat we er bewust voor kiezen? Het verdwijnen van de verkeerde visie dat we zelf bepalend zijn, dat we dingen kunnen bezitten en dat we dit bewustzijn zouden zijn dat de touwtjes in handen lijkt te hebben, zorgt dan voor het verdwijnen van de ik-notie?

Ja, daar ben ik het dan mee eens: het verliezen van die visies leidt dan tot het verliezen van de “ik-notie”. Maar ook het omgekeerde: het verliezen van de “ik-notie”, de notie dat er zoiets vast is dat we zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft, leidt dan tot het wegvallen van zulke onrealistische visies.

Alle wegen leiden dan toch naar Rome?

[ervaringsgetuige]

De Franse filosoof en wiskundige René Descartes (1596-1650 n.Chr.) omschreef zijn bestaan als “Ik denk, dus ik ben.” Waarmee hij meende het menselijke bewustzijn te kunnen omschrijven. Alleen als je niet denkt, besta je nog steeds.

"Ik besta" en that's it.
Dat is het enige waar we zeker van kunnen zijn. Al de rest dat wie dan ook zegt, schrijft, geschreven is, inclusief de boeddhistische sutra's, "de schrift"' van de christenen, de veda's van de Hindoe's enz. zijn concepten.


Wat Descartes en zijn vergissing van “Ik denk, dus ik ben" betreft hier (nog maar is) de conceptuele toelichting van Eckhart Tolle....

Van Descartes’ vergissing naar Sartres inzicht

De zeventiende-eeuwse filosoof René Descartes, die beschouwd wordt als de grondlegger van de moderne filosofie, formuleerde deze fundamentele vergissing met zijn beroemde motto (dat hij als fundamentele waarheid beschouwde): ‘Ik denk, dus ik ben.’ Dat was het antwoord dat hij vond op de vraag: Wat kan ik met absolute zekerheid weten? Hij besefte dat het feit dat hij altijd dacht boven alle twijfel verheven was, en dus stelde hij denken gelijk aan Zijn, dat wil zeggen, identiteit – ik ben – met denken. In plaats van de diepste waarheid ontdekte hij de wortel van het ego, maar dat wist hij niet.

   Het duurde bijna driehonderd jaar voordat een andere beroemde filosoof iets in die uitspraak zag dat Descartes, maar ook iedereen na hem, over het hoofd had gezien. Dat was Jean-Paul Sartre. Hij keek eens heel goed naar Descartes’ uitspraak ‘Ik denk, dus ik ben’ en besefte toen opeens, in zijn eigen woorden: ‘Het bewustzijn dat zegt: “Ik ben” is niet het bewustzijn dat denkt.’

Wat bedoelde hij daarmee? Als je je ervan bewust bent dat je denkt, maakt dat bewustzijn geen deel uit van het denken. Het is een andere dimensie van bewustzijn. En het is dat bewustzijn dat zegt: ‘Ik ben.’ Als er niets anders in je was dan gedachten, zou je niet eens weten dat je denkt. Je zou als een dromer zijn die niet weet dat hij droomt. Je zou je net zo identificeren met elke gedachte als de dromer zich identificeert met elk beeld uit zijn droom. Veel mensen leven nog steeds zo, als slaapwandelaars, gevangen in een oude gestoorde geestesgesteldheid die telkens weer dezelfde nachtmerrieachtige werkelijkheid herschept.

Als je weet dat je droomt, ben je wakker in de droom. Dan is er een andere dimensie van het bewustzijn verschenen.

De implicatie van het inzicht van Sartre was groot, maar hij was zelf nog te veel geïdentificeerd met het denken om de volle betekenis te beseffen van wat hij had ontdekt: een nieuwe dimensie van bewustzijn in opkomst.

Uittreksel van: Eckhart Tolle. 'Een nieuwe aarde'.

[ervaringsgetuige]

Kan het toch weer niet laten....

Dit heb ik vandaag gepost als reactie op een artikel in het boeddhistisch dagblad (nog niet door moderatie). Leek me leuk te delen.

Wat de Ik-notie aangaat. Ik denk dat je dit kunt/moet zien als een bewustzijn met een bepaalde verkeerde visie/kennis, namelijk:...

Nou ga je toch weer verder filosoferen. 

Het idee dat het 'ik' een soort bewustzijn is met een bepaalde, mogelijk verkeerde, visie op de wereld is een concept dat door veel filosofen en psychologen is onderzocht.

Goeroe Gemini gaat dieper in op deze gedachte van jou en vele filosofen en psychologen.

Laten we eens wat dieper ingaan op deze gedachte:

• Het 'ik' als illusie: Sommige filosofen suggereren dat het 'ik' helemaal geen vaststaand entiteit is, maar eerder een illusie gecreëerd door ons bewustzijn. Het is een verzameling van gedachten, herinneringen en ervaringen die we als een coherent geheel ervaren.

• De rol van perceptie: Onze perceptie van de wereld is gekleurd door onze persoonlijke ervaringen, overtuigingen en vooroordelen. Dit betekent dat onze 'kennis' van de wereld niet noodzakelijkerwijs overeenkomt met de werkelijkheid.

• De invloed van het ego: Het ego, een ander aspect van het 'ik', heeft de neiging om zichzelf te beschermen en te rechtvaardigen. Dit kan leiden tot een vertekende perceptie van onszelf en de wereld om ons heen.

Waarom zou het 'ik' een verkeerde visie kunnen hebben?

• Cognitieve biases: We maken allemaal gebruik van mentale shortcuts, of cognitieve biases, die ons helpen om snel beslissingen te nemen. Hoewel deze biases vaak nuttig zijn, kunnen ze ook leiden tot fouten in ons denken.

• Beperkingen van ons bewustzijn: Ons bewustzijn heeft beperkingen. We kunnen niet alles tegelijk waarnemen en we zijn vaak geneigd om ons te concentreren op bepaalde aspecten van de realiteit ten koste van andere.

• Sociale invloeden: Onze opvattingen worden gevormd door de cultuur waarin we opgroeien, de mensen om ons heen en de media die we consumeren. Deze sociale invloeden kunnen onze perceptie van de wereld beïnvloeden.

Wat zijn de implicaties van deze visie op het 'ik'?

• Persoonlijke groei: Als we ons realiseren dat onze visie op de wereld niet altijd correct is, kunnen we openstaan voor nieuwe perspectieven en onszelf blijven ontwikkelen.

• Empathie: Door te begrijpen dat andere mensen een andere perceptie van de wereld hebben, kunnen we meer empathie ontwikkelen en beter met elkaar samenwerken.

• Minder oordeel: Als we minder vastklampen aan onze eigen overtuigingen, kunnen we minder geneigd zijn om anderen te beoordelen.

Wil je verder ingaan op een specifiek aspect van deze theorie, zoals de rol van het ego, cognitieve biases of de invloed van cultuur?

Of misschien heb je andere vragen over het 'ik' en bewustzijn?

[lang kwaat]

De Franse filosoof en wiskundige René Descartes (1596-1650 n.Chr.) omschreef zijn bestaan als “Ik denk, dus ik ben.” Waarmee hij meende het menselijke bewustzijn te kunnen omschrijven. Alleen als je niet denkt, besta je nog steeds. Want je lichaam is er immers en je kunt je daar bewust van zijn, zonder dat je er over nadenkt. Daarom is de bewering van sommige Oosterse wijzen op zijn minst vreemd, als men stelt dat je je lichaam niet bent. Leuk, maar als ik op je teen trap, dan zul je ongetwijfeld via een pijnreactie opzij springen, om schade aan je lichaam te voorkomen. Je lijf zal die reactie zelfs automatisch laten geschieden, je hoef er niet eens over na te denken. Dus de uitspraak van Descartes is ronduit zeer beperkt, en het beperkt zich tot zijn denken als functie van de hersenen. Dat is de beperking van veel filosofie, het draait grotendeels om het denken. Natuurlijk zijn filosofen niet dom, en er zijn er velen die het denken op zich ook in twijfel trekken, dat begon al met de Griekse filosoof Socrates (470-399 v.Chr.), die stelde: “Het enige wat ik weet, is dat ik niets weet. En zelfs dat weet ik niet zeker.”

Het onbewuste deel van ons lichaam maakt onderdeel uit van het bewuste, dat wil zeggen, het is als geheel (onbewuste en bewuste) als een ijsberg, waarvan zich 9/10 deel onder water bevindt, en 1/10 boven water. Wij menen dat we het 1/10-de deel vertegenwoordigen, als het ware ons denken zijn. Maar er is meer, maar dat meerdere gaat grotendeels aan onze waarneming voorbij. Dat is denk ik zowel evolutionair als genetisch bepaald, wij hebben eenmaal onze ingebakken grenzen aan wat we kunnen waarnemen, beleven en/of ervaren. Wat je schrijft, Siebe, lijkt enigszins geënt op het werk van psychoanalyticus Carl C. Jung (1875-1961 n.Chr.), een leerling van Sigmund Freud. Hij beweerde dat het onbewuste voor een aanzienlijk deel gevormd wordt door dat wat we niet van onszelf willen zien. Onder invloed van de opvoeding, scholing, maatschappelijke beïnvloeding en dergelijke leren we van kinds af aan heel veel van onze spontaniteit, emoties, neigingen, enzovoort te ontkennen en zelfs te onderdrukken. Want wat onze ouders en opvoeders goedkeurden, dat gaat grotendeels ons ik vormen. En dat wat ze afkeurden, verdwijnt als het ware naar de achtergrond. Maar dat onderdrukken heeft zo zijn prijs, want het kost immers energie om datgene wat maatschappelijk niet gewenst wordt weg te houden en in sociaal verband een masker te dragen. Het ego, ik of zelf neemt een bepaalde vorm aan, mede onder invloed van wat we wel en wat we niet waarnemen en hoe we gevormd worden. Dat is grotendeels een onbewust proces, een kind kiest er niet voor om te worden gevormd zoals het wordt opgevoed. Het kind is totaal afhankelijk van de ouders en opvoeders. Natuurlijk hebben zo onze eigenaardigheden en verschillen we onderling van elkaar in talent en mogelijkheden. Maar er is veel verborgen potentieel, zowel dat wat we hebben leren onderdrukken of ontkennen als delen van onze creativiteit. Want niet alleen wat als negatief werd ervaren door de ouders en opvoeders wordt ontkend door het kind, maar ook datgene wat positief is en niet onderkend wordt door de wereld, terwijl dit een ongekende creativiteit en dergelijke in aanleg kan zijn. En dat is jammer, maar schaduwwerk kan veel opleveren, waardoor het persoonlijke individuatieproces op gang kan komen. Tot zover het Jungiaanse gedeelte, voor zover ik dat in simpele bewoordingen heb kunnen uitleggen.

Zoals gezegd, kan ons bewustzijn allerlei vormen aannemen, en is veel verborgen. Met name de diverse lichamelijke processen gaan geheel automatisch. Je hartslag gaat vanzelf, als we dat zouden moeten onderhouden, waren we snel dood. Dus een deel van de ijsberg onder water (het onbewuste) is verklaarbaar. Maar desondanks is er veel verborgen in onze geest, waar we niet zomaar bij kunnen. Dat kan vaak wel tot op zekere hoogte door een bepaalde training of beoefening, het boeddhisme doet dat via de meditatie. Schrijver Aldous Huxley (1894-1963 n.Chr.) experimenteerde al met drugs, en kwam tot zijn boek “The Doors of Perception”. Je kunt inderdaad een deurtje of meerdere deuren in jezelf openen met drugs, onder invloed van bepaalde chemische middelen. De sjamanen doen dat al eeuwen en dit wordt ook in sommige religieuze samenlevingen toegepast. Echter wel onder de strikte supervisie van een religieus leider of wijze. Het trieste is, dat het druggebruik vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw buiten het ingekaderde religieuze gebruik is geraakt en vanaf die tijd hebben we te maken met al dan niet gecriminaliseerd gebruik door privé personen, met alle gevolgen van dien. Verslavingsproblemen zijn er legio, en daarin is veel pijn en lijden. Maar goed, dat terzijde. Onder invloed van Aldous Huxley dachten velen dat druggebruik hun een spirituele doorbraak zou kunnen opleveren. Met als gevolg een totaal verkeerde indruk van wat spiritualiteit daadwerkelijk inhoudt. Eenlingen meenden dat ze spiritueel een doorbraak hadden gemaakt (lees: geforceerd), terwijl hun emotionele leven en praktische levenservaring totaal niet in de pas liepen met hun vermeende spirituele doorbraak. Met als gevolg dat deze figuren, al dan niet verslaafd aan drugs, in de fuik van de illusie zijn gelopen. Een doodlopende straat, mijns inziens.

Wat ben ik en wat ben ik niet? Het is een ongelofelijk ingewikkelde kwestie, waarover we kunnen blijven schrijven. Ik denk inderdaad dat wijsheid met de jaren kan komen (hetgeen geen garantie is), en dat veel verborgen zal blijven in onszelf, omdat we er geen directe toegang toe hebben. Het is ook de vraag of dat wel wenselijk is. Volgens mij is het belangrijk dat we van het leven leren hoe praktisch om te gaan met de ander in sociaal verband. Niet via opvoedingsregels, want daar hebben we allemaal allang mee te maken gehad. De opdracht is om verder te gaan dan dat, en leren daadwerkelijk lief te hebben, zonder oordeel, zonder de drang om de ander te veranderen. Hem of haar gewoon te laten zijn wie hij of zij is. Een luisterend oor te bieden, en mogelijk de andere mens bij te staan waar nodig. Dat betekent dat we veel pretenties kunnen laten vallen, eigenlijk is het heel simpel, “be simple”.

Ik hou erg van dat beeld van de ijsberg. Het topje, het bewustzijn, voelt zich zo belangrijk, heerser, aanstichter, maar volgens mij is het echt wel gerechtvaardigd dat ons leven zich vooral in het onderbewuste afspeelt, in de processen die er zijn voordat er bewustzijn van die processen ontstaat. Het lijkt een raar schimmenbestaan. Het bewustzijn lijkt me een projectie, iets wat zelfs ontstaat en steunt op onbewuste processen (?). De projector van lichaam (zintuigen, zenuwen, chemie, neurologie) en geest projecteert als het ware een wereld op een scherm van kleuren, vormen, geuren, geluiden, ideeen, aanrakingen, en ook een hoofdpersoon, een Ik. Maar als het echt zo is, stel, hoe kan dat Ik en ook dat bewustzijn ooit vrij zijn? Want alles wat die hoofdpersoon gelooft valt binnen de projectie. En ook bewustzijn zelf. Of in andere woorden, hoe kan een schaduw die valt op een muur ooit vrij zijn?

Ik heb ook een periode gehad dat ik de boeken van Jung verslond. Sprak me enorm aan. Ja, in Jungs denken stond het onderbewuste met zijn archetypes ook zo centraal.
Hij doet verslag van hoe onderbewuste krachten ons beheersen.

In de Pali sutta's zie je dit terug in het onderricht over anusaya, sluimerende of latente neigingen. Je kunt in de Pali Canon ook lezen dat bij bevrijding het onderbewuste is gezuiverd van 7 anusaya, ontworteld. Voor mij lijkt het toch het meest aannemelijk dat zulke neigingen verbonden zijn met het fysieke aspect. Maar dat leert de Boeddha niet zozeer. De sutta's leren wel dat bewustzijn wordt ondersteunt door het lichaam, https://www.boeddhaforum.nl/index.php?topic=2427.msg18349#msg18349

[lang kwaat]

Ja, daar ben ik het dan mee eens: het verliezen van die visies leidt dan tot het verliezen van de “ik-notie”. Maar ook het omgekeerde: het verliezen van de “ik-notie”, de notie dat er zoiets vast is dat we zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft, leidt dan tot het wegvallen van zulke onrealistische visies.

Jij hebt eerder eens aangegeven dat jij het volgende  een kwestie vindt van kip en ei. Maar ik vind dat niet zo duidelijk. Misschien kunnen we dat nog eens bespreken.

Waarom leren de Pali sutta's niet dat de Ik-ben notie de edele waarheid van de oorzaak van lijden is?
Waarom behandelen zoveel boeddhisten het wel zo? (ik verzoek je niet per regel te reageren maar op het geheel te becommentariëren dat is denk ik beter)

De sutta's geven aan dat drie soorten begeerte de oorzaak van lijden zijn: naar zintuiglijke genoegens, naar bestaan, naar niet bestaan.
Nou lijkt het idee ...zonder Ik ben -notie zouden die begeerten sowieso niet bestaan...maar is dat zo?

Begeerten bestaan volgens mij zelfs als er geen bewustzijn is, laat staan een Ik ben notie (stelling)
Die begeerten wortelen volgens mij ook niet in het bewustzijn.
En hoewel bewustzijn, iets zien, ruiken proeven etc natuurlijk vaak aanleiding geeft tot begeerten, kun je toch niet zeggen, volgens mij, dat ze door bewustzijn of een Ik worden veroorzaakt.

Nee, het zit dieper. Het leven wil verder zeg maar en daar is het hele organisme van doortrokken.
Zelfs in bewusteloze toestand zijn er begeerten, instincten, neigingen actief die lichaam en geest beschermen en zien als Ik en mijn.
Volgens mij wel.

Wat gebeurt er als iemand, stel, bewusteloos sterft?
Iemand sterft dan zonder enige bewuste notie van Ik ben, ego.
Is ie dan bevrijd omdat zo'n notie dan niet aanwezig is?
Ontbreken nu alle begeerten en ketens die de sutta's als oorzaak van lijden bespreken?

Zoiets leren de Pali sutta's volgens mij niet omdat de oorzaak van wedergeboorte, ketening dieper zit dan het bewuste.

Kortom, het idee dat begeerten bestaan dankzij een Ik notie, en zelfs bewustzijn vereisen, is twijfelachtig en ik denk zelfs onjuist.
En dan liggen de kaarten toch anders.

Hoe dan ook leren de sutta's dat een leerling  zich moet richten op die drie verlangens als oorzaak van lijden, en de beëindiging van diezelfde begeerten als einde van lijden.
De aandacht voor allerlei vragen rondom het Ik (wie ben Ik, wat ben Ik?) wordt gezien als verkeerde aandacht (MN2).
Waarom? Omdat de kans erg groot is dat je zo verzandt in allerlei visies over jezelf.

Het is alsof de Pali- Boeddha zegt..als je dan toch wilt weten wie/wat je bent, werk dan eerst aan het afzwakken en doen verdwijnen van begeerte omdat je anders, hongerig  naar een antwoord, je alleen maar zult vastklampen aan een bepaalde ervaring of staat of iets wat je ziet/ontdekt. Je moet eerst niet zo hongerig zijn.
Richt je aandacht daarop en probeer niet die vragen te beantwoorden zonder dat te doen. Zoiets.

Maar de kern gedachte van mensen lijkt te zijn dat de Ik ben notie de meest fundamentele oorzaak is van lijden.
En dat er zonder deze bewuste Ik notie er geen verlangens zouden zijn, geen neigingen, niks wat het hart beklemt.
Ik geloof dat dit niet waar is. Zelfs bewusteloos is er beklemming en begeerten en een onbewust Ik en mijn maken.

[ervaringsgetuige]

een never-ending story ..als je niet ontdekt hebt "wat" je bent.

Overstijg je denken en je weet meteen "wat" je bent en niet bent.

Hier zie, Artificiële-intelligentie 'denkt mee' over mijn intrigerende uitspraak...

Dat is een intrigerende uitspraak die vaak voorkomt in filosofische en spirituele discussies. Het idee is dat door ons denken te 'overstijgen', we een diepere, meer intuïtieve kennis van onszelf kunnen verkrijgen.

Wat betekent het om je denken te overstijgen?

• Loskomen van mentale concepten: Dit betekent dat we ons losmaken van de beperkingen van onze gedachten, overtuigingen en labels die we onszelf en de wereld opleggen.
• Directe ervaring: In plaats van te denken over wie we zijn, ervaren we het direct. Dit kan vergeleken worden met het weten dat je 'honger' hebt zonder erover na te denken.
• Eenheid met alles: Door het denken te overstijgen, kunnen we ons verbinden met een groter geheel, een universele bewustzijn.

Waarom is dit moeilijk?

• Gewoonte: Ons denken is een gewoonte, een automatisme. Het is moeilijk om deze gewoonte te doorbreken.
• Angst: Het loslaten van onze gedachten kan angstig zijn, omdat het betekent dat we onze grip op de werkelijkheid verliezen.
• Ego: Ons ego houdt ons vaak vast aan een bepaald zelfbeeld. Het denken te overstijgen betekent dit ego loslaten.

[ervaringsgetuige]

Wat gebeurt er als iemand, stel, bewusteloos sterft?

Dan draait de paardenmolen in een volgend leven verder. 

Iemand sterft dan zonder enige bewuste notie van Ik ben, ego. Is ie dan bevrijd omdat zo'n notie dan niet aanwezig is?

Nee, hij / zij is dan niet bevrijdt en wordt terug onwetend geboren waardoor het spel opnieuw begint.

Ontbreken nu alle begeerten en ketens die de sutta's als oorzaak van lijden bespreken?

Als je dood bent ontbreekt het je aan alles, in de eerste plaats aan denken.
Als je sterft voordat je fysiek sterft heb je dat denken overstegen en ben je "wetende", zoals ik.

[Steve]

Jij hebt eerder eens aangegeven dat jij het volgende  een kwestie vindt van kip en ei. Maar ik vind dat niet zo duidelijk. Misschien kunnen we dat nog eens bespreken.

Waarom leren de Pali sutta's niet dat de Ik-ben notie de edele waarheid van de oorzaak van lijden is?
Waarom behandelen zoveel boeddhisten het wel zo? (ik verzoek je niet per regel te reageren maar op het geheel te becommentariëren dat is denk ik beter)


De sutta's geven aan dat drie soorten begeerte de oorzaak van lijden zijn: naar zintuiglijke genoegens, naar bestaan, naar niet bestaan.
Nou lijkt het idee ...zonder Ik ben -notie zouden die begeerten sowieso niet bestaan...maar is dat zo?

...

Ja, maar wacht even... ik zeg toch niet dat zonder die Ik ben notie die begeerten sowieso niet bestaan?
Ik zeg: "het verliezen van de ik-notie, de notie dat er zoiets vast is dat we zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft, leidt dan tot het wegvallen van zulke onrealistische visies."

Het één leidt tot het ander, of het ander leidt tot het één of zoals je zelf schreef "er is geen enkel verschil tussen het volledig verdwijnen van verkeerde kennis, onwetendheid, en het verdwijnen van de Ik notie".

Er zijn wel twee ingangswegen, ofwel begin je met het verdwijnen van de verkeerde visie over dat we zelf bepalend zijn, dat we dingen kunnen bezitten en dat we dit bewustzijn zouden zijn dat de touwtjes in handen lijkt te hebben, ofwel begin je bij het ondergraven van de “ik-notie”, de notie dat er zoiets vast is dat we zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft, wat dan automatisch ook leidt tot het wegvallen van zulke onrealistische visies.

Aan hoe je erop reageert begrijp ik wel dat je je zorgen maakt om dat mensen er een gedachte van maken dat zolang er maar geen ik meer is dat bevrijding dan gerealiseerd is, maar dat is helemaal niet wat ik zeg. Dat "ik" blijft opkomen, of je je daar nu bewust van bent of niet. Het is ook geen kwestie van het onrealistische hiervan steeds in het bewustzijn te houden. Bewustzijn is zoals je zegt en ik ook telkens zeg: zelf iets dat komt en gaat, net als begeertes en neigingen. Er is geen heil te vinden in iets wat komt en gaat.

Maar je kan in plaats van te beginnnen bij het verwijderen van de verkeerde visies wel degelijk ook beginnen bij het directe zien dat de drager van visies en alles wat er daar rond opgebouwd is geen realiteit heeft, m.a.w. met de notie weg te nemen dat er zoiets vast is dat we zouden zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft. Dat zien, als het tot op het bot gebeurt en tot in de onbewuste regionen zich laat voelen, neemt evengoed diezelfde verkeerde visies weg. En daarover kan je evengoed zeggen dat men bewusteloos kan sterven zonder op dat moment enige bewuste inzicht te hebben in al die verkeerde visies over dat we dingen kunnen bezitten en dat we dit bewustzijn zijn dat de touwtjes in handen lijkt te hebben. Ook dan sterft iemand zonder enige bewustzijn van de verkeerde visies hieromtrent. Ontbreken dan alle begeerten en ketens die de sutta's als oorzaak van lijden bespreken?

Neen, evengoed niet als de notie ik-ben iets is dat je voortdurend bewust in je bewustzijn moet ontkennen en de kans dus groot is dat je dit niet aan het ontkennen bent op het moment dat je sterft.

Daar gaat het dus NIET om en zoiets bedoel ik dan ook NIET. Wat ik dan wel bedoel is dat er twee ingangswegen zijn objectief en subjectief. Objectief is beginnen bij je vekeerde visies, subjectief is beginnen bij dat wat die visies draagt. In geen van beiden gevallen verdwijnen onbewuste begeertes en onderliggende ketens die de oorzaak van lijden zijn zomaar. Neen, als die visies wegnemen of de drager ervan wegnemen niet leidt tot het ontwortelen van die onbewuste begeertes en onderliggende ketens, dan is er geen sprake van bevrijding. Dus neen, net als het wegnemen van vekeerde visies in het bewustzijn niet automatisch leidt tot het ontwortelen van de oorzaken van lijden, leidt het wegnemen van de notie 'ik ben" in het bewustzijn hier ook niet toe. Dit wegnemen van die verkeerde visies moet doordringen tot in het onbewuste, net als dit wegnemen van die notie "ik ben" moet doorringen tot in alle onbewuste lagen.

M.a.w. met een uitspraak dat er twee invaslwegen zijn blijft wat de oorzaak is van leiden ongemoeid. De oorzaak is niet rechtstreeks een bewuste verkeerde visie, noch is het rechtstreeks een bewuste verkeerde notie ik ben. Maar door ofwel een door en door indalen tot in de onbewuste regionen dat die visies verkeerd zijn, of het door en door ontnemen van elke basis van een notie van dat er zoiets vast is dat we zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft tot in de meest onbewuste regionen, verliezen zulke begeertes, zelfs de onbewuste, hun grond waarin ze kunnen wortelen en doven ze uit... waarschijnlijk pas helemaal als lichaam en geest ook zelf uitdoven.

Kortom, het idee dat begeertes bestaan dankzij een Ik notie, en zelfs bewustzijn vereisen, is helemaal niet iets wat ik onderschrijf. Wat ik onderschrijf is dat je de Theravada manier van deze begeertes ontwortelen hebt door zeer diep, tot op onbewust niveau, vekeerde visies weg te nemen, maar dat je ook de Mahayana manier van deze begeertes ontwortelen hebt door zeer diep, tot op onbewust niveau, te realiseren dat er geen werkelijke houder is voor zulke verkeerde visies: het realiseren van leegte, niet-zelf. Dit laatste is geen realiseren van wat je dan wel bent, maar wat je niet bent (niet-iets, geen-zelf, leeg aan iets). Het stelt de in de pali sutta's verboden vraag "wat ben ik?" niet om tot een antwoord te komen en daar gehecht aan te geraken, maar het stelt die vraag om elke gehechtheid aan een notie "iets" te zijn kwijt te geraken. Loopt het anders, loopt het als waar de pali sutta's voor vrezen, wel dan is het ook geen Boeddhisme meer, dan is het folklore: populistisch, maar zonder diepgang.
 
Dat er heel wat vekeerde interpretaties hierover bestaan zoals ergens te moeten uitkomen bij de realisatie "ik ben God, ik ben Leegte, ik ben ongeboren gewaarzijn", ja, dat klopt. Maar die hoef je niet te blijven projecteren op hoe dat ik maar blijf verdedigen dat het realiseren van leegte, niet-zelf, het direct doorzien dat er geen vast iets is dat we zijn, daar niets mee van doen heeft. Het vertrekken bij het ontwortelen van de notie ik ben, is een geldige, door de eeuwen heen beproefde en werkbare invalsweg naar hetzelfde, ook al is deze niet terug te vinden in de oorspronkelijke teksten overgeleverd van de Boeddha zelf.

Dus neen, ik beweer niet dat de pali sutta's dit ondersteunen. Ik beweer alleen dat er andere invalswegen zijn naar hetzelfde en dat dit ook onder de noemer van Boeddhisme valt en dat dit er dus ook mag zijn en niet voortdurend moet verdraaid worden tot een folkoristisch iets waarbij iemand zich gaat verheffen tot "iets" te zijn, iets machtigs, groots, of leegs, of ongeborens, of wat dan ook. Dat is één of andere folkore dat zijn eigen leven is gaan leiden, maar dat is geen Boeddhisme. Boeddhisme is maar Boeddhisme als het leidt tot de ontworteling van de oorzaken van lijden. Langs welke weg? Ach er zijn er velen die naar Boghgaya leiden, kies die weg dat het beste bij je past, maar als je ergens uitkomt waar neigingen ongebreideld blijven zegevieren, weet dan gewoon zeker dat je niet meer naar Boghgaya op weg bent, maar eerder naar Moskou.

[ervaringsgetuige]

@Lang kwaat:...

Kortom, het idee dat begeertes bestaan dankzij een Ik notie, en zelfs bewustzijn vereisen, is helemaal niet iets wat ik onderschrijf. Wat ik onderschrijf is dat je de Theravada manier van deze begeertes ontwortelen hebt door zeer diep, tot op onbewust niveau, vekeerde visies weg te nemen, maar dat je ook de Mahayana manier van deze begeertes ontwortelen hebt door zeer diep, tot op onbewust niveau, te realiseren dat er geen werkelijke houder is voor zulke verkeerde visies: het realiseren van leegte, niet-zelf. Dit laatste is geen realiseren van wat je dan wel bent, maar wat je niet bent (niet-iets, geen-zelf, leeg aan iets). Het stelt de in de pali sutta's verboden vraag "wat ben ik?" niet om tot een antwoord te komen en daar gehecht aan te geraken, maar het stelt die vraag om elke gehechtheid aan een notie "iets" te zijn kwijt te geraken.
Loopt het anders, loopt het als waar de pali sutta's voor vrezen, wel dan is het ook geen Boeddhisme meer, dan is het folklore: populistisch, maar zonder diepgang.

Folkloristisch populistisch boeddhisme zonder diepgang! 

Dat doet me denken aan een andere religieuze stroming in het Westen waarvan de tempels leeggelopen zijn op wat uitzonderingen na in en rond de grote steden dan.
Maar er is een interessante verschuiving om zien hier en daar.
In mijn dorp rond Brussel bv. is de kerktempel gevuld met blanke bejaarden én aangevuld met jonge Afrikaanse immigranten gezinnen.

[ervaringsgetuige]

in mijn dorp is de kerktempel op woensdag en zondag tijdens de mis gevuld met 10 procent blanke bejaarden bedoelde ik, en aangevuld met jonge Afrikaanse immigranten gezinnen tot 70 procent capaciteit van de kerk.
Een Afrikaanse priester hadden we bijna. Had wel leuk kunnen zijn.

[ervaringsgetuige]

Wat de Ik-notie aangaat. Ik denk dat je dit kunt/moet zien als een bewustzijn met een bepaalde verkeerde visie/kennis, namelijk:...

Zeg Siebe, die verkeerde visie / kennis komt door de erfzonde hé!

Als we allemaal als appeltje van de bomen gevallen waren was er geen probleem, dan waren we onbevlekt.

[lichaamloze geest]

Ik reageer alleen maar even op de titel.   Het bewustzijn heeft geen visie, dus ook geen verkeerde visie.   Bewustzijn is het bewust zijn van iets.  Dat is wat er volgens mij met een mens steeds gebeurd, je bent je bewust van je omgeving.   Daar is niets verkeerd of goed aan.    Wie dat begrijpt, begrijpt ook hoe het Ik ontstaat.   Namelijk door het bewust zijn van je omgeving.

Het is de eenvoud zelve, het Ik hoeft niet verkeerd of goed te zijn in de kern.    Begeerten zijn al besproken zie ik, maar de ik-notie kan niet verloren gaan bij het verliezen van de begeerte.   

[Steve]

Ik reageer alleen maar even op de titel.   Het bewustzijn heeft geen visie, dus ook geen verkeerde visie.   Bewustzijn is het bewust zijn van iets.  Dat is wat er volgens mij met een mens steeds gebeurd, je bent je bewust van je omgeving.   Daar is niets verkeerd of goed aan.    Wie dat begrijpt, begrijpt ook hoe het Ik ontstaat.   Namelijk door het bewust zijn van je omgeving.

Het is de eenvoud zelve, het Ik hoeft niet verkeerd of goed te zijn in de kern.    Begeerten zijn al besproken zie ik, maar de ik-notie kan niet verloren gaan bij het verliezen van de begeerte.

Waarom herken ik hier direct het Bassie paradigma in?
Hoera! Er is weer een zelfkenner terug gekomen.
Dat gaat weer leuk zijn.
Ik ga er mij buiten houden.

[lang kwaat]

Ik reageer alleen maar even op de titel.   Het bewustzijn heeft geen visie, dus ook geen verkeerde visie.   Bewustzijn is het bewust zijn van iets.  Dat is wat er volgens mij met een mens steeds gebeurd, je bent je bewust van je omgeving.   Daar is niets verkeerd of goed aan.    Wie dat begrijpt, begrijpt ook hoe het Ik ontstaat.   Namelijk door het bewust zijn van je omgeving.

Het is de eenvoud zelve, het Ik hoeft niet verkeerd of goed te zijn in de kern.    Begeerten zijn al besproken zie ik, maar de ik-notie kan niet verloren gaan bij het verliezen van de begeerte.

Jawel, het bewustzijn is volgens mij niet te scheiden van visie. Waarom? Omdat de kleuren/vormen, geuren, smaken, aanrakingen, geluiden, die via bewustzijn worden ervaren...interpretaties zijn van zintuiglijke info die op het oog valt, het oor, de huid, etc.  Mensen krijgen bijvoorbeeld de suggestie voorgeschoteld van het onderbewuste dat gras groen is en een tomaat rood. Maar dit is een visie, een interpretatie. Het is niet zoals het werkelijk is ofzo.  Dieren schijnen vaak niet rood en oranje te zien. Mensen ogen hebben drie soorten kegeltjes en dieren vaak twee.

Wat wij bewust ervaren is een interpretatie, een visie. In boeddhisme zeggen ze het ook wel zo dat ieder wezen zo zijn eigen karmische visie heeft en leeft. Voor een hellewezen kan water wel ervaren worden als zuur, bijtend, agressief. Bepaalde insecten ervaren het waarschijnlijk alsof het beton is want ze lopen er over.

Als we alle wezens zouden vragen wat de werkelijkheid is, wordt ons vast duidelijk dat wat al die wezens als de werkelijkheid ervaren via hun bewustzijn, een visie is. 

Ik geloof dat de mahasiddha's van weleer die echt begrepen, en daarom konden zij vliegen, door muren bewegen, wonderen verrichten.

Bewustzijn en visie zijn volgens mij niet te scheiden.

[lichaamloze geest]

Ik reageer alleen maar even op de titel.   Het bewustzijn heeft geen visie, dus ook geen verkeerde visie.   Bewustzijn is het bewust zijn van iets.  Dat is wat er volgens mij met een mens steeds gebeurd, je bent je bewust van je omgeving.   Daar is niets verkeerd of goed aan.    Wie dat begrijpt, begrijpt ook hoe het Ik ontstaat.   Namelijk door het bewust zijn van je omgeving.

Het is de eenvoud zelve, het Ik hoeft niet verkeerd of goed te zijn in de kern.    Begeerten zijn al besproken zie ik, maar de ik-notie kan niet verloren gaan bij het verliezen van de begeerte.

Jawel, het bewustzijn is volgens mij niet te scheiden van visie. Waarom? Omdat de kleuren/vormen, geuren, smaken, aanrakingen, geluiden, die via bewustzijn worden ervaren...interpretaties zijn van zintuiglijke info die op het oog valt, het oor, de huid, etc.  Mensen krijgen bijvoorbeeld de suggestie voorgeschoteld van het onderbewuste dat gras groen is en een tomaat rood. Maar dit is een visie, een interpretatie. Het is niet zoals het werkelijk is ofzo.  Dieren schijnen vaak niet rood en oranje te zien. Mensen ogen hebben drie soorten kegeltjes en dieren vaak twee.

Wat wij bewust ervaren is een interpretatie, een visie. In boeddhisme zeggen ze het ook wel zo dat ieder wezen zo zijn eigen karmische visie heeft en leeft. Voor een hellewezen kan water wel ervaren worden als zuur, bijtend, agressief. Bepaalde insecten ervaren het waarschijnlijk alsof het beton is want ze lopen er over.

Als we alle wezens zouden vragen wat de werkelijkheid is, wordt ons vast duidelijk dat wat al die wezens als de werkelijkheid ervaren via hun bewustzijn, een visie is. 

Ik geloof dat de mahasiddha's van weleer die echt begrepen, en daarom konden zij vliegen, door muren bewegen, wonderen verrichten.

Bewustzijn en visie zijn volgens mij niet te scheiden.

Er zijn verschillende niveau's van werkelijkheid, op ieder niveau gelden andere waarden.   Ieder mens heeft wat men noemt perceptie: de beleving van je omgeving zoals jij dat ervaart.    De zintuigelijke ervaring maakt het mogelijk om jezelf als een Ik te ervaren.   In feite is dat een geschenk.   Maar als jij je eigen Ik veroordeelt dan voer je een strijd tegen het Ik.

Alle Ikken hebben perceptie, wat wil zeggen dat we allemaal een unieke wijze van ervaren en beoordelen hebben.   Maar omdat je er vanuit gaat dat de diepere werkelijkheid van de geest de echte werkelijkheid is, veroordeel je je zelf.   Die diepere werkelijkheid is er ook  inderdaad, maar zolang de mens een strijd tegen het eigen ego voert kan die werkelijkheid nooit gerealiseerd worden.

Kan ik zeggen dat mijn wijze van ervaren en (be)oordelen er niet is?  Nee, ik erken en beaam die unieke, eigen wijze van ervaren.   Dat maakt mij tot een uniek mens waar  geen tweede van is.  Juist het accepteren van het eigen ego/ik/zelf (geef het maar een naam) opent de weg naar een ander niveau van werkelijkheid.    Binnen het boeddhisme is dat ook bekend, de mens die bezig is met het edele achtvoudige pad staat nog onder invloed van aversie.  Als jij het Ik (en daarmee jezelf) omschrijft als bewustzijn met de verkeerde visie  dan is er nog aversie in jou.  Aversie tegen jezelf.

Dus stop maar met de jacht op dat Ik, jij bent goed zoals je bent,  anders dan was je wel anders geweest.

[ervaringsgetuige]

Ik reageer alleen maar even op de titel.   Het bewustzijn heeft geen visie, dus ook geen verkeerde visie.   Bewustzijn is het bewust zijn van iets.  Dat is wat er volgens mij met een mens steeds gebeurd, je bent je bewust van je omgeving.   Daar is niets verkeerd of goed aan.    Wie dat begrijpt, begrijpt ook hoe het Ik ontstaat.   Namelijk door het bewust zijn van je omgeving.

Het is de eenvoud zelve, het Ik hoeft niet verkeerd of goed te zijn in de kern.    Begeerten zijn al besproken zie ik, maar de ik-notie kan niet verloren gaan bij het verliezen van de begeerte.

Waarom herken ik hier direct het Bassie paradigma in?

Ha, ik had hem nog niet herkend! 

Ik vroeg me tot hiertoe slechts af waarom hij zoveel onnodige spaties tussen zijn zinnen laat.
Maar dat zal een afleidingsmaneuvre zijn dan, hij wil zich vermommen als een beetje onhandig met schrijven.

Hoera! Er is weer een zelfkenner terug gekomen.
Dat gaat weer leuk zijn.
Ik ga er mij buiten houden.

Ik verwelkom Bassie en hoop dat Vrije Guido ook weer opduikt, dan is er weer is wat leven in de brouwerij inplaats van jullie oneindige studie van en discussiëren over die saaie sutta's...

@lichaamloze geest Bassie: Let op dat je niemand kwetst op dit forum hé!

[ervaringsgetuige]

Bewustzijn en visie zijn volgens mij niet te scheiden.

Dit is alweer een stelling / gedachte die door filosofen en wetenschappers al eeuwenlang wordt verkend verteld Artificiële-intelligentie me.
Zie verder...

Laten we eens wat dieper ingaan op jouw bewering. Hier zijn enkele mogelijke interpretaties en argumenten:

• Fenomenologische ervaring: Een groot deel van onze bewuste ervaring is visueel. We ervaren de wereld voornamelijk door te zien. Dit zou erop kunnen wijzen dat visie een fundamenteel onderdeel is van ons bewustzijn.

• Cognitieve ontwikkeling: Vanaf jonge leeftijd speelt visuele informatie een cruciale rol bij onze cognitieve ontwikkeling. Door te zien leren we over de wereld om ons heen, ontwikkelen we concepten en bouwen we mentale modellen.

• Neurologische basis: Het visuele systeem is nauw verbonden met andere hersengebieden die betrokken zijn bij bewustzijn. Schade aan het visuele systeem kan leiden tot veranderingen in bewustzijnstoestand.

• Filosofische perspectieven: In de filosofie zijn er verschillende stromingen die de relatie tussen bewustzijn en visie onderzoeken. Idealisten bijvoorbeeld, argumenteren dat de wereld die we waarnemen eigenlijk een constructie is van ons bewustzijn.

Maar er zijn ook tegenargumenten te bedenken:

• Andere zintuigen: Hoewel visie een dominant zintuig is, hebben we ook andere zintuigen die bijdragen aan ons bewustzijn. Denk aan gehoor, tast, reuk en smaak.

• Bewustzijn zonder visie: In dromen of tijdens meditatie kunnen we bewustzijnstoestanden ervaren waarin visuele beelden niet centraal staan.

• Niet-visuele ervaringen: Er zijn ook vormen van bewustzijn die niet direct gekoppeld zijn aan zintuiglijke ervaringen, zoals introspectie of het ervaren van emoties.

[ervaringsgetuige]

@Lang Kwaat: Dus stop maar met de jacht op dat Ik, jij bent goed zoals je bent,  anders dan was je wel anders geweest.

Maar Lang Kwaat lijdt nog zoals verschillende anderen hier op de forum.
Misschien is dat 'ik' de oorzaak wel en elimineren ervan de oplossing. 

Ik laat goeroe Gemini meedenken door hem dit in te geven: "ik lijd. Misschien is mijn 'ik' de oorzaak wel en elimineren ervan de oplossing."
Antwoord:

Dat is een diepe en complexe gedachte. Het idee dat het 'ik' de bron van lijden kan zijn, is een terugkerend thema in verschillende filosofische en spirituele tradities.

Laten we deze gedachte eens verder uitpakken:

• Het 'ik' als bron van lijden: Wanneer we spreken over het 'ik', bedoelen we vaak ons ego, dat deel van ons dat zich identificeert met onze gedachten, gevoelens en ervaringen. Dit ego kan soms een bron van lijden zijn, omdat het gehecht is aan bepaalde uitkomsten, controle wil hebben over situaties en zich vergelijkt met anderen.

• Eliminatie van het 'ik': Het idee om het 'ik' te elimineren lijkt misschien extreem, maar in sommige filosofische en spirituele tradities wordt dit gezien als een pad naar verlichting of bevrijding van lijden. Dit kan betekenen dat we ons losmaken van onze ego-identificatie en een diepere verbinding ervaren met iets groters dan onszelf.

Maar er zijn ook andere perspectieven:

• Het 'ik' als onderdeel van de menselijke ervaring: Het 'ik' is een fundamenteel onderdeel van onze menselijke ervaring. Het geeft ons een gevoel van identiteit en maakt het mogelijk om relaties aan te gaan met anderen. Het volledig elimineren van het 'ik' zou kunnen leiden tot een gevoel van leegte of vervreemding.

• Het lijden als onderdeel van het leven: Lijden is een onvermijdelijk onderdeel van het menselijk bestaan. Het kan ons helpen te groeien, ons te verbinden met anderen en ons meer bewust te maken van onze eigen kwetsbaarheid.

Wat zou het voor jou betekenen om het 'ik' te elimineren? Zou je dan nog steeds dezelfde persoon zijn? Zou je nog steeds in staat zijn om betekenis te vinden in het leven?

In plaats van te streven naar volledige eliminatie, kunnen we misschien ook kijken naar manieren om het lijden dat voortkomt uit ons ego te verminderen:

• Mindfulness: Door mindfulness oefeningen te doen, kunnen we leren om meer aanwezig te zijn in het moment en ons los te maken van onze gedachten en gevoelens.
• Zelfonderzoek: Door naar onszelf te kijken met nieuwsgierigheid en zonder oordeel, kunnen we meer inzicht krijgen in onze patronen en overtuigingen die lijden veroorzaken.
• Verbinding met anderen: Door betekenisvolle relaties op te bouwen met anderen, kunnen we ons minder eenzaam voelen en meer steun ervaren.

Het is belangrijk om te benadrukken dat dit geen eenvoudige vragen zijn en dat er geen gemakkelijke antwoorden bestaan. Het is een persoonlijke reis die voor iedereen anders zal zijn.

Wil je hier verder over praten? Misschien kunnen we samen op zoek gaan naar manieren om jouw lijden te verminderen en meer innerlijke vrede te vinden.

Hier zijn enkele vragen die je kunnen helpen bij je reflectie:

• Wat zijn de belangrijkste bronnen van lijden in jouw leven?
• Welke rol speelt jouw 'ik' in dit lijden?
• Wat zou je willen bereiken door het elimineren van het 'ik'?
• Welke stappen kun je zetten om meer bewustzijn te ontwikkelen en minder te lijden?

Onthoud dat je niet alleen hoeft te zijn op deze reis. Er zijn veel mensen en middelen beschikbaar om je te ondersteunen.

[lang kwaat]

Er zijn verschillende niveaus van werkelijkheid, op ieder niveau gelden andere waarden.   Ieder mens heeft wat men noemt perceptie: de beleving van je omgeving zoals jij dat ervaart.    De zintuigelijke ervaring maakt het mogelijk om jezelf als een Ik te ervaren.   In feite is dat een geschenk.   Maar als jij je eigen Ik veroordeelt dan voer je een strijd tegen het Ik.

Alle Ikken hebben perceptie, wat wil zeggen dat we allemaal een unieke wijze van ervaren en beoordelen hebben.   Maar omdat je er vanuit gaat dat de diepere werkelijkheid van de geest de echte werkelijkheid is, veroordeel je je zelf.   Die diepere werkelijkheid is er ook  inderdaad, maar zolang de mens een strijd tegen het eigen ego voert kan die werkelijkheid nooit gerealiseerd worden.

Kan ik zeggen dat mijn wijze van ervaren en (be)oordelen er niet is?  Nee, ik erken en beaam die unieke, eigen wijze van ervaren.   Dat maakt mij tot een uniek mens waar  geen tweede van is.  Juist het accepteren van het eigen ego/ik/zelf (geef het maar een naam) opent de weg naar een ander niveau van werkelijkheid.    Binnen het boeddhisme is dat ook bekend, de mens die bezig is met het edele achtvoudige pad staat nog onder invloed van aversie.  Als jij het Ik (en daarmee jezelf) omschrijft als bewustzijn met de verkeerde visie  dan is er nog aversie in jou.  Aversie tegen jezelf.

Dus stop maar met de jacht op dat Ik, jij bent goed zoals je bent,  anders dan was je wel anders geweest.

Jij presenteert je beoordeling van mijn schrijven als feitelijk en denkt zelfs mijn intenties te kennen, maar het ligt anders.
Jij leest er iets in wat er niet in zit. Ik veroordeel niet het ego of Ik besef. Ik probeer het naar beste kunnen te beschrijven.
Ik zie in dat je over het Ik ben besef kunt spreken als bewustzijn waarin een verkeerde visie is ontstaan.

Boeddhisme behandelt de  'Ik ben" eigenwaan en het 'Ik ben" verlangen, als iets wat niet inherent is aan de geest. Daar komt het op neer. Net als zintuiglijke verlangens, twijfels, rusteloosheid, woede, agressie etc. Het zijn weliswaar zaken die kunnen opkomen, maar er zijn daarvoor oorzaken en die kunnen verdwijnen. Al die zaken zijn niet inherent aan de geest. In
wezen leren de Pali teksten dat wanneer zulke zaken verloren gaan, alleen maar lijden verloren gaat. Er gaat niks wezenlijks verloren aan jezelf.

De sutta's beschrijven het verdwijnen van de Ik ben eigenwaan zo:

“The state of dispassion in the world is happiness,
the complete transcending of sense desires,
But for he who has removed the conceit ‘I am’—
this is indeed the highest happiness (Udana 2.1)

De eigenwaan Ik ben geeft veel druk in ons leven. Dat kan iedereen zien als waar, toch?

Maar let wel...de sutta's leren ook dat je nooit van jezelf en anderen moet gaan verwachten dat deze Ik ben eigenwaan en Ik ben verlangens zomaar opeens verdwijnen.
Nee, sterker, de sutta's leren juist dat je in je beoefening gebruik moet maken van deze eigenwaan om dingen te bereiken.
Je moet het niet alleen maar zien als een obstakel en hindernis, maar handig gebruik van maken.

De teksten geven het voorbeeld van iemand die zich spiegelt aan een verlichte en denkt...'ik wil dit ook wel voor mezelf"...
Zulke Ik ben noties zijn niet erg. In de sutta's wordt gesteld dat je gebruik moet maken van de Ik ben eigenwaan om deze uiteindelijk te overstijgen.
Dus van een gevecht hoeft geen sprake te zijn.

Eigenlijk, vind ik, normaliseert het boeddhisme juist de Ik ben eigenwaan.
Het haalt het ego of Ik besef juist uit een sfeer van veroordeling/goed en kwaad en plaats het in een sfeer van lijden en geluk.
In die zin, wezens lijden enorm onder de Ik eigenwaan en Ik-verlangens.
Het perspectief in boeddhisme is niet dat het Ik besef moreel verwerpelijk is maar een zeer hardnekkige indruk in de geest die zorgt voor veel druk en lijden.
Uiteindelijk berust het op verkeerde visie. De combinatie van onwetendheid en begeerte.

Wat voor eigenwaan geldt, geldt trouwens ook voor verlangen.
Niet alle verlangens zijn foute verlangens die alleen maar ellende veroorzaken.
Verlangen kun je ook positief benutten en moet je ook niet zien als alleen maar een probleem.

Nee, dat er zoiets is als een bewustzijn met verkeerde visie is geen uitdrukking van aversie. Er is echt wel zoiets.
Je kan echt wel dingen verkeerd zien en beoordelen.
Als je een touw aanziet voor een slang heb je op dat moment echt wel een verkeerde visie.
En je reactie van angst, van paniek zijn dan ook geworteld in een verkeerde visie.

Ik ben er wel van overtuigd dat ook die bewustzijn-impressies, 1. te leven in een objectieve wereld, 2, van controle, 3.  eigenaar zijn, 4. de indruk dat je emoties etc. allemaal zelf hebt gewild en op gang bracht...dat zijn echt verkeerde visies, die een hoop ellende veroorzaken ook.

[lang kwaat]

@Lang Kwaat: Dus stop maar met de jacht op dat Ik, jij bent goed zoals je bent,  anders dan was je wel anders geweest.

Maar Lang Kwaat lijdt nog zoals verschillende anderen hier op de forum.
Misschien is dat 'ik' de oorzaak wel en elimineren ervan de oplossing. 

Ik laat goeroe Gemini meedenken door hem dit in te geven

Wil je ajb stoppen met die lappen AI gegenereerde tekst? Ik heb een melding gemaakt bij forumbeheer.
Het vervuilt hier alleen maar alles vind ik. Ik hoop dat er beslist wordt om dit niet meer toe te staan.

[lichaamloze geest]

Er zijn verschillende niveaus van werkelijkheid, op ieder niveau gelden andere waarden.   Ieder mens heeft wat men noemt perceptie: de beleving van je omgeving zoals jij dat ervaart.    De zintuigelijke ervaring maakt het mogelijk om jezelf als een Ik te ervaren.   In feite is dat een geschenk.   Maar als jij je eigen Ik veroordeelt dan voer je een strijd tegen het Ik.

Alle Ikken hebben perceptie, wat wil zeggen dat we allemaal een unieke wijze van ervaren en beoordelen hebben.   Maar omdat je er vanuit gaat dat de diepere werkelijkheid van de geest de echte werkelijkheid is, veroordeel je je zelf.   Die diepere werkelijkheid is er ook  inderdaad, maar zolang de mens een strijd tegen het eigen ego voert kan die werkelijkheid nooit gerealiseerd worden.

Kan ik zeggen dat mijn wijze van ervaren en (be)oordelen er niet is?  Nee, ik erken en beaam die unieke, eigen wijze van ervaren.   Dat maakt mij tot een uniek mens waar  geen tweede van is.  Juist het accepteren van het eigen ego/ik/zelf (geef het maar een naam) opent de weg naar een ander niveau van werkelijkheid.    Binnen het boeddhisme is dat ook bekend, de mens die bezig is met het edele achtvoudige pad staat nog onder invloed van aversie.  Als jij het Ik (en daarmee jezelf) omschrijft als bewustzijn met de verkeerde visie  dan is er nog aversie in jou.  Aversie tegen jezelf.

Dus stop maar met de jacht op dat Ik, jij bent goed zoals je bent,  anders dan was je wel anders geweest.

Jij presenteert je beoordeling van mijn schrijven als feitelijk en denkt zelfs mijn intenties te kennen, maar het ligt anders.
Jij leest er iets in wat er niet in zit. Ik veroordeel niet het ego of Ik besef. Ik probeer het naar beste kunnen te beschrijven.
Ik zie in dat je over het Ik ben besef kunt spreken als bewustzijn waarin een verkeerde visie is ontstaan.

Boeddhisme behandelt de  'Ik ben" eigenwaan en het 'Ik ben" verlangen, als iets wat niet inherent is aan de geest. Daar komt het op neer. Net als zintuiglijke verlangens, twijfels, rusteloosheid, woede, agressie etc. Het zijn weliswaar zaken die kunnen opkomen, maar er zijn daarvoor oorzaken en die kunnen verdwijnen. Al die zaken zijn niet inherent aan de geest. In
wezen leren de Pali teksten dat wanneer zulke zaken verloren gaan, alleen maar lijden verloren gaat. Er gaat niks wezenlijks verloren aan jezelf.

De sutta's beschrijven het verdwijnen van de Ik ben eigenwaan zo:

“The state of dispassion in the world is happiness,
the complete transcending of sense desires,
But for he who has removed the conceit ‘I am’—
this is indeed the highest happiness (Udana 2.1)

De eigenwaan Ik ben geeft veel druk in ons leven. Dat kan iedereen zien als waar, toch?

Maar let wel...de sutta's leren ook dat je nooit van jezelf en anderen moet gaan verwachten dat deze Ik ben eigenwaan en Ik ben verlangens zomaar opeens verdwijnen.
Nee, sterker, de sutta's leren juist dat je in je beoefening gebruik moet maken van deze eigenwaan om dingen te bereiken.
Je moet het niet alleen maar zien als een obstakel en hindernis, maar handig gebruik van maken.

De teksten geven het voorbeeld van iemand die zich spiegelt aan een verlichte en denkt...'ik wil dit ook wel voor mezelf"...
Zulke Ik ben noties zijn niet erg. In de sutta's wordt gesteld dat je gebruik moet maken van de Ik ben eigenwaan om deze uiteindelijk te overstijgen.
Dus van een gevecht hoeft geen sprake te zijn.

Eigenlijk, vind ik, normaliseert het boeddhisme juist de Ik ben eigenwaan.
Het haalt het ego of Ik besef juist uit een sfeer van veroordeling/goed en kwaad en plaats het in een sfeer van lijden en geluk.
In die zin, wezens lijden enorm onder de Ik eigenwaan en Ik-verlangens.
Het perspectief in boeddhisme is niet dat het Ik besef moreel verwerpelijk is maar een zeer hardnekkige indruk in de geest die zorgt voor veel druk en lijden.
Uiteindelijk berust het op verkeerde visie. De combinatie van onwetendheid en begeerte.

Wat voor eigenwaan geldt, geldt trouwens ook voor verlangen.
Niet alle verlangens zijn foute verlangens die alleen maar ellende veroorzaken.
Verlangen kun je ook positief benutten en moet je ook niet zien als alleen maar een probleem.

Nee, dat er zoiets is als een bewustzijn met verkeerde visie is geen uitdrukking van aversie. Er is echt wel zoiets.
Je kan echt wel dingen verkeerd zien en beoordelen.
Als je een touw aanziet voor een slang heb je op dat moment echt wel een verkeerde visie.
En je reactie van angst, van paniek zijn dan ook geworteld in een verkeerde visie.

Ik ben er wel van overtuigd dat ook die bewustzijn-impressies, 1. te leven in een objectieve wereld, 2, van controle, 3.  eigenaar zijn, 4. de indruk dat je emoties etc. allemaal zelf hebt gewild en op gang bracht...dat zijn echt verkeerde visies, die een hoop ellende veroorzaken ook.

Ik kan jouw intenties alleen kennen aan de hand van dat wat  je zelf schrijft.  Jij bent een topic gestart met als titel dat het Ik bewustzijn met een verkeerde visie is.  En dan heb je het over de Ik-notie. Mijn eerste opmerking is dat bewustzijn helemaal geen visie heeft, laat staan een verkeerde visie.   Vervolgens zie ik jou nu in deze reactie  verkeerde gedachten beschrijven.    Als jij het onderscheid niet kent tussen bewustzijn en gedachten, dan gaat dit een moeilijke discussie worden.  In spirituele kringen wordt altijd heel geheimzinnig gedaan over bewustzijn, maar de kern van de kwestie is dat bewustzijn bij ieder mens op exact dezelfde werkt.   Of men verlicht is of niet doet niet ter zake.

Bewustzijn maakt het mogelijk om Ik van de wereld te onderscheiden , het is Ik die de wereld onderscheidt van mijzelf.  Bewustzijn heeft nooit een visie, laat staan een verkeerde visie.    Jouw wijze van beschouwen is te ingewikkeld, daardoor zie je de eenvoud van bewustzijn niet.   Bewustzijn verdeeld.   Meer doet bewustzijn  niet.  En door die verdeling lijkt het ogenschijnlijk alsof je bewust bent, alsof je bewustzijn bent.  Maar in diepere werkelijkheid blijkt dat anders te liggen, niemand is bewustzijn.   Je neemt deel aan bewustzijn en door dat deelnemen ontstaat er een notie van Ik.   

De notie (besef!) van Ik is werkelijk , maar de notie van Ik heeft geen bewustzijn.   De kern van het probleem is het "Van mij maken" van bewustzijn.  (Ik ben bewustzijn)

[ervaringsgetuige]

@Lang kwaat:

Ik kan jouw intenties alleen kennen aan de hand van dat wat  je zelf schrijft.  Jij bent een topic gestart met als titel dat het Ik bewustzijn met een verkeerde visie is.  En dan heb je het over de Ik-notie. Mijn eerste opmerking is dat bewustzijn helemaal geen visie heeft, laat staan een verkeerde visie.   Vervolgens zie ik jou nu in deze reactie  verkeerde gedachten beschrijven.    Als jij het onderscheid niet kent tussen bewustzijn en gedachten, dan gaat dit een moeilijke discussie worden.  In spirituele kringen wordt altijd heel geheimzinnig gedaan over bewustzijn, maar de kern van de kwestie is dat bewustzijn bij ieder mens op exact dezelfde werkt.   Of men verlicht is of niet doet niet ter zake.

Bewustzijn maakt het mogelijk om Ik van de wereld te onderscheiden , het is Ik die de wereld onderscheidt van mijzelf.  Bewustzijn heeft nooit een visie, laat staan een verkeerde visie.    Jouw wijze van beschouwen is te ingewikkeld, daardoor zie je de eenvoud van bewustzijn niet.   Bewustzijn verdeeld.   Meer doet bewustzijn  niet.  En door die verdeling lijkt het ogenschijnlijk alsof je bewust bent, alsof je bewustzijn bent.  Maar in diepere werkelijkheid blijkt dat anders te liggen, niemand is bewustzijn.   Je neemt deel aan bewustzijn en door dat deelnemen ontstaat er een notie van Ik.   

De notie (besef!) van Ik is werkelijk , maar de notie van Ik heeft geen bewustzijn.   De kern van het probleem is het "Van mij maken" van bewustzijn.  (Ik ben bewustzijn)

De ruimte die je tussen je zinnen laat doet me denken aan een prachtige uitspraak van Eckhart Tolle...

"Richt je aandacht op de ruimte tussen je woorden."

Wat bedoelt Tolle hiermee?

Tolle moedigt ons aan om niet alleen naar de woorden zelf te luisteren, maar ook naar de stiltes ertussen. Die stiltes zijn vaak net zo belangrijk, zo niet belangrijker, dan de woorden die gesproken worden. Ze bevatten vaak de diepere betekenis, de emoties en de waarheid die iemand probeert over te brengen.

Waarom is dit belangrijk?

• Dieper begrip: Door de stiltes te observeren, kunnen we beter begrijpen wat de ander echt bedoelt. We kunnen de onderliggende emoties en gedachten waarnemen, die vaak niet expliciet worden uitgesproken.

• Verbeterde communicatie: Wanneer we onze aandacht richten op de stiltes, creëren we een ruimte voor een meer authentieke en betekenisvolle communicatie. We luisteren niet alleen met onze oren, maar ook met ons hart.

• Verminderde stress: Door de focus te verleggen van de woorden naar de stiltes, kunnen we minder snel afgeleid worden door mentale chatter en meer in het moment aanwezig zijn. Dit kan helpen om stress te verminderen en onze mentale helderheid te vergroten.

• Verhoogd bewustzijn: Het observeren van de stiltes kan ons bewust maken van onze eigen gedachten en gevoelens, en ons helpen om meer inzicht te krijgen in onszelf en anderen.

[lang kwaat]

Ik kan jouw intenties alleen kennen aan de hand van dat wat  je zelf schrijft.  Jij bent een topic gestart met als titel dat het Ik bewustzijn met een verkeerde visie is.  En dan heb je het over de Ik-notie. Mijn eerste opmerking is dat bewustzijn helemaal geen visie heeft, laat staan een verkeerde visie. 

Ja, dat heb ik volgens mij wel voldoende weerlegt. Bewustzijn is zelfs iets wat ontstaat en verdwijnt, elk moment. Het is geen constante, zelfs niet tijdens waken.
Bewustzijn kent de wereld op een geïnterpreteerde manier. Ook al gebeurt die interpretatie van ruwe zintuiglijke informatie onbewust, het resultaat wordt ervaren door bewustzijn. Of je nu kleuren ziet, geluiden hoort, aanrakingen voelt, smaken proeft, geuren ruikt, dat is een geïnterpreteerd versie, een visie, en vertaling als het ware.
En bij andere wezen werkt die vertaling van ruwe info anders.

Als ze jou zouden vragen wat de kleur van gras is zeg je groen. Andere dieren zeggen grijs. Beide zijn visies.
Groen is geen feit, groen is geen waarheid, groen is geen werkelijkheid. Groen is gewoon een visie.
Hoe we de wereld, anderen, onszelf beleven is een visie.
De ene visie is ook niet waarder dan de andere. Zoals de ene droom ook niet waarder is dan anderen.

Vervolgens zie ik jou nu in deze reactie  verkeerde gedachten beschrijven.    Als jij het onderscheid niet kent tussen bewustzijn en gedachten, dan gaat dit een moeilijke discussie worden.  In spirituele kringen wordt altijd heel geheimzinnig gedaan over bewustzijn, maar de kern van de kwestie is dat bewustzijn bij ieder mens op exact dezelfde werkt.   Of men verlicht is of niet doet niet ter zake.

Ik doe niet geheimzinnig en spreek op een hele duidelijke manier dat bewustzijn de wereld kent op een geïnterpreteerde manier. Je kunt het nooit los zien van visie.

Bij bewustzijn speelt ook veel meer dan alleen maar louter gewaarzijn. Bijvoorbeeld, je voelt iets stekends en er is ook meteen al afkeer in dat bewustzijn opgekomen of een vorm van reactie en mentaliteit tov van dat gevoel. Bewustzijn heef ook vaak mentaliteit. Bewustzijn is ook vol met kennis. Bijvoorbeeld je ziet een vrouw en herkent die vrouw meteen als je moeder.

Bewustzijn heeft ook dat aspect van herkenning. In de boeddhistische leer wordt geleerd dat elke moment bewustzijn heeft minimaal altijd 7 mentale factoren ook aanwezig:
-een element van concentratie (samadhi), van aandacht (manasikara), van wil (cetana), van levendigheid (jivitindriya), van contact (phassa), van gevoel (vedana), van onderscheiding (sanna).

Maar bewustzijn bevat vaak veel meer mentale factoren zoals een element van agressie, hebzucht eigenwaan, jaloezie etc erin.

Bewustzijn is meestal (ge)beladen ook, met wil, met neigingen, met emotie. In boeddhisme noemt men dit kamma vinnana.

neem akelige hevige en felle pijn. Er is bijna geen mens in de wereld die pijn louter gewaar kan zijn.
Vrijwel bij iedereen komt weerzin op, afkeer, het niet willen voelen, geklaag, wanhoop, afschuw.
Maar dit is zo met eindeloos veel zaken zo die we waarnemen.

In de praktijk is bewustzijn veel meer dan een louter gewaarzijn.

Bewustzijn maakt het mogelijk om Ik van de wereld te onderscheiden , het is Ik die de wereld onderscheidt van mijzelf.  Bewustzijn heeft nooit een visie, laat staan een verkeerde visie.    Jouw wijze van beschouwen is te ingewikkeld, daardoor zie je de eenvoud van bewustzijn niet.   Bewustzijn verdeeld.   Meer doet bewustzijn  niet.  En door die verdeling lijkt het ogenschijnlijk alsof je bewust bent, alsof je bewustzijn bent.  Maar in diepere werkelijkheid blijkt dat anders te liggen, niemand is bewustzijn.   Je neemt deel aan bewustzijn en door dat deelnemen ontstaat er een notie van Ik.   

De notie (besef!) van Ik is werkelijk , maar de notie van Ik heeft geen bewustzijn.   De kern van het probleem is het "Van mij maken" van bewustzijn.  (Ik ben bewustzijn)

Welk probleem bedoel je? Wat is precies de context waarom jij spreekt van een probleem?

[lang kwaat]

Ja, maar wacht even... ik zeg toch niet dat zonder die Ik ben notie die begeerten sowieso niet bestaan?
Ik zeg: "het verliezen van de ik-notie, de notie dat er zoiets vast is dat we zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft, leidt dan tot het wegvallen van zulke onrealistische visies."

Het één leidt tot het ander, of het ander leidt tot het één of zoals je zelf schreef "er is geen enkel verschil tussen het volledig verdwijnen van verkeerde kennis, onwetendheid, en het verdwijnen van de Ik notie".

Er zijn wel twee ingangswegen, ofwel begin je met het verdwijnen van de verkeerde visie over dat we zelf bepalend zijn, dat we dingen kunnen bezitten en dat we dit bewustzijn zouden zijn dat de touwtjes in handen lijkt te hebben, ofwel begin je bij het ondergraven van de “ik-notie”, de notie dat er zoiets vast is dat we zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft, wat dan automatisch ook leidt tot het wegvallen van zulke onrealistische visies.

Ik vind het wat een ongelukkige formulering: de notie dat er zoiets vast is dat we zijn...Kun je dat niet wat beter formuleren?

Ik geloof zelf (en meen dit ook ervaren te hebben) dat het Ik ben besef ergens komt door het licht of helderheidsaspect van het mentale bewustzijn. Niet van de andere vormen van bewustzijn. Ergens hangt het nauw samen met de perceptie van innerlijk licht. Maar dat kan ook verdwijnen waardoor je het gevoel krijgt dat je niet meer aanwezig bent in wat je ervaart.
Best beangstigend vond ik dit.

Ik denk ook dat mensen met traumatische achtergrond dit soort dingen kunnen ervaren. Aanwezigheid kan zich als het ware terugtrekken uit je bewuste beleving.
Naar mijn beleving is dit echter geen verlichting, en zeker geen ultieme geluk.

Dus, dit is niet wat de sutta's beschrijven. Die sutta's beschrijven dat er ook een oefening is waarom iemand zich concentreert van innerlijk licht, dag en nacht, en zo tot kennis en visie komt.
Misschien verwijst het wel naar wat later een soort droom-yoga is genoemd. Aanwezigheid handhaven dag en nacht?

Aan hoe je erop reageert begrijp ik wel dat je je zorgen maakt om dat mensen er een gedachte van maken dat zolang er maar geen ik meer is dat bevrijding dan gerealiseerd is, maar dat is helemaal niet wat ik zeg. Dat "ik" blijft opkomen, of je je daar nu bewust van bent of niet. Het is ook geen kwestie van het onrealistische hiervan steeds in het bewustzijn te houden. Bewustzijn is zoals je zegt en ik ook telkens zeg: zelf iets dat komt en gaat, net als begeertes en neigingen. Er is geen heil te vinden in iets wat komt en gaat.

Maar je kan in plaats van te beginnnen bij het verwijderen van de verkeerde visies wel degelijk ook beginnen bij het directe zien dat de drager van visies en alles wat er daar rond opgebouwd is geen realiteit heeft, m.a.w. met de notie weg te nemen dat er zoiets vast is dat we zouden zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft. Dat zien, als het tot op het bot gebeurt en tot in de onbewuste regionen zich laat voelen, neemt evengoed diezelfde verkeerde visies weg. En daarover kan je evengoed zeggen dat men bewusteloos kan sterven zonder op dat moment enige bewuste inzicht te hebben in al die verkeerde visies over dat we dingen kunnen bezitten en dat we dit bewustzijn zijn dat de touwtjes in handen lijkt te hebben. Ook dan sterft iemand zonder enige bewustzijn van de verkeerde visies hieromtrent. Ontbreken dan alle begeerten en ketens die de sutta's als oorzaak van lijden bespreken?

Neen, evengoed niet als de notie ik-ben iets is dat je voortdurend bewust in je bewustzijn moet ontkennen en de kans dus groot is dat je dit niet aan het ontkennen bent op het moment dat je sterft.

Daar gaat het dus NIET om en zoiets bedoel ik dan ook NIET. Wat ik dan wel bedoel is dat er twee ingangswegen zijn objectief en subjectief. Objectief is beginnen bij je vekeerde visies, subjectief is beginnen bij dat wat die visies draagt. In geen van beiden gevallen verdwijnen onbewuste begeertes en onderliggende ketens die de oorzaak van lijden zijn zomaar.

dank je. Steve, waarom is volgens jou begeerte de oorzaak van lijden?

Neen, als die visies wegnemen of de drager ervan wegnemen niet leidt tot het ontwortelen van die onbewuste begeertes en onderliggende ketens, dan is er geen sprake van bevrijding. Dus neen, net als het wegnemen van vekeerde visies in het bewustzijn niet automatisch leidt tot het ontwortelen van de oorzaken van lijden, leidt het wegnemen van de notie 'ik ben" in het bewustzijn hier ook niet toe. Dit wegnemen van die verkeerde visies moet doordringen tot in het onbewuste, net als dit wegnemen van die notie "ik ben" moet doorringen tot in alle onbewuste lagen.

Ja, anusaya. De Pali Boeddha sprak ook over de onderliggende neiging van asmi mana.

M.a.w. met een uitspraak dat er twee invaslwegen zijn blijft wat de oorzaak is van leiden ongemoeid. De oorzaak is niet rechtstreeks een bewuste verkeerde visie, noch is het rechtstreeks een bewuste verkeerde notie ik ben. Maar door ofwel een door en door indalen tot in de onbewuste regionen dat die visies verkeerd zijn, of het door en door ontnemen van elke basis van een notie van dat er zoiets vast is dat we zijn, dingen kan bezitten en er de controle over heeft tot in de meest onbewuste regionen, verliezen zulke begeertes, zelfs de onbewuste, hun grond waarin ze kunnen wortelen en doven ze uit... waarschijnlijk pas helemaal als lichaam en geest ook zelf uitdoven.

Kortom, het idee dat begeertes bestaan dankzij een Ik notie, en zelfs bewustzijn vereisen, is helemaal niet iets wat ik onderschrijf. Wat ik onderschrijf is dat je de Theravada manier van deze begeertes ontwortelen hebt door zeer diep, tot op onbewust niveau, vekeerde visies weg te nemen, maar dat je ook de Mahayana manier van deze begeertes ontwortelen hebt door zeer diep, tot op onbewust niveau, te realiseren dat er geen werkelijke houder is voor zulke verkeerde visies: het realiseren van leegte, niet-zelf. Dit laatste is geen realiseren van wat je dan wel bent, maar wat je niet bent (niet-iets, geen-zelf, leeg aan iets). Het stelt de in de pali sutta's verboden vraag "wat ben ik?" niet om tot een antwoord te komen en daar gehecht aan te geraken, maar het stelt die vraag om elke gehechtheid aan een notie "iets" te zijn kwijt te geraken. Loopt het anders, loopt het als waar de pali sutta's voor vrezen, wel dan is het ook geen Boeddhisme meer, dan is het folklore: populistisch, maar zonder diepgang.

Duidelijk, en mee eens. Het is ook niet dat ik uberhaupt deskundig ben ik wegen, Paden. Toch meen ik wel te kunnen zien dat zelfkenners, zo gericht op het ontdekken van het zelf, vast komen te zitten in zelfvisies, in antwoorden, en daarin verharden. Als je eenmaal weet. wie/wat je bent, dan is alles kansloos verloren lijkt me, terwijl een zelfkenner gelooft dat nu alles gewonnen is, alles is begrepen, geleerd, uitgediept, klaar, af...

Dat er heel wat vekeerde interpretaties hierover bestaan zoals ergens te moeten uitkomen bij de realisatie "ik ben God, ik ben Leegte, ik ben ongeboren gewaarzijn", ja, dat klopt. Maar die hoef je niet te blijven projecteren op hoe dat ik maar blijf verdedigen dat het realiseren van leegte, niet-zelf, het direct doorzien dat er geen vast iets is dat we zijn, daar niets mee van doen heeft. Het vertrekken bij het ontwortelen van de notie ik ben, is een geldige, door de eeuwen heen beproefde en werkbare invalsweg naar hetzelfde, ook al is deze niet terug te vinden in de oorspronkelijke teksten overgeleverd van de Boeddha zelf.

Duidelijk, bedankt voor de uitleg

Dus neen, ik beweer niet dat de pali sutta's dit ondersteunen. Ik beweer alleen dat er andere invalswegen zijn naar hetzelfde en dat dit ook onder de noemer van Boeddhisme valt en dat dit er dus ook mag zijn en niet voortdurend moet verdraaid worden tot een folkoristisch iets waarbij iemand zich gaat verheffen tot "iets" te zijn, iets machtigs, groots, of leegs, of ongeborens, of wat dan ook. Dat is één of andere folkore dat zijn eigen leven is gaan leiden, maar dat is geen Boeddhisme. Boeddhisme is maar Boeddhisme als het leidt tot de ontworteling van de oorzaken van lijden. Langs welke weg? Ach er zijn er velen die naar Boghgaya leiden, kies die weg dat het beste bij je past, maar als je ergens uitkomt waar neigingen ongebreideld blijven zegevieren, weet dan gewoon zeker dat je niet meer naar Boghgaya op weg bent, maar eerder naar Moskou.

Mee eens. Sommige boeddhisten zullen ook dat wel weer ontkennen, maar ik heb dezelfde ideeen hierover.

[lichaamloze geest]

Welk probleem bedoel je? Wat is precies de context waarom jij spreekt van een probleem?

Hét probleem van de mens is dat hij zich alles toe-eigent. Zo eigent de mens zich ook bewustzijn toe.   Dan zegt de mens: Ik ben bewust zijn.   En dan kom jij met een topic met het toege-eigende bewustzijn waarin je beweert dat het Ik het verkeerde bewustzijn is.

De mens die zich niets toe-eigent gaat ook bewustzijn geen verkeerde visie toeschrijven.   Bezitsdrang doet een mens zichzelf aan en vanuit die bezitsdrang gaat de mens wartaal uitslaan.   Geest kan niets bezitten.

[Steve]

Ik vind het wat een ongelukkige formulering: de notie dat er zoiets vast is dat we zijn...Kun je dat niet wat beter formuleren?

Nu even niet.
Ik steek hier veel te veel tijd in.  Tijd die ik welicht beter in andere dingen zou steken.

Ik ga hier even wat dimmen.
Excuses.

Gewoon kort nog even dit:

Ik geloof zelf (en meen dit ook ervaren te hebben) dat het Ik ben besef ergens komt door het licht of helderheidsaspect van het mentale bewustzijn. Niet van de andere vormen van bewustzijn. Ergens hangt het nauw samen met de perceptie van innerlijk licht. Maar dat kan ook verdwijnen waardoor je het gevoel krijgt dat je niet meer aanwezig bent in wat je ervaart.
Best beangstigend vond ik dit.

Ik denk ook dat mensen met traumatische achtergrond dit soort dingen kunnen ervaren. Aanwezigheid kan zich als het ware terugtrekken uit je bewuste beleving.
Naar mijn beleving is dit echter geen verlichting, en zeker geen ultieme geluk.

Dus, dit is niet wat de sutta's beschrijven.

Neen, dat denk ik ook niet.

Die sutta's beschrijven dat er ook een oefening is waarom iemand zich concentreert van innerlijk licht, dag en nacht, en zo tot kennis en visie komt.
Misschien verwijst het wel naar wat later een soort droom-yoga is genoemd. Aanwezigheid handhaven dag en nacht?

Droomyoga is bewustzijn behouden in de droom.
Slaapyoga is bewustzijn behouden zelfs tijdens de diepe slaap.

Dat zijn yoga's, die geven ervaringen, erg nuttig, maar ervaringen blijven niet, ze verdwijnen weer.
Bevrijding is niet een bewustzijn behouden.
Maar zulke ervaringen kunnen wel bevrijdend zijn. Ontwortelend zijn. Onthechtend aan ervaringen zijn.

In Mahamudra wordt wel gezegd dat de ervaring van bewustzijn in diepe slaap het kind heldere licht is, een ervaring van verlichting. Maar zoals gezegd ervaringen komen en gaan, en kunnen aanleiding geven tot gehechtheid er aan.
Verlichting, volledige bevrijding is als dit kind heldere licht (wat een ervaring is) zich verenigd met het moeder heldere licht (verlichting zelf), dat wat er altijd al is, maar niet wordt herkend door onwetendheid. Niet een ervaring kan dit bloot leggen, maar het wegnemen van die onwetendheid. Ervaringen kunnen hierbij wel helpen, als ze gezien worden voor wat ze zijn, ervaringen, iets waar je best niet aan hecht.

[lang kwaat]

Duidelijk Steve. Bedankt.

[lang kwaat]

Welk probleem bedoel je? Wat is precies de context waarom jij spreekt van een probleem?

Hét probleem van de mens is dat hij zich alles toe-eigent. Zo eigent de mens zich ook bewustzijn toe.   Dan zegt de mens: Ik ben bewust zijn.   En dan kom jij met een topic met het toege-eigende bewustzijn waarin je beweert dat het Ik het verkeerde bewustzijn is.

De mens die zich niets toe-eigent gaat ook bewustzijn geen verkeerde visie toeschrijven.   Bezitsdrang doet een mens zichzelf aan en vanuit die bezitsdrang gaat de mens wartaal uitslaan.   Geest kan niets bezitten.

Ik spreek niet over het verkeerde bewustzijn maar over bewustzijn met  een verkeerde visie. Toch wat anders.
Jij denkt dat bewustzijn nooit een visie heeft. Waar doet ons begrip/kennis, visie van de wereld, onszelf, anderen zich dan in voor?

[lichaamloze geest]

Welk probleem bedoel je? Wat is precies de context waarom jij spreekt van een probleem?

Hét probleem van de mens is dat hij zich alles toe-eigent. Zo eigent de mens zich ook bewustzijn toe.   Dan zegt de mens: Ik ben bewust zijn.   En dan kom jij met een topic met het toege-eigende bewustzijn waarin je beweert dat het Ik het verkeerde bewustzijn is.

De mens die zich niets toe-eigent gaat ook bewustzijn geen verkeerde visie toeschrijven.   Bezitsdrang doet een mens zichzelf aan en vanuit die bezitsdrang gaat de mens wartaal uitslaan.   Geest kan niets bezitten.

Ik spreek niet over het verkeerde bewustzijn maar over bewustzijn met  een verkeerde visie. Toch wat anders.
Jij denkt dat bewustzijn nooit een visie heeft. Waar doet ons begrip/kennis, visie van de wereld, onszelf, anderen zich dan in voor?

Een visie is een wijze c.q. de opvatting van waaruit men tegen een bepaalde zaak aankijkt.  Een visie wordt gedacht/bedacht door het denkvermogen.   Normaliter heeft ieder mens denkvermogen en het denkvermogen is subjectief van aard.  Het denkvermogen is totaal iets anders dan bewustzijn.   Bewustzijn is het bewust zijn van de wereld om je heen.

Vergeet al die mensen die er zo ingewikkeld over doen.  Ga eens een keer de eenvoud aan.    Gedachten komen aan de lopende band op.  (Of niet voor de mens die weet wat stilte voor betekenis heeft.)   Bewustzijn is het waarnemen/onderscheiden van de wereld om je heen.     Waarnemen en denken zijn twee verschillende functies van de geest.   Dat lijkt me heel basale kennis.

Het waarnemen van de wereld om je heen kun je niet uit zetten, gedachten kun je wel uitzetten.  Ik zie dat Steve schrijft over droomyoga, dat is niks anders dan bewust in je droom aanwezig zijn.  Droomyoga klinkt 'moeilijk' , maar het is de simpelste bezigheid die er is.   Zoiets als slaapyoga bestaat in het geheel niet als hij met diepe slaap droomloze slaap bedoeld.   In de droomloze slaap is er wel een waarnemer , maar geen droom om waar te nemen.

Alle vermogens van de geest kan de mens kennen.   Ik schrijf geest omdat bewustzijn (onderscheidingsvermogen) ook een vermogen is van de geest.  Het verschil tussen onderscheidingsvermogen en denkvermogen is dat het denkvermogen domineert over het onderscheidingsvermogen.     Het is Ik die denkt.   Maar we kijken steeds tegen het product (gedachten dus) van het denkvermogen aan.

Wie zijn geest perfect beheerst kan de gedachtenstroom stoppen.    Dan blijft het vermogen om de wereld te onderscheiden over.  (Dit is niet helemaal waar, maar ik beperk me nu even tot de kern van de zaak)  Wie zich louter beperkt tot het waarnemen van de wereld zal bemerken dat het vermogen om waar te nemen zelf zich niet in de wereld bevindt.    Waar hebben we het over?   De geest maakt een terugtrekkende beweging naar binnen.   En ik gebruik het woord 'beweging' maar het is in feite een niet-beweging.    De geest stopt met bewegen.

[Buddha Amitabha]

Welk probleem bedoel je? Wat is precies de context waarom jij spreekt van een probleem?

Hét probleem van de mens is dat hij zich alles toe-eigent. Zo eigent de mens zich ook bewustzijn toe.   Dan zegt de mens: Ik ben bewust zijn.   En dan kom jij met een topic met het toege-eigende bewustzijn waarin je beweert dat het Ik het verkeerde bewustzijn is.

De mens die zich niets toe-eigent gaat ook bewustzijn geen verkeerde visie toeschrijven.   Bezitsdrang doet een mens zichzelf aan en vanuit die bezitsdrang gaat de mens wartaal uitslaan.   Geest kan niets bezitten.

Ik spreek niet over het verkeerde bewustzijn maar over bewustzijn met  een verkeerde visie. Toch wat anders.
Jij denkt dat bewustzijn nooit een visie heeft. Waar doet ons begrip/kennis, visie van de wereld, onszelf, anderen zich dan in voor?

Een visie is een wijze c.q. de opvatting van waaruit men tegen een bepaalde zaak aankijkt.  Een visie wordt gedacht/bedacht door het denkvermogen.   Normaliter heeft ieder mens denkvermogen en het denkvermogen is subjectief van aard.  Het denkvermogen is totaal iets anders dan bewustzijn.   Bewustzijn is het bewust zijn van de wereld om je heen.

Vergeet al die mensen die er zo ingewikkeld over doen.  Ga eens een keer de eenvoud aan.    Gedachten komen aan de lopende band op.  (Of niet voor de mens die weet wat stilte voor betekenis heeft.)   Bewustzijn is het waarnemen/onderscheiden van de wereld om je heen.     Waarnemen en denken zijn twee verschillende functies van de geest.   Dat lijkt me heel basale kennis.

Het waarnemen van de wereld om je heen kun je niet uit zetten, gedachten kun je wel uitzetten.  Ik zie dat Steve schrijft over droomyoga, dat is niks anders dan bewust in je droom aanwezig zijn.  Droomyoga klinkt 'moeilijk' , maar het is de simpelste bezigheid die er is.   Zoiets als slaapyoga bestaat in het geheel niet als hij met diepe slaap droomloze slaap bedoeld.   In de droomloze slaap is er wel een waarnemer , maar geen droom om waar te nemen.

Alle vermogens van de geest kan de mens kennen.   Ik schrijf geest omdat bewustzijn (onderscheidingsvermogen) ook een vermogen is van de geest.  Het verschil tussen onderscheidingsvermogen en denkvermogen is dat het denkvermogen domineert over het onderscheidingsvermogen.     Het is Ik die denkt.   Maar we kijken steeds tegen het product (gedachten dus) van het denkvermogen aan.

Wie zijn geest perfect beheerst kan de gedachtenstroom stoppen.    Dan blijft het vermogen om de wereld te onderscheiden over.  (Dit is niet helemaal waar, maar ik beperk me nu even tot de kern van de zaak)  Wie zich louter beperkt tot het waarnemen van de wereld zal bemerken dat het vermogen om waar te nemen zelf zich niet in de wereld bevindt.    Waar hebben we het over?   De geest maakt een terugtrekkende beweging naar binnen.   En ik gebruik het woord 'beweging' maar het is in feite een niet-beweging.    De geest stopt met bewegen.

Nee, het denkvermogen is de wijze waarop de geest, het bewustzijn (ver)vormt wat men waarneemt. Het denkvermogen is een functie, in het boeddhisme is het zelfs een zintuigveld, en maakt onderdeel uit van de geledingen of aggregaten van waaruit de mens bestaat. En deze geledingen zijn onderhevig aan een onafgebroken verandering, aldus het boeddhisme. Het denken stopzetten is iets wat niet mogelijk is, omdat de geest, net als alles in deze wereld, onafgebroken in beweging is. En de waarneming kan uiteraard ook niet worden stopgezet. Denken en waarnemen zijn geen machines die je naar believen kunt aan- of uitzetten. Denken is een vorm van bewustzijn en maakt onderdeel uit van de waarneming. Het is er niet van gescheiden, dat is een denkbeeldige illusie.

[lichaamloze geest]

Nee, het denkvermogen is de wijze waarop de geest, het bewustzijn (ver)vormt wat men waarneemt. Het denkvermogen is een functie, in het boeddhisme is het zelfs een zintuigveld, en maakt onderdeel uit van de geledingen of aggregaten van waaruit de mens bestaat. En deze geledingen zijn onderhevig aan een onafgebroken verandering, aldus het boeddhisme. Het denken stopzetten is iets wat niet mogelijk is, omdat de geest, net als alles in deze wereld, onafgebroken in beweging is. En de waarneming kan uiteraard ook niet worden stopgezet. Denken en waarnemen zijn geen machines die je naar believen kunt aan- of uitzetten. Denken is een vorm van bewustzijn en maakt onderdeel uit van de waarneming. Het is er niet van gescheiden, dat is een denkbeeldige illusie.

Wat jij beschrijft is de situatie welke gangbaar is.    Doch de mens kan zich in geestelijke zin ontwikkelen in de zin van af-wikkelen.   Dan blijkt dat er eerst een waarneming gedaan moet worden voordat je over een situatie kan nadenken.   Zonder het waarnemen kan het denken nergens over nadenken.    Maar het waarnemen kan wel bestaan zonder het denken.   Dan blijkt het denken een activiteit van de geest en het waarnemen een niet-activiteit.    Waarnemen is iets wat Ik in het geheel niet doe, waaruit blijkt dat ik niet eens bewustzijn heb (bezit).
 
Waarom de reguliere werkelijkheid anders lijkt is gelegen in het feit dat ik zintuigelijk waarneem.  Het zijn mijn ogen die zien, het zijn mijn oren die horen.   De verborgen werkelijkheid zit achter de zintuigelijke waarneming.   Het denkvermogen reageert op de waarnemingen en schept zo het idee dat ik besta in deze wereld.    Bovenstaande kan alleen worden blootgelegd door geestelijk naar binnen te keren.    Wat in de praktijk betekent: niet meer reageren op zintuigelijke prikkels maar in het waarnemen verblijven.   In zijn aard is dat de meest simpele bezigheid die er is, het vraagt juist geen enkele inspanning, dat is de verstilling van de geest.

Des te stiller de geest wordt, des te meer er opgemerkt kan worden.  Ik kan dat gaan beschrijven, maar dat dient ieder mens zelf te ervaren.  Dan komt de mens in een oordeelloze staat.  Dan blijkt het ons eigen oordeel te zijn waardoor we de reguliere werkelijkheid als echt beschouwen.   Met ieder oordeel over de ander wordt de mens oneigenlijk.

[Buddha Amitabha]

Nee, het denkvermogen is de wijze waarop de geest, het bewustzijn (ver)vormt wat men waarneemt. Het denkvermogen is een functie, in het boeddhisme is het zelfs een zintuigveld, en maakt onderdeel uit van de geledingen of aggregaten van waaruit de mens bestaat. En deze geledingen zijn onderhevig aan een onafgebroken verandering, aldus het boeddhisme. Het denken stopzetten is iets wat niet mogelijk is, omdat de geest, net als alles in deze wereld, onafgebroken in beweging is. En de waarneming kan uiteraard ook niet worden stopgezet. Denken en waarnemen zijn geen machines die je naar believen kunt aan- of uitzetten. Denken is een vorm van bewustzijn en maakt onderdeel uit van de waarneming. Het is er niet van gescheiden, dat is een denkbeeldige illusie.

Wat jij beschrijft is de situatie welke gangbaar is.    Doch de mens kan zich in geestelijke zin ontwikkelen in de zin van af-wikkelen.   Dan blijkt dat er eerst een waarneming gedaan moet worden voordat je over een situatie kan nadenken.   Zonder het waarnemen kan het denken nergens over nadenken.    Maar het waarnemen kan wel bestaan zonder het denken.   Dan blijkt het denken een activiteit van de geest en het waarnemen een niet-activiteit.    Waarnemen is iets wat Ik in het geheel niet doe, waaruit blijkt dat ik niet eens bewustzijn heb (bezit).
 
Waarom de reguliere werkelijkheid anders lijkt is gelegen in het feit dat ik zintuigelijk waarneem.  Het zijn mijn ogen die zien, het zijn mijn oren die horen.   De verborgen werkelijkheid zit achter de zintuigelijke waarneming.   Het denkvermogen reageert op de waarnemingen en schept zo het idee dat ik besta in deze wereld.    Bovenstaande kan alleen worden blootgelegd door geestelijk naar binnen te keren.    Wat in de praktijk betekent: niet meer reageren op zintuigelijke prikkels maar in het waarnemen verblijven.   In zijn aard is dat de meest simpele bezigheid die er is, het vraagt juist geen enkele inspanning, dat is de verstilling van de geest.

Des te stiller de geest wordt, des te meer er opgemerkt kan worden.  Ik kan dat gaan beschrijven, maar dat dient ieder mens zelf te ervaren.  Dan komt de mens in een oordeelloze staat.  Dan blijkt het ons eigen oordeel te zijn waardoor we de reguliere werkelijkheid als echt beschouwen.   Met ieder oordeel over de ander wordt de mens oneigenlijk.

Er is niks gangbaars aan wat ik schreef. De onderscheidingen die jij maakt zijn in mijn optiek puur denkbeeldig. Ik heb dat al uitgelegd.

[lang kwaat]

Een visie is een wijze c.q. de opvatting van waaruit men tegen een bepaalde zaak aankijkt.  Een visie wordt gedacht/bedacht door het denkvermogen.   Normaliter heeft ieder mens denkvermogen en het denkvermogen is subjectief van aard.  Het denkvermogen is totaal iets anders dan bewustzijn.   Bewustzijn is het bewust zijn van de wereld om je heen.

Ik vind het zelf een mooi idee, - en volgens mij klopt het ook-, dat intelligentie niet alleen zit op het vlak van bewustzijn maar het functioneert ook in het onderbewuste. Ook daar, zonder dat het bewust wordt, wordt info die vanuit de zintuigen komt, ontvangen, verwerkt, op een bepaalde manier begrepen/geïnterpreteerd, en het resultaat dat worden we bewust.
Dus ik vind dat er veel voor te zeggen is dat visie veel dieper zit dan het bewustzijn.

In de behandeling van mensen kun je dit ook wel zien, vind ik. Want ook al weet iemand met diens bewuste denkvermogen, redeneringen best dat (als voorbeeld) een huisspin niks kan doen en een volledig ongevaarlijk wezen is, het onderbewuste begrijpt dat soms heel anders. Dat oordeelt heel anders. Dat heeft een hele andere visie op die spinnen. Dit maakt behandelingen ook best ingewikkeld want krijg dat onderbewuste maar eens zover dat het een andere visie krijgt en niet panisch reageert.
EMDR vind ik ook een voorbeeld. Dat werkt ook op een manier dat onderbewust andere keuzes gaan worden gemaakt en dus zaken anders worden begrepen.

Het bewustzijn is datgene wat de keuzes van het onderbewuste registreert of gewaarwordt. Het registreert diens keuze dat gras groen is, dat de zon warm is,  dat iets een bepaalde vorm heeft, dat spinnen gevaarlijk zijn, dat vrouwenbillen mooi zijn, dat water een bepaalde sensatie van tast geeft etc.

Visie, begrip, intelligentie, interpretatie dat gaat zo bezien dieper dan bewustzijn.

Er is veel voor te zeggen dat het onderbewuste zijn eigen visie heeft en het bewuste ook, en vaak loopt dat erg uit de pas, zoals in het voorbeeld van spinnen.
Maar voor je functioneren, heling, bevrijding is de visie van het onderbewuste het meest cruciaal volgens mij.
In de praktijk zie je dit ook constant. Op het vlak van denken, intellect, redeneren kun je zaken nog zo goed begrijpen en je nog zo wetend, wijs en verlicht voelen, je onderbewuste kan wel totaal beklemmend werken omdat het weten van het denken, begrijpen maar niet wil landen in het onderbewuste als het ware. De visies van beide lopen niet in pas.

Mensen zeggen ook vaak tegen mij dat ik het mooi kan verwoorden. Toen ik in therapie was.
Ja:-) maar het zegt allemaal niks.
Op de een of andere manier moet je toch je onderbewuste meekrijgen wil de Dhamma (en ik denk elk spiritueel Pad) echt bevrijdend uitpakken.

In dit kader zag Boeddha volgens de Pali overlevering het vermogen van mindfulness van het mentaal bewustzijn als cruciaal.
Als dat opmerkt dat het onderbewuste heeft gekozen voor haat, hebzucht, drift etc. dan kan je toch bewust kiezen dat wel of niet te volgen, voeden.
Je pakt het op, of je laat het gaan.
Als je het niet volg, verzwakken die neigingen.
Zo veroorzaak je geleidelijk maar zeker dat het onderbewuste andere keuzes gaat maken.

Dit is maar een aspect van het pad maar wel een belangrijke. Zo belangrijk dat een sutta de Boeddha laat zeggen dat het mindful opmerken van verschijnselen, en ook je staat van geest, samen met weten wat je wel en niet moet doen dan, het directe/enige Pad is voor de zuivering van wezens.
Dat is ook wel logisch want als je die keuzes die het onderbewuste maakt (zoals een reactie van hebzucht, haat, eigenwaan etc) maar bewust blijft bekrachtigen, dan worden die onderbewuste patronen (anusaya) alleen maar sterker. Dan zal het onderbewuste nog vaker en makkelijker kiezen voor hebzucht, haat en eigenwaan,, etc.

Intuitie is ook niet iets van het bewustzijn volgens mij.

Dus, visie zit volgens mij ook op verschillende niveaus.

[lang kwaat]

Wat jij beschrijft is de situatie welke gangbaar is.    Doch de mens kan zich in geestelijke zin ontwikkelen in de zin van af-wikkelen.   Dan blijkt dat er eerst een waarneming gedaan moet worden voordat je over een situatie kan nadenken.   Zonder het waarnemen kan het denken nergens over nadenken.    Maar het waarnemen kan wel bestaan zonder het denken.   Dan blijkt het denken een activiteit van de geest en het waarnemen een niet-activiteit.   

Oke, waarnemen lijkt misschien geen activiteit, gezien vanuit bewustzijn, maar we weten toch inmiddels wel dat er heel wat activiteit plaatsvindt voordat we iets waarnemen.
Dus ja, in hoeverre is dat idee van waarnemen als een niet-activiteit dan waarachtig?

Gooi 1 stofje in je bloed/of via de longen en het is gedaan met waarnemen.

Moeten we niet zeggen dat het bewustzijn ons ook altijd maar een indruk presenteert van hoe zaken gaan en bestaan?

[lichaamloze geest]

Het bewustzijn is datgene wat de keuzes van het onderbewuste registreert of gewaarwordt. Het registreert diens keuze dat gras groen is, dat de zon warm is,  dat iets een bepaalde vorm heeft, dat spinnen gevaarlijk zijn, dat vrouwenbillen mooi zijn, dat water een bepaalde sensatie van tast geeft etc.

Middels bewustzijn neemt men vrouwenbillen waar.   De notie dat vrouwenbillen mooi zijn is de subjectieve toevoeging.   In de zuivere waarneming zijn er alleen maar vrouwenbillen waar te nemen.

Visie, begrip, intelligentie, interpretatie dat gaat zo bezien dieper dan bewustzijn.

Er is veel voor te zeggen dat het onderbewuste zijn eigen visie heeft en het bewuste ook, en vaak loopt dat erg uit de pas, zoals in het voorbeeld van spinnen.
Maar voor je functioneren, heling, bevrijding is de visie van het onderbewuste het meest cruciaal volgens mij.
In de praktijk zie je dit ook constant. Op het vlak van denken, intellect, redeneren kun je zaken nog zo goed begrijpen en je nog zo wetend, wijs en verlicht voelen, je onderbewuste kan wel totaal beklemmend werken omdat het weten van het denken, begrijpen maar niet wil landen in het onderbewuste als het ware. De visies van beide lopen niet in pas.

Mensen zeggen ook vaak tegen mij dat ik het mooi kan verwoorden. Toen ik in therapie was.
Ja:-) maar het zegt allemaal niks.
Op de een of andere manier moet je toch je onderbewuste meekrijgen wil de Dhamma (en ik denk elk spiritueel Pad) echt bevrijdend uitpakken.

In dit kader zag Boeddha volgens de Pali overlevering het vermogen van mindfulness van het mentaal bewustzijn als cruciaal.
Als dat opmerkt dat het onderbewuste heeft gekozen voor haat, hebzucht, drift etc. dan kan je toch bewust kiezen dat wel of niet te volgen, voeden.
Je pakt het op, of je laat het gaan.
Als je het niet volg, verzwakken die neigingen.
Zo veroorzaak je geleidelijk maar zeker dat het onderbewuste andere keuzes gaat maken.

Dit is maar een aspect van het pad maar wel een belangrijke. Zo belangrijk dat een sutta de Boeddha laat zeggen dat het mindful opmerken van verschijnselen, en ook je staat van geest, samen met weten wat je wel en niet moet doen dan, het directe/enige Pad is voor de zuivering van wezens.
Dat is ook wel logisch want als je die keuzes die het onderbewuste maakt (zoals een reactie van hebzucht, haat, eigenwaan etc) maar bewust blijft bekrachtigen, dan worden die onderbewuste patronen (anusaya) alleen maar sterker. Dan zal het onderbewuste nog vaker en makkelijker kiezen voor hebzucht, haat en eigenwaan,, etc.

Intuitie is ook niet iets van het bewustzijn volgens mij.

Dus, visie zit volgens mij ook op verschillende niveaus.

Binnen het onbewuste kan er zoiets als God gepostuleerd worden.   Onbewust wil zeggen dat jij als persoon er geen weet van hebt.   Doch binnen het boeddhisme is geen God, dus dat wordt wel enigszins problematisch.  Volgens mij heeft Boeddha nooit een God gepostuleerd om belangrijke redenen.    De geest dient zich vrij te houden van waandenkbeelden.  God als denkbeeld is het paard achter de wagen spannen.

Ik schrijf onbewust in plaats van onderbewust.   Omdat de mens er in principe niet-wetend van is.   En ook nooit geweten heeft.   Maar als de geest verstild en ontdaan is van begeerte en eigenwaan komt het naar de oppervlakte.  Doch dit stukje is autodidactisch, de mens moet er zelf mee in aanraking komen.

[lichaamloze geest]

Wat jij beschrijft is de situatie welke gangbaar is.    Doch de mens kan zich in geestelijke zin ontwikkelen in de zin van af-wikkelen.   Dan blijkt dat er eerst een waarneming gedaan moet worden voordat je over een situatie kan nadenken.   Zonder het waarnemen kan het denken nergens over nadenken.    Maar het waarnemen kan wel bestaan zonder het denken.   Dan blijkt het denken een activiteit van de geest en het waarnemen een niet-activiteit.   

Oke, waarnemen lijkt misschien geen activiteit, gezien vanuit bewustzijn, maar we weten toch inmiddels wel dat er heel wat activiteit plaatsvindt voordat we iets waarnemen.
Dus ja, in hoeverre is dat idee van waarnemen als een niet-activiteit dan waarachtig?

Gooi 1 stofje in je bloed/of via de longen en het is gedaan met waarnemen.

Moeten we niet zeggen dat het bewustzijn ons ook altijd maar een indruk presenteert van hoe zaken gaan en bestaan?

De bezigheid van het zuivere waarnemen is onpersoonlijk.   Daarom is het ook geen bezigheid.   Dat het waarnemen zintuigelijk gestopt kan worden is bekend.   Geef iemand een harde klap op zijn hoofd en hij is buiten bewustzijn: het waarnemen stopt.

Doch als men zich beperkt tot het zuivere waarnemen dan treedt er een leertraject in.   Wat de mens dan doet is de subjectieve toevoeging achterwege laten.  Men zal dan bijvoorbeeld bemerken dat lichamelijke reacties op een situatie óf autonoom optreden (seksuele opwinding bijvoorbeeld) óf dat een reactie uitdooft.    Door louter het waarnemen wat er gebeurd zal men bemerken dat bijvoorbeeld de seksuele opwinding er wel is, maar dat deze niet "van mij" is.

Een leertraject kan er alleen zijn voor de mens als er twee tegengestelde situaties zijn.    Waarnemen mét subjectieve toevoeging en waarnemen zonder subjectieve toevoeging.   In het geval van seksuele opwinding (de vrouwenbillen) zal men bemerken dat in de act van het waarnemen niet alleen de vrouwenbillen worden waargenomen, maar ook de seksuele opwinding wordt waargenomen.  Zo neemt de mens geestelijk afstand van zichzelf en vind er een binnenwaartse beweging plaats: de verstilling.     Ook het oordeel over zichzelf zal verdwijnen, veel zaken gebeuren autonoom.

[ervaringsgetuige]

Intuitie is ook niet iets van het bewustzijn volgens mij.

Dat moet je maar is aan goeroe Gemini vragen.
Dan krijg je deze conclusie dewelke voorafgegaan werdt door een uitgebreide uitleg....

...
Dus, is intuïtie iets van het bewustzijn?

Het antwoord is zowel ja als nee. Intuïtie ontstaat door onbewuste processen, maar het resultaat van die processen kan wel degelijk in ons bewustzijn doordringen als een intuïtief inzicht. We kunnen ons bewust worden van ons 'buikgevoel' of 'innerlijke stem'.

Kortom: Intuïtie en bewustzijn zijn nauw met elkaar verbonden, maar ze zijn niet hetzelfde. Intuïtie is een complex fenomeen dat voortkomt uit zowel bewuste als onbewuste processen. Het is een waardevolle tool die ons kan helpen bij het navigeren door het leven.

Zelf heb ik me decennia lang verdiept in intuïtie, wat de taal van de natuur is volgens mijn helder-ziende meesterlijke François, en naast veel praten en vooral luisteren naar hem lectuur als onderstaande bestudeerd om een verklaring te vinden over hoe het toch mogelijk is dat mensen zoals - hij niet gehinderd door tijd en ruimte - "over het muurtje" kunnen kijken...

De huidige toename van de akasha-ervaringen

De menselijke ervaring omvat meer dan we hebben gedacht. Het klassiek empirisme, de filosofie van de Angelsaksische wereld die zo lang heeft gedomineerd, verkondigde dat er niets tot ons bewustzijn kon doordringen dat we niet eerst hadden waargenomen. Het empirisme dwaalde. Ons vermogen tot waarnemen is niet beperkt tot de voortplanting van golven in het elektromagnetisch veld of in de lucht, noch tot alleen onze fysieke gewaarwordingen. Wij zijn, op manieren die verder gaan dan onze ogen en oren en daarboven uitstijgen, verbonden met de wereld. Het is van belang dit feit te onderkennen, want het verandert alles wat wij over de wereld en onszelf weten. Het geeft ons een geheel nieuw wereldbeeld.

Het besef – of misschien alleen ons gevoel of intuïtief weten – dat we ook buiten onze zintuigen om met elkaar en de wereld verbonden zijn, is niet echt nieuw: het is zelfs zo oud als de menselijke beschaving en menselijk bewustzijn. Van oudsher hebben zogenaamd ‘primitieve’ volken altijd geweten dat zij met elkaar en de kosmos in verbinding stonden; zij lééfden met dit feit en maakten er actief gebruik van. Door middel van rigoureuze inwijdings- en trainingspraktijken stemden sjamanen en medicijnmannen zich af op een spontaan gekende hogere realiteit. Zij ontleenden hun inzichten aan de in die hogere werkelijkheid opgedane buitenzintuiglijke ervaringen. Zo verwierven de stichters van de wereldreligies via hun verbondenheid met een hoger bestaansdomein profetische inzichten – ook al zouden hun volgelingen in latere eeuwen de dode letter van deze inzichten omhelzen en de inhoud ervan verwaarlozen.

Veranderde bewustzijnstoestanden waarin we besef krijgen van onze innige verbondenheid met alles, waren in de grote meerderheid van de beschavingen op aarde altijd bekend en ze werden op waarde geschat. In disciplines als yoga, hindoeïsme, zen, boeddhisme, soefisme en kabbala waren ze respectievelijk bekend als samadhi, moksha, satori, fana en roeach hakodesj. In de christelijke mystiek sprak men van de unio mystica, de mystieke eenwording van het ervarende subject met kosmisch bewustzijn.

De westerse wereld van vandaag erkent alleen datgene wat manifest of ‘tastbaar’ is als reëel. Veel mensen wijzen alle ideeën over een hogere realiteit van de hand en beschouwen de ervaringen van die werkelijkheid als niet meer dan inbeelding. Omdat de waarneming van moderne mensen wordt beperkt door hun geloof over wat zij kunnen zien, schittert alles wat niet via het oog of het oor kan worden waargenomen en doorgegeven aan het individueel bewustzijn door afwezigheid. De ervaringen van een hogere werkelijkheid worden verwezen naar subliminale bewustzijnsdomeinen en alleen onderkend in toestanden van een esthetische, mystieke of religieuze extase, alsmede in de liefde en de seksuele eenwording. In het dagelijks leven worden via zulke ervaringen overgedragen ingevingen toegeschreven aan de onpeilbare intuïtie van kunstenaars, dichters, profeten en goeroes.

In ons tijdsgewricht beginnen de door moderne mensen veelal genegeerde of zelfs onderdrukte ervaringen van een hogere werkelijkheid weer boven te komen. Zich aandienende culturen op basis van vrede, solidariteit en respect voor de natuur geloven niet langer dat alles wat we van elkaar en de kosmos kunnen ervaren tot ons moet komen via de ‘vijf kijkspleten in de toren’: hun aanhangers weten dat wij de deur naar de hemel zelf kunnen openzetten. Zij beseffen dat het menselijk bestaan niet beperkt blijft tot de grenzen van ons ego of onze huid: wij communiceren ook buiten onze fysieke zintuigen om met elkaar en de rest van de wereld. Steeds meer mensen doen Akasha-ervaringen op.

Het Akasha-veld – de informatie- en geheugencomponent van het verenigd veld – is geen theoretisch concept, maar behoort tot de werkelijkheid. En zoals de verhalen in dit boek ons verzekeren, is het een ervaarbaar aspect van de werkelijkheid. Het is reëel mogelijk om toegang te krijgen tot het Akasha-veld en zo Akasha-ervaringen op te doen. Dit alles vormt zelfs een fundamenteel bestanddeel van de menselijke ervaring. Wij zouden het vermogen daartoe, zoals Edgar Mitchell in dit boek oppert, niet moeten zien als ons zesde zintuig, maar juist als ons eerste – want in feite is het ons meest fundamentele ‘zintuig’.

Fragment uit: De Akasha-ervaring
Ervin Laszlo
© 2010 Nederlandse vertaling Uitgeverij Ankh-Hermes bv, Deventer

Het zal je wel duidelijk zijn zeker dat mijn helder-ziende François (overleden in maart 2019) in andere tijden en culturen een sjamaan of medicijnman genoemd zou worden?

[ervaringsgetuige]

Ik reageer alleen maar even op de titel.   Het bewustzijn heeft geen visie, dus ook geen verkeerde visie.   Bewustzijn is het bewust zijn van iets.  Dat is wat er volgens mij met een mens steeds gebeurd, je bent je bewust van je omgeving.   Daar is niets verkeerd of goed aan.    Wie dat begrijpt, begrijpt ook hoe het Ik ontstaat.   Namelijk door het bewust zijn van je omgeving.

Het is de eenvoud zelve, het Ik hoeft niet verkeerd of goed te zijn in de kern.    Begeerten zijn al besproken zie ik, maar de ik-notie kan niet verloren gaan bij het verliezen van de begeerte.

Waarom herken ik hier direct het Bassie paradigma in?

Ha, ik had hem nog niet herkend! 

Nu Bassie hier weer terug is met zijn paradigma moet ik weer aan Nederlands bekendste fenomenoloog / filosoof Jan Bor denken.
Bor's werk is vaak zeer abstract en vereist een gedegen filosofische achtergrond om volledig te begrijpen.
Bassie kan ook zo van die ontologische filosofieën (het onderzoek naar het zijn) beginnen uiteenzetten met als ondergrond het Schouwen.


Hier zie, ik vroeg het (nog) is aan google's Artificiële-intelligentie...

Ontologische Filosofieën en het Schouwen: Een Diepgaande Verkenning

Een uitstekende vraag! Het schouwen, een meditatieve praktijk waarbij men zich richt op het waarnemen van de werkelijkheid zonder oordeel, lijkt op het eerste gezicht een brug te slaan tussen de praktische ervaring en de abstracte wereld van de ontologie. Laten we eens dieper ingaan op de verbinding tussen deze twee.

Wat is Schouwen?

Schouwen is een vorm van meditatie waarbij je je aandacht richt op een object, een gevoel of een gedachte zonder er een oordeel over te vellen. Het doel is om een directe, onmiddellijke ervaring van de werkelijkheid te verkrijgen, los van conceptuele kaders.

De Link tussen Schouwen en Ontologie

Op het eerste gezicht lijkt schouwen meer een praktische oefening dan een filosofische theorie. Toch is er een sterke connectie met de ontologie.

• Directe ervaring van het zijn: Door te schouwen komen we in direct contact met de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet. Dit kan ons nieuwe inzichten geven in de aard van het bestaan, de relatie tussen subject en object,en de structuur van de ervaring.

• Vragen stellen over de aard van de werkelijkheid: Het schouwen kan ons aanmoedigen om fundamentele vragen te stellen over de aard van de werkelijkheid, zoals: Wat is de relatie tussen mijn bewustzijn en de wereld buiten mij? Zijn mijn waarnemingen betrouwbaar? Wat is de aard van tijd en ruimte?

• Kritiek op traditionele ontologische theorieën: Door de directe ervaring die schouwen biedt, kunnen we traditionele ontologische theorieën kritisch bevragen. We kunnen bijvoorbeeld ontdekken dat onze conceptuele kaders niet altijd overeenkomen met onze directe ervaring.

Voorbeelden van Ontologische Vragen die door Schouwen Aan de Orde Komen

• Wat is de aard van bewustzijn? Door te schouwen kunnen we ons bewustzijn onderzoeken en vragen stellen over de relatie tussen bewustzijn en de wereld.
• Wat is de aard van tijd? Tijdens het schouwen kunnen we de vluchtigheid van het moment ervaren en vragen stellen over de lineariteit van tijd.
• Wat is de aard van ruimte? Door ons te concentreren op onze zintuiglijke ervaring kunnen we de ruimtelijkheid van de wereld onderzoeken.
• Wat is de relatie tussen subject en object? Door te schouwen kunnen we de grenzen tussen onszelf en de wereld om ons heen onderzoeken.

Ontologische Stromingen en Schouwen

Verschillende ontologische stromingen hebben verschillende affiniteiten met schouwen:

• Fenomenologie: De fenomenologie, die zich richt op de beschrijving van verschijnselen zoals ze zich aan ons voordoen, heeft een duidelijke affiniteit met schouwen.
• Existentialisme: Het existentialisme benadrukt de individuele menselijke ervaring en de keuzes die we maken.Schouwen kan een middel zijn om deze ervaring direct te onderzoeken.
• Boeddhisme en andere oosterse filosofieën: Deze filosofieën hebben vaak een sterke nadruk op meditatie en directe ervaring, wat overeenkomt met de praktijk van schouwen.

Kortom, schouwen is niet alleen een meditatieve praktijk, maar ook een manier om filosofische vragen te onderzoeken. Door de directe ervaring die schouwen biedt, kunnen we nieuwe inzichten verkrijgen in de aard van het bestaan en onze plaats in de wereld.

Bassie / I'm a loser /  recentelijk weer geïncarneerd in lichaamloze geest in een notendop.

[ervaringsgetuige]

Op de een of andere manier moet je toch je onderbewuste meekrijgen wil de Dhamma (en ik denk elk spiritueel Pad) echt bevrijdend uitpakken.

Ja, het onderbewuste is belangrijk voor spirituele groei.

Waarom?

• Opgeslagen patronen: Het onderbewuste bevat vaak diepgewortelde overtuigingen, angsten en trauma's die ons gedrag onbewust sturen. Deze patronen kunnen onze spirituele groei belemmeren als we ze niet erkennen en transformeren.

• Emotionele reacties: Veel van onze emotionele reacties worden vanuit het onderbewuste getriggerd. Door inzicht te krijgen in deze reacties, kunnen we meer controle krijgen over onze emoties en minder reactief worden.

• Lichaamsgeheugen: Ons lichaam slaat ook herinneringen op, zowel bewust als onbewust. Door lichaamsgerichte praktijken kunnen we deze herinneringen aan het licht brengen en loslaten.

En zoals ik 34 jaar geleden al leerde tijdens een NLP opleiding zijn er een hoop mensen die al hun problemen binnenste buiten geanalyseerd en doordacht hebben en er nog niet uit geraken.
Hun schaduw - verborgen zelf / een obstakel op de weg naar verlichting - blijft hun dwarsliggen.

[lang kwaat]

@lichaamloze geest,

Wat jij beschrijft als subjectieve toevoeging, zoals emoties bij wat wordt waargenomen, dat gebeurt ook voorwaardelijk volgens mij.
En vaak volautomatisch. Het is niet dat je daar bewust voor kiest. Het is niet dat een innerlijke entiteit Ik/ego dit op gang brengt of verkiest.
Als dat wel zo zou zijn immers, zou dat Ik net zo makkelijk kunnen kiezen om niet te haten, geen lust te voelen, geen vijandigheid, geen ongeluk, geen onrust te laten opkomen etc.
Zo werkt het duidelijk niet.

Je kunt je afvragen wat dan allemaal toevoeging is, toch?

Ik denk, zelfs als je alleen maar groen gras zou zien is die kleur groen ook een toevoeging aan dat gras.
Het lijkt misschien niet zo.
Maar we weten inmiddels ook wel dat waarnemen (niet alleen visueel) niet hetzelfde is als door de glaasjes van je ogen kijken naar gras dat van zichzelf groen is.
Andere dieren nemen andere kleuren van objecten.

Ik denk dat bewustzijn altijd maar een indruk geeft van de omgeving, van jezelf, van anderen.
Die indruk is een invulling die deelt terugvoert naar ons mens zijn, dus interpersoonlijk is, en die we als mensheid vrijwel allemaal delen.
Bijvoorbeeld vrijwel elk mens zal de indruk hebben dat gras groen is. Maar niet alle dieren.
Meeste mensen vinden gemaaid gras ook lekker ruiken.
Maar sommige dingen liggen heel persoonlijk.
Dus die toevoegingen zijn niet alleen subjectief. Maar ook soort-gebonden.

Het onderbewuste, onbewuste dat wordt in sommige tradities ook wel het opslagbewustzijn genoemd, alaya vinnana.
Daarin zouden dan alle zaden liggen, reactievormen die constant worden getriggerd bij zintuiglijk contact en zorgen voor toevoegingen in het bewustzijn.
Die zaden zouden dan in vele levens zijn verzameld.
Patronen zijn zo ontstaan. Gewenningen. Instincten.

Het leertraject dat jij bespreekt lijkt erg op hoe de sutta's dat beschrijven en ik wel probeer te beoefenen.

Wat jij trouwens waarneming met subjectieve toevoeging noemt, dat bedoelde ik dus met...bewustzijn is vrijwel altijd meer dan louter waarnemen. Ook die toevoegingen mengen zich in het bewustzijn van iets. In het bewustzijn van pijn is bijvoorbeeld zelden tot nooit alleen pijn maar ook afkeer van die pijn, en ook het idee 'Ik heb pijn, die pijn voel Ik'.
Wat de Pali teksten leren is dat ook de eigenwaan "Ik ben" een toevoeging is.

[ervaringsgetuige]

@lichaamloze geest,

...
Wat de Pali teksten leren is dat ook de eigenwaan "Ik ben" een toevoeging is.

Dat schijnt een belangrijk inzicht te zijn leert Artificiële-intelligentie me...

Je hebt gelijk! De Pali-teksten, de oorspronkelijke teksten van het boeddhisme, benadrukken inderdaad dat het gevoel van een vast, onafhankelijk 'ik' of 'zelf' een illusie is. Dit wordt vaak vertaald als 'aanhangen aan een zelf'.


Laten we dit concept eens verder uitdiepen:

• Anatta: Het Pali-woord 'anatta' betekent letterlijk 'niet-zelf'. Dit is een van de drie Dhamma-kenmerken (de drie kenmerken van het bestaan) en is een fundamenteel inzicht in het boeddhisme. Het betekent dat er geen blijvend, onveranderlijk zelf is dat de kern vormt van ons bestaan.

• De vijf khandha's: De Pali-teksten beschrijven ons bestaan in termen van vijf khandha's: vorm, gevoel,waarneming, mentale vormaties en bewustzijn. Geen van deze khandha's vormt een zelfstandige, onveranderlijke entiteit. Ze zijn voortdurend in beweging en onderhevig aan verandering.

• De illusie van het ego: Het gevoel van een 'ik' is een samenstelling van deze vijf khandha's, een soort mentale constructie. Het is een nuttige illusie die ons helpt om door de wereld te navigeren, maar het is geen accurate weergave van de werkelijkheid.

Waarom is dit inzicht belangrijk?

• Bevrijding van lijden: Het aanhangen aan een zelf is een belangrijke oorzaak van lijden. Wanneer we ons identificeren met onze gedachten, gevoelens en ervaringen, creëren we een gevoel van afgescheidenheid en leiden we onder de ups en downs van het leven. Door te inzien dat er geen vast, onveranderlijk zelf is, kunnen we ons losmaken van deze lijden.

• Mededogen: Als we inzien dat we allemaal met elkaar verbonden zijn op een dieper niveau, wordt het gemakkelijker om mededogen te ontwikkelen voor onszelf en voor anderen.

• Verminderde gehechtheid: Door te begrijpen dat alles vergankelijk is, kunnen we ons minder hechten aan materiële bezittingen, relaties en onze eigen identiteit.

Hoe kunnen we dit inzicht in de praktijk brengen?

• Mindfulness meditatie: Door de aandacht te richten op het huidige moment kunnen we de illusie van een vast zelf direct ervaren.

• Zelfonderzoek: Door onze gedachten en gevoelens te observeren zonder oordeel, kunnen we de aard van ons zelfbesef onderzoeken.

• Metta-meditatie: Door liefdevolle vriendelijkheid te cultiveren voor onszelf en anderen, kunnen we de gevoelens van afgescheidenheid verminderen.

In essentie

Het inzicht dat het 'ik' een illusie is, is een diepgaand en transformerend inzicht. Door dit inzicht te integreren in ons leven, kunnen we meer vrijheid, geluk en vervulling ervaren.


Wil je dieper ingaan op een specifiek aspect van dit onderwerp? Bijvoorbeeld:

• Hoe verhoudt dit zich tot andere filosofische concepten zoals het 'zelf' in de westerse filosofie?
• Hoe kan dit inzicht ons helpen om met verlies en verandering om te gaan?
• Welke praktische oefeningen kunnen ons helpen om dit inzicht te verdiepen?

Ik sta open voor al je vragen!

Allez vooruit, via studie en kennis van de oorspronkelijke teksten van het boeddhisme op weg naar verlichting en Nirvana!
In het Westen leer je voor psychiater te worden, in het Oosten leer je voor Boeddhist te worden in navolging van de boeddha.

[ervaringsgetuige]

@lichaamloze geest,

...

Het leertraject dat jij bespreekt lijkt erg op hoe de sutta's dat beschrijven en ik wel probeer te beoefenen.

Laatste bericht dan ga ik even een tijd pauzeren:
...

Veel te veel woorden, veel te veel geschreven.
Ik ga even er tussenuit.

Ik heb een jaar of acht geleden alle boeken van Jan Geurtz verslonden en las HIER net iets wat me er terug deed aan denken.
Zie....

'Met elk woord dat we denken of spreken, creëren we de illusie dat er een werkelijk bestaand ik-bewustzijn is, en een echt bestaande werkelijkheid buiten dat bewustzijn. Misschien dat je op dit punt in de oude dualistische valkuil valt en gedachten krijgt als: ja maar, de werkelijkheid is toch niet alléén' 'maar een ervaring in mijn geest!?

Dat klopt, onze ervaring bestaat uit subjectief-achtige en objectief-achtige componenten, die echter niet van elkaar te scheiden zijn. Beide componenten verschijnen in het fundamentele open gewaarzijn. Of andersom gezegd: in het gewaarzijn verschijnen bewustzijn en materie als complementaire en onscheidbare componenten die samen de ervaring opleveren van een dualistische werkelijkheid.

In de meeste mensen is dit' 'oorspronkelijke gewaarzijn zichzelf helemaal kwijtgeraakt, en identificeert het zich volledig met het ik-bewustzijn. Van daaruit bekeken roept deze theorie vaak eerst veel verzet op. Het lijkt immers alsof beweerd wordt dat alles alleen bestaat in mijn subjectieve geest, en dat zou je terecht onzin kunnen noemen.

In werkelijkheid bestaat alles buiten mij even echt als mijn waarnemende ik-bewustzijn, alleen zijn beide veel minder echt dan ze lijken! Wees niet' 'al te bezorgd als je op dit moment de draad weer even helemaal kwijtraakt. Het is ook tamelijk lastig te volgen allemaal; ik heb me aanvankelijk ook gek gepiekerd over deze materie. Het beste kun je het denken over deze theorie zo vaak mogelijk afwisselen met zelf kijken of het klopt.'


Fragment uit: Verslaafd aan denken
Jan Geurtz

[ervaringsgetuige]

Je kan beginnen met het schouwen van je lijden...

Lijden schouwen tot bevrijding: Een diepgaande verkenning

De vraag of lijden tot bevrijding kan leiden, is een eeuwenoude filosofische en spirituele vraag die door talloze denkers en religies is onderzocht. Het is een complexe kwestie die veel nuances kent en die sterk afhankelijk is van het individuele perspectief en de context waarin het lijden plaatsvindt.

Wat betekent 'lijden schouwen'?

• Schouwen: Dit betekent diepgaand nadenken over, bestuderen en onderzoeken.
• Lijden schouwen: Dus betekent het actief bezig zijn met je eigen lijden, het begrijpen van de oorsprong ervan, de emoties die het teweegbrengt en de betekenis die je eraan geeft.

Mogelijke perspectieven op de vraag:

• Religieuze perspectieven:
• • Veel religies zien lijden als een onvermijdelijk onderdeel van het menselijk bestaan, maar ook als een kans om te groeien en te leren. Door lijden te dragen, kan men dichter bij God komen en uiteindelijk bevrijd worden van het aardse bestaan.
  • Boeddhisme: Hier wordt lijden gezien als een gevolg van verlangen en onwetendheid. Door meditatie en inzicht te ontwikkelen, kan men bevrijd worden van lijden.
  • Christendom: Het lijden van Christus wordt gezien als een voorbeeld van liefde en verlossing. Door ons te identificeren met Christus' lijden, kunnen wij deelhebben aan zijn verlossing.

• Psychologische perspectieven:
• • Uit de psychologie blijkt dat het verwerken van negatieve ervaringen en het geven van betekenis aan lijden, kan bijdragen aan emotionele groei en veerkracht.
  • Door in therapie te gaan of door middel van zelfreflectie kunnen mensen leren omgaan met hun lijden en er zelfs sterker uit te komen.

• Filosofische perspectieven:
  • Filosofen als Nietzsche en Sartre hebben zich uitgebreid beziggehouden met de betekenis van lijden en de mogelijkheid van bevrijding. Zij benadrukten vaak de persoonlijke verantwoordelijkheid van de mens om betekenis te geven aan het leven, ook in tijden van lijden.

Factoren die van invloed zijn op de relatie tussen lijden en bevrijding:

• De aard van het lijden: Fysiek lijden, emotioneel lijden, existentieel lijden, elk soort lijden kan een andere impact hebben en andere copingmechanismen vereisen.
• De persoonlijke betekenis die aan het lijden wordt gegeven: De manier waarop iemand naar zijn eigen lijden kijkt, beïnvloedt hoe hij ermee omgaat en of het tot groei leidt.
• De sociale context: De steun van anderen, culturele normen en waarden kunnen een grote rol spelen bij het verwerken van lijden.
• Spirituele overtuigingen: Mensen met een sterke spirituele overtuiging kunnen lijden zien als een kans om te groeien en zich te verbinden met iets groters dan zichzelf.

Conclusie:


Of lijden tot bevrijding kan leiden, is een zeer persoonlijke vraag waar geen eenduidig antwoord op bestaat. Het is belangrijk om te erkennen dat lijden een complex en veelzijdig fenomeen is, dat voor iedereen anders kan aanvoelen. Door bewust bezig te zijn met je eigen lijden, door te zoeken naar betekenis en door steun te zoeken bij anderen, kun je leren omgaan met je pijn en er misschien zelfs sterker uit komen.

[ervaringsgetuige]

Wat de Pali teksten leren is dat ook de eigenwaan "Ik ben" een toevoeging is.

Dat besef van ik ben, dat besef van je eigen aanwezigheid, is geen gedachte. Het komt uit iets voort dat boven het verstand staat.

Boven het verstand / denken strekt zich een geweldig gebied van intelligentie uit.
Het denken is niet meer is dan een nietig onderdeel van die intelligentie.
Als je begint te ontwaken besef je dat alle dingen die echt belangrijk zijn - schoonheid, liefde, creativiteit, vreugde, innerlijke vrede -  uit iets voortkomen dat het verstand te boven gaat.

[lichaamloze geest]

@lichaamloze geest,

Wat jij beschrijft als subjectieve toevoeging, zoals emoties bij wat wordt waargenomen, dat gebeurt ook voorwaardelijk volgens mij.
En vaak volautomatisch. Het is niet dat je daar bewust voor kiest. Het is niet dat een innerlijke entiteit Ik/ego dit op gang brengt of verkiest.
Als dat wel zo zou zijn immers, zou dat Ik net zo makkelijk kunnen kiezen om niet te haten, geen lust te voelen, geen vijandigheid, geen ongeluk, geen onrust te laten opkomen etc.
Zo werkt het duidelijk niet.

Je kunt je afvragen wat dan allemaal toevoeging is, toch?

Ik denk, zelfs als je alleen maar groen gras zou zien is die kleur groen ook een toevoeging aan dat gras.
Het lijkt misschien niet zo.
Maar we weten inmiddels ook wel dat waarnemen (niet alleen visueel) niet hetzelfde is als door de glaasjes van je ogen kijken naar gras dat van zichzelf groen is.
Andere dieren nemen andere kleuren van objecten.

Ik denk dat bewustzijn altijd maar een indruk geeft van de omgeving, van jezelf, van anderen.
Die indruk is een invulling die deelt terugvoert naar ons mens zijn, dus interpersoonlijk is, en die we als mensheid vrijwel allemaal delen.
Bijvoorbeeld vrijwel elk mens zal de indruk hebben dat gras groen is. Maar niet alle dieren.
Meeste mensen vinden gemaaid gras ook lekker ruiken.
Maar sommige dingen liggen heel persoonlijk.
Dus die toevoegingen zijn niet alleen subjectief. Maar ook soort-gebonden.

Het onderbewuste, onbewuste dat wordt in sommige tradities ook wel het opslagbewustzijn genoemd, alaya vinnana.
Daarin zouden dan alle zaden liggen, reactievormen die constant worden getriggerd bij zintuiglijk contact en zorgen voor toevoegingen in het bewustzijn.
Die zaden zouden dan in vele levens zijn verzameld.
Patronen zijn zo ontstaan. Gewenningen. Instincten.

Het leertraject dat jij bespreekt lijkt erg op hoe de sutta's dat beschrijven en ik wel probeer te beoefenen.

Wat jij trouwens waarneming met subjectieve toevoeging noemt, dat bedoelde ik dus met...bewustzijn is vrijwel altijd meer dan louter waarnemen. Ook die toevoegingen mengen zich in het bewustzijn van iets. In het bewustzijn van pijn is bijvoorbeeld zelden tot nooit alleen pijn maar ook afkeer van die pijn, en ook het idee 'Ik heb pijn, die pijn voel Ik'.
Wat de Pali teksten leren is dat ook de eigenwaan "Ik ben" een toevoeging is.

De subjectieve toevoeging is de zogeheten conditionering.  Conditionering op zich is niet zo'n probleem, mits de mens maar weet heeft  van de conditionering.   En daarin schuilt het addertje onder het gras, veel mensen hebben geen weet van die conditionering.  Maar ook andere niet-conditioneringen zoals zintuigelijke verrukkingen van gemaaid gras kunnen gezien worden als niet werkelijk.

Als mens leven in de zuivere waarneming gaat in de dagdagelijkse praktijk niet,  het gaat er dus om om de kennis toe te passen.    Ook met betrekking met onze relaties met andere mensen.  In de zuivere waarneming is er geen enkele hechting.    Maar als mens zijnde ben je nu eenmaal gehecht aan je sociale omgeving.    Het gaat er dan ook niet om , om radicaal te onthechten, want dan belandt je op een onbewoond eiland.    Dat zou nergens op slaan.    In de zuivere waarneming ben je niet-gehecht aan je partner, kinderen of wie dan ook.    Maar als mens ben je wel-gehecht omdat je anders zou ont-menselijken.  Bij verlies van geliefden draag je dan ook met liefde de rouw van het gemis van je geliefden.

Nibbana staat voor onbewogen zijn, uitgedoofd zijn oftewel stoïcijns zijn.    Maar het onbewogen zijn kan niet zonder wat men liefde noemt.   De mens hecht dan onbewogen aan zijn geliefden en onthecht ook weer onbewogen bij verlies van geliefden.  Dat soort zaken dient men wel in ogenschouw nemen.  Het uitdoven van verlangens en verwachtingen maakt de normale menselijke beleving juist gemakkelijker, i.t.t. wat men oppervlakkig zou denken.    Alles wat een mens dan op zijn weg vind wordt in vrede aanvaard.    Daar zit een belangrijke kwestie, met het winnen van een miljoen hebben weinig mensen moeite, maar met verliezen (van wat dan ook) des te meer. 

Onbewogenheid wil zeggen dat je alles aanvaard wat zich in je leven voordoet.   Juist in die onbewogenheid komt de universele liefde aan de oppervlakte.    De universele liefde op haar beurt hervormd weer je visie (je wijze van beschouwen, je wijze van denken).    Vandaar dat ik op enige wijze een niet-gedachte God toelaat in mijn leven.   Het Ene wat zich liefdevol uitstort in het vele zonder zichzelf te verliezen.    Het Ene blijft (ook voor mij) onbenoembaar, ondefinieerbaar.

[lang kwaat]

Wat de Pali teksten leren is dat ook de eigenwaan "Ik ben" een toevoeging is.

Dat besef van ik ben, dat besef van je eigen aanwezigheid, is geen gedachte. Het komt uit iets voort dat boven het verstand staat.

Boven het verstand / denken strekt zich een geweldig gebied van intelligentie uit.
Het denken is niet meer is dan een nietig onderdeel van die intelligentie.
Als je begint te ontwaken besef je dat alle dingen die echt belangrijk zijn - schoonheid, liefde, creativiteit, vreugde, innerlijke vrede -  uit iets voortkomen dat het verstand te boven gaat.

De sutta's beschrijven het zo dat er zonder hechten aan het lichamelijke, aan gevoelens, onderscheidingen/herkenningen, emoties/wilsactiviteiten, en bewustzijn, geen 'Ik ben' notie zou zijn. (SN22.83).

Sutta's beschrijven ergens ook dat ALS er sprake is van hechten, dan is dat altijd aan (1 van de 5) deze khandha's. Ze beschrijven bijvoorbeeld geen hechten aan leegte of hechten aan innerlijk licht of helderheid. Waarschijnlijk valt dit allemaal onder hechten aan bewustzijn (vinnana), of hechten aan een perceptie (sanna).

Belevingswijzen met een visie als: "Ik ben dit lichaam", "Ik heb deze pijn", "deze emotie dat ben Ik", etc. die zijn allemaal gebaseerd op een geest die op die manier (met die visie) uitgaat naar verschijnselen die worden ervaren. Verschijnselen die op zich 'slechts' formaties zijn die komen en gaan, die kernloos zijn, niet inherent bestaan, hol en leeg, van zichzelf geen betekenis hebben.

Het is vanuit een sterke ingesleten gewoonte dat de geest naar die formaties uitgaat met een visie van: 'dit ben Ik, dit is van mij, dit is mijn zelf'. De geest geeft er op die manier betekenis aan. Dit gebeurt niet omdat je dit vanuit het bewustzijn zo hebt beslist. Dit gebeurt niet opzettelijk maar als gevolg van een drift, een neiging, een instinct (tanha) dat activeert bij zintuiglijke contact en verwerking.

Het is ook een toevoeging. Net zoals bijvoorbeeld afkeer/weerzin vanuit je aanleg wordt toegevoegd aan het ervaren van sterke pijn, is ook de beleving dat je als een soort mentaal wezentje-Ik die pijn ervaart en hebt (de indruk van mijn pijn), een toevoeging. Het is niet een zuivere waarneming, om het uit te drukken in de taal van lichaamloze geest. Dat lijkt de boodschap van de Boeddha.

Wat de Pali-Boeddha lijkt te zeggen is dat we vooral ook gebukt gaan onder die toevoegingen. Met name die indruk die vaak in de geest aanwezig is dat een Ik kent/ervaart, en dat wat gekend/ervaren wordt van-mij is. Zoals de sutta's dit beschrijven legt dit een enorme druk op lichaam en geest en dat is wel te ervaren ook, vind ik.
Het wegvallen van die belasting van Ik- en mijn-maken, wordt beschreven als ultiem geluk.

Die Ik en mijn notie die vanuit gewoonte aan het ervaren wordt toegevoegd, wordt binnen de sutta's niet gezien als iets kwaadaardigs of slechts, of iets wat indruist tegen de natuur of de natuurlijke orde der dingen, of wat een gevolg is van een erfzonde, eigen schuld, een ongehoorzaamheid, iets wat je wilde.
De boodschap van de Pali Boeddha lijkt meer dat de geest door begeerte en hechten constant verblind raakt over haar eigen aard, en die lege heldere aard als een IK gaat ervaren. Als een soort wezentje.

Het is dus ook niet zo ego-centrisme in de Pali sutta's wordt gezien als iets kwaadaardigs, duivels, een zonde. Meer als verwarring. Niet zien wat geest werkelijk is en hierdoor ook niet zien wat de weg naar welzijn is, het einde van lijden.

Ik geloof niet dat de Boeddha leert dat deze verblinding eens in het verleden gebeurd is. Maar deze verblinding voor de aard van de geest, gebeurt in het moment.
Want dat wat ervaart en kent, is nooit dat Ik. Dat was het nooit op enig moment in het verleden, niet in het nu en niet in de toekomst.

Het is niet het verstand dat afkeer/weerzin toevoegt aan de beleving van pijn. En het is ook niet het verstand wat de indruk van Ik en mijn toevoegt aan de beleving van pijn.

[lang kwaat]

Nibbana staat voor onbewogen zijn, uitgedoofd zijn oftewel stoïcijns zijn.    Maar het onbewogen zijn kan niet zonder wat men liefde noemt.   De mens hecht dan onbewogen aan zijn geliefden en onthecht ook weer onbewogen bij verlies van geliefden.  Dat soort zaken dient men wel in ogenschouw nemen.  Het uitdoven van verlangens en verwachtingen maakt de normale menselijke beleving juist gemakkelijker, i.t.t. wat men oppervlakkig zou denken.    Alles wat een mens dan op zijn weg vind wordt in vrede aanvaard.    Daar zit een belangrijke kwestie, met het winnen van een miljoen hebben weinig mensen moeite, maar met verliezen (van wat dan ook) des te meer. 

Onbewogenheid wil zeggen dat je alles aanvaard wat zich in je leven voordoet.   Juist in die onbewogenheid komt de universele liefde aan de oppervlakte.    De universele liefde op haar beurt hervormd weer je visie (je wijze van beschouwen, je wijze van denken).    Vandaar dat ik op enige wijze een niet-gedachte God toelaat in mijn leven.   Het Ene wat zich liefdevol uitstort in het vele zonder zichzelf te verliezen.    Het Ene blijft (ook voor mij) onbenoembaar, ondefinieerbaar.

Moeilijk. Lastig punt vind ik.

Liefde in de sutta's is niet iets transcendents ofzo, althans dat is niet mijn indruk. Liefde wordt niet echt gezien als het hoogste goed.
In de sutta's is een hart vol liefde meer praktisch en verwijst naar een manier van bestaan die altijd begaan is met het welzijn van anderen en jezelf ook. Verbonden via die gedeelde wens om niet te lijden, gelukkig te zijn, welzijn. Verbonden met alle wezens op die manier, ook met insecten, muizen, alle wezens.

Lijden is gewoon niet iets prijzenswaardigs in de sutta's, behalve als je bijvoorbeeld zou lijden onder je eigen haat, hebzucht en onwetendheid last. Voorbeeld: Stel dat je eigenlijk voelt dat je iemand haat, maar je houdt je in, en kwetst die persoon niet,  dan kan dat op korte termijn lijden veroorzaken. Maar zoiets is toch prijzenswaardig in de sutta's. Het is prijzenswaardig om niet te kwetsen, kwellen, anderen pijn te doen, al ga er je zelf onder gebukt. Door beoefening kan die last op den duur verdwijnen ook.
Maar het normale menselijke lijden, het lijden van verdriet, rouw, gemis, wanhoop, vertwijfeling, angst, allemaal van die hele normale menselijke staten, dat wordt niet geprezen in de sutta's.

Het hele oordelen in termen van: "dit is normaal, dit is menselijk, dus dit moet ook blijven, als ik dit niet meer zou voelen ben ik geen mens meer", speelt gewoon niet, vind ik.
Het speelt weliswaar in onszelf, zeker in mij, maar niet in de sutta's.
Het volledig niet-normatieve spreekt me aan de ene kan heel erg aan.
Ik geloof ergens ook dat dit van de meest zuivere vorm van liefde getuigt.
Maar ik vind het ook het meest lastig.
Het is heel moeilijk te verteren, vind ik. Het vergt een ultiem loslaten.
Want oordelen is zo normaal. Oordelen in termen van goed en fout ook.
Of, oordelen in termen van...zus en zo is het allemaal (niet) bedoeld.
Bijvoorbeeld, het bestaan of God heeft mij bedoeld als mens en als mens moet ik me zus en zo voelen, leven, rouwen, etc etc.
Maar is dit allemaal niet precies hoe gehechtheid werkt?

Hoe dan ook, ik ben er mee bezig.

Ik vind het nogal opmerkelijk dat zulke overwegingen de Pali Boeddha vreemd lijken.
Volgens mij was dat hele idee van menselijkheid, en behoudt van menselijke emoties als rouw, verdriet, angsten, omwille van menselijkheid, hem totaal vreemd.

Waarom hebben wij eigenlijk dat soort ideeën? Is dat iets cultureels?
Waarom is menselijkheid zo belangrijk voor ons dat zelfs als we er onder lijden, we het beslist niet willen overstijgen?
Of is 'menselijkheid'  ook maar een idee, omdat wat wij menselijk vinden evengoed vaak ook dierlijk is?
Ook dieren kunnen rouwen, verdriet hebben, mededogen tonen, liefde etc.

[ervaringsgetuige]

    Vandaar dat ik op enige wijze een niet-gedachte God toelaat in mijn leven.   Het Ene wat zich liefdevol uitstort in het vele zonder zichzelf te verliezen.    Het Ene blijft (ook voor mij) onbenoembaar, ondefinieerbaar.

   Waar jij als 'zelfkenner' al jaren op afgeeft is het gegeven als zouden 'zelfkenners ' claimen Bewustzijn te zijn.    Maar dat wat niet is kan helemaal niks claimen, degene die het zou kunnen bezitten is er niet.    Hetzelfde doet zich voor waar het voor godslasterlijk wordt gehouden te zeggen dat je God bent (of Zelf of Bewustzijn).    Waar het echter van wegvoert is van het geloof te menen een 'ik' te zijn, kortom het is geen 'ik claim god te zijn' gedrag maar een wezenlijke constatering.