Auteur Topic: De Vier Paden en Zuivering  (gelezen 29128 keer)

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
De Vier Paden en Zuivering
« Gepost op: 25-12-2014 14:10 »
[bron; Patisambhidamagga, vertaling Nanamoli, Treatise on Knowledge, §355 t/m 358]

Door het stroom-intreden pad worden de volgende imperfecties volledig afgesneden in zijn (haar, Siebe) eigen bewustzijn:

1. [verkeerde] visie van individualiteit,
2. onzekerheid,
3. misvatting aangaande deugdzaamheid/verdienste en plichten,
i. de onderliggende neiging tot [verkeerde] visie,
ii. de onderliggende neiging tot onzekerheid.

Bewustzijn wordt bevrijd, volledig bevrijd van deze vijf imperfecties met hun manieren/modus van obsessie.

Door het eenmaal-terugkeren pad worden de volgende imperfecties volledig afgesneden in zijn eigen bewustzijn:

4. de grove keten van hebzucht naar zintuiglijk verlangens,
5. de grove keten van weerstand,
iii. de grove onderliggende neiging tot hebzucht naar zintuiglijk verlangens,
iv. de grove onderliggende neiging tot weerstand.

Bewustzijn wordt bevrijd, volledig bevrijd van deze vier imperfecties met hun manieren/modus van obsessie.

Door het niet-terugkeren pad worden de volgende imperfecties volledig afgesneden in zijn eigen bewustzijn:

4. de secundaire keten van hebzucht naar zintuiglijke verlangens,
5. de secundaire keten van weerstand,
iii. de secundaire onderliggende neiging tot hebzucht naar zintuiglijke verlangens,
iv. de secundaire onderliggende neiging tot weerstand.

Bewustzijn wordt bevrijd, volledig bevrijd van deze vier imperfecties met hun manieren/modus van obsessie.

Door het arahant pad worden de volgende imperfecties volledig afgesneden in zijn bewustzijn:

6. hebzucht naar materieel [bestaan],
7. hebzucht naar immaterieel [bestaan],
8. verwaandheid/verbeelding [trots],
9. agitatie,
10. onwetendheid,
v. de onderliggende neiging tot verwaandheid/verbeelding (trots),
vi. de onderliggende neiging tot hebzucht naar bestaan,
vii. De onderliggende neiging tot onwetendheid.

Bewustzijn wordt bevrijd, volledig bevrijd van deze acht imperfecties met hun manieren/modus van obsessie.

Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
1. [verkeerde] visie van individualiteit
« Reactie #1 Gepost op: 28-12-2014 12:37 »
[bron: http://what-buddha-said.net/library/DPPN/wtb/s_t/samyojana.htm]

1. [verkeerde] visie van individualiteit

Ook wel; geloof in persoonlijkheid, geloof in ego, geloof in zelf, is de eerste van de tien ketens (samyojana). Ketens omdat het bindt aan samsara. De visie van individualiteit wordt een 'lagere keten' genoemd omdat het bindt aan de lagere zintuiglijke wereld in plaats van de hogere fijnstoffelijke en onstoffelijke wereld.

Er wordt volledig afstand van gedaan bij het bereiken van het pad van Stroom-winnen/betreden (sotāpatti-magga; s. ariya-puggala).

Er zijn twintig soorten geloof in persoonlijkheid/zelf/ego die worden verkregen door 4 soorten van dat geloof toe te passen op de vijf groepen van bestaan (khandha):

•(1-5) het geloof dat je identiek bent aan materie/vorm/lichaam, gevoel, waarneming, mentale constructies of bewustzijn;
•(6-10) het geloof dat je op de één of andere manier er in bent vervat, dat ze je herbergen;
•(11-15) het geloof dat je onafhankelijk van ze bent;
•(16-20) het geloof dat je de eigenaar van ze bent.

Siebe



Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
2. onzekerheid/sceptische twijfel
« Reactie #2 Gepost op: 28-12-2014 18:42 »
[bron: http://what-buddha-said.net/library/DPPN/wtb/u_v/vicikicchaa.htm]

2. onzekerheid, ook wel sceptische twijfel, ook wel twijfel, is één van de vijf mentale hindernissen (nīvarana) en één van de drie ketens (samyojana) die voor altijd verdwijnen bij Stroom-intreden, het eerste stadium van heiligheid (s. ariya-puggala).

Als een keten verwijst het naar sceptische twijfel over de Meester (de Boeddha), de Leer, de Sangha en de training; over dingen in het verleden en toekomst, en voorwaardelijkheid.
Het geldt ook voor onzekerheid over of dingen voordelig zijn of niet, beoefend moeten worden of niet, van hoge of lage waarde zijn, etc.

Volgens Vis.M XIV, 177, is vicikicchĀ het gebrek aan de wens om (dingen uit) te denken (d.i. om tot een conclusie te komen); het heeft de natuur van weifelen; en diens manifestatie is besluiteloosheid en een  houding van verdeeldheid;  diens 'nabije' (proximate) oorzaak1 is onwijze aandacht voor  kwesties van twijfel.

Het wordt geassocieerd met één van de twee klassen van nadelig bewustzijn geworteld in begoocheling.

1 the free dictionary vertaalt hier: een oorzaak dat onmiddellijk voorafgaat aan en het gevolg opwekt.

(voor bronverwijzingen, zie de site)


Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
3. gehechtheid aan voorschriften en religieuze praktijken
« Reactie #3 Gepost op: 29-12-2014 18:34 »
[bron: http://www.buddhistteachings.org/eight-noble-beings]

3. Sīlabbata-parāmāsa, gehechtheid aan voorschriften en religieuze praktijken, ook wel misvatting aangaande deugdzaamheid en plicht, ook wel vastklampen aan regels en gebruiken, ook wel gehechtheid aan uiterlijke vorm en ceremonieel. 

"Het verkeerde begrip dat je gezuiverd en bevrijd zal worden louter door het bewaken/onderhouden van de morele voorschriften, regels, tradities en praktijken. Het geloof dat deze regels en praktijken opzichzelf heilig zijn. Men volgt ze met het verlangen naar een beloning of aanwinst. De ware bedoeling van morele voorschriften en religieuze gebruiken niet begrijpend, verdwaalt men of raakt verwikkeld in een extreme vorm van beoefening (bijvoorbeeld extreme ascese) en is niet op het Edele Pad".

Iemand die zich vastklampt aan regels en gebruiken die overdrijft de waarde er van. Maar iemand die er nogal losjes of nonchalant mee omgaat overdrijft ook.

Bij Stroom-intreden doet men afstand van deze derde keten, de misvatting aangaande deugdzaamheid en plicht.

Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
4. hebzucht naar zintuiglijke genoegens
« Reactie #4 Gepost op: 30-12-2014 13:00 »
4. hebzucht naar zintuiglijk genot/genoegen/plezier, ook wel zintuiglijk verlangen, of zintuiglijke begeerte of wellust, zintuiglijke bevrediging.

Deze vierde keten wordt onderverdeeld in een grof en subtieler deel, heb ik begrepen.
Op het eenmaal terugkeren pad wordt deze keten van hebzucht naar zintuiglijk genot afgezwakt. De grove keten van hebzucht naar zintuiglijk genot wordt dus afgesneden. Een subtieler deel gaat nog door en deze wordt op het pad van niet meer terugkeren afgesneden. Het onderricht geeft ook aan dat de onderliggende neigingen ook worden afgesneden op die paden.

Zoals ik het begrijp gaat het hier om de ongewilde drang/verlangen/hunkering naar zintuiglijke bevrediging dmv oog, oor, tong, huid en neus. Een soort rusteloze aandrang, staat van gekweldheid, armoede, ongenoegen die men dan wil wegwerken door (even) plezier te beleven via de zintuigpoorten. Mijn ervaring leert dat dit erg hevig kan zijn, grof, soms obsessief zelfs, of minder sterk. Je kunt dit denk ik ook in verband brengen met verslaving wanneer zulke aandrang erg dominant is. Neurologisch gezien schijnt dit verband te houden met het genotcentrum.

In mijn beleving er van is het sterk verbonden met stemming en emotie. Voel je je ongeliefd, eenzaam, naar dan is er ook eerder die aandrang om dat weg te werken door iets moois, lekkers, etc. iets wat even een aangenaam gevoel geeft. Er wordt gezegd dat een pasgeboren kind al hebzucht naar zintuiglijke bevrediging heeft.

De sutta's vergelijken deze manier van investeren of jezelf voeden/bevredigen via zintuiglijk genot met schulden maken. Als een aangenaam gevoel weer verdwijnt dan is dat opzich al weer vervelend. Uiteindelijk betaal je schulden met rente terug. Uiteindelijk baat het niet maar schaadt het wel want deze aandrang sterker makend gaat ie je steeds meer beheersen en kwellen.

Als middel of methode om je goed te voelen is het eigenlijk ongeschikt. Hoe menselijk ook, hoe onze samenleving ook deze weg aanmoedigt, we kunnen beter investeren in bijvoorbeeld liefdevolle vriendelijkheid, mededogen, meelevende vreugde, gelijkmoedigheid als onmetelijke staten die gevoelens van onvrede, armoede, kwelling verdrijven. Dit zal ons leven werkelijk veraangenamen en we worden ook aangenamer in de omgang.

Een uitgebreid artikel met verwijzing naar sutta's is hier te vinden:
http://dharmafarer.org/wordpress/wp-content/uploads/2010/02/32.2-Kamacchanda-piya.pdf

Siebe








Offline ik

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 3094
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #5 Gepost op: 30-12-2014 13:33 »
Deze opmerking is niet zozeer een reactie op de laatste post, als wel een opmerking betreffende het topic.

Gaat het hier nu over vier paden of
over vier stadia.

Als het over paden gaat, die zie ik niet verwoord,
wel de resultaten van het bewandelen ervan.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #6 Gepost op: 30-12-2014 15:27 »
Deze opmerking is niet zozeer een reactie op de laatste post, als wel een opmerking betreffende het topic.

Gaat het hier nu over vier paden of
over vier stadia.

Als het over paden gaat, die zie ik niet verwoord,
wel de resultaten van het bewandelen ervan.

Ik begrijp het op dit moment zo (correct me if i'm wrong):

Bij het pad hoort volgens mij een vrucht of resultaat.
Het stadium of de vrucht van Stroom-intreder bereikt men via het stroom-intreden pad, volgens mij, wanneer op dat pad de drie genoemde ketens zijn afgesneden. Wikipedia zegt: "men snijdt de drie ketens door om een stroom-betreder te zijn (sotapanna)" http://en.wikipedia.org/wiki/Fetter_(Buddhism).

Je kunt echter niet zeggen dat iemand het stadium van arahat bereikt via het arahat pad. Het arahat pad wordt in de eerste post namelijk zo beschreven dat dit pad de vijf hogere ketens doorsnijdt. Maar iemand die arahant is, heeft ook de vijf lagere ketens doorgesneden op de andere paden. Dus het telt op.

Als je vraagt, hoort er bij elk pad een andersoortige beoefening en welke?, dat weet ik niet. Ik heb daar nog geen kennis van genomen. Maar als jij of iemand anders dit weet dan hoor ik het graag.

Siebe

Offline Ujukarin

  • Actief Lid
  • Nieuwkomer
  • **
  • Berichten: 818
    • Triratna Boeddhistisch Centrum Amsterdam
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #7 Gepost op: 30-12-2014 15:36 »
De vertaling van aparte Paden kom je inderdaad wel eens tegen maar ik vind 'm verwarrend als je naar de invulling ervan in soetras en abidhamma kijkt. Het zijn 4 stadia op eenzelfde Pad naar Verlichting (Arahatschap). Stroomintreder is de 'laagste' en garandeert al verlichting binnen een afzienbaar aantal wedergeboorten, en de hogere stadia zitten dan nog wat dichterbij het einddoel.

With folded palms,

<Ujukarin>

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #8 Gepost op: 30-12-2014 18:14 »
Deze opmerking is niet zozeer een reactie op de laatste post, als wel een opmerking betreffende het topic.

Gaat het hier nu over vier paden of
over vier stadia.

Als het over paden gaat, die zie ik niet verwoord,
wel de resultaten van het bewandelen ervan.

Het verschil zit hem in magga, pad en phala, vrucht.

"Er zijn vier die het pad (magga) betreden hebben voor de vier stadia van Nibbana: Sotapanna magga, Sakadagami magga, Anagami magga, Arahant magga.
Wanneer ze de vruchten (phala) ontvangen van die inspanning in een enkel gedachte moment (citta), worden ze Sotapanna, Sakadagami, Anagami, Arahant, in een gedachte moment. Na dat gedachte moment
zijn ze in het magga  stadium voor het volgende niveau, uitgezonderd de arahant.
Het is helder dat wat we een Sotapanna noemen in werkelijkheid iemand is die op het Sakadagami pad is, d.i. op weg om een Sakadagami te worden".
[bron: http://puredhamma.net/seeking-nibbana/sotapanna-magga-and-phala-how-to-distinguish]

In mijn eigen woorden:

Dus voordat ons dhamma-oog werkelijk opent, voordat we dus de eerste van de tien ketens afleggen, die van het verkeerde geloof in (onafhankelijk) zelf/ego, voordat we zover zijn, zijn we op het stroom-intreden pad lijkt me. Zien we onze ware natuur, en doen we zo afstand van het geloof in zelf/ego, dan zal ook scepsis over Boeddha, Dharma en Sangha, die normaal is, eindigen. Dus de eerste keten afleggen helpt bij het afwerpen van de tweede keten. We zien dan met eigen ogen van wijsheid wat Boeddha bedoeld heeft. Dit wakkert vertrouwen aan. Eerst hadden we misschien een vermoeden, maar als we zien dan opent ons dhamma-oog echt. Als ons dhamma-oog open is, zullen we ook beter begrijpen wat bereikbaar is met beoefening en wat niet. Dit verschaft ons de kennis die afstand doet van misvattingen over het gebruik/waarde van voorschriften en praktijken. Het zou ook zo kunnen zijn dat alle drie ketens eigenlijk in 1 moment worden afgelegd. Misschien verschilt dit ook per persoon?

Maar mijns inziens is niet voor niets dat de eerste keten die van geloof in zelf/ego het eerst wordt genoemd. Als we Stroom-intreden realiseren dan wordt wel gezegd dat we nog hooguit zeven keer zullen worden wedergeboren maar niet meer in de drie lagere rijken.

Dat de eerste keten wordt afgeworpen door zien komt overeen met het Mahayana. Dit heet hier ook het Pad van Zien. Hoewel de Paden daar anders worden genoemd beschrijft het mijns inziens hetzelfde proces.


Siebe




Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
5. kwade wil
« Reactie #9 Gepost op: 31-12-2014 11:21 »
5. kwade wil, ook wel weerstand, hekel (vyapada)

Kwade wil is de vijfde van de tien ketens die binden aan samsara. Het is de laatste van de vijf lagere ketens. Lagere ketens omdat ze binden aan de lagere zintuiglijke wereld.

Er wordt hier net als bij hebzucht naar zintuiglijk genot een onderscheid gemaakt in een grof aspect en een subtieler aspect. Op het eenmaal terugkeren pad wordt deze keten afgezwakt. Het grove deel wordt afgelegd. Op het niet meer terugkeren pad wordt ook het subtielere deel afgeworpen. Ook de onderliggende grovere en subtielere neigingen worden op de genoemde paden afgesneden (zie eerste post).

Kwade wil schijnt best wel ruim te mogen worden geinterpreteerd. Het is niet alleen bijvoorbeeld de motivatie te vergelden, iemand leed toe te brengen, wreedheid in de geest. Nanamoli vertaalt het in de Patisambhidamagga als ‘weerstand’ (resistance). Mag tegenzin ook, hekel, afkeer?
Misschien wel een weerstand de waarheid onder ogen te komen? Weerstand om met de feiten van dit bestaan om te gaan, zoals verouderen, ziekte, verlies, lijden, dood? Weerstand om afscheid te nemen van wat geliefd is of wat men bezit? Wijst het in die betekenis op gehechtheid, op niet willen loslaten? Dan zit het al weer heel dichtbij hebzucht. Kwade wil komt snel opzetten als consequentie van gefrustreerd verlangen en heeft dus een sterke relatie met verlangen.
Misschien is het een hekel aan anderen of jezelf? Er wordt wel gezegd dat deze zelf-haat en ander-haat vallen onder kwade wil. Kwade wil schijnt dus niet altijd perse op iets of iemand anders gericht te zijn.

Er is een actieve toestand en ook bestaat het als latente neiging. Als latente neiging zou het al bestaan bij een pasgeborene.

Kwade wil wordt wel vergeleken met kokend water. In zulk onstuimig water weerspiegelt niets helder. Het vermindert en kan zelfs wijsheid vernietigen wordt gezegd.
Het versmalt de perceptie, vertekent en verwart. Door kwade wil zie je ook je eigen en andermans spirituele potentieel niet meer.

Er wordt gezegd dat het opkomt door onjuiste aandacht te schenken aan een impuls van afkeer. Door die niet te begrijpen als vergankelijk/onbestendig, leedvol en niet-zelf/leeg, kan het als een sneeuwbal aangroeien tot een geest die heel giftig is geworden en gemotiveerd is kwaad te doen.

Lichamelijke indicatoren van kwade wil zouden zijn; kortademigheid, tandenknarsen en spanning in de schouders.

Ik zie dat in de leer van Boeddha wordt onderkend dat kwade wil stevig is geworteld in bewustzijn en langdurig blijft voortbestaan. Een stroom-intreder is bijvoorbeeld niet vrij van kwade wil. Pas vanaf het arahant pad is men vrij van kwade wil. We hebben hier dus te maken met een hardnekkige neiging. Kwade wil kan wel worden overwonnen, inclusief de onderliggende neiging.

Bij het overwinnen van kwade wil spelen de volgende zaken een rol:
-bekendheid/kennismaking met liefdevolle vriendelijkheid,
-cultiveren van liefdevolle vriendelijkheid,
-nadenken over de karmische consequenties van eigen daden,
-constant op wijze manier aandacht schenken aan afkeer, wat er op neerkomt dat je het helder gewaar bent maar er verder niks mee doet, het niet voedt en van-je-zelf maakt.
-spirituele vrienden. Over het algemeen zullen mensen met veel kwade wil zich ook aangetrokken voelen tot mensen met dezelfde soort neiging. Dat is een gevaar want dan steek je elkaar op een verkeerde manier aan. Het is beter omgang te hebben met mensen die je positief aansteken, met spirituele vrienden.
-gesprekken voeren die behulpzaam zijn.

[bron: http://dharmafarer.org/wordpress/wp-content/uploads/2010/02/32.5-Vyapada-piya.pdf ]

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
6. hartstocht naar materieel/fijnstoffelijk bestaan/wedergeboorte
« Reactie #10 Gepost op: 01-01-2015 17:24 »
6. Rupa raga, hartstocht of hunkering naar materieel/fijnstoffelijk bestaan/wedergeboorte

De eerste vijf ketens binden iemand aan de zintuiglijke bestaanssfeer (kamadhatu) en worden lagere ketens genoemd.  Zoals de openingstekst in deze draad uit de Patisambhidamagga laat zien, worden deze eerste vijf ketens afgelegd op het stroom-intreden pad, eenmaal terugkeren pad en het pad van niet meer terugkeren. Ik heb het zo begrepen dat als men eenmaal deze vijf lagere ketens heeft afgelegd, men niet meer wordt wedergeboren in de kamadhatu, in de lagere zintuiglijke sfeer, niet meer als mens of lager.

De volgende vijf ketens worden de vijf hogere ketens genoemd aangezien ze binden aan de hogere fijnstoffelijke (rupadhatu) en onstoffelijke sferen (arupa dhatu).

Een sutta die deze ketens en indeling geeft is: http://suttacentral.net/en/an10.13

De zesde keten, rupa raga, wordt verschillend vertaald heb ik gezien.
In de bovenstaande sutta wordt dat vertaald als begeerte naar vorm. Een enkele keer heb ik dit uitgelegd zien worden als het verlangen naar wedergeboorte op aarde: https://books.google.nl/books?id=YkYUZuXqjEcC&pg=PA66&lpg=PA66&dq=rupa+raga&source=bl&ots=KWAiOZl4jr&sig=IBcQ_NX4cyREuTOIdso0U2_CMLY&hl=nl&sa=X&ei=C2SkVJejN83EPJHigIAK&ved=0CDkQ6AEwBTgU#v=onepage&q=rupa%20raga&f=false. Dit wijkt nogal af van de andere vertalingen.

Op veel sites wordt rupa raga beschreven als de hunkering of hartstocht naar de fijnstoffelijke sferen, naar rupa dhatu. Het verlangen om wedergeboren te worden in de hogere goddelijke sferen. Bijvoorbeeld op: http://www.sleuteltotinzicht.nl/wbk.htm#saññojana of http://www.wisdomlib.org/definition/samyojana/index.html.

Als hartstocht naar fijn stoffelijke sferen wordt het ook in verband gebracht met het verlangen naar de meditatieve ervaringen van de vier eerste jhana stadia, wel de vorm jhana’s genoemd. Een hunkering naar deze gekalmeerde en gelukzalige staten die zo aangenaam zijn omdat de vijf hindernissen dan tijdelijk zijn gekalmeerd.
Dit is niet zo’n grof verlangen, zo wordt gezegd, als het verlangen naar de genoegens van de zintuigen. Een uitleg in deze lijn kun je hier nalezen: http://www.beyondthenet.net/medit/rupa_raga.htm en hier: http://en.wikipedia.org/wiki/An%C4%81g%C4%81mi

Het afleggen van deze zesde keten gebeurt op het arahant pad volgens de Patisambhidamagga (Sariputta).

Siebe


Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
7. hartstocht of hunkering naar immaterieel bestaan
« Reactie #11 Gepost op: 02-01-2015 11:07 »
7. Arupa raga: hartstocht naar het immateriele/onstoffelijke, of hartstocht naar immaterieel bestaan, hartstocht naar wedergeboorte in een vormloos rijk, hunkering naar de vier vormloze jhana’s, gehechtheid aan vormloosheid, gehechtheid aan de vier vormloze jhana’s.
[bronnen: http://en.wikipedia.org/wiki/An%C4%81g%C4%81mi
http://www.buddhistteachings.org/eight-noble-beings
http://www.wisdomlib.org/definition/samyojana/index.html

Arupa raga is de zevende van de tien ketens die binden aan samsara, de zee van geboren worden, verouderen en sterven. Het is een zogenaamde hogere keten omdat het bindt aan de hogere bestaanssferen.

Zoals in de openingspost is te zien wordt op het pad van de arahant afstand gedaan van deze keten. Iemand op dit pad is reeds bevrijd van de eerste vijf ketens. Tevens bevrijdt dit pad van de arahant van de onderliggende neiging tot hebzucht naar bestaan (zie punt vi in de openingspost).

Arupa raga en meditatie.
“Arupa raga betekent dat verlangen naar zelfs hogere staten van gelukzaligheid van concentratie.
Wanneer je voorbij de vier rupa jhana’s gaat, dat de eerste vier jhana’s zijn, ga je binnen wat de arupa jhana’s worden genoemd. Het verschil tussen rupa jhana’s en arupa jhana’s is dat rupa jhana een staat van geabsorbeerde concentratie op een vorm betekent, terwijl arupa ruimte betekent. Diens fundamentele teken is het ruimte teken. Dat is waarom het arupa wordt genoemd-”vormloos”.
De letterlijke vertaling is “vormloos”. Rupa is vorm en arupa is vormloos. Dus wanneer je dat ervaart heb je zelfs een verlangen daarnaar en je wordt in de Arupa Wereld wedergeboren. Arupa werelden zijn niet erg produktief/vruchtbaar. Er is maar één zintuigbasis werkzaam op die plaatsen. Alleen de geest basis. In de Brahma Wereld (rupasfeer, Siebe) zijn er drie bases actief. De geest, het oog en het oor. In de Kama Werelden zijn er zes bases actief. Je moet er nog de neus, tong en het lichaam aan toevoegen. Dit zijn de drie werelden. De wereld van de zintuigen, de wereld van vorm en de wereld van het vormloze”. [bron: http://www.beyondthenet.net/medit/arupa_raga.htm]

Siebe


Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
8. mana, verbeelding, eigendunk
« Reactie #12 Gepost op: 03-01-2015 17:19 »
8. Mana (letterlijk “meten”) wordt vaak vertaald als verbeelding, eigendunk, trots, arrogantie, zelf-bevestiging, de egocentrische preoccupatie met je eigen status ten opzichte van anderen.

(Kortom, weer zo’n herkenbare neiging!)

Dit is de achtste van de tien ketens die binden aan samsara. Het is één van de vijf hogere ketens omdat het bindt aan de hogere bestaanssferen. De Patisambhidamagga, traditioneel toegeschreven aan de arahant Sariputta, geeft aan dat deze keten inclusief de onderliggende neiging wordt doorgesneden op het pad van de arahant (zie openingspost). Het is dus ook weer zo’n neiging die lang aanhoudt.

Als iemand het stadium heeft bereikt van de arahant dan ‘meet’ men niet meer in de zin van “ik ben superieur, inferieur of gelijk aan anderen", of "anderen zijn superieur, inferieur of gelijkwaardig aan mij". Omdat er in werkelijkheid niet zo’n ego/zelf-entiteit bestaat is wat dat betreft ook elke verbeelde visie hierover onjuist.
http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/an/an06/an06.049.than.html
http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/sn/sn22/sn22.049.wlsh.html

Maar iedereen weet wel hoe hardnekkig deze gewoonte is toch? Dit onderricht over de vier paden laat wat mij betreft ook zien hoe diep geworteld ook de neigingen/ketens zijn. Maar het toont ook dat deze ketens, inclusief dus de onderliggende neigingen kunnen worden afgeworpen.

-“Mana, 'Verbeelding', 'eigendunk', 'hoogmoedswaan', 'verwaandheid', 'hooghartigheid', 'het verkeerd beoordelen van dingen en mensen'. Het ziet geest en lichaam (nama rupa) -- een andere uitdrukking voor de vijf aggregaten van bestaan (pañca khandha) -- aan voor een 'ik', een 'zelf', en schat dit in als edel of onedel overeenkomstig met de kaste, geloofsovertuiging, familie, etc. waartoe de persoon behoort”. http://www.sleuteltotinzicht.nl/wbk.htm#M

-“Mana is een boeddhistische term vertaald als “trots”, “arrogantie”, of “verbeelding”. Het wordt gedefinieerd als een opgeblazen geest dat alles wat geschikt/gunstig is, zoals rijkdom of kennis, tot een fundament van trots maakt. Het creeert de basis voor het niet respecteren van anderen en voor het manifesteren van lijden”. http://en.wikipedia.org/wiki/M%C4%81na

-“Nina van Gorkom verklaart: Er is verbeelding of trots wanneer we onszelf belangrijk vinden. Vanwege verbeelding kunnen we onszelf met anderen gaan vergelijken. Er kan verbeelding zijn wanneer we onszelf beter, gelijk of slechter vinden dan anderen. We zouden kunnen geloven dat er alleen verbeelding kan zijn wanneer we onszelf beter vinden dan iemand anders, maar dit is niet zo. Er kan een soort van staande houden/bevestigen/neerzetten van onszelf zijn, van onszelf belangrijk maken, terwijl we onszelf met iemand anders vergelijken, ongeacht op welke manier, en dat is verbeelding. http://en.wikipedia.org/wiki/M%C4%81na

-“Mana betekent letterlijk “meten” en wordt vaak vertaald als “verbeelding, arrogantie, zelf-bevestiging of trots”, maar meten is beter omdat het alle vormen van evaluatie betekent. Jezelf superieur achten ten opzichte van anderen (het superioriteitscomplex) is inderdaad een vorm van verbeelding. Maar bij mana is ook inbegrepen het meten in de zin van jezelf minderwaardig achten (minderwaardigheidscomplex) ten opzichte van anderen en ook het gelijk zijn aan anderen. Zelfs ook in spirituele aangelegenheden zoals; hoeveel voorschriften neem jij in acht of hoe lang mediteer je?”.
http://sped2work.tripod.com/fetters.html

Voor meer verwijzingen van sutta's, meer details en remedies zie:
http://www.academia.edu/3426688/Controlling_Conceit_M%C4%81na_in_Buddhism

Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
9. uddhacca, rusteloosheid, opwinding, verwarring, agitatie
« Reactie #13 Gepost op: 04-01-2015 20:37 »
9. uddhacca, betekent rusteloosheid, opwinding of verwarring van geest, agitatie

Dit is de negende van de tien ketens die binden aan samsara. Het wordt een hogere keten genoemd omdat het bindt aan de hogere bestaanssferen. De keten houdt lang stand en wordt doorbroken op het pad van de arahant (zie openingspost).

-Het is de verwarde, afgeleide, rusteloze staat van geest waarin geen kalmte of vrede is. Het is gedefinieerd als 'de opwinding van geest die verstoring is, agitatie van het hart, beroering van geest' (Dhammasangani 429). Het is het tegenovergestelde van één-puntigheid". http://sped2work.tripod.com/fetters.html

-Rusteloosheid, opwinding of verwarring van geest wanneer een object aanschouwd wordt. Behoort tot de 10 banden (saññojana) en in combinatie met bezorgdheid (kukkucca) is het een van de 5 hindernissen (pañca nivarana). Het is een van die mentale factoren die onafscheidelijk verbonden zijn met immoreel bewustzijn (akusala sadharana cetasika). http://www.sleuteltotinzicht.nl/wbk.htm#U

-”Bhikkhu Bodhi verklaart: Rusteloosheid (of agitatie) heeft het kenmerk van onrust, als water door wind opgejaagd. Diens functie is om de geest onstabiel te maken, zoals de wind een vlag beroert. Het wordt gemanifesteerd als beroering/turbulentie. Diens directe (“proximate”) oorzaak is niet wijze aandacht besteden aan mentale onrust”. http://en.wikipedia.org/wiki/Auddhatyan

“De Visuddhimagga (II, deel IX, Hoofdstuk I, 250) geeft de volgende definitie van uddhacca: Het heeft mentale opwinding als kenmerk zoals door de wind opgewoeld water; weifelen als functie, als een vlag die in de wind wappert; dwallering als manifestatie zoals verspreide as geraakt door een steen; onsamenhangende gedachte dankzij mentale opwinding als directe (“proximate”) oorzaak; en het dient beschouwd te worden als mentale verstrooing aangaande een object van opwinding”.
http://en.wikipedia.org/wiki/Auddhatyan

-”Nina van Gorkom verklaart:
De commentaren illustreren met voorbeelden dat wanneer er uddhacca is, er geen stabiliteit is, er is niet de stabiliteitsvoorwaarde, het kalme, van kusala (heilzaam/moreel bewustzijn, Siebe). Wanneer er uddhacca is, is er het vergeten (vergeetachtigheid) van kusala, terwijl wanneer er mindfullness is, sati, er waakzaamheid, niet het vergeten van kusala is, dat kan zijn vrijgevigheid, moraliteit, de ontwikkeling van kalmte en inzicht. Mindfullness is waakzaam zodat de kans die kusala biedt niet verspild wordt.
Uddhacca is niet hetzelfde als wat we in het gewone spraakgebruik bedoelen met “rusteloosheid” of “agitatie”. Wanneer we het woord rusteloosheid gebruiken denken we meestal aan afkeer en onaangenaam gevoel. Uddhacca ontstaat echter samen met elke ukusala citta (elk onheilzaam/immoreel soort bewustzijn), niet alleen met citta geworteld in afkeer, dosa-mula-citta, maar ook samen met citta geworteld in gehechtheid, lobha-mula-citta, en citta geworteld in onwetendheid, moha-mula-citta. Wanneer er uddhacca is, zijn we vergeetachtig aangaande kusala, we zijn niet in staat om onszelf op iets heilzaams (any kind of kusala) te richten/te vervoegen bij. Zelfs wanneer er een aangenaam gevoel is, bijvoorbeeld wanneer we gehecht zijn aan een rustige plek, is er rusteloosheid, uddhacca, dat samen met lobha-mula-citta ontstaat. We kunnen denken dat we op zo’n moment kalm zij maar we hebben feitelijk “mentale opwinding””. http://en.wikipedia.org/wiki/Auddhatyan

Deze rusteloosheid kan ontstaan door bijvoorbeeld te veel streven, te doelmatig zijn, teveel verlangen naar resultaat. De snaren moeten ook niet te strak staan (en niet te losjes). De sleutel om rusteloosheid te overwinnen is de beoefening van mentale kalmte (samatha).
http://dharmafarer.org/wordpress/wp-content/uploads/2010/02/32.7-Uddhaccakukkucca-piya.pdf

Rusteloosheid en remedie
http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/sn/sn46/sn46.053.than.html

Anguttara Nikaya 6.116, Uddhacca Sutta
116 (10) Rusteloosheid
“Bhikkhu’s, er zijn deze drie dingen. Welke drie? (1) Rusteloosheid, (2) niet-zelfbeheersing, en (3) achteloosheid. Dit zijn drie dingen. Drie (andere) dingen moet ontwikkeld worden om afstand te doen van deze drie dingen. Welke drie? (4) Kalmte/sereniteit moet ontwikkeld worden om afstand te doen van rusteloosheid. (5) Zelfbeheersing moet ontwikkeld worden om afstand te doen van niet-zelfbeheersing. (6) Aandachtigheid moet ontwikkeld worden voor het afstand doen van achteloosheid. Deze drie dingen moeten ontwikkeld worden om afstand te doen van de eerste drie dingen”.
[bron: The Numerical Discourses of the Buddha, a translation of the Anguttara Nikaya, by Bhikkhu Bodhi, 2012]

Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
10. onwetendheid
« Reactie #14 Gepost op: 07-01-2015 12:05 »
10. avijja, onwetendheid

Onwetendheid is de tiende keten die wezens bindt aan de cyclus van wedergeboorten. Op het arahant pad wordt deze imperfectie volledig doorgesneden, inclusief de onderliggende neiging (zie openingspost). Het is de laatste van de vijf hogere ketens.

“En wat is onwetendheid, wat is de oorzaak van onwetendheid, wat is beeindiging van onwetendheid, wat is de weg leidend naar de beeindiging van onwetendheid? Geen begrip hebben van dhukkha, niet de oorzaak van dhukkha kennen, niet de beeindiging van dhukkha kennen, niet de weg kennen die een einde maakt aan dhukkha- dit wordt onwetendheid genoemd. Samen met het ontstaan van de bezoedelingen (taints) ontstaat er onwetendheid; bij het beeindigen van de bezoedelingen is er de beeindiging van onwetendheid. De weg die leidt naar het eindigen van onwetendheid is eenvoudigweg (just) dit Edel Achtvoudig Pad; dat is, juiste visie....juiste concentratie”.
(...)
“En wat zijn de bezoedelingen, wat is de oorzaak van de bezoedelingen, wat is de beeindiging van de bezoedelingen, wat is de weg die leidt naar het eindigen van de bezoedelingen? Er zijn drie bezoedelingen: de bezoedeling van zintuiglijk verlangen, de bezoedeling van bestaan (soms worden, Siebe) en de bezoedeling van onwetendheid. Bij het ontstaan van onwetendheid is er het ontstaan van de bezoedelingen. Bij het beeindigen van onwetendheid is er het beeindigen van de bezoedelingen. De weg leidend naar het eindigen van de bezoedelingen is eenvoudigweg dit Edel Achtvoudig Pad: dat is, juiste visie...juiste concentratie”. (Majjhima Nikaya 9)
http://www.accesstoinsight.org/ptf/dhamma/sacca/sacca2/avijja.html

“Onwetendheid is de primaire wortel van al het kwaad/het immorele (evil) en lijden in de wereld. Het versluiert de mentale ogen van de mens en verhindert dat hij de ware aard van dingen ziet. Het is de begoocheling die wezens beduvelt door er voor te zorgen dat het leven aan hen verschijnt als duurzaam, gelukkig, wezenlijk en prachtig en verhindert dat wezens zien dat in realiteit alles vergankelijk is, geneigd tot lijden, leeg van ‘Ik’ en ‘mijn’ en fundamenteel onzuiver (s. vipallāsa). Onwetendheid wordt gedefinieerd als ‘het niet kennen van de vier waarheden, namelijk lijden, diens oorzaak, diens eindigen en de weg naar diens eindigen’(Samyutta Nikaya 12.4).
Aangezien onwetendheid het fundament is voor alle leven-bevestigende (life-affirming) activiteiten, van al het kwaad/het immorele en lijden, staat het daarom als eerste in de formule van Afhankelijk Ontstaan (paticca-samuppāda). Visudhimagga (XVII, 36f) zegt dat onwetendheid om die reden echter niet beschouwd moet worden als “de oorzaakloze hoofd-oorzaak van de wereld...Het is niet oorzaakloos. Over een oorzaak wordt het volgende verklaart: ‘samen met het ontstaan van fermentaties/rijpingen/bezoedelingen (asava), is er het ontstaan van onwetendheid’ (Majjhima Nikaya 9). Maar er is een manier waarbij het figuurlijk beschouwd kan worden als een hoofd-oorzaak; namelijk wanneer het dient als vertrekpunt in een uiteenzetting over de Cyclus van Bestaan...Zoals wordt gezegd: ‘Er kan geen begin van onwetendheid worden waargenomen, bhikkhu’s, waarvóór onwetendheid er nog niet was, en waarna het er was. Maar het kan  waargenomen worden dat onwetendheid zijn specifieke voorwaarde heeft (idappaccaya)” (Anguttara Nikaya 10.61). Dezelfde verklaring wordt gegeven (Anguttara Nikaya 10.62) over de hunkering naar bestaan (bhava-tanhā; s. tanhā). Deze laatste en onwetendheid worden de meest belangrijke (“outstanding”) oorzaken van kamma genoemd dat leidt naar ongelukkige en gelukkige bestemmingen (Visuddhimagga XVII, 38).
Aangezien onwetendheid nog altijd bestaat- hoewel op een erg subtiele manier- tot de realisatie van Arahantschap of Heiligheid; wordt het tot de laatste van de tien ketens  (samyojana) gerekend dat wezens bindt aan de cyclus van wedergeboorten. Aangezien de eerste twee wortels van het kwade/immorele, hebzucht en haat, op hun beurt geworteld zijn in onwetendheid, zijn als gevolg daarvan alle nadelige staten van geest er onafscheidelijk mee verbonden. Onwetendheid (of begoocheling) is de meest hardnekkige van de drie wortels van het kwaad/immorele. Onwetendheid is één van de fermentaties/rijpingen/bezoedelingen (asava) en latente neigingen (anusaya). Het wordt vaak een hindernis genoemd (nirvarana, bijvoorbeeld in Samyutta Nikaya 15.3; Angutta Nikaya 10.61) maar wordt niet samen opgesomd met de gebruikelijke lijst van vijf hindernisen”. http://what-buddha-said.net/library/DPPN/wtb/a/avijjaa.htm

“Bhikkhu Bodhi verschaft de volgende definitie gebaseerd op de Theravada Abhidhamma onderrichtingen:
Onwetendheid (avijja) is de cetasika (mentale factor, Siebe) begoocheling (moha), dat de waarneming van de ware aard van dingen verduistert/verhult net zoals staar de waarneming van visuele objecten verhult. Volgens de Sutta wijze van uitleg is onwetendheid het niet kennen van de Vier Edele Waarheden. Volgens de Abhidhamma methode is onwetendheid het niet kennen van acht dingen: de Vier Edele Waarheden, de tijd voor de geboorte, de tijd na de dood, het verleden en de toekomst samen en afhankelijk ontstaan”.
“Bhikkhu Bodhi legt de relatie tussen de termen avijja en moha als volgt uit:
Onwetendheid (avijja) is qua aard feitelijk identiek aan de onheilzame wortel “begoocheling” (moha). Wanneer de Boeddha in een psychologisch context over mentale factoren spreekt, gebruikt hij over het algemeen het woord “begoocheling” (moha); wanneer hij over de oorzakelijke basis van samsara spreekt, gebruikt hij het woord “onwetendheid” (avijja)”.
“Nina van Gorkom verklaart: Moha is onwetendheid over de ware aard van realiteiten, het kent nama en rupa niet zoals ze zijn. Moha is gebrek aan kennis over de vier edele Waarheden: over dhukkha, de oorzaak van dhukkha, het eindigen van dhukkha en de weg die leidt naar het eindigen van dhukkha. Zolang onwetendheid niet ontworteld is moeten we doorgaan in de cyclus van geboorte en dood, we moeten steeds opnieuw geboren worden. De Pali term avijja wordt gebruikt voor onwetendheid in samenhang met het “Afhankelijk Ontstaan”, het op geconditioneerde wijze ontstaan van verschijnselen in de cyclus van geboorte en dood. Avijja is de eerste schakel in de keten van voorwaarden voor het continueren van deze cyclus. Met het realiseren van arahantschap wordt onwetendheid ontworteld en dan zijn er geen voorwaarden meer voor wedergeboorte”. http://en.wikipedia.org/wiki/Avidy%C4%81_(Buddhism)

Avijja Sutta
“Ik heb gehoord dat de Gezegende op een bepaald moment nabij Savatthi verbleef, in Jeta’s Gaarde, Anathapindika's klooster. Daar sprak hij de monniken toe, “Monniken!”.
”Ja, heer”, antwoorden de monniken. De Gezegende zei, “Monniken, onwetendheid is de aanvoerder bij het verkrijgen van onvaardige kwaliteiten, gevolgd door gebrek aan geweten (conscience) & gebrek aan bekommernis (concern). Bij een persoon zonder inzicht (unknowledgeable), ondergedompeld in onwetendheid, ontstaat onjuiste visie. Bij iemand met onjuiste visie ontstaat onjuist voornemen. Bij iemand met onjuist voornemen ontstaat onjuiste spraak. Bij iemand met onjuiste spraak ontstaat onjuiste actie. Bij iemand met onjuiste actie ontstaat onjuist levensonderhoud. Bij iemand met onjuist levensonderhoud ontstaat onjuiste inspanning. Bij iemand met onjuiste inspanning ontstaat onjuiste indachtigheid. Bij iemand met onjuiste indachtigheid ontstaat onjuiste concentratie.
Helder weten is de aanvoerder van het verkrijgen van vaardige kwaliteiten, gevolgd door geweten en bekommernis. Bij een persoon met inzicht, ondergedompeld in helder weten, ontstaat juiste visie. Bij iemand met juiste visie ontstaat juist voornemen. Bij iemand met juist voornemen ontstaat juiste spraak. Bij iemand met juiste spraak ontstaat juiste actie. Bij iemand met juiste actie ontstaat juist levensonderhoud. Bij iemand met het juiste levensonderhoud ontstaat juiste inspanning. Bij iemand met juiste inspanning ontstaat juiste indachtigheid. Bij iemand met juiste indachtigheid ontstaat juiste concentratie”. http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/sn/sn45/sn45.001.than.html

Siebe



Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Het doorkappen van de tien banden
« Reactie #15 Gepost op: 07-01-2015 18:44 »
"Het doorkappen van de tien banden

Voor zover als zij ons binden aan de kringloop van worden, zijn de bezoedelingen (kilesa; upakkilesa) geclassificeerd in een set van tien 'banden' (saññojana): 1. meningen van persoonlijkheid; 2. twijfel; 3. hechten aan regels en rituelen; 4. zintuiglijke hartstocht; 5. haat; 6. verlangen naar fijnstoffelijk bestaan; 7. verlangen naar onstoffelijk bestaan; 8. verwaandheid; 9. rusteloosheid; 10. onwetendheid. De vier bovenwereldse paden (zie ariya puggala/ariya) drijven elk een zekere laag van bezoedelingen uit. De eerste, het 'pad van de in de stroom getredene' (sotapatti magga), kapt de eerste drie banden door, de meest grofste van de set, drijft hen dusdanig uit dat zij nooit meer kunnen verrijzen. 'Meningen van persoonlijkheid', de mening van een waarlijk blijvend zelf binnen de vijf aggregaten, is doorgekapt omdat men de zelf-loze natuur ziet van alle verschijningsvormen. Twijfel wordt uitgedreven omdat iemand de waarheid begrepen heeft die door de Boeddha verkondigd is, door zichzelf gezien, en op die manier nooit meer terug kan vallen vanwege onzekerheid. En het vastklampen aan regels en rituelen is verwijderd omdat men weet dat bevrijding alleen gewonnen kan worden door de beoefening van het Achtvoudige Pad, en niet door een strak moralisme of ceremoniële naleving.

Het pad wordt onmiddellijk gevolgd door een ander bovennatuurlijk bewustzijn dat bekend staat als de 'vrucht' (phala), hetgeen het resultaat is van het werk van het pad, namelijk het doorkappen van de bezoedelingen. Elk pad wordt gevolgd door zijn eigen vrucht, waarin de geest voor enkele momenten de gezegende vrede geniet van Nibbana voordat hij terugkeert naar het niveau van werelds bewustzijn. De eerste vrucht is de vrucht van de stroom ingaan, en een persoon die door de ervaring van deze vrucht is gegaan, wordt een 'in de stroom getredene' (sotapatti). Hij is de stroom van de Dhamma ingegaan die hem naar de uiteindelijke bevrijding draagt. Hij is bestemd voor bevrijding en kan niet meer terugvallen in de wegen van een onverlichte wereldling. Hij heeft nog steeds een aantal bezoedelingen (kilesa; upakkilesa) die in zijn mentale gesteldheid zijn achtergebleven, en het kan hem nog (ongeveer) zeven levens meer kosten om bij het uiteindelijke doel te arriveren, maar hij heeft de essentiële realisatie verkregen die nodig is om dat te bereiken, en er is geen manier meer die hem nog kan doen omkeren.

Een enthousiaste beoefenaar met scherpe vermogens, rust niet in zijn streven na het bereiken van het in de stroom treden, maar stuwt energie voort om het gehele pad te vervolmaken, en wel zo snel als mogelijk is. Hij hervat zijn oefening van inzicht contemplatie, gaat door de oplopende stadia van inzicht-kennis, en bereikt op een gegeven moment het tweede pad, het pad van de 'eenmaal terugkerende' (sakadagami magga). Dit bovenwereldse pad (zie ariya puggala/ariya) roeit geen van de andere banden totaal uit, maar het verdund de wortels van hebzucht, haat, en begoocheling. Gevolgd na het pad, ervaart de meditator haar vrucht, en komt daar uit als een 'eenmaal terugkerende' die ten hoogste nog éénmaal naar deze wereld zal terugkeren vóór het bereiken van de volledige bevrijding.

Maar onze beoefenaar hervat wederom zijn contemplatie. In het volgende stadium van bovennatuurlijke realisatie verwerft hij het derde pad, het pad van de 'niet terugkerende' (anagami magga), waarmee hij de twee banden van zintuiglijke hartstocht en kwade wil doorkapt. Vanaf dat punt kan hij nooit meer in de grip van enig verlangen vallen voor zinnelijke geneugten, en kan nooit meer aangespoord worden door boosheid, of ontevredenheid. Als een niet terugkerende zal hij niet meer terugkeren naar de menselijke staat van bestaan in enig toekomstig leven. Als hij het laatste pad in dit leven niet bereikt, dan zal hij na de dood herboren worden in een hogere sfeer, in de fijnstoffelijke wereld en van daaruit bevrijding bereiken. Maar onze meditator wendt wederom inspanning aan, ontwikkelt inzicht, en op het hoogtepunt gaat hij het vierde pad in, het pad van Arahatschap (arahatta magga). Met dit pad kapt hij de overige vijf banden door -- verlangen naar fijnstoffelijk en onstoffelijk bestaan, verwaandheid, rusteloosheid en onwetendheid. Hij gaat door de vrucht van Arahatschap en komt daaruit als een arahat, geheel volkomen, bevrijd van alle banden. Zulk iemand heeft hier en nu, in dit leven, het Edel Achtvoudige Pad tot haar einde bewandeld. Hij is niet langer meer een beoefenaar van het pad maar een levende belichaming ervan. Begiftigd met haar acht factoren in volledige perfectie, leeft hij in de vreugde van hun vruchten, verlichting en algehele bevrijding". http://www.sleuteltotinzicht.nl/wbk.htm#A

Siebe

Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #16 Gepost op: 08-01-2015 16:34 »
Dankjewel Sybe.
Niet meteen teruggevonden in de posten, daarom deze link. Downloaden mogelijk.
http://www.accesstoinsight.org/lib/authors/nanamoli/PathofPurification2011.pdf

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #17 Gepost op: 09-01-2015 13:17 »
Dankjewel Sybe.
Niet meteen teruggevonden in de posten, daarom deze link. Downloaden mogelijk.
http://www.accesstoinsight.org/lib/authors/nanamoli/PathofPurification2011.pdf

...wat bezielt je nou weer? :o



Siebe



Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #18 Gepost op: 12-01-2015 23:12 »
Dankjewel Sybe.
Niet meteen teruggevonden in de posten, daarom deze link. Downloaden mogelijk.
http://www.accesstoinsight.org/lib/authors/nanamoli/PathofPurification2011.pdf

...wat bezielt je nou weer? :o



Siebe

Euhh, is daar iets mis mee? :-[

Offline ik

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 3094
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #19 Gepost op: 12-01-2015 23:41 »
vond de pdf een leuk cadeautje

heel attent

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #20 Gepost op: 13-01-2015 12:06 »
Euhh, is daar iets mis mee? :-[

Dat heb je zelf niet in de gaten (gehad)?
Siebe


Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #21 Gepost op: 15-01-2015 20:41 »
Euhh, is daar iets mis mee? :-[

Dat heb je zelf niet in de gaten (gehad)?
Siebe

Hoezo welke gaten?   :o

Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #22 Gepost op: 20-01-2015 21:20 »
vond de pdf een leuk cadeautje

heel attent
ja dat vond ik ook.
Doordat Siebe dat had gepost, ben ik wat verder gaan zoeken en vond deze informatie.

Maar eigenlijk is het allemaal niet erg zinvol.
Omdat ieder mens een unieke verlichte geest heeft, is dat allemaal overbodig.

toegevoegd:
natuurlijk moet dat zijn: zijn
Omdat ieder mens een unieke verlichte geest is, is dat allemaal overbodig.


« Laatst bewerkt op: 26-01-2015 23:17 door Y1010 »

Offline ik

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 3094
Pad of pad bewustzijn/stadium/nivo/
« Reactie #23 Gepost op: 30-01-2015 14:03 »
Ik wil nog even terugkomen op het gebruik van het woord 'pad' zoals in bijvoorbeeld: ' het stroom intreden pad'.

In de abbhidhamma wordt het volgens mij,in eigen woorden,zo geformuleerd:

Er zijn vier vormen van padbewustzijn en de eerste daarvan wordt dat van de stroombetreder of ook wel dat van de stroom overwinnaar genoemd.

'Pad' zou dan dus 'padbewustzijn' moeten zijn.

Dat maakt het wat mij betreft duidelijker en is ook overeenkomstig de formulering van Ujukarin in termen van 'stadia'.


NB: Stroom betreder als betreden van de stroom van dharma.
       Stroom overwinnaar als het doorbreken van de stroom van gekonditioneerd bestaan.
« Laatst bewerkt op: 23-06-2015 15:07 door Dirk Knol »

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Pad of pad bewustzijn/stadium/nivo/
« Reactie #24 Gepost op: 30-01-2015 18:05 »
Ik wil nog even terugkomen op het gebruik van het woord 'pad' zoals in bijvoorbeeld: ' het stroom intreden pad'.

In de abbhidhamma wordt het volgens mij,in eigen woorden,zo geformuleerd:

Er zijn vier vormen van padbewustzijn en de eerste daarvan wordt dat van de stroombetreder of ook wel dat van de stroom overwinnaar genoemd.

'Pad' zou dan dus 'padbewustzijn' moeten zijn.

Dat maakt het wat mij betreft duidelijker en is ook overeenkomstig de formulering van Ujukarin in termen van 'stadia'.


NB: Stoom betreder als betreden van de stroom van dharma.
       Stroom overwinnaar als het doorbreken van de stroom van gekonditioneerd bestaan.

Hoi Dirk,

Er worden wel acht soorten personen onderscheiden. Dit kun je nalezen in Digha Nikaya 33 en Anguttara Nikaya 8.59 en 8.60.

Hieronder een fragment uit AN. 8.59 (9)

AN 8. 59 (9) Eight Persons (!)
"Bhikkhus; these eight persons are worthy of gifts, worthy of
hospitality, worthy of offerings, worthy of reverential salutation,
an unsurpassed field of merit for the world. What eight?
The stream-enterer, the one practicing for realization of the
fruit of stream-entry; the once-returner, the one practicing for
realization of the fruit of once-returning; the non-returner, the
one practicing for realization of the fruit of non-returning; the
arahant, the one practicing for realization of the fruit of arahantship.
1757 These eight persons, bhikkhus, are worthy of gifts,
worthy of hospitality, worthy of offerings, worthy of reverential
salutation, an unsurpassed field of merit for the world."



Ik geef dit fragment omdat het duidelijk maakt, vind ik, dat je dus iemand hebt die streeft naar de vrucht en iemand die de vrucht al bereikt heeft.

Zo zie ik het ook met de paden die Sariputta beschrijft in deze draad.

Acht soorten individuen:
(1) Iemand op het stroom-intreden pad die nog niet de drie realisaties kenmerkend voor de stroom-intreder heeft bereikt, (2) iemand die de vrucht wel bereikt heeft, een stroom-intreder, (3) etc.

Sariputta schrijft overigens ook niet Pad maar pad. Volgens mij verwijst dit gewoon naar pad in de zin van leer-en ontwikkelpad, beoefening voor de realisatie van...

Ik geloof niet dat er een speciaal of uniek inzicht is bij elk stadium. Nee, als iemand eenmaal bij het stadium van stroom-intreder is, kent iemand de ware natuur en die verandert niet. Er is geen inzicht wat daar bovenuit stijgt. . Wat er volgens mij gebeurt is dat iemand de wijsheid die ie heeft opgedaan door het ongeziene te zien steeds meer integreert in diens leven. Dit is eigenlijk wat zuiveren betekent. Je ontdoet je van wat niet wezenlijk jezelf is. Althans zo begrijp ik het :)

Ik snap eigenlijk niet welke knelpunten jij ziet :-\
Siebe


Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Pad of pad bewustzijn/stadium/nivo/
« Reactie #25 Gepost op: 01-02-2015 11:57 »
Ik snap eigenlijk niet welke knelpunten jij ziet :-\
Siebe

Wat houdt je bezig Dirk?

Siebe



Offline ik

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 3094
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #26 Gepost op: 01-02-2015 18:32 »
Nou voornamelijk mijn  begrijpen.

Tis een grammaticale kwestie denk ik.

Als gesproken wordt in termen van 'het stroom intreder pad',
dan denk ik  : oh, dat is dus het pad van de stroom intreder.

Maar dat kan in dit geval niet omdat 'het stroom intreder pad'
betekent:
het stadium van de stroomintreder,
op de bewandeling van het achtvoudige pad.

Dat het een stadium betreft en niet een pad,
blijkt bij het benoemen van de kenmerken ervan.

Das eigenlijk alles.

Offline annaputta

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 40
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #27 Gepost op: 23-06-2015 13:59 »
Met aandacht heb ik de bovenstaande discussie gelezen. Ik wil er nog enkele gedachten aan toevoegen.
   Bij stroomintrede ziet men de waarheid van niet-zelf of van vergankelijkheid met eigen ogen, ofwel men heeft er eigen ervaring mee. Het is dan geen theorie meer. Men ziet bijvoorbeeld een hoopje vuil op straat en de gedachte ontstaat: “Ba, wat vies.” En op dat moment realiseert men zich ook dat die gedachte ontstaan is bij het zien van het vuilnis. Die gedachte is niet door “mij” gedacht, maar is ontstaan door oorzaken. Die gedachte is zonder zelfstandigheid.
Dat is het begin. En dergelijke momenten worden vaak herhaald. Men voelt iets en men beseft dat het gevoel ontstaan is door oorzaken, dat het gevoel niet zelfstandig is.
Maar men heeft dan nog niet de mening opgegeven van “ik” denk of “ik” voel (etc). Er is dan nog steeds een egoïsme aanwezig.
Later begrijpt men steeds meer dat er nergens een zelfstandig iets is. De Boeddha gaf de raad om na te denken over oorzakelijk ontstaan (en oorzakelijk vergaan). (S.55.28)  Degene die in de stroom is getreden, denkt veel in termen van oorzaken en gevolgen. En het besef ontstaat dat niet “ik” denk en voel en bewust ben (etc), maar dat er alleen oorzaken zijn en gevolgen. Men is op weg naar eenmaal wederkeer.
Maar het egoïsme is dan nog niet opgeheven. Het is nog in geringe mate aanwezig. Er is nog steeds een mening van “ik”.
Er kan eigendunk ontstaan door te denken dat men nu beter is dan anderen omdat men een of meer niveaus van heiligheid heeft bereikt.
Door verdere oefening, verdere inspanning verdwijnt tenslotte ook de mening van “ik ben”. Dan is de onwetendheid geheel en al opgeheven. Dan is men een volmaakte heilige geworden.

   Degene die in de stroom is getreden, heeft onwankelbaar vertrouwen in de Boeddha, Dhamma en Ariyasangha. Ook heeft hij of zij de deugden die aan edelen dierbaar zijn. (S.55.53) Hij is vrij van gierigheid, geeft met open hand, is vrijgevig. (S.55.1, 4, 6-20, 22-23, 53)  Of hij is wijs en ziet ontstaan en vergaan. (S.55.41-43). Zo begreep de asceet Kondañña na de eerste leerpreek van de Boeddha dat alles wat ontstaan is, ook zal vergaan. Hij begreep de leer van vergankelijkheid uit eigen ervaring. Hij werd toen een in de stroom getredene.
   Schakels naar stroomintrede zijn: omgang met goede mensen; het luisteren naar de goede leer; grondige oplettendheid; het navolgen van de leer. – De stroom is het 8-voudige pad. Iemand is een in de stroom getredene wanneer hij het edele 8-voudige pad navolgt. (S.55.5)
Net zoals regen in de bergen eerst kleine kloven en spleten vult, dan kleine poelen vult, daarna grote poelen vult, dan beken en rivieren; en tenslotte bereikt het water de grote oceaan. Evenzo voeren de eigenschappen van de in de stroom getredene in vloeiende overgangen naar de andere oever, naar opdroging van de neigingen. (S.55.38)
Het is niet zo dat men eerst een tijdje op het pad gaat en dan pas de vrucht ervan vergaart. Maar pad en vrucht volgen elkaar onmiddellijk op.
   Bij de niveaus van heiligheid    moeten vier eigenschappen ontplooid en geoefend worden. Ze voeren naar verwerkelijking van de vrucht van stroomintrede, van eenmaal wederkeer, van niet meer wederkeer, en van volmaakte heiligheid. Ze voeren naar het verkijgen, de groei en rijpheid van wijsheid. Die vier eigenschappen zijn: 1) omgang met juiste mensen; 2) luisten naar de juiste leer; 3) gedegen oplettendheid; 4) het navolgen van de leer. (S.55.55-74)

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #28 Gepost op: 23-06-2015 20:27 »
Het is niet zo dat men eerst een tijdje op het pad gaat en dan pas de vrucht ervan vergaart. Maar pad en vrucht volgen elkaar onmiddellijk op.

Bedankt voor de info!

Wil je nog wat info geven over bovenstaande opmerking.

groet,
Siebe

Offline annaputta

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 40
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #29 Gepost op: 24-06-2015 00:05 »
In Buddhist Dictionary. Manual of Buddhist Terms and Doctrines, by Nyanatiloka , Kany 1980, vond ik onder ariya-puggalla het volgende:
>Volgens  de Abhidhamma  is “bovennatuurlijk pad” of gewoon “pad” een aanduiding voor het ogenblik van binnengaan in een van de 4 niveaus van heiligheid – met Nibbana als object – geproduceerd door intuïtief  inzicht (vipassana) in de vergankelijkheid, het lijden en de onpersoonlijkheid van het bestaan. Dat inzicht verandert voor altijd iemands leven en aard.  Met “vrucht” (phala) zijn die ogenblikken van bewustzijn bedoeld die onmiddellijk erna volgen als het resultaat van het pad. <
Het is gedetailleerd uitgelegd in Vism. XXIII.
Pali-teksten uit de suttas  zijn me nog niet bekend hierover.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #30 Gepost op: 24-06-2015 10:45 »
In Buddhist Dictionary. Manual of Buddhist Terms and Doctrines, by Nyanatiloka , Kany 1980, vond ik onder ariya-puggalla het volgende:
>Volgens  de Abhidhamma  is “bovennatuurlijk pad” of gewoon “pad” een aanduiding voor het ogenblik van binnengaan in een van de 4 niveaus van heiligheid – met Nibbana als object – geproduceerd door intuïtief  inzicht (vipassana) in de vergankelijkheid, het lijden en de onpersoonlijkheid van het bestaan. Dat inzicht verandert voor altijd iemands leven en aard.  Met “vrucht” (phala) zijn die ogenblikken van bewustzijn bedoeld die onmiddellijk erna volgen als het resultaat van het pad. <
Het is gedetailleerd uitgelegd in Vism. XXIII.
Pali-teksten uit de suttas  zijn me nog niet bekend hierover.

Bedankt!
Siebe

Offline annaputta

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 40
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #31 Gepost op: 24-06-2015 19:44 »
ik zal het met eigen woorden proberen te omschrijven. Het Visuddhimagga is nogal omslachtig.
Als iemand jeuk heeft, en hij weet dat het een gevoel is, misschien een gevoel veroorzaakt door de steek van een mug, en als hij dan beseft dat dat gevoel veroorzaakt is, oorzakelijk is ontstaan, dat het gevoel van jeuk niet zelfstandig is, en niet altijd blijft bestaan maar vergankelijk is, op dat moment realiseert hij zich de waarheid van niet-blijvendheid en niet-zelf. Hij ziet de waarheid dan met eigen ogen. De theorie heeft dan plaatsgemaakt voor de praktijk. - Die persoon heet dan iemand die het pad naar stroomintrede heeft bereikt.
     Direct hierna volgt een tweede bewustzijnsmoment, namelijk dat hij of zij de waarheid zelf heeft ingezien, dat de woorden van de Boeddha inderdaad waar zijn. Vreugde daarover vervult zijn hart. - Dat is de vrucht van het in de stroom treden.
Dus er is eigenlijk sprake van twee elkaar opvolgende bewustzijnsmomenten die als pad en vrucht aangeduid worden.
l

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: De Vier Paden en Zuivering
« Reactie #32 Gepost op: 20-01-2016 18:02 »
Nou voornamelijk mijn  begrijpen.

Tis een grammaticale kwestie denk ik.

Als gesproken wordt in termen van 'het stroom intreder pad',
dan denk ik  : oh, dat is dus het pad van de stroom intreder.

Maar dat kan in dit geval niet omdat 'het stroom intreder pad'
betekent:
het stadium van de stroomintreder,
op de bewandeling van het achtvoudige pad.

Dat het een stadium betreft en niet een pad,
blijkt bij het benoemen van de kenmerken ervan.

Das eigenlijk alles.

Ik heb gelezen dat er zogenaamde lokuttara citta's zijn die Nibbana rechtstreeks ervaren.
Alleen deze soort citta's zijn in staat latente neigingen te ontwortelen. Als een lokuttara citta nibbana ervaart, wordt dat een magga citta genoemd. Het kenmerk van een magga citta is dat het in hetzelfde proces nog vrucht draagt, de zogenaamde phala citta. Dit vruchtstadium volgt meteen op het pad-moment van de citta die Nibbana rechtstreeks ervaart. Ook deze phala of vrucht citta ervaart Nibbana.

Nibbana ontstaat niet en valt niet weg want het is het ongeconditioneerde  maar volgens van Gorkom vallen de lokuttara citta's die Nibbana ervaren wel weg. Dus het is eigenlijk een kortdurende ervaring van Nibbana. Daarna beginnen de citta's weer te ontstaan die zintuiglijke objecten ervaren en misschien zelfs wel weer akusala citta's geworteld in dosa, lobha of moha.

Op het stadium van stroom-intreden, het eerste stadium van heiligheid ontwortelt de magga citta, ditthi, verkeerde visie en twijfel aangaande de Boeddha, Dhamma en Sangha. Deze magga citta van de sotapanna komt maar 1 keer voor.

De magga citta's van de andere drie stadia ontwortelen de andere hardnekkige bezoedelingen. Volgens van Gorkom moet dit echter starten met ditthi, verkeerde visie van zelf.

hartelijke groet,
Siebe