Recente berichten

Pagina's: 1 ... 3 4 [5] 6 7 ... 10
41
spiritualiteit divers / is bewustzijn een verschijnsel
« Laatste bericht door Gouden middenweg & de wilde natuur Gepost op Gisteren om 10:11 »
Het boeddhistisch standpunt (in zoverre dat men kan spreken over "het")
is, dat alles wat bestaat een verschijnsel is.
wij bevinden ons in de wereld der verschijnselen.
En een basiskenmerk van een verschijnsel is dat het verschijnt en verdwijnt.

Het verschijnen en verdwijnen is ook een procesmatig gebeuren onder invloed van de dhamma (de wet), je kunt niet zeggen dat de dhamma op zichzelf verschijnt of verdwijnt, je kunt ook niet zeggen dat de dhamma bestaat zoals een verschijnsel bestaat, je kunt ook niet zeggen dat de dhamma niets is, want de dhamma is verschillend van niets en verschillend van iets.

Een vraag die men zich kan stellen is, wat verschijnt er dan ?

Maar met deze vragen is boeddhisme niet bezig is.
Boeddhisme stelt gewoon, dat bewustzijn een verschijnsel is, dus onderhevig aan wetmatigheden van verschijnen en verdwijnen.

Laat ik toch eventjes bij de vraag blijven, wat verschijnt er dan ? En waar verschijnt dit ?

Alles wat verschijnt is ten gevolge van causaliteit, als.... dan...
Het enige dat bestaat, weliswaar niet als verschijnsel dat is de dhamma, omdat het verschillend is van niets, en ook "echt" is.

dus als we het over "waar" hebben, dan bevinden we ons in de dhamma.
Aangezien het enige dat bestaat (in zoverre dat we over bestaan kunnen spreken, maar hier verwijst bestaat naar "verschillend van niets") is de dhamma.
dus de basisbouwsteen van alles is de dhamma.  wat zijn we ? (zie ook wikipedia dhamma  als de "natuurlijke elementen" waaruit het universum en onze ervaringen zijn samengesteld)

wij zien en begrijpen dhamma als de leer van boeddha, maar de tijdsgenoten van boeddha, zullen waarschijnlijk  een totaal ander begrip van de leer van de boeddha hebben, omdat zij dhamma totaal anders begrijpen dan wij.

Als het boeddhisme het heeft over het ongeborene, dan heeft het boeddhisme het over de dhamma en niet over bewustzijn.

sommigen spreken over wat we zijn is bewustzijn, maar in boeddhistische context is dat dhamma.
bewustzijn is slechts een verschijnsel, kijk verder en dieper en doorgrond de dhamma is de boeddhistische boodschap.

de moeilijkheid is natuurlijk wanneer iemand het woord bewustzijn gaat gebruiken , niet als verschijnsel, maar om dat wat ongeboren is te benoemen, terwijl in men in boeddhisme dat dhamma noemt, tja dan hebben we spraakverwarring.
42
spiritualiteit divers / Re: Het Afpellen van de Ui
« Laatste bericht door lang kwaat Gepost op Gisteren om 10:02 »
Als je je niet verbonden kunt/wilt voelen met je eigen en andermans behoeften, emoties, neigingen, dus met het persoonlijke, zo heb ik zelf ervaren, dan kun je ook geen begrip, geen empathie, geen verbinding voelen met andere mensen en wezens. Dan ben je opgesloten in het boven-persoonlijke, het vormloze. Dat is zeker beklemmend, en ik zou zoiets niet willen aanprijzen.
Want dat is eerder een soort contact-gestoordheid. Veel mensen liggen zo overhoop met emoties, gedachten, visies, gevoelens dat ze zich er niet mee kunnen verbinden. Ook niet met die van anderen. Dat vind ik niet prijzenswaardig.

Naar mijn mening komt conflict vooral voort uit de neiging objectiviteit te claimen, dus "zo is het en niet anders". Die stelligheid, die hardheid, maakt ongevoelig.
Subjectiviteit erkennen houdt je gevoelig. Als je communiceert vanuit wat voor jou persoonlijk waar en werkelijk is, zonder daar de claim op te leggen van objectiviteit, dan is de kans heel klein dat je conflicten veroorzaakt omdat je eigenlijk zeer authentiek bent, heel oprecht en integer. Persoonlijk. Maar als je objectiviteit gaat claimen dan is er al snel conflict.

Over afgescheidenheid:

Volgens mij leidt de combinatie van lichaam en geest gewoon tot een uniek en persoonlijk, of liever individueel, perspectief. Maar dit is niet gelijk aan het Ego-of Ik-perspectief.  Zintuiglijk bewustzijn is duidelijk afhankelijk van het lichaam en wordt door het lichaam ondersteunt (DN2). Zintuiglijke informatie, de toestand van de wereld om ons heen, maar ook de toestand van onze eigen lichaam en geest, is de soort info die wordt verwerkt via de zintuigen, zenuwen, brein en geest. En dit proces en ook het resultaat er van, is iets individueels. Iets lokaals ook. Het is volkomen normaal dat er uniek ken-perspectief ontstaat. Daar is als het ware het knooppunt van informatieverwerking. Daar wordt het resultaat gepresenteerd.

Jouw lichaam en geest presenteert jou de wereld zoals ie voor jou is, wordt waargenomen. Bij mij is dit iets anders. Bij een vleermuis al helemaal. Nibbana in dit leven is naar mijn indruk ook niet het verdwijnen van dat individuele perspectief. Het is het zuiveren van dat individuele perspectief van hebzucht, haat en begoocheling. Het zuiveren van een individuele cognitieve stroom.

Ik denk niet dat je het individuele perspectief moet gelijkstellen aan het ego of Ik-perspectief maar het is gewoon het natuurlijk gevolg van het lokaal verwerken van zintuiglijke informatie door lichaam en geest. De ogen, oren, huid, mond/tong, neus, brein is nou eenmaal iets lokaals en individueels. Als het zintuiglijke info opvangt en deze wordt verwerkt, is ook het resultaat iets individueels en lokaals. In die zin lijkt me de aard van gevoelens, gewaarwordingen, nou eenmaal altijd iets individueels.

Die stroom van cognitieve momenten, van iets horen, iets ruiken, iets tactiel voelen, iets zien, iets proeven, iets willen etc. dat is nou eenmaal iets individueels volgens mij. Niet omdat er identificatie is met die stroom, maar uit de aard der zaak, namelijk, het is altijd iets wat met een uniek lichaam verbonden is, een unieke zintuiglijk verwerkingsproces, voor elk wezen iets unieks. Ook als er binnen deze individuele stroom geen Ik en mijn-maken is, blijft het iets individueels, volgens mij, want dat is nou eenmaal diens aard.

In die zin is er denk ik ook altijd wel een soort van subtiele begrenzing zolang je leeft, en/of er cognitie is. MN121 lijkt dat te zeggen. Je kunt alle begeerte en onwetendheid kwijt zijn maar toch het loutere feit dat er zintuiglijke verwerking is en als resultaat een individuele cognitieve stroom, behelst toch een element van belasting, begrenzing, een soort bundeling, toch een soort centrum wat ontstaat, een perspectief. Waar een perspectief ontstaat, kan daar helemaal geen enkele begrenzing zijn?

Hierover is debat binnen boeddhisme.
43
spiritualiteit divers / Re: Godsdienst en Dhamma
« Laatste bericht door Gouden middenweg & de wilde natuur Gepost op Gisteren om 06:21 »
Wat overdenkingen:

In de Pali sutta's speelt niet dat je je eigen wil inlevert of inruilt voor een grotere wil, een kosmische wil of wil van God. Ik zie het niet...


wat ik waarneem in het boeddhisme is de oproep tot spirituele volwassenheid en verantwoordelijkheid.
De oproep om op bewuste wijze de negatieve lijdensspiraal te doorbreken, door  bewust, doelgericht, intentioneel geen voeding meer te geven aan de negatieve spiraal. "de kwade wil"

De mens heeft een heilsgerichte bezieling.(goede wil)
Tegelijkertijd leeft de mens in omstandigheden met diverse conflicten en spanningen.
Zowel innerlijk van aard als uiterlijk van aard.

Het grootste conflict waar een mens mee te maken krijgt is de dood.
Men kan zeggen dat op het persoonlijke vlak, datgene waar men zich hier en nu mee identificeert dat "ik" en het heilsgerichte streven ten voordele van dat "ik", juist door de dood zich een zekere zinloosheid manifesteert.

Aan de ene kant is er dat heilsgerichte bezieling, en de andere het volle besef dat elke inspanning eigenlijk resulteert in ondergang, dood.

Godsdiensten proberen op dat conflict en andere conflicten en spanningen op diverse wijzen antwoorden te formuleren. De oorsprong en evolutie van godsdiensten zijn menselijk van aard, en daarom ook beperkt, tijdelijk, relatief. Iedere kritiek op godsdiensten kan terecht zijn.
Maar dat neemt niet weg dat het pogingen zijn van de mensheid om antwoorden te formuleren.

Volwassenheid is dat je je eigen antwoord formuleert, op zelfstandige wijze tot een bevredigende levenswijze komt.

Maar zelfstandigheid en volwassenheid wil niet zeggen dat men alles maar op zijn eentje moet doen.
Wij leren ook van elkaar.
Iedereen volgt verkeerde levenspaden die tot onheil voeren.
En juist door dit te doen, leert men aan de anderen : dat is de verkeerde weg.

In de zwart/wit wereld heeft men de verkeerde weg en de juiste weg.
de juiste weg is de weg die naar heil voert.
En sommige culturen noemen dat de "weg van god, godswil", en andere culturen noemen dat "dhamma".

En waarom omschrijft men dit zo, omdat de mens blind van aard is, de mens moet leren ontdekken voor zichzelf maar ook voor de mensheid wat tot heil voert.
Wat dus niets met willoosheid te maken heeft, maar juist een oproep tot ontwaken, bewust worden van., wat tot heil voert, zowel innerlijk als uiterlijk. Niet enkel beperkt tot het eigen heil in dit leven, maar ook tot heil van de mensheid, levensoverschrijdend.

Een universele heilsboodschap is bv. om op zelfstandige wijze, bewust en intentioneel de innerlijke vrede te leren bewaren onder de steeds wisselende omstandigheden.
door middel van bv. , geen voeding meer te geven aan de negatieve lijdensspiraal."de kwade wil".

maar juist het ontstijgen hiervan, voeding geven aan de goede wil (inzicht in effectieve heilsgerichtheid), gesymboliseerd door "godswil".
44
spiritualiteit divers / Re: Godsdienst en Dhamma & Wat is geen concept?
« Laatste bericht door ervaringsgetuige Gepost op 10-10-2024 22:31 »
De bijbel, de koran,... allemaal concepten.

Wat is geen concept?

Zie ChatGTP...


Citaat
Wat geen concept is, is datgene wat direct en zonder tussenkomst van gedachten of taal wordt ervaren. Het gaat om de onmiddellijke ervaring of de werkelijkheid zelf, los van de labels, ideeën en interpretaties die we erover vormen. In spirituele tradities, filosofische stromingen en zelfs in de wetenschap wordt erkend dat concepten slechts representaties zijn, maar dat ze nooit de werkelijke ervaring van de werkelijkheid zelf kunnen vervangen. Wat geen concept is, is dus datgene wat onbeschrijfelijk, ongrijpbaar en direct ervaren wordt zonder mentale constructies.

Voorbeelden van wat geen concept is:
  • Zuivere bewustzijnservaring: Wat in veel spirituele tradities als geen concept wordt beschouwd, is het zuivere bewustzijn, oftewel de directe, niet-geconceptualiseerde ervaring van het zijn. Dit kan worden beschreven als de ervaring van aanwezigheid zonder gedachten, zonder de behoefte om die ervaring te benoemen of er mentale kaders omheen te bouwen. In advaita vedanta wordt dit "Atman" of "Brahman" genoemd; in boeddhisme spreekt men van de "leegte" of "natuurlijke staat".

  • De werkelijkheid zoals die is: De werkelijkheid zelf, zoals die direct wordt ervaren, is geen concept. Bijvoorbeeld, het voelen van kou of het horen van een geluid is een directe ervaring; pas wanneer we er labels op plakken zoals "kou" of "geluid", maken we er een concept van. De niet-geconceptualiseerde realiteit is gewoon wat er is, zonder bemiddeling van gedachten.

  • Bewustzijn van het huidige moment: In veel meditatieve tradities wordt het huidige moment beschouwd als conceptloos. De ervaring van het "nu", zonder er verhalen of interpretaties aan te verbinden, is geen concept. Het wordt direct ervaren, en pas wanneer we er woorden aan verbinden of het proberen te analyseren, wordt het een concept.

  • Ultieme waarheid (in boeddhisme): In het boeddhisme is er het onderscheid tussen relatieve en ultieme waarheid. Relatieve waarheid bestaat uit concepten, ideeën en woorden die we gebruiken om de werkelijkheid te beschrijven. De ultieme waarheid, daarentegen, gaat voorbij aan alle concepten en beschrijvingen. Deze ultieme waarheid kan alleen direct worden ervaren, niet worden uitgedrukt in taal of theorie.

  • Liefde, geluk, stilte (in hun puurste vorm): Hoewel we woorden hebben zoals "liefde", "geluk" en "stilte", verwijzen deze termen naar directe ervaringen die voorbij gaan aan concepten. De ervaring van liefde of stilte in zijn diepste, onbeschrijfelijke vorm is geen concept. Het zijn directe gevoelens die worden ervaren zonder de noodzaak om ze in taal te vatten.

Filosofische en spirituele benaderingen:
  • Boeddhisme: In het boeddhisme wordt vaak gezegd dat de natuur van de werkelijkheid "leeg" is van inherent bestaan, en alle concepten zijn slechts tijdelijke vormen die ons helpen navigeren. Het begrip van leegte (śūnyatā) gaat voorbij aan concepten.

  • Advaita Vedanta: In non-dualistische tradities zoals advaita vedanta wordt gezegd dat alleen het Absolute, Brahman, geen concept is. Het is dat wat alles omvat, maar zelf niet kan worden beperkt door woorden of ideeën.

  • Mystieke tradities: Mystici in verschillende religies spreken vaak over de ervaring van God of het Absolute als onuitsprekelijk en voorbijgaand aan concepten. Dit verwijst naar een directe ervaring die niet kan worden gevangen in woorden of concepten.

Conclusie:

Alles wat we kunnen benoemen, beschrijven of mentaal bevatten, is een concept. Wat geen concept is, is datgene wat direct en puur wordt ervaren, zonder tussenkomst van taal, ideeën of interpretatie. Het is de directe ervaring van de werkelijkheid, het bewustzijn of het 'zijn', zoals het werkelijk is, zonder dat het wordt geconceptualiseerd of vastgelegd in mentale kaders.
45

Wat overdenkingen:

In de Pali sutta's speelt niet dat je je eigen wil inlevert of inruilt voor een grotere wil, een kosmische wil of wil van God. Ik zie het niet. Ik zie de Pali-Boeddha ook niet onderwijzen dat zaken in de wereld gebeuren doordat er een wil van een Opper God achter zit, maar oorzaken en condities regeren in klein en groot.
Overigens, dat idee van een wil van God dat achter de zaken zit die we zien gebeuren, was ook toen al bekend. Het is niet begonnen bij het latere Christendom en Islam. Het is misschien wel zo oud als de mensheid? We hebben toch altijd op die manier zaken trachten te verklaren? Achter onweer zat een Gods wil, achter overstromingen, achter...Het goedgezind stemmen van de Goden was dan ook super belangrijk.
God is een concept, in meervoud wordt dat: Goden zijn een concept.
De wil van god is een concept,
een kosmische wil is een concept,
godsdienst is een concept,
de Pali sutta's zijn concepten...

Uit ChatGTP...
Citaat
de Pali Sutta's zijn inderdaad ook concepten, net zoals alle woorden en ideeën dat zijn volgens de boeddhistische leer. De Boeddha zelf benadrukte dat zijn onderricht — inclusief de Sutta's — conceptueel van aard is, bedoeld om te dienen als hulpmiddel voor het bereiken van bevrijding, maar niet als ultieme waarheid.

De Pali Sutta's als concepten:

De Sutta's zijn de geschriften waarin de woorden en leringen van de Boeddha zijn opgetekend. Zoals alle woorden en teksten, zijn ze conceptuele weergaven van de waarheid, bedoeld om mensen te helpen inzicht te krijgen in de natuur van de werkelijkheid en bevrijding te bereiken. De Boeddha erkende echter dat zelfs zijn eigen leringen uiteindelijk losgelaten moeten worden zodra ze hun doel hebben gediend.
  • Hulpmiddelen voor bevrijding: De Sutta's zijn conceptuele hulpmiddelen, bedoeld om mensen inzicht te geven in belangrijke principes zoals vergankelijkheid (anicca), zelfloosheid (anatta), en afhankelijk ontstaan (pratītyasamutpāda). Ze zijn relatief nuttig om spirituele zoekers te begeleiden, maar ze zijn niet de waarheid zelf. De Boeddha moedigde mensen aan om zijn leringen te testen in hun eigen ervaring, in plaats van zich blindelings aan de teksten vast te klampen.

  • Relatieve waarheid: In het boeddhisme wordt onderscheid gemaakt tussen relatieve waarheid en ultieme waarheid. De Pali Sutta's vallen onder de categorie van relatieve waarheid. Ze maken gebruik van taal en concepten om complexe inzichten uit te leggen, maar uiteindelijk kan de ultieme waarheid — die voorbijgaat aan alle concepten — alleen direct worden ervaren, niet in woorden worden uitgedrukt
    .
  • De metafoor van het vlot: Een beroemde metafoor die de Boeddha gebruikte om zijn leringen te beschrijven, is die van het vlot. De Dhamma is als een vlot dat je gebruikt om een rivier over te steken. Eenmaal aan de overkant, laat je het vlot achter omdat je het niet meer nodig hebt. Op dezelfde manier zijn de Sutta's en alle leringen bedoeld om mensen te helpen bevrijding te bereiken, maar ze moeten uiteindelijk worden losgelaten, omdat gehechtheid aan woorden en concepten het directe inzicht in de realiteit in de weg staat.

  • Niet vastklampen aan leringen: De Boeddha waarschuwde herhaaldelijk om niet vast te klampen aan zijn leringen als dogma's. In de Kalama Sutta bijvoorbeeld, spoorde hij mensen aan om geen enkele leer, zelfs niet die van hemzelf, zomaar te accepteren zonder het zelf te onderzoeken. De kernboodschap was om niet gehecht te raken aan de leringen, maar om ze te gebruiken als hulpmiddel om tot inzicht te komen.

Conclusie:

De Pali Sutta's zijn, net als alle andere woorden en ideeën, concepten. Ze bieden relatieve waarheden die bedoeld zijn om mensen te begeleiden op het pad naar ontwaken. Hoewel ze waardevolle inzichten bieden, zijn ze geen ultieme waarheden, maar tools die uiteindelijk moeten worden losgelaten zodra ze hun functie hebben vervuld. Dit sluit aan bij de kernboodschap van de Boeddha om niet gehecht te raken aan concepten, maar om direct inzicht te ontwikkelen door middel van ervaring en meditatie.

https://chatgpt.com/share/670823e9-d1a4-8005-bd0a-e2768dddfb4c
46


Er word wel gezegd dat in alle staten van onbewustzijn er toch nog wat bewustzijn aanwezig is, want men kan je eruit weer wakker maken. Zelfs als je in diepe slaap bent hoeft iemand maar aan je schouders te sjorren om je wakker te maken.

Het bewustzijn is dus eigenlijk continu, echter het geheugen is dat niet.


Bewustzijn is het enige constante en alomvattende principe dat niet afhankelijk is van de verschijnselen die het ervaart, zoals gedachten, gevoelens of herinneringen. Bewustzijn is altijd aanwezig, zelfs wanneer het lichaam en de geest tijdelijk lijken te 'verdwijnen', zoals in diepe slaap of onder narcose.


Wat het geheugen betreft, dat is slechts een functie van de geest is, een hulpmiddel binnen de illusoire wereld van het individu. Wanneer het lichaam wakker wordt, wordt de connectie met de zintuigen hersteld en begint het geheugen weer te werken. Het feit dat je gewekt kunt worden uit een diepe slaap toont dat  bewustzijn de fundamentele basis is, altijd latent aanwezig, zelfs wanneer de geestelijke functies zoals herinnering en waarneming tijdelijk zijn opgeschort.

In lijn met advaita komt en gaat bewustzijn niet, maar blijft altijd de onderliggende realiteit, terwijl het geheugen en de mentale functies slechts verschijnselen zijn in dat ononderbroken bewustzijn.

Bewustzijn is de ene, universele realiteit die al het bestaan doordringt. Vannuit het non-dualisme (Advaita Vedanta) is bewustzijn niet iets dat toebehoort aan een individu, maar is het de bron en essentie van alles wat ervaren wordt. Het is niet gebonden aan tijd, ruimte of omstandigheden en staat los van de activiteiten van het denkende ego.

Bewustzijn is het enige constante principe. Het is datgene wat alles in de manifestatie mogelijk maakt, inclusief gedachten, gevoelens, ervaringen en waarnemingen. Echter, deze fenomenen komen en gaan binnen dat bewustzijn, zonder dat het bewustzijn zelf ooit verandert.
Het individu, met zijn persoonlijke identiteit en ervaringen is een tijdelijke verschijning binnen dit alomvattende bewustzijn, een product van het ego en de conditioneringen van het leven.

Bewustzijn is geen "doener". Alles wat gebeurt in de wereld, inclusief handelingen en gebeurtenissen, gebeurt binnen de context van bewustzijn, zonder dat bewustzijn zelf handelt. Het idee dat er een zelfstandig handelend individu is, is een illusie, ontstaan door identificatie met het ego en de mentale processen.

Kortom, bewustzijn is de onbeperkte, eeuwige essentie van alles, en het enige dat werkelijk is. Alle verschijnselen, inclusief het idee van een afzonderlijk 'ik', verschijnen in en verdwijnen uit dit bewustzijn zonder het wezenlijk aan te raken.


Aldus Ramesh Balsekar.


@:LK / Siebe: Voordat je begint te verwijzen naar de sutta's, dat het boeddhisme geen vaste, blijvende essentie, inclusief bewustzijn erkent omdat de kern van de boeddhistische leer draait om de principes van anicca (vergankelijkheid), anatta (zelfloosheid), en śūnyatā (leegte)
etc...

Ik weet dat al dus, en weet ook wat het boeddhisme wel erkent. ;)
Zie ChatGTP...

Citaat
...
Wat erkent het boeddhisme dan wel?
  • Afhankelijkheid en wederzijds ontstaan: In plaats van een vaste essentie erkent het boeddhisme dat alle verschijnselen, inclusief bewustzijn, afhankelijk zijn van andere verschijnselen om te ontstaan. Dit concept van pratītyasamutpāda (afhankelijk ontstaan) vormt de basis van de boeddhistische visie op de wereld. Alles is wederzijds verbonden en beïnvloedt elkaar, zonder dat er een permanente entiteit is die aan de basis staat.
  • De vergankelijke natuur van ervaringen: Het boeddhisme erkent de constante stroom van veranderende ervaringen. Er is geen permanent bewustzijn dat deze ervaringen waarneemt; in plaats daarvan zijn er continue, momentane momenten van bewustzijn die telkens opnieuw ontstaan en vergaan. Dit proces is dynamisch en niet statisch.
  • Bevrijding van gehechtheid: Het boeddhisme erkent dat lijden ontstaat door gehechtheid aan het idee van een vast, permanent zelf. Door de realisatie van anatta en śūnyatā kunnen beoefenaars bevrijding vinden van deze gehechtheid. Door de illusie van een vast zelf te doorzien, ontstaat bevrijding van lijden (dukkha).
  • De mogelijkheid tot ontwaken (bodhi): Het boeddhisme erkent de mogelijkheid van ontwaken, waarin men de werkelijkheid van vergankelijkheid, zelfloosheid, en leegte direct ervaart. In deze staat van ontwaken wordt de fundamentele waarheid van het bestaan gerealiseerd, wat leidt tot bevrijding van het lijden en de cyclus van wedergeboorte (samsara).
Conclusie:
Het boeddhisme erkent geen vaste, blijvende essentie omdat alles, inclusief bewustzijn, onderhevig is aan afhankelijk ontstaan, vergankelijkheid en leegte van inherent bestaan. Wat het boeddhisme wél erkent is de onderlinge afhankelijkheid van alle verschijnselen, de veranderlijke aard van ervaringen en bewustzijn, en de mogelijkheid om door inzicht in deze waarheden bevrijding te vinden van het lijden.


Maar weet dat zowel Ramesh Balsekar als de Boeddha erkennen dat alles wat met woorden wordt beschreven uiteindelijk conceptueel is. Balsekar benadrukt dat zelfs het idee van bewustzijn, zoals hij het uitlegt, slechts een concept is om naar een ongrijpbare waarheid te wijzen. De Boeddha onderwijst eveneens dat alle ideeën en overtuigingen, inclusief zijn eigen leer, in essentie hulpmiddelen zijn en niet de ultieme waarheid zelf.

Verder uit ChatGTP...
Citaat
...


Boeddha's houding ten opzichte van concepten:

De Boeddha moedigde aan om niet gehecht te raken aan concepten, inclusief zijn eigen onderricht. Dit sluit aan bij wat hij leerde in de Kalama Sutta, waarin hij adviseert om niets zomaar aan te nemen op basis van traditie, gezag, of persoonlijke voorkeur, maar om zelf te onderzoeken wat leidt tot het beëindigen van lijden. Hij waarschuwde dat zelfs zijn leer slechts een vinger is die naar de maan wijst, en dat de vinger niet de maan zelf is.

De metafoor van het vlot illustreert dit goed: de Boeddha vergeleek zijn leer met een vlot dat wordt gebruikt om een rivier over te steken. Wanneer de overkant bereikt is (ontwaken), laat men het vlot achter, want het is niet meer nodig. De leer is dus een hulpmiddel, geen doel op zich.

Waarom erkent de Boeddha sommige concepten wel en andere niet?

Het boeddhisme erkent concepten niet als de absolute waarheid, maar beoordeelt ze op hun bruikbaarheid om de waarheid van vergankelijkheid, zelfloosheid en het beëindigen van lijden te realiseren. Dit betekent dat concepten of ideeën alleen worden erkend voor zover ze functioneel zijn in het leiden naar ontwaken. Zodra ze niet langer nuttig zijn, moeten ze worden losgelaten.
  • Concepten als hulpmiddel: Sommige concepten worden door de Boeddha onderwezen omdat ze praktisch bruikbaar zijn om mensen te helpen hun gehechtheden los te laten, inzicht te ontwikkelen en bevrijding te bereiken. Bijvoorbeeld, ideeën zoals anicca (vergankelijkheid) of anatta (zelfloosheid) zijn niet bedoeld om dogma’s te worden, maar om de beoefenaar te helpen een diepgaand inzicht te krijgen dat bevrijding brengt.

  • Vermijden van vastklampen: De Boeddha wees op het gevaar van vastklampen aan welke concepten dan ook, inclusief die van een "zelf" of een "permanent bewustzijn". Hij onderwees dat concepten uiteindelijk de aard van de werkelijkheid niet volledig kunnen vatten. Door te hechten aan een bepaald concept, of dat nu een god, bewustzijn, of een andere vorm van realiteit is, ontstaat lijden omdat men zich verstrikt in illusies en overtuigingen die niet overeenkomen met de directe ervaring van leegte en afhankelijk ontstaan.

  • Geen ultieme waarheden, alleen relatieve waarheden: In het boeddhisme wordt onderscheid gemaakt tussen relatieve waarheid en ultieme waarheid. Relatieve waarheid zijn concepten en woorden die we gebruiken om de werkelijkheid te beschrijven, maar deze zijn nooit de werkelijkheid zelf. Ultieme waarheid gaat voorbij aan alle concepten, en is de directe ervaring van leegte en niet-dualiteit. De Boeddha erkent concepten in relatieve zin, zolang ze leiden naar inzicht, maar hij onderwijst dat zelfs deze relatieve waarheden op een gegeven moment moeten worden overstegen.

Vergelijking met Ramesh Balsekar:

Net zoals de Boeddha erkent Balsekar dat alle woorden en concepten slechts hulpmiddelen zijn, en dat zelfs het idee van bewustzijn of non-dualiteit uiteindelijk een concept is. Hij benadrukt dat zodra men zich verliest in deze concepten, men de directe ervaring van de waarheid mist. Voor Balsekar is het loslaten van elke identificatie met de denkende geest en concepten essentieel voor het realiseren van de onpersoonlijke aard van de werkelijkheid.

Conclusie:

De Boeddha erkent concepten op basis van hun functionaliteit, niet als absolute waarheden. Concepten die leiden tot bevrijding van lijden worden tijdelijk erkend als bruikbaar, maar moeten op een bepaald moment worden losgelaten. Dit is vergelijkbaar met Ramesh Balsekar’s benadering, waarin concepten slechts tools zijn om naar de waarheid te wijzen, maar geen inherent geldige realiteiten op zichzelf zijn. Beiden wijzen erop dat het vasthouden aan concepten, of het nu gaat om het idee van bewustzijn of andere concepten, het inzicht in de werkelijkheid in de weg kan staan.

https://chatgpt.com/share/670823e9-d1a4-8005-bd0a-e2768dddfb4c
47
spiritualiteit divers / Re: Godsdienst en Dhamma
« Laatste bericht door lang kwaat Gepost op 10-10-2024 20:26 »
Er word wel gezegd dat in alle staten van onbewustzijn er toch nog wat bewustzijn aanwezig is, want men kan je eruit weer wakker maken. Zelfs als je in diepe slaap bent hoeft iemand maar aan je schouders te sjorren om je wakker te maken.

Het bewustzijn is dus eigenlijk continu, echter het geheugen is dat niet.

Je zou kunnen zeggen dat geest een receptief aspect heeft, en het registreert informatie. Maar dit is niet hetzelfde als iets voelen, en iets gewaarworden (vinnana).
Onbewust voor ons wordt er ook van alles registreert zoals bloeddruk, niveaus van stoffen in bloed, zuurstofgehalte, vulling van de darmen, van alles. Gelukkig wordt niet alles bewust want dan zouden we totaal overprikkeld raken. Maar ergens zou je kunnen zeggen is er toch weet van. Er is weet van zaken maar niet op bewuste manier.

Er schijnt heel veel informatie te zijn dat verwerkt wordt maar nooit tot bewustzijn komt zeg maar. Maar het wordt wel ontvangen en geregistreerd.
Dus als je een luide knal maakt bij iemand die diep slaapt, registreert de geest die impact wel degelijk. Daar wordt je volgens mij wakker van. Maar het zal niet altijd duidelijk zijn, voor jezelf, waarvan je eigenlijk wakker bent geworden.

Maar het is wat 'slordig' om te zeggen dat er tijdens onbewuste perioden bewustzijn is. Althans, dat maakt de begrippen erg onduidelijk.
In de sutta's zijn de zes vormen van zintuiglijk bewustzijn altijd een bewustzijn-van-iets. Iets gewaarworden, een geur, aanraking, geluid, emotie etc.
Bewustzijn wordt in de sutta's niet gezien als continue, juist niet. Bewustzijn is juist het meest vluchtige verschijnsel volgens de Boeddha dat er is. Boeddha leert ergens dat het wat dat betreft eigenlijk logischer zou zijn dat we ons identificeren met het lichaam dat tenminste nog duurzaamheid heeft (tot zelfs 100 jaar) maar dat wat geest wordt genoemd, bewustzijn, mentaliteit totaal niet, zegt een sutta ergens.

Volgens mij is cognitie zoiets als een steen gooien in water. De geest is receptief en ontvangt die steen (zintuiglijk informatie).
Het registreert de impact. En als de impact intens genoeg is dan raakt de geest in beroering, er ontstaan golven, energie wordt overgedragen. En de geest breekt uit zijn registrerende staat en er ontstaat een moment bewustzijn-van-iets. Dus aan de basis van het ontstaan van bewustzijn staat zo bezien het receptieve, registrerende aspect van de geest.

Het lijkt me ook wel aannemelijk dat het bestaan zo begonnen is als een soort onbewust weten. Het onbewuste dat toch registreert en dus wel degelijk geïnformeerd wordt over zaken in de omgeving. Zoals een plant dat naar licht toegroeit. Het registreert toch dat licht en anticipeert er op, maar een mens voelt het als warmte en ziet een felheid oid maar dat doen planten waarschijnlijk niet. Toch kun je zeggen dat de plant weet heeft van het licht in diens omgeving. Of een eencellige dat vast niet bewust is van alles in diens omgeving maar toch zaken kan registreren als zoutgradienten en daarop reageert, etc etc.

Dus, ook als een wezen of plant geen bewustzijn heeft kan het dus toch weet hebben van dingen in de omgeving, alleen dan niet als een gewaarwording. Het zou me niet verbazen dat het primitieve leven zo begonnen is, ook het onze. Later is denk ik bewustzijn daaruit geevolueerd. Waarin bewustzijn een meer gedifferentieerde vorm van weten is.

Sommigen zeggen dat dit onmogelijk is omdat bewustzijn niet uit materie kan ontstaan maar dat doet het ook niet. Het onbewuste leven weet ook zaken. Het is op een bepaalde manier ook intelligent, wetend, alleen lang niet zo uitgewerkt. Het bewustzijn ontstaat dus in deze theorie  niet uit materie maar uit dat veel primitiever weten dat waarschijnlijk altijd wel onderdeel is van het leven?

Dit is trouwens geen boeddhistische theorie of visie op het leven maar ik acht het mogelijk.

Het zou me ook niet heel erg verbazen dat het soort weten dat nog enkel registrerend van aard is gewaarzijn is genoemd.
48

Het ego is de bron van de meeste onrust, omdat het voortdurend probeert controle te krijgen, te grijpen naar plezier en weg te rennen van pijn.
Wanneer je echter leert om rustig en zonder oordeel naar je gedachten en emoties te kijken, ga je inzien dat ze slechts verschijnselen zijn die komen en gaan in bewustzijn. Dit inzicht brengt diepe rust en bevrijdt je van de spanning die gepaard gaat met het voortdurend grijpen en afwijzen.


Dit observeren zonder oordeel komt overeen met het begrijpen dat er geen 'doener' is—dat alles gewoon gebeurt en dat er geen persoonlijk ego is dat verantwoordelijk is voor de gebeurtenissen in de wereld. Op die manier leidt het observeren tot het loslaten van de identificatie met het ego, wat weer leidt tot een staat van innerlijke rust en acceptatie.


Hier zeg je dus dubbele dingen...aan de ene kant zeg je dat inzicht komt met de realisatie dat er geen persoonlijk ego is dat verantwoordelijk is voor gebeurtenissen in de wereld en een paar regels daarboven hou je Ego weer verantwoordelijk voor alle ellende zoals altijd...dus./..wat is het nou? Is ego nou wel of niet verantwoordelijk voor alle ellende, onrust, lijden, verlangen, misere?


Het lijkt inderdaad alsof er een paradox zit in wat ik zeg, maar dat komt voort uit de manier waarop ik verschillende niveaus van werkelijkheid benader. Om dit te verduidelijken, moet je kijken naar de non-dualistische filosofie van waaruit ik zowel de relatieve als de absolute waarheid behandel.
  • Op het relatieve niveau (de wereld van vormen, dualiteit en verschijnselen) wordt het ego gezien als verantwoordelijk voor lijden, ellende, en onrust. Dit is omdat het ego zich identificeert met het lichaam, de geest, en het verlangen naar controle. Vanuit dit perspectief veroorzaakt het ego alle conflict, verlangen, en gehechtheid, omdat het voortdurend probeert iets te krijgen of te vermijden. In dit opzicht kun je zeggen dat het ego de bron is van lijden.

  • Op het absolute niveau (de non-duale realiteit) bestaat het ego echter niet als een onafhankelijke entiteit. Het ego is hier slechts een illusie, een schijnbaar zelf dat ontstaat in het bewustzijn. Wanneer iemand dit diepgaand realiseert, valt de hele illusie van een persoonlijke doener weg, en daarmee het idee dat het ego verantwoordelijk is voor wat dan ook. Vanuit dit perspectief gebeurt alles gewoon, zonder een persoonlijke entiteit die controle heeft of verantwoordelijk is.
Ik speel dus met deze twee niveaus. In het dagelijkse leven, waar mensen zich nog identificeren met een ego, kan het ego worden gezien als verantwoordelijk voor lijden. Maar zodra het inzicht doordringt dat het ego eigenlijk een illusie is, valt die verantwoordelijkheid weg, omdat er simpelweg geen afzonderlijk ego is dat handelt.

In dit licht zijn mijn ogenschijnlijk tegenstrijdige uitspraken een reflectie van de verschillende perspectieven.

De Boeddha zou waarschijnlijk grotendeels instemmen met dit onderscheid tussen het ego op verschillende niveaus, hoewel hij het wellicht iets anders zou verwoorden. In het boeddhisme staat de notie van "anatman" (niet-zelf) centraal, wat inhoudt dat er geen permanent, onafhankelijk zelf bestaat. Dit lijkt op het idee dat ik beschrijf, waarin het ego uiteindelijk een illusie is.

Op het relatieve niveau zou de Boeddha het eens zijn dat de illusie van het ego de oorzaak is van lijden. Volgens de Boeddha ontstaat lijden (dukkha) door gehechtheid, verlangen (tanha), en de verkeerde identificatie met een vast, persoonlijk "ik." In die zin wordt het ego, of beter gezegd de gehechtheid aan een vals gevoel van zelf, gezien als de oorzaak van lijden.

Op het absolute niveau (zoals te begrijpen in termen van nirvana of verlichting) zou de Boeddha het eens zijn dat, wanneer men doorziet dat er geen blijvend zelf is, het lijden ophoudt. In boeddhistische verlichting verdwijnt het idee van een afgescheiden, persoonlijk zelf, en daarmee de identificatie met verlangens en emoties. Wat overblijft, is een toestand van vrijheid van lijden, omdat er geen "ik" meer is dat gehecht is of lijdt.

Dus hoewel de Boeddha niet specifiek over "ego" in de westerse zin sprak, zijn de concepten vergelijkbaar. Het ego—of beter gezegd de illusie van een vast zelf—is verantwoordelijk voor lijden op het niveau van onwetendheid. Wanneer dit inzicht echter verdwijnt, zoals in het geval van verlichting, is er geen "zelf" dat lijden of ellende kan veroorzaken.
49
spiritualiteit divers / Re: Godsdienst en Dhamma & De kern van zelfkennis
« Laatste bericht door lang kwaat Gepost op 10-10-2024 19:43 »
Het ego is de bron van de meeste onrust, omdat het voortdurend probeert controle te krijgen, te grijpen naar plezier en weg te rennen van pijn.
Wanneer je echter leert om rustig en zonder oordeel naar je gedachten en emoties te kijken, ga je inzien dat ze slechts verschijnselen zijn die komen en gaan in bewustzijn. Dit inzicht brengt diepe rust en bevrijdt je van de spanning die gepaard gaat met het voortdurend grijpen en afwijzen.


Dit observeren zonder oordeel komt overeen met het begrijpen dat er geen 'doener' is—dat alles gewoon gebeurt en dat er geen persoonlijk ego is dat verantwoordelijk is voor de gebeurtenissen in de wereld. Op die manier leidt het observeren tot het loslaten van de identificatie met het ego, wat weer leidt tot een staat van innerlijke rust en acceptatie.[/size][/font]

Hier zeg je dus dubbele dingen...aan de ene kant zeg je dat inzicht komt met de realisatie dat er geen persoonlijk ego is dat verantwoordelijk is voor gebeurtenissen in de wereld en een paar regels daarboven hou je Ego weer verantwoordelijk voor alle ellende zoals altijd...dus./..wat is het nou? Is ego nou wel of niet verantwoordelijk voor alle ellende, onrust, lijden, verlangen, misere?

50
spiritualiteit divers / Re: Godsdienst en Dhamma
« Laatste bericht door Bodhiboem Gepost op 10-10-2024 18:53 »
Er word wel gezegd dat in alle staten van onbewustzijn er toch nog wat bewustzijn aanwezig is, want men kan je eruit weer wakker maken. Zelfs als je in diepe slaap bent hoeft iemand maar aan je schouders te sjorren om je wakker te maken.

Het bewustzijn is dus eigenlijk continu, echter het geheugen is dat niet.
Pagina's: 1 ... 3 4 [5] 6 7 ... 10