Auteur Topic: Nibbana (Nirvana)  (gelezen 47068 keer)

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Nibbana (Nirvana)
« Gepost op: 21-02-2015 14:41 »
Nibbana (Nirvana)

Bronnen:
-Digha Nikaya (DG): The Long Discourses of the Buddha, A translation of the Digha Nikaya by Maurice Walshe, 1996;
-Majjhima Nikaya (MN): The Middle Length Discourses of the Buddha, A new translation of the Majjhima Nikaya, original translation by Bhikkhu Nanamoli, translation edited and revised by Bhikkhu Bodhi, 1995;
-Samyutta Nikaya (SN): The Connected Discourses of the Buddha, A New Translation of the Samyutta Nikaya, Bhikkhu Bodhi, Volume I+II, 2000;
-Anguttara Nikaya (AN): The Numerical Discourses of the Buddha, A Translation of the Anguttara Nikaya by Bhikkhu Bodhi, 2012;
-Dhammapada, A Translation, Ven. Thanissaro Bhikkhu, Buddha Dharma Education Association Inc, 1997;
-Udana: A Translation With an Introduction & Notes by Thanissaro Bhikkhu, 2012;
-Itivuttaka: This was said by the Buddha, A Translation by Thanissaro Bhikkhu, revised edition 2013;
-Sutta Nipata: The Sutta Nipata, A Collection of Discourses Being One of the Canonical Books of The Buddhist, Translated from Pali by V. Fausböll, Oxford, 1881.

Inleiding

De gezegende is verlicht en onderwijst de Dhamma omwille van verlichting. De Gezegende is getemd en onderwijst de Dhamma om jezelf te temmen. De Gezegende is vredig en onderwijst de Dhamma omwille van vrede. De Gezegende is overgestoken en onderwijst de Dhamma om over te steken. De Gezegende heeft Nibbana bereikt en onderwijst de Dhamma om Nibbana te bereiken (MN35§26).

Het heilige leven wordt geleefd met Nibbana als diens fundament, met Nibbana als diens bestemming en uiteindelijk doel (SN.48.42(2)). Of, net iets anders geformuleerd, het heilige leven gaat over in Nibbana, bereikt zijn hoogtepunt in Nibbana en eindigt in Nibbana (MN44§29).

Het Edele Achtvoudige Pad, ook wel de Middenweg genoemd, de weg tussen streng ascetisme en hedonisme, leidt naar volledige ontnuchtering, tot passieloosheid, tot beëindiging, tot vrede, tot directe kennis, tot verlichting, tot Nibbana. In de sutta’s wordt dit vergeleken met de rivier de Ganges. Zoals deze neigt naar de zee, afloopt naar de zee, naar de zee stroomt, en overgaat in de zee, zo neigt ook Meesters Gautama’s gezelschap van thuislozen en huishouders naar Nibbana, loopt af naar Nibbana, stroomt naar Nibbana en gaat over in Nibbana (o.a. MN73§14).

Nibbana zoeken is de edele zoektocht. Iemand die zelf onderhevig is aan geboorte, en het gevaar begrepen heeft van wat onderhevig is aan geboorte, zoekt de ongeboren ultieme bescherming tegen gebondenheid (bondage), Nibbana; zelf onderhevig zijnde aan veroudering, en het gevaar begrepen hebbend van wat onderhevig is aan veroudering, zoekt iemand de niet verouderende ultieme bescherming tegen gebondenheid, Nibbana; zelf onderhevig aan ziekte, en het gevaar begrepen hebbend van wat onderhevig is aan ziekte, zoekt iemand de niet ziek wordende ultieme bescherming tegen gebondenheid, Nibbana; zelf onderhevig aan sterven, en het gevaar begrepen hebbend van wat sterfelijk is, zoekt iemand de doodloze ultieme bescherming tegen gebondenheid, Nibbana; zelf onderhevig zijnde aan smart, en het gevaar begrepen hebbend van wat onderhevig is aan smart, zoekt iemand de smartvrije ultieme bescherming tegen gebondenheid, Nibbana; zelf onderwerp zijnde van bezoedeling, en het gevaar begrepen hebbend van dat wat onderwerp is van bezoedeling, zoekt iemand de onbezoedelde ultieme bescherming tegen gebondenheid, Nibbana. Dit is de edele zoektocht (MN26§12). De Boeddha heeft deze zoektocht beëindigd, volbracht, Nibbana gerealiseerd, gedaan wat gedaan moest worden.

Wat heeft de Boeddha allemaal over dit uiteindelijke doel, deze ultieme toevlucht, Nibbana, onderwezen? Het gaat natuurlijk om een niet-conceptuele ervaring, zoals de smaak van suiker, waarbij formuleringen in woorden dat onmogelijk kunnen uitdrukken, maar toch...er zijn wel woorden aan besteed. Wat is er over gezegd of geschreven? Mij inspireert het om hierover te lezen. Misschien jullie ook.
Ik heb zaken in een aantal hoofdstukken/delen ondergebracht:

1. Wat Nibbana niet is,
2. Een selectie uit sutta’s en sutta-fragmenten over Nibbana,
3. Niet bevorderlijk om Nibbana te realiseren,
4. Bevorderlijk om Nibbana te realiseren,
5. Waarom realiseren sommigen wel Nibbana en anderen niet?
6. Nibbana-element met en zonder overblijfsel.

De komende tijd zal ik dit in delen posten.

Moge jullie allemaal de ultieme toevlucht realiseren.

Het beste,

Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 1. Wat Nibbana niet is
« Reactie #1 Gepost op: 21-02-2015 20:48 »
Deel 1. Wat Nibbana niet is

In Digha Nikaya 1, Brahmajala Sutta, wordt via tweeenzestig verkeerde visies inzichtelijk gemaakt wat de leer niet is. Onderdeel daarvan zijn vijf verkeerde visies over Nibbana hier en nu. Ik heb dit deel hieronder vertaald:
§3.19. “Monniken er zijn enkele asceten en Brahmanen die zijn verkondigers van Nibbana Hier en Nu, en die Nibbana hier en nu voor een bestaand wezen op vijf manieren verkondigen? Op welke gronden?
§3.20. [verkeerde visie 58] ‘Hier verklaart en koestert een bepaalde asceet of Brahmaan de visie:” in zoverre dit zelf, zijnde ingericht en toebedeeld met de vijfvoudige zintuiglijke genoegens, zich aan hen overgeeft, dan is dat wanneer het zelf het hoogste Nibbana hier en nu realiseert”. Zo verkondigen sommigen het.
§3.21. [verkeerde visie 59] ’Een ander zegt tegen hem: “Heer, er is zo’n zelf als u beschrijft. Ik ontken dat niet. Maar dat is niet waar het zelf het hoogste Nibbana hier en nu realiseert. Hoezo? Omdat, heer, zintuiglijke genoegens vergankelijk zijn, leedvol en onderhevig aan verandering, en vanuit hun verandering en omzetting ontstaat smart, gejammer, pijn, verdriet en radeloosheid. Maar wanneer dit zelf, onthecht van zintuiglijke verlangens, onthecht van onheilzame staten, de eerste jhana binnengaat en er in verwijlt, dat vergezeld gaat van gedachten en redenerend denken, en de vreugde en geluk geboren vanuit onthechting, dat is wanneer het zelf het hoogste Nibbana hier en nu realiseert”.
§3.22. [verkeerde visie 60] ‘Een ander zegt tegen hem: “Heer, er is zo’n zelf dat u beschrijft. Maar dat is niet wanneer het zelf Nibbana bereikt. Hoezo? Omdat vanwege gedachten en redenerend denken die staat als grof wordt beschouwd. Maar wanneer het zelf door het bedaren van gedachten en redenerend denken de tweede jhana binnengaat en er in verwijlt, met innerlijke kalmte en eenheid van geest, dat vrij is van gedachten en redenerend denken en geboren wordt vanuit concentratie, en vergezeld door vreugde en geluk, dat is wanneer het zelf het hoogste Nibbana hier en nu realiseert”.
§3.23. [verkeerde visie 61] ‘Een ander zegt tegen hem: “Heer, er is zo’n zelf als u beschrijft. Maar dat is niet wanneer het zelf Nibbana bereikt. Hoezo? Omdat vanwege de aanwezigheid van vreugde er mentale opwinding is, en die staat wordt als grof beschouwd. Maar wanneer het zelf, bij het afnemen van vreugde, in gelijkmoedigheid verwijlt, indachtig en helder bewust, in zijn eigen lichaam dat geluk ervarend waarvan de Edelen zeggen: ‘Iemand die gelijkmoedigheid en indachtigheid heeft, verblijft gelukkig’, en zo de derde jhana binnengaat en er in verwijlt, dat is wanneer het zelf het hoogste Nibbana hier en nu realiseert’.
§3.24. [verkeerde visie 62] ‘Een ander zegt tegen hem: “Heer, er is zo’n zelf dat u beschrijft. Dat ontken ik niet. Maar dat is niet waar het zelf het hoogste Nibbana hier en nu ervaart. Hoezo? Omdat de geest het idee van geluk bevat en die staat wordt als grof beschouwd. Maar wanneer, bij het afstand doen van plezier en pijn, met het verdwijnen van het eerder geluk en smart, men een staat voorbij plezier en pijn binnengaat en er in verwijlt, de vierde jhana, dat gezuiverd is door gelijkmoedigheid en indachtigheid, dat is waar het zelf het hoogste Nibbana hier en nu ervaart”. Dat is hoe sommigen het hoogste Nibbana hier en nu voor een bestaand wezen verkondigen.
§3.25. ‘Dit zijn de vijf manieren waarop deze asceten en Brahmanen een leer van Nibbana hier en nu voor een bestaand wezen afkondigen.
(...)
§3.42. [verkeerde visie 58-62] ‘Wanneer diegene die verkondigers zijn van een Nibbana Hier en Nu, Nibbana hier er nu voor een bestaand wezen verkondigen op vijf gronden, is dat enkel het gevoel van diegenen die niet weten en zien, het getob en weifelen van diegenen ondergedompeld in hunkering”.

Hier zie je dus uitgelegd worden dat opgaan in  zintuiglijke genoegens niet wordt begrepen als Nibbana noch de vier genoemde jhana-stadia. Het is natuurlijk wel verleidelijk om bepaalde bijzondere ervaringen, bijvoorbeeld ervaringen van grote kalmte en vrede of vreugde of ruimtelijkheid etc. aan te zien voor Nibbana hier en nu maar dit vraagt dus wel om enige onderscheiding.

In Majjhima Nikaya 75 spreekt de omzwervende Magandiya ook over Nibbana. De Boeddha vraagt hem dan wat die gezondheid, dat Nibbana is waarover hij spreekt.
§19... “de omzwervende Magandiya wreef met zijn handen over zijn ledematen en zei: “Dit is die gezondheid, Meester Gautama, dit is dat Nibbana; want ik ben nu gezond en gelukkig en niets kwelt/stoort me”. De Boeddha zegt dan:
§20. “Magandiya, stel dat er blind geboren man was die niet lichte en donkere vormen kon zien, die niet blauwe, gele, rode of roze vormen kon zien, die niet kon zien wat effen was en oneffen, die niet de sterren of de zon en maan kon zien. Hij zou een man met goed gezichtsvermogen kunnen horen zeggen: ‘Goed inderdaad, heren, is een witte stof, mooi, smetteloos en schoon!’, en hij zou op zoek gaan naar een witte  stof. Daarna zou een man hem bedriegen met een vies besmeurd kledingstuk, aldus: ‘Goede man, hier is een witte stof voor je, mooi, smetteloos en schoon’. En hij zou het accepteren en aantrekken, en tevreden er mee zou hij zulke woorden van voldoening uiten: ‘Goed inderdaad, heren, is een witte stof, mooi, smetteloos en schoon!’. Wat denk je Magandiya? Toen die blind geboren man dat vieze besmeurde kledingstuk accepteerde, het aantrok, en tevreden er mee woorden van voldoening uitte, aldus: ‘Goed inderdaad, heren, is een witte stof, mooi, smetteloos en schoon!’- deed hij dat wetend en ziend, of vanuit vertrouwen in de man met goed gezichtsvermogen?”.
“Eerwaarde heer, hij zou dat onwetend en ongezien zo gedaan hebben, vanuit vertrouwen in de man met goed gezichtsvermogen”.
§21. “Zo zijn, Magandiya, ook de rondtrekkenden van andere sekten blind en visieloos. Ze kennen gezondheid niet, ze zien Nibbana niet, niettemin uiten ze deze stanza:

‘Het grootste profijt is gezondheid
Nibbana is de grootste gelukzaligheid’.


Deze stanza werd door eerdere Gerealiseerden, de Volledig Verlichten uitgesproken, aldus:

‘Het grootste profijt is gezondheid,
Nibbana is de grootste gelukzaligheid,
Het Achtvoudige pad is het beste van alle paden,
Want het leidt veilig naar het Doodloze’.

“Nu is het geleidelijk actueel geworden onder de mensen (alleen de eerste twee regels zijn onder de mensen actueel geworden en niet de laatsten, die over het Pad dat tot het Doodloze leidt en de ware betekenis van Nibbana, als het Doodloze, onthult, noot745).
En hoewel dit lichaam, Maganidya, een ziekte is, een gezwel, een angel, een calamiteit, een aandoening, naar dit lichaam verwijzend zeg jij: ‘Dit is deze gezondheid, Meester Gautama, dit is dat Nibbana’. Je hebt niet die edele visie, Magandiya, door middel waarvan je gezondheid zou kunnen kennen en Nibbana zien”.

Magandiya vraagt dan om onderricht, om kort te gaan, Boeddha zegt:
(...)§25. “Magandiya ga dan om met waarachtige mensen. Wanneer je met waarachtige mensen omgaat, zal je de ware Dhamma horen. Wanneer je de ware Dhamma hoort, zal je in overeenstemming met de ware Dhamma beoefenen. Wanneer je in overeenstemming met de ware Dhamma beoefent, zal je voor jezelf het aldus weten en zien: ‘Dit zijn ziekten, gezwellen, en angels; maar hier eindigen deze ziekten, gezwellen en angels zonder enig overblijfsel (noot 747, dit verwijst naar het eindigen van de khandha’s). Met het eindigen van mijn vastklampen/hechten komt beëindiging van bestaan/worden; met het beëindigen van bestaan/worden, de beëindiging van geboorte; met de beëindiging van geboorte, eindigen verouderen en dood, smart, gejammer, pijn, verdriet en radeloosheid. Zo is de beëindiging van deze gehele bulk van lijden”.

Aan het einde van de sutta wordt beschreven dat Magandiya uiteindelijk Nibbana binnenging en er in verbleef.

Enige persoonlijke roerselen:
Soms wordt van boeddhisme een soort levenskunst gemaakt, althans dat is mijn beeld er van, waarin de as van het wiel niet meer piept en kraakt, niet maar aanloopt, alles soepel loopt, de mens niet meer verkrampt etc. Ik ben er niet gerust op. Het neigt mij teveel naar het soort Nibbana wat hier boven wordt beschreven en ver af staat van Nibbana in de betekenis van het Doodloze.
Het is natuurlijk mooi dat in je leven niks piept of kraakt maar hoelang duurt zoiets? Uiteindelijk is er toch de waarheid van lijden, van ziek worden, verouderen, verzwakken, jeugdigheid verliezen, energie, vaardigheden, misschien dement worden, moeite, zeer, pijn, verlies, ellende en het sterven.
De obsessie voor jeugdig blijven, gezond blijven, blijven leven, het beschermt ons niet. Ik geloof dat zolang we Nibbana niet gezien hebben, niet gerealiseerd, we toch gewoon onbeschermd zijn.
Het kan wel voor de wind gaan, lang of kortdurend, maar het is hoe dan ook geconditioneerd. Het zal eindigen. Het is alleen maar een oorzaak van lijden als je gehecht raakt aan een niet aan slijtage en verval onderhevig bestaan, vrij van ziekte, moeilijkheden en problemen. Ik kan het weten!
Vrijwel al het geluk in de wereld bestaat, is mijn indruk, dankzij het gevoel dat we iets bereikt hebben, iets bezitten, het goed gaat, voor de wind, er controle is, maar het is allemaal zo broos. Vooral dat gevoel van controle is voor ons heel belangrijk weet ik. Het blijven luchtkastelen, zandkastelen waar we ons aan proberen vast te grijpen. Hoe geweldig mooi zou het zijn dat we Nibbana zouden zien en realiseren en we vrij hiervan zouden worden. Laten we wel wezen, dan zijn we op een waarachtige manier niet meer verkrampt!

Dit besluit deel 1.

Siebe





Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 2A, Sutta's en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #2 Gepost op: 22-02-2015 13:13 »
Deel 2. Inleiding

In boeddhisme onderscheidt men zoiets als ‘directe kennis’. Dat wordt wel uitgedrukt op de volgende manier; gevoel kennen als gevoel, het lichaam als het lichaam, Nibbana als Nibbana etc. Dit betekent dat men die zaken op niet-conceptuele, op een niet verbeelde manier kent, direct.

Hier kan natuurlijk niet de directe kennis van Nibbana onderwerp zijn. Is conceptuele kennis dan niks waard? Vind ik niet. Je kunt zaken toch ook in woorden uitdrukken en zo elkaar begrijpen. Er kan ook overdracht zijn van informatie via woorden. Het is het bekende verhaal van de vinger die wijst naar de maan. Zo moet ook dit hoofdstuk begrepen worden. Welke uitdrukkingen dan ook, dat is niet Nibbana en Nibbana is ook niet het voorgestelde begrip wat zich al lezende vormt. Toch, het inspireert mij te lezen. Ik heb een selectie gemaakt uit sutta's en zal die de komende tijd in delen posten.

Ik heb geen kennis van Pali en vertaal uit het Engels. Soms vind ik dat erg lastig, zeker omdat het nogal eens verschillend wordt vertaald. Commentaar van jullie is welkom als jullie vinden dat het beter kan, opdat er goede vertalingen komen.
Soms worden in vertalingen '...' gebruikt om aan te duiden dat een eerder tekstfragment zich herhaalt op die plaats. Ik heb dit meestal overgenomen uit de bron-teksten.

Deel 2A. Sutta's en/of sutta fragmenten over Nibbana

Udana 8:1 Bevrijding (1) (Nibbana sutta)
(Nibbana als een dimensie waar zintuiglijke waarnemingen ontbreken)

Ik heb gehoord dat de Gezegende eens nabij Savatthi in Jeta’s Gaarde verbleef, Anathapindaka’s klooster. En bij die gelegenheid onderwees de Gezegende de monniken, spoorde ze aan, stimuleerde ze en moedigde ze aan met een Dhamma-gesprek over bevrijding. De monniken- ontvankelijk, aandachtig, hun gehele geest focussend, toehorend- luisterden naar de Dhamma.
Toen, bij het realiseren van het belang daar van, maakte de Gezegende bij die gelegenheid bekend:

"Er is die dimensie, monniken, waar er noch aarde, noch water, noch vuur, noch wind is; noch de dimensie van de oneindigheid van ruimte, noch de dimensie van de oneindigheid van bewustzijn, noch de dimensie van nietsheid, noch de dimensie van noch-waarneming-noch-niet-waarneming; noch deze wereld, noch de volgende wereld, noch zon, noch maan. En daar, zeg ik, is noch komen, noch gaan, noch blijven; noch heengaan noch verrijzen; niet gevestigd, niet ontwikkelend, zonder ondersteunend [mentaal object]. Dit, precies dit, is het einde van stress/lijden".

-Alternatieve vertaling in het Nederlands: http://suttacentral.net/nl/ud8.1

Udana 8:2 Bevrijding (2) (Nibbana sutta)
(Nibbana, het onaangedane/ongekunstelde is moeilijk te zien)

Ik heb gehoord dat de Gezegende eens nabij Savatthi in Jeta’s Gaarde verbleef, Anathapindaka’s klooster. En bij die gelegenheid onderwees de Gezegende de monniken, spoorde ze aan, stimuleerde ze en moedigde ze aan met een Dhamma-gesprek over bevrijding. De monniken, ontvankelijk, aandachtig, hun gehele geest focussend, toehorend- luisterden naar de Dhamma.
Toen, bij het realiseren van het belang daar van, maakte de Gezegende bij die gelegenheid bekend:

"Het is moeilijk om het onaangedane/ongekunstelde1 te zien,
Want de waarheid is niet gemakkelijk te zien.
Hunkering wordt doorzien/doorboord
In iemand die weet;
Voor iemand die ziet,
Is er niets".

(1. unaffected/uninclined. In een Duitse vertaling vertaald als 'das Nicht-Ich')

-Alternatieve vertaling in het Nederlands: http://suttacentral.net/nl/ud8.2

Udana 8:3 Bevrijding (3) (Nibbana Sutta)
(Nibbana is ongeboren, ongeschapen, ongeconditioneerd...)

Ik heb gehoord dat de Gezegende eens nabij Savatthi in Jeta’s Gaarde verbleef, Anathapindika’s klooster. En bij die gelegenheid onderwees de Gezegende de monniken, spoorde ze aan, stimuleerde ze en moedigde ze aan met Dhamma-onderricht over bevrijding. De monniken- ontvankelijk, aandachtig, hun hele geest focussend, toehorend- luisterden naar de Dhamma.
Toen, bij het realiseren van het belang daar van, maakte de Gezegende bij die gelegenheid bekend:

“Er is monniken, een ongeborene1- niet-gewordende-ongeschapene-ongeconditioneerde. Als er niet dat ongeborene-niet-gewordene-ongeschapene-ongeconditioneerde zou zijn, dan zou ook het ontsnappen aan het geborene-gewordene-geschapene-geconditioneerde niet onderscheiden worden. Maar juist omdat er het ongeborene-ongewordene-ongeschapene-ongeconditioneerde is, wordt het ontsnappen aan het geborene-gewordene-geschapene-geconditioneerde onderscheiden”.

(1. letterlijke vertaling van “an unborn”, wordt ook wel vertaald als “het niet-geborene, etc.”)

-Alternatieve vertaling in het Nederlands: http://suttacentral.net/nl/ud8.3

Udana 8:4 Bevrijding (4) (Nibbana Sutta)
(er is geen weifelen of aarzelen of twijfel bij/in Nibbana)

Ik heb gehoord dat de Gezegende eens nabij Savatthi  in Jeta’s Gaarde verbleef, Anathapindika’s klooster. En bij die gelegenheid onderwees de Gezegende de monniken, spoorde ze aan, stimuleerde ze en moedigde ze aan met Dhamma-onderricht over bevrijding. De monniken- ontvankelijk, aandachtig, hun hele geest focussend, toehorend- luisterden naar de Dhamma.
Toen, bij het realiseren van het belang daar van, maakte de Gezegende bij die gelegenheid bekend:

“Iemand die afhankelijk is, heeft weifeling. Iemand die onafhankelijk is, heeft geen weifeling. Aangezien er geen weifeling is, is er kalmte. Aangezien er kalmte is, is er geen begeerte. Aangezien er geen begeerte is, is er geen komen of gaan. Aangezien er geen komen en gaan is, is er geen heengaan of ontstaan. Aangezien er geen heengaan of ontstaan is, is er noch een hier noch een daar noch een tussen-de-beide. Dit, precies dit, is het einde van stress”.

Alternatieve vertaling in het Nederlands: http://suttacentral.net/nl/ud8.4

Meerdere sutta’s en/of sutta fragmenten volgen.

Groetjes,
Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 2B. Sutta's en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #3 Gepost op: 23-02-2015 11:52 »
Deel 2B. Sutta’s en sutta fragmenten over Nibbana

Anguttara Nikaya 3.55(5), Nibbana
(op directe wijze zichtbaar Nibbana)

Toen naderde de brahmaan Janussoni de Gezegende en ze begroeten elkaar. Toen ze hun begroeting en hartelijkheden hadden afgerond, ging hij terzijde zitten en zei tegen de Gezegende: “Meester Gotama, er wordt gezegd: ‘Op directe wijze zichtbaar Nibbana, op directe wijze zichtbaar Nibbana’. Op welke manier is Nibbana op directe wijze zichtbaar, ogenblikkelijk, iemand uitnodigend om te komen en te zien, aanwendbaar, persoonlijk te worden ervaren door de wijzen?”
“Brahmaan, iemand geagiteerd door begeerte, overmeesterd door begeerte, met de geest er door geobsedeerd, heeft het voorzien op zijn eigen leed (verstoring/aandoening/kwelling), op het leed van anderen , of op het leed van beide, en hij ervaart mentaal lijden en misgenoegen. Maar wanneer van begeerte afstand is gedaan, is hij niet op zijn eigen leed uit, niet op dat van anderen of het leed van beide en hij ervaart niet mentaal lijden en misgenoegen. Het is op deze manier dat Nibbana op directe wijze zichtbaar is.
“Iemand vol haat, overmeesterd door haat, met de geest er door geobsedeerd, heeft het voorzien op zijn eigen leed (verstoring/aandoening/kwelling), op het leed van anderen, of op het leed van beide, en hij ervaart mentaal lijden en misgenoegen. Maar wanneer van haat afstand is gedaan, is hij niet op zijn eigen leed uit, niet op dat van anderen of het leed van beide en hij ervaart niet mentaal lijden en misgenoegen. Het is ook op deze manier dat Nibbana op directe wijze zichtbaar is.
(3) “Iemand die begoocheld is, overmeesterd door begoocheling, met de geest er door geobsedeerd, heeft het voorzien op zijn eigen leed (verstoring/aandoening/kwelling), op het leed van anderen , of op het leed van beide, en hij ervaart mentaal lijden en misgenoegen. Maar wanneer van begoocheling afstand is gedaan, heeft hij niet voorzien op zijn eigen leed, niet op het leed van anderen of op het leed van beide en hij ervaart niet mentaal lijden en misgenoegen. Het is ook op deze manier dat Nibbana op directe wijze zichtbaar is.
“Wanneer, brahmaan, iemand de vernietiging van begeerte ervaart zonder enig overblijfsel ervan, de vernietiging van haat zonder enig overblijfsel er van en de vernietiging van begoocheling zonder enig overblijfsel er van ervaart, is het ook op deze manier dat Nibbana op directe wijze zichtbaar is, ogenblikkelijk, iemand uitnodigend om te komen en te zien, aanwendbaar, persoonlijk te worden ervaren door de wijzen”.
“Uitstekend, meester Gotama! Uitstekend meester Gotama! Meester Gotama heeft de Dhamma op vele manieren duidelijk gemaakt, alsof hij weer rechtop zette wat omver gevallen was, onthult wat verborgen was, de weg toont aan iemand die verdwaald was, of een lamp vasthoudt in de duisternis zodat diegene met goed gezichtsvermogen vormen kunnen zien. Ik neem nu toevlucht in meester Gotama, in de Dhamma en in de Sangha van bhikkhu’s. Laat meester Gotama mij beschouwen als een leken-volgeling die vanaf vandaag voor het leven toevlucht heeft genomen”. 

Anguttara Nikaya 9.47(6), Op directe wijze zichtbaar (2)
(de 8 jhana’s, Nibbana in voorlopige zin; de beeindiging van waarneming en gevoel resulterend in de beëindiging van de asava's, Nibbana in niet-voorlopige zin)

Deze sutta was niet volledig uitgewerkt in het boek van bhikkhu Bodhi. Ik heb het hier volledig uitgeschreven en daarbij gebruik gemaakt van de jhana beschrijvingen in AN 9.32(1).

“Er wordt gezegd, vriend, op directe wijze zichtbaar Nibbana, op directe wijze zichtbaar Nibbana”. Op welke wijze heeft de Gezegende gesproken over op directe wijze zichtbaar Nibbana?”
(1) “Hier, vriend, gaat een bhikkhu, afgezonderd (geïsoleerd) van zintuiglijke genoegens, afgezonderd van niet-heilzame staten, de eerste jhana binnen en verblijft er in, dat bestaat uit vreugde en geluk geboren uit afzondering, vergezeld van gedachte en onderzoek (ook wel: redenerend denken). In zoverre heeft de Gezegende gesproken over een op directe wijze zichtbaar Nibbana in voorlopige zin.
(2) “Met het bedaren van gedachte en onderzoek gaat hij de tweede jhana binnen en verwijlt er in, dat innerlijke kalmte en eenheid van geest heeft en bestaat uit vreugde en geluk geboren vanuit concentratie, zonder gedachte en onderzoek. In zoverre heeft de Gezegende ook gesproken over een op directe wijze zichtbaar Nibbana in voorlopige zin.
(3) "Met ook het verdwijnen van vreugde verwijlt hij gelijkmoedig, indachtig, helder bewust (helder van begrip), hij ervaart geluk met het lichaam; hij gaat de derde jhana binnen en verwijlt er in waarvan de edelen verklaren: ‘Hij is gelijkmoedig, indachtig, iemand die gelukkig verwijlt’. In zoverre heeft de Gezegende ook gesproken over een op directe wijze zichtbaar Nibbana in voorlopige zin.
(4) "Met het afstand doen van geluk en pijn en met het eerder verdwijnen van vreugde en smart/misnoegdheid, gaat hij de vierde jhana binnen en verwijlt er in, noch pijnlijk noch gelukkig, dat zuiverheid van indachtigheid heeft door gelijkmoedigheid. In zoverre heeft de Gezegende ook gesproken over een op directe wijze zichtbaar Nibbana in voorlopige zin.
(5) “Met het totaal te boven komen van waarnemingen van vormen, met het verdwijnen van waarnemingen van zintuiglijke reacties, met niet-aandacht voor waarnemingen van diversiteit (geen acht slaand op verscheidene waarnemingen), [waarnemend] ‘ruimte is oneindig’ gaat een bhikkhu de basis (soms ook aangeduid als ‘sfeer’) van de oneindigheid van ruimte binnen en verwijlt er in. In zoverre heeft de Gezegende ook gesproken over een op directe wijze zichtbaar Nibbana in voorlopige zin.
(6) “Met het totaal te boven komen van de basis van de oneindigheid van ruimte, [waarnemend], ‘bewustzijn is oneindig’ gaat hij de basis van oneindig bewustzijn binnen en verwijlt er in. In zoverre heeft de Gezegende ook gesproken over een op directe wijze zichtbaar Nibbana in voorlopige zin.
(7) “Met het volledig te boven komen van de basis van oneindig bewustzijn, [waarnemend], ‘er is niets’, gaat hij de basis van nietsheid binnen en verwijlt er in. In zoverre heeft de Gezegende ook gesproken over een op directe wijze zichtbaar Nibbana in voorlopige zin.
(8} “Met het volledig te boven komen van de basis van nietsheid gaat hij de basis van noch-waarneming-noch-niet-waarneming binnen en verwijlt er in. In zoverre heeft de Gezegende ook gesproken over een op directe wijze zichtbaar Nibbana in voorlopige zin.
(9) “Verder, vriend, met het volledig te boven komen van de basis van noch-waarneming-noch-niet-waarneming gaat een bhikkhu de beëindiging van waarneming en gevoel binnen en verblijft er in, en (dit) met wijsheid gezien hebbend, worden zijn asava’s volkomen vernietigd. In zoverre, vriend, heeft de Gezegende gesproken over een op directe wijze zichtbaar Nibbana in een niet-voorlopige zin”.
<einde sutta>

Hoewel de jhana’s dus niet worden gezien als Nibbana (zie deel 1) , worden ze hier dus wel als een op directe wijze zichtbaar Nibbana-in-voorlopige-zin beschouwd. Ik ben geneigd dit zo te begrijpen dat ultieme vrede merkbaar aanwezig is. Maar is nog geen sprake van de volkomen vernietiging van asava's. Misschien begrijpt iemand anders het anders? Op directe wijze zichtbaar Nibbana in niet-voorlopige zin is hier equivalent aan de definitieve beëindiging van de asava's.

De voorgaande sutta’s hebben een overeenkomstige inhoud en betekenis.
-Anguttara Nikaya 9.43(2) toont dat iemand die de acht jhana’s binnengaat en er in verwijlt (ook) een lichaamsgetuige (body witness) is in voorlopige zin. Iemand die de beëindiging van waarneming en gevoel binnengaat en er in verwijlt is een lichaamsgetuige in een niet-voorlopige zin.
-Anguttara Nikaya 9.44(3) toont dat iemand die de acht jhana’s binnengaat en er in verwijlt, bevrijd wordt door wijsheid in voorlopige zin. Iemand die de beëindiging van waarneming en gevoel binnengaat en er in verwijlt wordt bevrijd door wijsheid in niet-voorlopige zin.
-Anguttara Nikaya 9.45(4) combineert lichaamsgetuige en wijsheid.
-Anguttara Nikaya 9.46(5), genaamd Direct Zichtbaar (1), beschrijft hoe de acht jhana’s ook elk op directe wijze zichtbare Dhamma in voorlopige zin tonen. Bij het binnengaan en verwijlen in de beëindiging van waarneming en gevoel, (dit) met wijsheid gezien hebbend, worden iemands asava’s volkomen vernietigd. In zoverre wordt in dat geval gesproken over een op directe wijze zichtbare Dhamma in een niet-voorlopige zin.
Hoewel Dhamma meestal begrepen wordt als de leer van de Boeddha maakt dit mijns inziens duidelijk dat in ultieme zin Dhamma en Nibbana synoniemen zijn.

Meer sutta's en/of sutta fragmenten volgen.

groetjes
Siebe
« Laatst bewerkt op: 26-01-2018 13:06 door Sybe »

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 2C. Sutta en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #4 Gepost op: 24-02-2015 09:56 »
Deel 2C. Sutta’s en/of sutta fragmenten over Nibbana

Dhammapada, verzen 114 en 115
(beter één dag geleefd...)
Vertaald van http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/kn/dhp/dhp.08.budd.html

114. “Het is beter één dag te leven en het Doodloze te zien dan honderd jaar te leven zonder ooit het Doodloze te zien”.
115. “Het is beter om één dag de Ultieme Waarheid te zien dan honderd jaar te leven zonder ooit de Ultieme Waarheid te zien”.

-Alternatieve vertaling in het Nederlands: http://suttacentral.net/nl/dhp#113

Dhammapada, verzen 202 t/m 204
(Nibbana, Bevrijding is de voornaamste vrede en verlichting)

202. Er is geen vuur als begeerte,
Geen verlies als woede,
Geen pijn als de aggregaten,
Geen verlichting anders dan vrede.

203. Honger: de voornaamste kwaal.
Fabricaties: de voornaamste pijn.
Voor iemand die deze waarheid kent
Zoals het feitelijk is,
Is Bevrijding de voornaamste verlichting.

204. Vrijheid van alle kwalen: het voornaamste fortuin
Tevredenheid: de voornaamste rijkdom.
Vertrouwen: het voornaamste familielid.
Bevrijding: de voornaamste verlichting.

-Alternatieve vertaling in het Nederlands: http://suttacentral.net/nl/dhp#201

Anguttara Nikaya 3.32(2), Ananda
(Nibbana, vrij van ik-maken, mijn-maken en de onderliggende neiging tot verbeelding)

Toen naderde de eerwaarde Ananda de Gezegende, betoonde hem eerbied, ging terzijde zitten en zei tegen hem: “Bhante, kan een bhikkhu zo’n staat van concentratie verkrijgen dat hij (1) geen Ik-maken, mijn-maken, en onderliggende neiging tot verbeelding zou hebben met betrekking tot dit bewuste lichaam?; (2) hij geen ik-maken, mijn-maken en onderliggende neiging tot verbeelding zou hebben met betrekking tot alle externe objecten; en (3) hij die bevrijding van geest zou binnengaan en er in verwijlen, bevrijding door wijsheid, waardoor er geen ik-maken, mijn-maken en onderliggende neiging tot verbeelding meer is voor iemand die het binnengaat en er in verwijlt?
“Hij zou dat kunnen, Ananda”.
“Maar hoe, Bhante, kan hij zo’n staat van concentratie verkrijgen?”
“Hier Ananda, denkt een bhikkhu aldus: ‘Dit is vredevol, dit is subliem, dat is, het kalmeren van alle activiteiten, het loslaten van alle gehechtheden (eigenmakingen), de vernietiging van hunkering, passieloosheid, beëindiging, Nibbana’. Op deze manier, Ananda, kan een bhikkhu zo’n staat van concentratie verkrijgen dat hij geen ik-maken, mijn-maken en onderliggende neiging tot verbeelding met betrekking tot dit bewuste lichaam zou hebben; hij zou geen ik-maken, mijn-maken en onderliggende neiging tot verbeelding met betrekking tot alle externe objecten hebben; en hij zou die bevrijding van geest binnengaan en er in verwijlen, bevrijding door wijsheid, waardoor er geen ik-maken, mijn-maken en onderliggende neiging tot verbeelding is voor iemand die het binnengaat en er in verwijlt. En het was verwijzend hiernaar dat ik in de Parayana, in de ‘De Vragen van Punaka’ zei:

“De pieken en dalen in de wereld begrepen hebbend,
Wordt hij niet verstoord door ook maar iets in de wereld.
Vredevol, zonder rook, onbezorgd wensloos,
Is hij, zeg ik, geboorte en ouderdom voorbij gegaan”.

Majjhima Nikaya 98, vers 45
(Nibbana bereiken door niet-hechten)

“Wie voorbij het moeras is gegaan,
Het slijk, samsara, alle begoocheling,
Wie naar de andere oever is overgestoken
En binnenin de jhana’s mediteert,
onverstoord en onbeduusd is,
Bereikte Nibbana door niet vastklampen/hechten:
Hij is degene die ik een brahmaan noem”.

Samyutta Nikaya 1.64(4), Keten
(wanneer kan men van Nibbana spreken?)

209. “Door wat is de wereld stevig geketend?
Wat is het middel dat het draaiende houdt?
Wat moet men opgeven
Om van ‘Nibbana’ te kunnen spreken?

210. “De wereld is stevig geketend door verheugenis;
Gedachte is het middel wat het draaiende houdt.
Hunkering is wat men moet opgeven
Om van ‘Nibbana’ te kunnen spreken”.

Anguttara Nikaya 10.58(8}, Oorsprong (roots)
(Nibbana is de voleindiging van alle dingen)

“Bhikkhu’s, rondtrekkenden van andere sekten zouden je kunnen vragen: (1) In wat, vriend, zijn alle dingen geworteld? (2) Door wat komen ze in bestaan? (3) Waaraan ontspringen ze? (4) Waar komen ze samen? (5)Wat is hun aanvoerder? (6) Wat oefent gezag op hun uit? (7) Wat is hun opzichter? (8} Wat is hun kern? (9) Waarin culmineren (hoogtepunt bereiken) ze? (10) Wat is hun voleindiging?’. Als je dit gevraagd zou worden, hoe zou je ze dan antwoorden?”
“Bhante, onze onderrichtingen vinden hun oorsprong bij de Gezegende, worden geleid door de Gezegende, nemen een toevlucht in de Gezegende. Het zou goed zijn als de Gezegende de betekenis van deze bewering uitlegt. Het van hem gehoord hebbend, zullen de bhikkhu’s het onthouden”.
“Luister dan bhikkhu’s en heb je aandacht er bij. Ik zal spreken”.
“Ja, Bhante”, antwoordden die bhikkhu’s. De Gezegende zei dit:
“Bhikkhu’s als zwervers van andere sekten jullie zouden vragen: ‘Waarin, vrienden,  zijn alle dingen geworteld? (2) Door wat komen ze in bestaan? (3) Waaraan ontspringen ze? (4) Waarin komen ze samen? (5)Wat is hun aanvoerder? (6) Wat oefent gezag op hun uit? (7) Wat is hun opzichter? (8} Wat is hun kern? (9) Waarin culmineren ze? (10) Wat is hun voleindiging?’, dienen jullie hen als volgt te antwoorden.
‘“Vrienden, (1) alle dingen zijn geworteld in verlangen/begeerte. (2) Ze komen in bestaan door aandacht. (3) Ze ontspringen aan contact. (4) Ze komen samen in gevoel. (5) Ze worden aangevoerd door concentratie. (6) Indachtigheid oefent gezag over hun uit. (7) Wijsheid is hun opzichter. (8} Bevrijding is hun kern. (9) Ze culmineren in het Doodloze. (10) Hun voleindiging is Nibbana”.
“Als jullie zoiets gevraagd wordt, bhikkhu’s, dan dienen jullie de rondtrekkenden van andere sekten op zo’n wijze te antwoorden”. 

Meer sutta's en/of sutta fragmenten volgen

groet,
Siebe


Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 2D. Sutta en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #5 Gepost op: 25-02-2015 10:23 »
Deel 2D. Sutta en/of sutta fragmenten over Nibbana

Samyutta Nikaya 23.2(2), Een Wezen
(de vernietiging/totale afwezigheid van hunkering is Nibbana, hunker niet naar de khandha’s, beoefen voor de vernietiging van hunkering)

Te Savatthi. Terzijde zittend zei de eerwaarde Radha tegen de Gezegende: “Eerwaarde heer, er wordt gezegd, ‘een wezen, een wezen’. Op welke wijze, eerwaarde heer, wordt men een wezen genoemd?”
“Iemand zit vast, Radha, stevig vast, in verlangen, begeerte, verheugenis, en hunkering naar vorm; daarom wordt iemand een wezen genoemd. Iemand zit vast, stevig vast, in verlangen, begeerte, verheugenis, en hunkering naar gevoel. Iemand zit vast, stevig vast, in verlangen, begeerte, verheugenis, en hunkering naar waarneming. Iemand zit vast, stevig vast, in verlangen, begeerte, verheugenis, en hunkering naar intentionele formaties. Iemand zit vast, stevig vast, in verlangen, begeerte, verheugenis, en hunkering naar bewustzijn: daarom wordt iemand een wezen genoemd.
“Stel Radha, enkele jongetjes en meisjes zijn aan het spelen met zandkastelen. Zolang ze niet verstoken zijn van begeerte, verlangen, toegenegenheid, dorst, passie en hunkering naar deze zandkastelen, koesteren ze deze zandkastelen, spelen met ze, waarderen ze en gaan er mee om alsof het hun bezit is. Maar wanneer deze jongetjes en meisjes hun begeerte, verlangen, toegenegenheid, dorst, passie en hunkering naar deze zandkastelen verliezen, dan verspreiden ze het (zand) met handen en voeten, slopen het, trappen het in en maken er een einde aan (spelen er niet meer mee, zetten het buiten spel).
“Zo ook, Radha, verspreid vorm, breek het af, trap het in, maak er een einde aan; beoefen voor de vernietiging van hunkering. Zo ook, Radha, verspreid gevoel, breek het af, trap het in, maak er een einde aan; beoefen voor de vernietiging van hunkering. Zo ook, Radha, verspreid waarneming, breek het af, trap het in, maak er een einde aan; beoefen voor de vernietiging van hunkering. Zo ook, Radha, verspreid intentionele formaties, breek het af, trap het in, maak er een einde aan; beoefen voor de vernietiging van hunkering. Zo ook, Radha, verspreid bewustzijn, breek het af, trap het in, maak er een einde aan; beoefen voor de vernietiging van hunkering. Want de vernietiging van hunkering, Radha, is Nibbana”. 

Opmerking van mijn kant. “Stevig vast zitten in de khandha’s”. Mijn ervaring is dat dit zo is. Het is als een mens die zichzelf in emoties herkent en daarom ook aldoor die opwekt. Zo diens bestaan als Ik er mee bevestigt. Zo is het ook met de khandha’s. Als je de afwezigheid van, bijvoorbeeld, het grove lichaamsbesef meemaakt, dan ga je waarschijnlijk automatisch schrikken...”huh, waar ben ik, wat gebeurt er”...waarschijnlijk ga je over je lijf strelen om het gevoel van grove lichamelijkheid weer terug te krijgen. “ah...ik ben er weer!”. Er is een soort instinctief proces van hunkeren naar het bekende, naar dat waarin je jezelf altijd hebt herkend en herkent. Dat waarin we ons instinctief herkennen, dat heeft de Boeddha de khandha’s genoemd. Onbewust is er aldoor een proces gaande van zelf-herkenning via identificatie met de khandha’s. Als je hier stevig in vast zit, en dat merk je pas wanneer hier aan gemorreld wordt, dan wordt men in deze sutta “een wezen” genoemd. Ik ben wel een wezen nog! Het voortdurend hunkeren naar dat bekende van die khandha-formaties vind ik heel herkenbaar. Toch, het is niet zo dat we in een soort niets oplossen als de khandha's beëindigen. Eerder is het zo dat we dan pas goed zien wie we echt zijn en identificatie met de khandha's verandert daar niks aan.

Samyutta Nikaya 38.1 A , Vraag over Nibbana
(Nibbana is de vernietiging van begeerte, haat en begoocheling, het edele achtvoudige pad de weg)

De eerwaarde Sariputta verbleef eens in Magadha te Nalakagama. Toen benaderde de rondtrekkende asceet Jambukhadaka de eerwaarde Sariputta en ze begroeten elkaar. Toen ze hun begroeting en hartelijkheden hadden afgerond, ging hij terzijde zitten en zei tegen de eerwaarde Sariputta:
“Vriend Sariputta, er wordt gezegd, ‘Nibbana, Nibbana’. Wat nu is Nibbana?”
“De vernietiging van begeerte, de vernietiging van haat, de vernietiging van begoocheling: dit, vriend, wordt Nibbana271 genoemd”
“Maar, vriend, is er een pad, is er een weg voor de realisatie van dit Nibbana?”
“Er is een pad, vriend, er is een weg voor de realisatie van dit Nibbana”.
“En wat, vriend, is dat pad, wat is die weg voor de realisatie van dit Nibbana?”
“Het is, vriend, dit Edele Achtvoudige Pad; dat is, juiste visie, juiste intentie, juiste spraak, juist handelen, juist levensonderhoud, juiste inspanning, juiste indachtigheid, juiste concentratie. Dit is het pad, vriend, dit is de weg tot de realisatie van dit Nibbana”.
“Uitstekend is het pad, vriend, uitstekend is de weg voor de realisatie van dit Nibbana. En het is toereikend, vriend Sariputta, voor toewijding”.

(noot 271 verklaart hier: “Omdat deze ervaring van het ongeconditioneerde de vernietiging van de bezoedelingen teweegbrengt, wordt Nibbana de vernietiging van begeerte, haat en begoocheling genoemd, maar het is niet te reduceren tot enkel vernietiging”)

Samyutta Nikaya 45.7 (7), Een Zekere Bhikkhu (2)
(het element van Nibbana is verstoken van begeerte, haat en begoocheling)

“Eerwaarde heer, er wordt gezegd, ‘de verwijdering van begeerte, de verwijdering van haat, de verwijdering van begoocheling’. Van wat nu, eerwaarde heer, is dit de aanduiding?”
“Dit, bhikkhu, is een aanduiding voor het element van Nibbana: de verwijdering van begeerte, de verwijdering van haat, de verwijdering van begoocheling. Op die manier wordt gesproken over de vernietiging van de asava’s15”.
Toen dit werd gezegd, zei die bhikkhu tegen de Gezegende: “Eerwaarde heer, er wordt gezegd, ‘Het Doodloze, het Doodloze’. Wat nu, eerwaarde heer, is het Doodloze? Wat het pad dat leidt naar het Doodloze?”
“De vernietiging van begeerte, de vernietiging van haat, de vernietiging van begoocheling: dit wordt het Doodloze genoemd. Dit Edele Achtvoudige Pad is het pad dat leidt naar het Doodloze; dat is, juiste visie, juiste intentie, juiste spraak, juist handelen, juiste levensonderhoud, juiste inspanning, juiste indachtigheid, juiste concentratie”.

  
(noot 15: de verwijdering van begeerte, etc., is een aanduiding voor het ongeconditioneerde, doodloze Nibbana element. De vernietiging van de asava’s is arahantschap. De verwijdering van begeerte, etc., is ook een naam voor arahantschap).

Anguttara Nikaya 4.23 (3), De Wereld654
(Nibbana is opperste vrede is ontoegankelijk voor angst)

“Bhikkhu’s, de Tathagata is volledig ontwaakt aan de wereld655, de Tathagata is onthecht van de wereld. De Tathagata is volledig ontwaakt aan de oorsprong (origin; herkomst, ontstaan) van de wereld; de Tathagata heeft afstand gedaan van de oorsprong van de wereld. De Tathagata is volledig ontwaakt aan de beëindiging van de wereld. De Tathagata is volledig ontwaakt aan de weg die leidt naar de beëindiging van de wereld; de Tathagata heeft de weg ontwikkeld die leidt naar de beëindiging van de wereld.
“Bhikkhu’s, in deze wereld met diens deva’s, Mara en Brahma, onder deze bevolking met diens asceten en brahmanen, diens deva’s en mensen, wat er dan ook gezien wordt, gehoord, gevoeld, gekend, bereikt, gezocht, onderzocht door de geest- aan dat alles is de Tathagata volledig ontwaakt; daarom wordt hij de Tathagata genoemd656.
“Bhikkhu’s, wat de Tathagata dan ook zegt, uit, of uiteenzet in het interval tussen de nacht wanneer hij ontwaakt aan de onovertroffen volmaakte verlichting en de nacht dat hij het definitieve Nibbana bereikt, dat alles is precies zo en niet anders; daarom wordt hij de Tathagata genoemd.
“Bhikkhu’s, wat de Tathagata zegt, dat doet hij, zoals hij doet, zo spreekt hij. Aangezien hij doet wat hij zegt en spreekt zoals hij doet, daarom wordt hij de Tathagata genoemd.
“Bhikkhu’s, in deze wereld met diens deva’s, Mara en Brahma, onder deze bevolking  met diens asceten en brahmanen, diens deva’s en mensen, is de Tathagata de overwinnaar, de onoverwonnene, de universele ziener, de uitoefenaar van meesterschap; daarom wordt hij de Tathagata genoemd”.

De gehele wereld op directe wijze gekend hebbend-
Alles in de wereld precies zoals het is-
Is hij onthecht van de gehele wereld,
Losgemaakt van de gehele wereld.

Hij is de overwinnaar van allen,
De wijze heeft alle knopen losgemaakt.
Hij heeft de opperste vrede bereikt,
Nibbana, ontoegankelijk voor angst

Hij is de Boeddha, zijn asava’s vernietigd,
Sereen, alle twijfels doorgesneden;
De vernietiging van al het kamma bereikt hebbend,
Wordt hij bevrijd in de uitdoving van eigen-makingen (aanwinsten).

Hij is de Gezegende, de Boeddha,
Hij is de onovertroffen leeuw;
In deze wereld met diens deva’s,
Zet hij het wiel van Brahma in beweging.

Dus die deva’s en mensen
Die toevlucht genomen hebben in de Boeddha
Komen samen en betonen hem eerbied,
De Grote, vrij van verlegenheid:

“Getemd, hij is de beste van de temmers;
Vredevol, hij is de ziener onder vredestichters;
Bevrijd, hij is de leider van de bevrijders;
Overgestoken, hij is de beste van de gidsen aan de overkant”

Dus ze betonen hem inderdaad eerbied,
De Grote, vrij van verlegenheid.
In deze wereld samen met diens deva’s
Is er niemand die met u kan wedijveren.

Noot 654: “zie ook Itivuttaka §112”
Noot 655: “Mp (Manorathapurani, commentaar bij AN) stelt de wereld (loka) gelijk aan de waarheid van lijden. De vier taken die de Tathagata hier volbracht heeft, komen overeen met de vier taken met betrekking tot de vier edele waarheden- het volledig begrijpen van de waarheid van lijden, het afstand doen van de waarheid van diens oorsprong, diens beëindiging realiseren, en het ontwikkelen van het pad- maar met  “volledig ontwaakt” ( abhisambuddha) dat “volledig begrepen” (parinnata) vervangt met betrekking tot de eerste waarheid. Zie SN56.11, V 422”.
Noot 656: Mp, zoals andere commentaren, verklaren het geziene (dithha) als de zichbare-vorm basis; het gehoorde (suta) als de geluids basis; het gevoelde (muta) als de zintuiglijke basis van geur, smaak en tactiele gewaarwordingen; en het gekende (vinnatam) als de zintuiglijke verschijnselen basis. De drie termen “bereikt, gezocht, onderzocht door de geest” (pattam pariyesitam anuvicaritam manasa) zijn eenvoudigweg uitwerkingen van het gekende. Mp verklaart ook dat de suffix-gata, let. “gegaan” in de
afleiding van het woord “Tathagata” hetzelfde betekent als abhisambuddha, “volledig ontwaakt aan”.


Opmerking van mijn kant: volgens mij verwijst ‘de wereld’ hier naar de zes zintuigsferen, hun objecten en bewustzijn. Zoals dit bijvoorbeeld wordt verwoord in SN35.82. Zie bijvoorbeeld: http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/sn/sn35/sn35.082.than.html
In boeddhisme wordt volgens mij met ‘de wereld’ niet één of ander mentaal concept bedoeld wat wij er wel doorgaans mee bedoelen. De wereld zoals bedoeld in SN35.82 eindigt mijns inziens bij de beëindiging van waarneming en gevoel. In de dimensie zonder komen en gaan, zonder maan en zon, etc. Zoals Udana 8:1 lijkt te beschrijven. Je kunt dus stellen, volgens mij, dat je, hier en nu, de beëindiging van de wereld kunt ervaren. Dat is volgens mij waar het hier om draait. Als iemand hier andere ideeen over heeft hoor ik het graag.


Meer sutta's en sutta fragmenten betreffende Nibbana volgen.

Groet,
Siebe



Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
2E. Sutta en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #6 Gepost op: 25-02-2015 21:56 »
Deel 2E. Sutta en/of sutta fragmenten over Nibbana

Sutta Nipata, Uragavagga, 11. Vigayasutta
(Nibbana de onveranderlijke staat van onsterfelijke vrede)

1. "Als ofwel lopend of staand, zittend of liggend, iemand het lichaam aanspant (of zijn lichaam) uitstrekt, (dan) is dit de beweging van het lichaam.
2. Het lichaam dat samengesteld is uit botten en pezen, afgedekt met een vlies en vlees en bedekt met huid, wordt niet gezien zoals het werkelijk is.
3. Het is gevuld met ingewanden, de maag, de homp lever, de buikholte, het hart, de longen, de nieren, de milt.
4. Met slijm, kwijl, zweet, lymfe, bloed, gewrichtssmeersel, gal en vet.
5. Dan stroomt er altijd in negen stromen onzuiverheid uit; vanuit het oog het traanvocht, vanuit het oor het oorsmeer,
6. Snot vanuit de neus, vanuit de mond komt de ene keer gal en (op andere momenten) slijm, en vanuit het (gehele) lichaam komt zweet en viezigheid.
7. Dan is diens lege hoofd gevuld met het brein. Een dwaas geleid door onwetendheid denkt dat het iets fijns is.
8. En wanneer het dood ligt, opgezwollen en bleek, afgedankt op het knekelveld, geven familieleden (er) niet om.
9. Honden en jakhalzen eten het, wolven en wormen; kraaien en gieren eten het, en welke andere dieren daar dan ook zijn.
10. De bhikkhu in bezit van wijsheid in deze wereld, die geluisterd heeft naar de woorden van de Boeddha, hij kent het (d.i. het lichaam) zeker grondig, want hij ziet het zoals het werkelijk is.
11. “Zoals dit (levende lichaam) zo is dat (dode lichaam), zo dit is, zo (zal) dat (zijn); laat iemand de begeerte naar het lichaam opgeven, zowel wat betreft het inwendige als het uiterlijke”.
12. Zo’n bhikkhu die zich afgekeerd heeft van begeerte en gehechtheid, en in bezit is van wijsheid in deze wereld, is (reeds) naar de onsterfelijke vrede gegaan, de onveranderlijke staat van Nibbana.
13. Dit (lichaam) met twee voeten wordt gekoesterd (hoewel het) onzuiver (is), kwalijk riekend, gevuld met uiteenlopende soorten stank, en hier en daar druipend.
14. Hij die met zo’n lichaam denkt zichzelf te moeten verheerlijken of anderen te minachten- wat anders (is dit) dan blindheid?”.

Sutta Nipata, V. Parayanavagga, 11. Kappamanavapukkha
(Nibbana, het weergaloze eiland in de zee van verval en dood)

1. “Voor diegenen die midden in het water staan”- zo zei de eerwaarde Kappa- in de ontzagwekkende stroom die een aanvang heeft genomen, vertel me over een eiland, O eerwaarde heer, voor diegenen die verslagen zijn door verval en de dood, en vertel me over een eiland waarin deze [pijn] niet wederom ontstaat”.
2. “Voor diegenen die in het midden van het water staan, O Kappa”-zo zei Baghavat,--”in de ontzagwekkende stroom die een aanvang heeft genomen, voor diegenen die verslagen zijn door verval en dood, zal ik je vertellen over een eiland, O Kappa”.
3. Dit weergaloze eiland, niks bezittend (en) naar niks grijpend, noem ik Nibbana, de vernietiging van verval en dood.
4. “Diegenen die dit begrepen hebben, zijn bedachtzaam (en) kalm omdat ze de Dhamma hebben gezien, ze komen niet in de macht van Mara, en zijn niet de metgezellen van Mara”.

Meer sutta's en/of sutta fragmenten volgen

groet,
Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 2F. Sutta en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #7 Gepost op: 26-02-2015 11:21 »
Deel 2F. Sutta en/of sutta fragmenten over Nibbana

Anguttara Nikaya 9.34(3), Nibbana
(hoe begrepen kan worden dat Nibbana geluk is)

Aldus heb ik gehoord. De eerwaarde Sariputta verbleef eens te Rajagaha in het Bamboe bos, het eekhoorn heiligdom. Daar sprak de eerwaarde Sariputta de bhikkhu’s toe: ‘Vrienden”, bhikkhu’s”.
”Vriend, antwoorden deze bhikkhu’s. De eerwaarde Sariputta zei dit: “Geluk, vrienden, is dit nibbana. Geluk, vrienden, is dit nibbana”. Toen dit werd gezegd zei de eerwaarde Udayi tegen de eerwaarde Sariputta: “Maar, vriend, wat voor geluk kan hier zijn wanneer er hier niks gevoeld wordt?”.
“Precies dit, vriend, is hier het geluk, dat hier niks gevoeld wordt.
“Er zijn, vrienden, deze vijf objecten van zintuiglijk genoegen. Welke vijf? Vormen gekend door het oog die gewenst worden, verlangd, aangenaam, bekoorlijk, verbonden met zintuiglijk genoegen, tantaliserend (een begeerte opwekkend die niet bevredigd kan worden, van Tantalus-kwelling, Siebe); geluiden gekend door het oor die gewenst worden...geuren gekend door de neus die gewenst worden...smaken gekend door de tong die gewenst worden....tastbare objecten gekend door het lichaam die gewenst worden, verlangd, aangenaam, bekoorlijk, verbonden met zintuiglijk genoegen, tantaliserend. Dit zijn de vijf objecten van zintuiglijk genoegen. Elk genoegen of vreugde dat afhankelijk ontstaat van deze vijf objecten van zintuiglijk genoegen, wordt zintuiglijk genoegen genoemd.
“Hier, vrienden, afgezonderd (geïsoleerd) van zintuiglijke genoegens, afgezonderd van niet heilzame staten, gaat een bhikkhu de eerste jhana binnen en verblijft er in, dat bestaat uit vreugde en geluk geboren uit afzondering, vergezeld van gedachte en onderzoek (ook wel redenerend denken). Als, terwijl die bhikkhu op deze manier verwijlt, waarneming en aandacht vergezeld van zintuiglijk verlangen zich in hem voordoen, ervaart hij dat als een verstoring1a. Maar de Gezegende heeft verstoring lijden genoemd. Op deze manier kan begrepen worden hoe nibbana geluk is1909.
“Verder, met het bedaren van gedachte en onderzoek gaat een bhikkhu de tweede jhana binnen en verblijft erin....Als, terwijl die bhikkhu op deze manier verwijlt, waarneming en aandacht vergezeld van gedachte zich in hem voordoen, ervaart hij dat als een verstoring. Net zoals pijn zou kunnen opkomen bij iemand die geluk ervaart enkel om hem te verstoren, zo geldt ook dat wanneer die waarneming en aandacht vergezeld van gedachte zich in hem voordoen, hij dit ervaart als een verstoring. Maar de Gezegende heeft verstoring lijden genoemd. Ook op deze manier kan begrepen worden hoe nibbana geluk is.
“Verder, met ook het vervagen van vreugde...gaat hij de derde jhana binnen en verwijlt er in ....Als, terwijl die bhikkhu op deze manier verwijlt, waarneming en aandacht vergezeld van vreugde zich in hem voordoen, ervaart hij dat als een verstoring....Ook op deze manier kan begrepen worden hoe nibbana geluk is.
“Verder, met het afstand doen van vreugde en pijn...gaat een bhikkhu de vierde jhana binnen en verwijlt er in,...Als, terwijl die bhikkhu op deze manier verwijlt, waarneming en aandacht vergezeld van vreugde [verbonden met] gelijkmoedigheid zich in hem voordoen, ervaart hij dit als een verstoring...Ook op deze manier kan begrepen hoe nibbana geluk is.
“Verder, door het totaal te boven komen van de waarneming van vormen, met het verdwijnen van waarnemingen van zintuiglijke indrukken, met niet-aandacht voor waarnemingen van diversiteit, (geen acht slaand op verscheidene waarnemingen) [waarnemend] ‘ruimte is oneindig’, gaat een bhikkhu de basis (ook wel sfeer) van de oneindigheid van ruimte binnen en verwijlt er in. Als, terwijl die bhikkhu op deze manier verwijlt, waarneming en aandacht vergezeld van vormen zich in hem voordoen, ervaart hij dit als een verstoring...Ook op deze manier kan begrepen worden hoe nibbana geluk is.
“Verder, door het totaal te boven komen van de basis van de oneindigheid van ruimte, [waarnemend] ‘bewustzijn is oneindig’ gaat een bhikkhu de basis van de oneindigheid van bewustzijn binnen en verwijlt er in. Als, terwijl die bhikkhu op deze manier verwijlt, waarneming en aandacht vergezeld van de basis van de oneindigheid van ruimte zich in hem voordoen, ervaart hij dit als een verstoring...Ook op deze manier kan begrepen worden hoe nibbana geluk is.
“Verder, door het totaal te boven komen van de basis van de oneindigheid van bewustzijn, [waarnemend] ‘er is niets’, gaat een bhikkhu die basis van nietsheid binnen en verblijft er in. Als, terwijl die bhikkhu op deze manier verwijlt, waarneming en aandacht vergezeld van de basis van de oneindigheid van bewustzijn zich in hem voordoen, ervaart hij dit als een verstoring...Ook op deze manier kan begrepen worden hoe nibbana geluk is.
“Verder, door het totaal te boven komen van de basis van nietsheid gaat een bhikkhu de basis van noch waarneming-noch-niet-waarneming binnen en verblijft er in. Als, terwijl die bhikkhu op deze manier verwijlt, waarneming en aandacht vergezeld van de basis van nietsheid zich in hem voordoen, ervaart hij dat als een verstoring. Net zoals pijn zou kunnen ontstaan bij iemand die geluk ervaart enkel om hem te verstoren, zo geldt ook dat wanneer die waarneming en aandacht vergezeld van de basis van nietsheid zich in hem voordoen, hij het ervaart als een verstoring. Ook op deze manier kan begrepen worden hoe nibbana geluk is.
“Verder, door het totaal te boven komen van de basis van noch-waarneming-noch-niet-waarneming gaat een bhikkhu de beëindiging van waarneming en gevoel binnen en verblijft er in, en (dit) met wijsheid gezien hebbend, worden zijn asava’s compleet vernietigd. Ook op deze manier kan begrepen worden hoe nibbana geluk is”.
<einde sutta>

(Noot 1a: "affliction", ik vind dit een lastig te vertalen woord; het woordenboek geeft aan dat het gaat om "een conditie van pijn, lijden en nood". Ik vertaal het verder als 'verstoring', zoals in het voorbeeld van geluk en pijn. De pijn verstoort de toestand van het geluk, iemand ervaart dat als last, als een indringer, een ongewenste gast, een aandoening, kwelling, verstoring. Zo verstoren eigenlijk de kenmerken van de vorige jhana de volgende jhana.  De beëindiging van waarneming en gevoel kent geen enkele verstoring en wordt daarom beschreven als ultiem geluk/vrede, Nibbana in uiteindelijke zin.
Noot 1909 verklaart: “Brahmali becommentarieert: 'Aangezien nibbana ‘uitdoving’ (van lijden) is, is elke gedeeltelijke uitdoving van lijden een partieel soort nibbana'). 


Anguttara Nikaya 10.7 (7), Sariputta
(de beëindiging van bestaan is Nibbana)

Toen benaderde de eerwaarde Ananda de eerwaarde Sariputta en hij begroette hem. Toen ze hun begroeting en hartelijkheden hadden afgerond, ging hij aan één kant zitten en zei tegen eerwaarde Sariputta:
“Vriend Sariputta, kan een bhikkhu zo’n staat van concentratie bereiken dat (1) hij niet aarde zou waarnemen in relatie tot aarde; (2) van water in relatie tot water; (3) van vuur in relatie tot vuur; (4) van lucht in relatie tot lucht; (5) van de basis van de oneindigheid van ruimte in relatie tot de basis van de oneindigheid van ruimte; (6) van de basis van de oneindigheid van bewustzijn in relatie tot de basis van de oneindigheid van bewustzijn; (7) van de basis van nietsheid in relatie tot de basis van nietsheid; (8} van de basis van noch-waarneming-noch-niet-waarneming in relatie tot de basis van noch-waarneming-noch-niet-waarneming; (9) van deze wereld in relatie tot deze wereld; (10) van de andere wereld in relatie tot de andere wereld, maar hij zou nog altijd waarnemend/gewaar (percipient) zijn?”
“Hij zou dat kunnen, vriend Ananda".
“Maar hoe, vriend Sariputta, zou hij zo’n staat van concentratie kunnen verkrijgen?”
“Ik verbleef eens, vriend Ananda, precies hier in Savatthi, in het bos der blinden. Daar bereikte ik zo’n staat van concentratie waarin ik niet waarnemend/gewaar was van aarde in relatie tot aarde; van water in relatie tot water, van vuur in relatie tot vuur; van lucht in relatie tot lucht; van de basis van de oneindigheid van ruimte in relatie tot de basis van de oneindigheid van ruimte; van de basis van de oneindigheid van bewustzijn in relatie tot de basis van de oneindigheid van bewustzijn; van de basis van nietsheid in relatie tot de basis van nietsheid; van de basis van noch-waarneming-noch-niet-waarneming in relatie tot de basis van noch-waarneming-noch-niet-waarneming; van deze wereld in relatie tot deze wereld; van de andere wereld in relatie tot de andere wereld, maar ik was nog altijd waarnemend/gewaar (percipient)”
“Maar wat nam de eerwaarde Sariputta bij die gelegenheid dan (ge)waar?”
“Eén waarneming ontstond en een ander eindigde in me: ‘De beëindiging van bestaan is nibbana; de beëindiging van bestaan is nibbana’. Net zoals wanneer een vuur van takjes brandt één vlam ontstaat en een andere vlam eindigt, zo kwam een waarneming in me op en een ander eindigde in me: ‘De beëindiging van bestaan is nibbana; de beëindiging van bestaan is nibbana’. Bij die gelegenheid, vriend, was ik waarnemend/gewaar; ‘de beëindiging van bestaan is nibbana’”.
<einde sutta>

Opmerking van mijn kant. Het lijkt me dat Sariputta hier een staat van volledige onthechting beschrijft waarin niks landt, niks eigen wordt gemaakt, niks van wat dan ook opkomt wordt gevoed en ondersteund met aandacht. Zo komt het niet in bestaan maar volgt alles wat opkomt de natuur van komen en gaan. Verschijnen en ook weer onmiddellijk verdwijnen. Als vlammen. Anders gezegd, niks neemt een soort solide vorm aan, landt, vestigt zich, komt tot bestaan. In bepaalde tradities noemen ze volgens mij dit Mahamudra of Dzogchen. Als iemand anders andere ideeen heeft hoor ik het graag.

Dit besluit deel 2, sutta en/of sutta fragmenten over Nibbana

groetjes,
Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 3. Niet bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana
« Reactie #8 Gepost op: 27-02-2015 12:07 »
Deel 3. Niet bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana

Inleiding
In Samyutta Nikaya 56.31(1), Het Simsapa Bos, pakt Boeddha wat bladeren van de grond en vraagt aan de monniken welke groter zijn in aantal, die in zijn hand of die aan de bomen in het bos? De Boeddha geeft middels deze vergelijking aan dat wat de Boeddha direct weet maar niet onderwezen heeft ook talloos is, vergeleken bij het weinige dat hij onderwezen heeft. Waarom onderwijst de Boeddha de vele dingen die hij direct weet dan niet? Omdat het niet voordelig of bevorderlijk is, niet relevant voor het aan boord gaan en leiden van het heilige leven, niet relevant voor de fundamenten van het heilige leven, het leidt niet tot nuchterheid, tot passieloosheid, tot beëindiging, tot kalmte of vrede, tot hogere of directe kennis, tot verlichting, tot Nibbana (bijvoorbeeld: DN9§25 t/m28, DN29§30\,31, MN63§6t/m8, SN56.31(1)).

Dit onderscheid tussen wat wel gunstig is en niet gunstig is voor het realiseren van Nibbana komt veelvuldig voor in de sutta's. Het onderstaande biedt met verwijzing naar de sutta's een overzicht van wat als ongunstig wordt beschreven voor het realiseren van Nibbana. De volgorde is willekeurig en er valt ongetwijfeld veel meer over te zeggen.

Niet bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana

*Speculatie en het koesteren van speculatieve visies. Zoals de visie: de wereld is eeuwig, de wereld is niet eeuwig. De wereld is eindig, de wereld is oneindig. De ziel is hetzelfde als het lichaam, de ziel is één ding en het lichaam iets anders. De Tathagata bestaat na de dood. De Tathagata bestaat niet na dood. De Tathagata bestaat zowel wel als niet na de dood. De Tathagata noch bestaat noch bestaat niet na de dood (voor dit bestaan van de Tathagata na de dood zie ook SN16.12). De Boeddha heeft hierover geen standpunt ingenomen.
In MN72 komt dit onderwerp ook aan de orde. Boeddha spreekt daar over §14 (...) “een struikgewas van visies, een wildernis van visies, een kronkeling van visies, een slingeren  van visies, een keten van visies”(...). Wat heeft de Boeddha dan wel verklaard? Dit is lijden. Dit is de oorzaak van lijden. Dit is de beëindiging van lijden. Dit is de Weg die leidt naar het beëindigen van lijden. De honger naar visies is geen gunstige zaak.

*Niet heilzame verbale activiteiten. Twist gesprekken, liegen, verdeeldheid zaaien, geruzie, autoritaire visies verkondigen (zo is het en niet anders!), bitterheid en afwijzing (MN103§15). Samyutta Nikaya 56.9(9) gaat ook over twistgesprekken. Het twisten over het wel of niet begrijpen van de Dhamma en over wat wel of niet de juiste beoefening is, wordt ook genoemd. Verder wordt gewezen op het niet voordelig zijn van zinloos geklets zoals gesprekken over koningen, dieven, ministers, legers, gevaren en oorlogen; gesprekken over voedsel, drank....straattaal, gesprekken over dit en dat worden etc. (SN56.10(10)).
Elke taal die laag is, vulgair, grof, gemeen, onvoordelig. Gesprekken over de oorsprong van de wereld wordt hier ook genoemd. (MN122§12).

*Onvoordelige gedachten. Dit zijn gedachten waarvan onderwezen wordt dat ze wijsheid belemmeren, ze produceren verblinding, gebrek aan visie, leiden tot moeilijkheden, leiden weg van Nibbana. Waar je vaak aan denkt wordt een neiging van de geest, de geest gaat er naar uit (MN19§6). Wat zijn onvoordelige gedachten? Gedachten aan of bezield door (zin aan) zintuiglijke genoegens, gedachten aan of bezield door kwade wil, gedachten aan of bezield door wreedheid/leed willen toebrengen (MN19§3t/m5, SN56.7(7), Iti§87).

*Onvoordelige visies of ontwikkeling van het pad. In Samyutta Nikaya 45.9(9), genaamd, de Aar (van graan), vergelijkt Boeddha dit men een onjuist en juist gerichte aar. Als een aar onjuist gericht is kan die niet je huid doorboren en veroorzaakt geen bloeding. Maar is die juist gericht, en je drukt er op, dan kan ie de huid doorboren en bloed doen vloeien. Zo is het ook met verkeerd en juist gerichte visie en met een verkeerde en juiste ontwikkeling van het pad. Een verkeerd gerichte visie kan onwetendheid nooit doorprikken en niet tot Nibbana leiden. Een juist gerichte visie kan dit. En hoe doet men dit? Men ontwikkelt juiste visie gebaseerd op afzondering, passieloosheid en beëindiging, rijpend in bevrijding. Dit doet men ook voor juiste intentie t/m juiste concentratie (men ontwikkelt het edele achtvoudige pad).  Sutta’s met dezelfde inhoud: SN45.154(6) en AN1.41(1). Een onvoordelige visie is bijvoorbeeld ook Nibbana als lijden beschouwen in plaats van als geluk (AN6.101(6)).

* Zintuiglijke genoegens.  Door aanhoudende aandacht te besteden aan lieflijke, bekoorlijke, aangename vormen, geluiden, geuren, smaken, tastbare objecten en mentale objecten  komt hunkering, begeerte, lust, dorst op gang. Hun aard is tantaliserend. (MN105§23). Iedereen kent denk ik uit eigen ervaring hoe afhankelijk je er van wordt. En afhankelijkheid is geen gunstige zaak.

Samyutta Nikaya 35.95(2) beschrijft het zo:

“Een vorm gezien hebbend met vertroebelde indachtigheid,
Aandacht schenkend aan het teken van bekoorlijkheid
Ervaart men het met een verzotte geest
En blijft er stevig aan vasthouden.
“Vele gevoelens floreren innerlijk
Het gevolg van de zichtbare vorm,
Hebzucht en ook misgenoegen,
Waardoor iemands geest verward raakt.
Voor iemand die zo lijden opstapelt
Wordt gezegd dat Nibbana ver weg is.
(dezelfde tekst voor een geluid dat met vertroebelde indachtigheid wordt gehoord...een geur...een smaak...aanraking en object).

Anguttara Nikaya 6.23(3), Onraad geheten, beschrijft hoe zintuiglijk genoegen aangeduid dient te worden, namelijk; als gevaar of onraad, als lijden, als ziekte, puist, knoop, moeras. 
Wat zintuiglijke genoegens aangaat, de Boeddha onderwijst mijns inziens vooral dat je ze niet moet najagen, er niet op uit zijn. Dat verzotheid je zot maakt is duidelijk lijkt me. De zintuiglijke genoegens worden gezien als laag, niet voordelig, het wordt gezien als de weg van de wereldlijke persoon en hun aard is tantaliserend. Een ander extreem is zelf-versterving. Zowel hedonisme als zelf-versterving zijn niet gunstig. Het is de Middenweg die leidt naar Nibbana . Wat is de Middenweg? Het Edele Achtvoudige Pad (MN3§8, MN139§3+5+§13, SN42.12).

*Bepaalde vormen van plezier. Zoals het plezier en vreugde ervaren bij het doden van levende wezens (jagen bijvoorbeeld), bij het stelen, bij het liegen, bij het jezelf overgeven aan zintuiglijke genietingen (DN29§30). Er zijn ook vormen van plezier die wel bevorderlijk zijn. Zie volgende deel.

*Gehechtheid aan gelijkmoedigheid. Iemand verheugt zich in gelijkmoedigheid, verwelkomt het, en blijft er aan vasthouden. Als het zo gaat, wordt iemands bewustzijn afhankelijk er van en hecht er aan. Iemand beïnvloed door gehechtheid bereikt niet Nibbana. Als men hecht aan gelijkmoedigheid, hecht men aan de basis van noch-waarneming-noch-niet-waarneming. Er wordt wel van gezegd dat iemand zo hecht aan de beste (object van) gehechtheid. Van deze basis wordt gezegd dat het persoonlijkheid is zover als persoonlijkheid zich uitstrekt. Nibbana, het Doodloze, is de bevrijding van geest door niet-hechten. (MN106§10 t/m §13).

*Je verheugen in persoonlijk bestaan. Ik begrijp dit zelf als iemand die graag in de sfeer van de persoonlijkheid is met alle voorkeuren en afkeren, smaken, meningen etc. In Anguttara Nikaya 6.14(4), Een Goede Dood, wordt besproken hoe een monnik een goede dood heeft en een slechte dood. Een slechte dood heeft men als men zich verheugt in persoonlijk bestaan, als van persoonlijk bestaan geen afstand is gedaan. Hier wordt dat beschreven als...zich verheugen in, gaat zich verheugen in, is toegewijd om zich te verheugen in: werk, gesprekken, slaap, gezelschap, verplichtingen (bonding), in aangroei/vermeerdering (hunkering doen toenemen, verbeelding, de roes van persoonlijk bestaan niet afremmend maar zich er in verheugend).

* Niet ijverig zijn en niet bang zijn om verkeerde dingen te doen en/of overtredingen te begaan. Dit gaat vooral over mentale cultivatie, het belang hiervan inzien en de inspanning verrichten voor mentale hygiëne. Door te begrijpen dat opgekomen niet heilzame staten leed veroorzaken bij jezelf (en zo waarschijnlijk ook bij anderen) en dat je er dus actief afstand van moet doen. En ook actief zorgen dat er heilzame staten ontstaan en dat deze ook blijven aanhouden. Geen gevaar zien of niet bang zijn voor een slechte mentale hygiëne is het niet bang zijn voor overtreden. Iemand die niet ijverig is in mentale hygiëne, en niet bang is voor overtreden, is niet in staat verlichting, Nibbana, de onovertroffen bescherming tegen gevangenschap te realiseren (SN16.2).

Uit Itivuttaka 34:
“Zonder ijver, geen berouw,
Lui, met een zwak doorzettingsvermogen,
Vol van traagheid & slaperigheid,
Schaamteloos, zonder respect
Is hij niet in staat
Zo’n monnik
Om het voortreffelijke
Zelf-ontwaken gewaar te worden”.

* Zes kwaliteiten waardoor een bhikkhu niet in staat is de onovertroffen koelte te bereiken. A. Wanneer een bhikkhu de geest niet onderdrukt wanneer deze onderdrukt dient te worden, B. Niet inspant wanneer deze ingespannen moet worden, C. De geest niet aanmoedigt/stimuleert wanneer deze aangemoedigd moet worden, D. Hij kijkt niet met gelijkmoedigheid naar de geest wanneer dat moet gebeuren (weet niet wanneer alles gewoon met rust te laten, niet-actief in te grijpen), E. Hij heeft een inferieure aanleg, F. Hij verheugt zich in persoonlijk bestaan (AN6.85(1)).

* De Vijf Hindernissen. Ze zijn de makers van blindheid, veroorzaken gebrek aan visie of kennis, verzwakken wijsheid en/of zijn schadelijk voor wijsheid, neigen naar gekweldheid, leiden weg van Nibbana. Welke? Zintuiglijk verlangen, kwade wil, luiheid & traagheid, rusteloosheid & zelfverwijt en twijfel (SN46.40(10)).

* Voorstellingen na het zien van Nibbana. Wanneer Nibbana direct zichtbaar is geworden, dus Nibbana wordt gezien als Nibbana, stelt [hij zichzelf ] voor als Nibbana, hij stelt [zichzelf] voor in Nibbana, hij stelt [zichzelf voor los] van Nibbana, hij stelt Nibbana voor als ‘mijn’, hij verheugt zich in Nibbana”....Waarom doet iemand dat...”Omdat hij het niet volledig begrepen heeft, zeg ik”... aldus de Boeddha (MN1§26).

Opmerking van mijn kant: Al met al, het is nogal wat. Veel van wat wij eigenlijk 'normaal menselijk' noemen zit in de categorie van wat 'niet bevorderlijk is voor het realiseren van Nibbana'. Hoe voorkom je dan dat je nog meer overhoop gaat liggen met jezelf,  dat je niet in een spiraal komt van zelfverwijt, zelfhaat, wanneer je merkt dat je bij lange na niet in de buurt komt van de eigenschappen etc. die worden gezien als bevorderlijk? Hoe voorkom je dat je de lat niet veel te hoog legt, aan jezelf loopt te trekken en sleuren en alleen maar pijn en ellende oogst? Ik vind het een lastige kwestie. Ik kan er niks zinnigs over zeggen.

Dit besluit deel 3.

Groet,
Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Aanvulling op deel 3, Samyutta Nikaya 35.241(4)
« Reactie #9 Gepost op: 27-02-2015 14:32 »
Een prachtig beeldende sutta over de koers en van de koers afwijken

SN35.241(4), Het Voorbeeld van de Grote Boomstam (1)

Op een bepaald moment verbleef de Gezegende te Kosambi op de oevers van de Ganges. De Gezegende zag een grote boomstam die door de stroom van de Ganges werd meegevoerd, en hij sprak de bhikkhu’s aldus toe: “Bhikkhu’s zien jullie die grote boomstam die meegevoerd wordt door de stroom van de Ganges?”
“Ja”, eerwaarde heer”.
“Als, bhikkhu’s, die boomstam niet naar de nabije oever keert, niet naar de verre oever keert, niet in het midden zinkt, niet aanspoelt op hogere grond, niet gepakt wordt door mensen, niet gepakt wordt door niet-menselijke wezens, niet in een draaikolk blijft hangen, en niet innerlijk rot wordt, zal het naar de oceaan stromen, hellen en neigen. Om welke reden? Omdat de stroom van de Ganges richting de oceaan stroomt, helt en neigt.
“Zo geldt ook, bhikkhu’s, als jullie niet naar de nabije oever keren, niet naar de verre oever keren, niet in het midden zinken, niet aanspoelen op hogere grond, niet gepakt worden door mensen, niet gepakt worden door niet-menselijke wezens, niet in een draaikolk verstrikt raken, en niet innerlijk rot worden, zullen jullie richting Nibbana stromen, hellen en neigen. Om welke reden? Omdat juiste visie naar Nibbana stroomt, helt en neigt”.
Toen dit werd gezegd vroeg een zekere bhikkhu de Gezegende: “Wat, eerwaarde heer, is de nabije oever? Wat is de verre oever? Wat is in met midden zinken? Wat is aanspoelen  op hogere grond? Wat is gepakt worden door mensen? Wat is gepakt worden door niet-menselijke wezens? Wat is verstrikt raken in een draaikolk? Wat is innerlijke rotheid?”
“’De nabije oever’, bhikkhu, is een aanduiding voor de zes interne zintuigbases. ‘De verre oever’: dit is een aanduiding voor de zes externe zintuigbases. ‘In het midden zinken’: dit is een aanduiding voor begeestering/vergenoegen en begeerte. ‘Op hogere grond aanspoelen’: dit is een aanduiding voor de verbeelding: ‘Ik ben’.
“En wat, bhikkhu’s, is gepakt worden door mensen? Hier leeft iemand samen met leken; hij verheugt zich met hen en deelt hun verdriet, hij is gelukkig wanneer zij gelukkig zijn, en verdrietig wanneer zij verdrietig zijn, en hij is betrokken in hun aangelegenheden en verplichtingen. Dit wordt ‘gepakt door mensen’ genoemd.
En wat, bhikkhu’s, is gepakt worden door niet-menselijke wezens? Hier leeft iemand het heilige leven met de wens [om wedergeboren te worden] in een bepaalde klasse van deva’s, denkend: ‘Door deze deugdzaamheid of striktheid of dit heilig leven zal ik een deva worden of iemand onder de deva’s’. Dit wordt ‘gepakt worden door niet-menselijke wezens’ genoemd.
“’Verstrikt raken in een draaikolk’: dit, bhikkhu’s, is een aanduiding voor de vijf strengen van zintuiglijk genoegen.
“En wat, bhikkhu’s, is innerlijke rotheid? Hier is iemand immoreel, iemand met een slecht karakter, van onzuiver en verdacht gedrag, geniepig, geen asceet maar toch dat claimend te zijn, niet een celibatair persoon maar toch dat claimend, innerlijk rot, corrupt, laaghartig. Dit wordt ‘innerlijk rot’ genoemd.
Op dat moment stond de koe drijver Nanda nabij de Gezegende. Hij zei toen tegen de Boeddha: “Eerwaarde heer, ik zal niet naar de nabije oever keren, ik zal niet naar de verre oever keren, ik zal niet in het midden zinken, ik zal niet aanspoelen op hogere grond, ik zal niet gepakt worden door mensen, ik zal niet gepakt worden door niet-menselijke wezens, ik zal niet in een draaikolk verstrikt raken, ik zal niet innerlijk rot worden. Mag ik de toevlucht onder de Gezegende ontvangen, mag ik de hogere inwijding ontvangen?”
“In dat geval, Nanda, breng de koeien terug naar hun eigenaren”.
“De koeien zullen uit zichzelf teruggaan, eerwaarde heer, uit gehechtheid aan de kalveren”.
“Breng de koeien naar de eigenaren terug, Nanda”.
Toen bracht de koe drijver Nanda de koeien terug naar hun eigenaren, kwam terug bij de Gezegende en zei: “De koeien zijn naar hun eigenaren teruggebracht, eerwaarde heer. Mag ik de toevlucht in de Gezegende ontvangen, mag ik de hogere inwijding ontvangen?”
Toen ontving de koe drijver Nanda de toevluchtgeloften en hij ontving de hogere inwijding. En spoedig, niet lang na zijn inwijding, alleen verwijlend, teruggetrokken, ijverig, vurig en vastberaden...werd de eerwaarde Nanda één van de arahants”.
<einde sutta>

groet,
Siebe

Nathan

  • Gast
Re: Deel 2A, Sutta's en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #10 Gepost op: 27-02-2015 15:21 »
Deel 2. Inleiding

In boeddhisme onderscheidt men zoiets als ‘directe kennis’. Dat wordt wel uitgedrukt op de volgende manier; gevoel kennen als gevoel, het lichaam als het lichaam, Nibbana als Nibbana etc. Dit betekent dat men die zaken op niet-conceptuele, op een niet verbeelde manier kent, direct.

Hier kan natuurlijk niet de directe kennis van Nibbana onderwerp zijn.
Wat bedoel je precies met deze zin?
'Hier kan natuurlijk niet de directe kennis van Nibbana onderwerp zijn'

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Deel 2A, Sutta's en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #11 Gepost op: 27-02-2015 17:30 »
Deel 2. Inleiding

In boeddhisme onderscheidt men zoiets als ‘directe kennis’. Dat wordt wel uitgedrukt op de volgende manier; gevoel kennen als gevoel, het lichaam als het lichaam, Nibbana als Nibbana etc. Dit betekent dat men die zaken op niet-conceptuele, op een niet verbeelde manier kent, direct.

Hier kan natuurlijk niet de directe kennis van Nibbana onderwerp zijn.
Wat bedoel je precies met deze zin?
'Hier kan natuurlijk niet de directe kennis van Nibbana onderwerp zijn'

Hallo Nathan,

Dit wordt wel vergeleken met de smaak van bijvoorbeeld vanille. Dat kun je niemand uitleggen. Je kunt wel zeggen..."een beetje zoet en achter op de tong wat prikkelend"...maar weet je dan wat de smaak van vanille is? Hoeveel woorden je daar ook aan besteedt, het wordt nooit de smaak van vanille. Maar proef je vanille dan weet je ook ogenblikkelijk wat de smaak van vanille is. Dat laatste is dan directe kennis van de smaak van vanille. Bij Nibbana gaat het ook om directe kennis, en niet om het idee Nibbana of onze voorstellingen van wat Nibbana zou kunnen zijn. Het gaat er om Nibbana te kennen als Nibbana. Dat, kan hier via woorden niet onderwerp zijn.

Siebe

Nathan

  • Gast
Re: Deel 2A, Sutta's en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #12 Gepost op: 27-02-2015 17:47 »

Hallo Nathan,

Dit wordt wel vergeleken met de smaak van bijvoorbeeld vanille. Dat kun je niemand uitleggen. Je kunt wel zeggen..."een beetje zoet en achter op de tong wat prikkelend"...maar weet je dan wat de smaak van vanille is? Hoeveel woorden je daar ook aan besteedt, het wordt nooit de smaak van vanille. Maar proef je vanille dan weet je ook ogenblikkelijk wat de smaak van vanille is. Dat laatste is dan directe kennis van de smaak van vanille. Bij Nibbana gaat het ook om directe kennis, en niet om het idee Nibbana of onze voorstellingen van wat Nibbana zou kunnen zijn. Het gaat er om Nibbana te kennen als Nibbana. Dat, kan hier via woorden niet onderwerp zijn.

Siebe
Hoi Siebe,
Bedankt voor je antwoord.
Dus boeddhisten praten niet over het nirvana maar bijvoorbeeld wel over ethiek en karma?

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Deel 2A, Sutta's en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #13 Gepost op: 27-02-2015 19:38 »
Dus boeddhisten praten niet over het nirvana maar bijvoorbeeld wel over ethiek en karma?

Mijns inziens sprak Boeddha juist voortdurend, in vrijwel elke sutta, direct dan wel indirect, over Nibbana.
Alles staat in het teken van het zelf gaan zien of ontdekken of realiseren van Nibbana, vind ik. Ook zaken als ethiek en karma staan mijns inziens in het teken van het gaan realiseren van Nibbana.

Siebe





Nathan

  • Gast
Re: Deel 2A, Sutta's en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #14 Gepost op: 28-02-2015 07:40 »
Mijns inziens sprak Boeddha juist voortdurend, in vrijwel elke sutta, direct dan wel indirect, over Nibbana.
Alles staat in het teken van het zelf gaan zien of ontdekken of realiseren van Nibbana, vind ik. Ook zaken als ethiek en karma staan mijns inziens in het teken van het gaan realiseren van Nibbana.

Siebe
Dank je, ik was even de weg kwijt, ik dacht dat je iets geheel anders bedoelde ;)

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 4A. Bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana
« Reactie #15 Gepost op: 28-02-2015 11:43 »
Het eerste deel.

Deel 4A. Bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana

* Voordelige gesprekken. Algemeen gesproken zijn dit gesprekken die het kruid niet ontsteken en het vuur niet aanwakkeren, de honger of dorst niet sterker maken. Gesprekken die dus leiden tot ontgoocheling/ontnuchtering, tot passieloosheid, beëindiging, vrede, directe kennis, verlichting, Nibbana. Bijvoorbeeld gesprekken die gaan over uitwissing, over wat de bevrijding van geest bevordert. Gesprekken over weinig willen, over tevredenheid, afzondering, afstand doen van de maatschappij; gesprekken die energie opwekken, deugdzaamheid, concentratie; gesprekken over wijsheid, over bevrijding, gesprekken aangaande kennis en visie over bevrijding (MN122§12\20). Gesprekken over de Vier Edele Waarheden (SN56.7(7), SN56.10(10)).

* Voordelige gedachten. Dit zijn gedachten die geen verblinding veroorzaken, die visie en kennis voortbrengen, wijsheid bevorderen. Over het algemeen worden deze drie beschreven: gedachten van verzaking of bezield door verzaking (van zintuiglijke genoegens, bijvoorbeeld), gedachten van niet-kwade wil of bezield door niet-kwade wil  en gedachten van niet-wreedheid of bezield door niet-wreedheid/leed toebrengen (MN19§2, Iti§87). Bijvoorbeeld gedachten bezield met liefdevolle vriendelijkheid, mededogen, meelevende vreugde en gelijkmoedigheid. Hieronder vallen ook gedachten over de Vier Edele Waarheden (SN56.9(9)).

* De vier fundamenten van indachtigheid. Men contempleert het lichaam als het lichaam, gevoel als gevoel, geest als geest en mentale verschijnselen als mentale verschijnselen. Volgens mij betekent dit dat je het direct indachtig bent dus niet via je voorstellingsvermogen, niet via verbeelding. Wanneer deze vier goed ontwikkeld en gecultiveerd zijn, goed gevestigd zijn, leiden ze naar het overstijgen van smart en gejammer, naar vrede en Nibbana. Er wordt ook over gesproken als de eenrichtingsweg voor de zuivering van wezens (DN22§22, MN10§2, MN51§4, SN47.1(1), SN47.18(8}, SN47.32(2)).
Soms wordt indachtigheid gericht op het lichaam apart beschreven als de weg die leidt naar Nibbana door niet-hechten (AN1.591(17)-592(18).
Ook de indachtigheid van de adem wordt beschouwd als iets wat tot Nibbana leidt (AN1.304) en de ketens doorbreekt (SN54.17(7) en de asava’s vernietigd (SN54.20(10)).
De kracht van het vestigen van indachtigheid schuilt hem denk ik hierin dat het de verbeelding niet van voedsel voorziet. Het snijdt het de pas af.

* Kwaliteiten waarmee je volgens de sutta’s dichtbij Nibbana bent: Deugdzaam gedrag, het bewaken van de zintuigen, bescheiden eten, bedachtzaamheid, respectvol naar de Leraar, respectvol naar de Dhamma, de Sangha intens vereren, gastvrijheid loven, toebedeeld zijn met morele schaamte en morele vrees, de geest onderdrukken wanneer deze onderdrukt dient te worden, de geest inspannen wanneer deze ingespannen dient te worden, de geest aanmoedigen/stimuleren wanneer het aangemoedigd dient te worden, met een geest van gelijkmoedigheid kijken wanneer dit dient te gebeuren (weten wanneer niks te doen), een superieure aanleg hebben, zich verheugen in Nibbana, respectvol naar concentratie, ijverig zijn, diep respect hebben voor de training, waardig, eerbiedig, het onderhouden van goede vrienden, gemakkelijk zijn om te corrigeren (AN4.37, AN6.32(2), AN6.33(3), AN6.85, AN7.34(3), AN7.34(3), AN6.102).

Bevestigd vertrouwen hebben in de Boeddha, Dhamma en Sangha wordt ook genoemd als de weg opwaarts naar Nibbana (SN55.12(2), SN55.22(2)). Ook het herinneren van: de Boeddha, Dhamma en Sangha, van deugdzaam gedrag, van vrijgevigheid, deva’s, de dood en vrede worden beschreven als iets wat tot ontnuchtering, passieloosheid, beëindiging, vrede, directe kennis, verlichting, tot Nibbana leidt (AN.1.296, AN1.297(2)-305(10), AN6.26).

Aandachtigheid (heedfulness) is een grote kwaliteit.

Dhammapada vers 21:
“Aandachtigheid: het pad naar het Doodloze.
Onaandachtigheid: het pad naar de dood.
De aandachtigen sterven niet.
De onaandachtigen zijn alsof
ze reeds dood zijn”.

Over zelf-verheerlijking.

Dhammapada vers 285:
“Verpletter
je notie van zelf-verheerlijking
als een herfstlelie
in de hand.
Verzorg alleen het pad naar vrede
-Bevrijding-
zoals onderwezen door de Welgegane”.

* Beheersing van de zintuigen. Een fragment uit Samyutta Nikaya 35.95(2), Malunkyaputta:

“Wanneer men, zeer indachtig, een vorm ziet,
ontvlamt men niet door begeerte naar vormen;
Men ervaart het met passieloze/onbewogen geest
en blijft er niet stevig aan vasthouden.
Men blijft op deze wijze indachtig
zodat, zelfs wanneer men de vorm ziet,
en terwijl men een gevoel ondergaat,
[lijden] wordt uitgeput, niet opgebouwd.
Voor iemand die lijden zo ontmantelt
wordt gezegd dat Nibbana dichtbij is.
(hetzelfde herhaalt zich in de sutta voor de andere zintuiglijke domeinen).

Het bijbehorende Deel 4B volgt.

groet,
Siebe

Nathan

  • Gast
Re: Deel 4A. Bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana
« Reactie #16 Gepost op: 01-03-2015 10:04 »
Gesprekken over weinig willen, over tevredenheid, afzondering, afstand doen van de maatschappij;
Afstand doen van de maatschappij?

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 4B. Bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana
« Reactie #17 Gepost op: 01-03-2015 11:37 »
Deel 4B. Bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana

* Inzichtmeditatie/vipassana. Dit wordt beschreven als “de weg geschikt voor het bereiken van Nibbana”. En welke weg is dat? “Hier ziet een bhikkhu het oog als vergankelijk, hij ziet vormen als vergankelijk, hij ziet visueel bewustzijn als vergankelijk, hij ziet oogcontact als vergankelijk, hij ziet als vergankelijk wat voor gevoel er dan ook ontstaat met oogcontact als voorwaarde, ofwel aangenaam, onaangenaam of noch-aangenaam-noch onaangenaam”. Hij ziet het oor als vergankelijk...de tong....de neus...het lichaam....hij ziet de geest als vergankelijk, hij ziet mentale verschijnselen als vergankelijk, hij ziet mentaal-bewustzijn als vergankelijk, hij ziet mentaal-contact als vergankelijk, hij ziet als vergankelijk wat voor gevoel er dan ontstaat met mentaal-contact als voorwaarde, ofwel aangenaam, onaangenaam of noch-aangenaam-noch onaangenaam. Dit, bhikkhu’s, is de weg geschikt voor het bereiken van Nibbana” (SN35.147(2)). Zie ook SN35.150(5)
Daarnaast wordt dezelfde tekst beschreven in de twee volgende sutta’s, SN35.148(3) en SN35.149(4) maar in plaats van het oog etc. te beschouwen “als vergankelijk” wordt dan onderwezen het te beschouwen als respectievelijk “lijden” en “niet-zelf”. Dus hier worden de drie basis contemplaties beschreven die overeenstemmen met de drie kenmerken van bestaan, de weg geschikt voor het bereiken van Nibbana.

Hierbij aansluitend; vijf dingen, indien ontwikkeld en gecultiveerd, die leiden naar ontnuchtering...passieloosheid....Nibbana: contemplatie van de onaantrekkelijkheid van het lichaam, de weerzinwekkendheid van voedsel waarnemend, niet-verheugenis in de gehele wereld waarnemend, vergankelijkheid zien in alle geconditioneerde verschijnselen, innerlijk de perceptie van de dood stevig gevestigd hebben (AN5.69(9)).

* Jhana’s. In Samyutta Nikaya 53.1(1)-12(12) zegt de Boeddha het zo: “Bhikkhu’s, net zoals de rivier de Ganges naar het oosten stroomt, helt en neigt naar het Oosten, zo stroomt, helt en neigt een bhikkhu die de vier jhana’s (de vier vorm-jhana’s hier, Siebe) ontwikkelt en cultiveert ook naar Nibbana”.

Dhammapada vers 372:

“Er is geen jhana
voor iemand zonder inzicht (discernment)
Geen inzicht
Voor iemand zonder jhana.
Maar iemand met zowel jhana
Als inzicht
Hij is op de rand
Van Bevrijding.”

Aansluitend hierop, Digha Nikaya 29§24, spreekt over vier vormen van plezier die geheel bevorderlijk zijn voor ontnuchtering, passieloosheid, beëindiging, kalmte, realisatie, verlichting, Nibbana. Welke vier vormen van plezier? De vier jhana’s.

* De Verlichtingsfactoren. Ze worden beschreven als de makers van visie, de makers van kennis, de groei van wijsheid bevorderend, vrij van kwelling, naar Nibbana leidend. Er zijn zeven factoren van verlichting: de verlichtingsfactor van indachtigheid, het onderscheiden van staten (soms ook aangeduid als onderzoek naar waarheid), energie, vreugde, kalmte, concentratie, gelijkmoedigheid. Al deze verlichtingsfactoren zijn gebaseerd op afzondering, passieloosheid en beëindiging, rijpend in bevrijding (SN46.7(7), SN46.14(4), SN46.16(6), SN46.20(10), SN46.40(10), SN46.77(1)-88(12), SN46.131(1)).
(...)“De zeven factoren van verlichting moeten ontwikkeld worden voor directe kennis van deze vijf hogere ketens, voor het volledig begrijpen van ze, voor hun volkomen vernietiging, voor het afstand doen van ze”(...) “hij ontwikkelt de verlichtingsfactoren dat als diens uiteindelijke doel heeft de verwijdering van begeerte, de verwijdering van haat, de verwijdering van begoocheling...dat het Doodloze als diens fundament heeft, het Doodloze als diens bestemming, het Doodloze als diens uiteindelijk doel heeft”.  (SN46.184(10)).

* Het juiste streven.. Dit wordt weer vergeleken met de rivier de Ganges die naar het oosten stroomt, helt en neigt. Zo zal ook iemand die de vier juiste strevingen ontwikkelt en cultiveert, stromen, hellen en neigen naar Nibbana. Wat zijn de vier juiste strevingen? Kortgezegd: 1. er naar streven dat er geen kwaadaardige niet heilzame staten ontstaan. 2. er naar streven afstand van deze te doen wanneer ze al zijn ontstaan. 3. er naar streven heilzame staten te doen ontstaan. 4. er naar streven deze te handhaven (SN49.1(1)-12(12)).
Daarnaast worden er vier factoren van het streven naar zuiverheid onderscheiden die leiden naar Nibbana: de factor van het streven naar zuiverheid van deugdzaam gedrag, de factor van het streven naar zuiverheid van geest, de factor van het streven naar zuiverheid van visie en de factor van het streven naar zuiverheid van bevrijding (AN4.194(4)).

* Juiste visie of juiste gerichtheid van de geest. Juiste visie is zo belangrijk omdat het voorafgaat aan bijvoorbeeld motivatie, wat weer vooraf gaat aan verbaal en fysiek gedrag.
Met een juist gerichte geest is het ook mogelijk om onwetendheid door te prikken zoals het mogelijk is dat een goed gerichte aar je hand of voet kan doorprikken en bloed kan laten vloeien. Een onjuist gerichte aar kan dit niet (AN1.41(1)). Juiste visie is altijd gebaseerd op afzondering, passieloosheid en beëindiging, rijpend in bevrijding.  Een aspect van juiste visie lijkt me ook Nibbana als geluk beschouwen (AN6.101(6)).

* Het Edele Achtvoudige Pad. Juiste visie, juiste intentie, juist spreken, juist handelen, juist levensonderhoud, juiste inspanning, juiste indachtigheid, juiste concentratie (bv. MN83§21, SN45.9(9)). Er wordt wel eens op het forum gesproken over het ontbreken van een Pad of weg naar waarheid, omkleed met allerlei redenen, maar in de sutta’s ben ik zoiets nog niet tegengekomen, integendeel. De Boeddha beveelt heel duidelijk het Edele Achtvoudige Pad aan. Dat Pad helt, stroomt en neigt naar Nibbana.
Soms worden nog twee aspecten aan het Edele Achtvoudige Pad toegevoegd, namelijk, vanuit juiste concentratie ontstaat 9. juiste kennis en vanuit juist kennis ontstaat 10. juiste bevrijding (AN.10.121(9), AN10.127(5)).

* De kennis hebben van wat tot ontnuchtering leidt, tot passieloosheid, tot beëindiging, tot vrede, tot directe kennis, tot verlichting, tot Nibbana is bevorderlijk. Herkennen wat wel of niet Dhamma is. Wat wel of niet de leer is, wat wel en niet het onderricht is (AN7.83(9)).

* Zes onovertroffen zaken. A. Het zien van een Tathagata of leerling is de onovertroffen aanblik, B. het horen van een Tathagata of diens leerling (Dhamma-onderrricht horen) is het onovertroffen horen, C. vertrouwen in de Tathagata of diens leerling is de onovertroffen (aan) winst (i.p.v. zoon, partner, rijkdom etc.), D. de training van de Boeddha-Dhamma is de onovertroffen training, E. service verlenen aan de Tathagata of diens leerling is het onovertroffen service verlenen, F. herinnering aan de Boeddha of diens leerlingen is de onovertroffen herinnering (AN6.30(10)).

* Vijf vermogens. (...)“Iemand die deze vijf vermogens heeft voltooid is een arahant”(...) (SN48.15(5)). Wat zijn de vijf vermogens? Het vermogen van vertrouwen, het vermogen van energie, het vermogen van indachtigheid, het concentratievermogen, en het vermogen van wijsheid. Deze vermogens ontwikkelen heeft grote voordelen (SN48.66(6)). Door ze te ontwikkelen neigt men naar Nibbana (SN48.71(1)-82(12)). Het ontwikkelen en cultiveren van deze vermogens heeft de verwijdering van begeerte, haat en begoocheling als diens uiteindelijk doel (SN48.125(1)-136(12)).

* Vijf krachten. “Bhikkhu’s, net zoals de Ganges richting het oosten stroomt, afloopt en neigt, zo geldt ook dat een bhikkhu die de vijf krachten ontwikkelt en cultiveert naar Nibbana stroomt, helt en neigt” (SN50.1(1)-12(12)). Wat zijn de vijf krachten? De kracht van vertrouwen, de kracht van energie, de kracht van indachtigheid, de kracht van concentratie, en de kracht van wijsheid. Ze zorgen voor volledig begrip van de vijf hogere ketens, voor hun volkomen vernietiging, voor het afstand doen van ze (SN50.54(10)).  Het heeft als diens uiteindelijk doel het verwijderen van begeerte, het verwijderen van haat en het verwijderen van begoocheling (SN50.55(1)-66(12)).

* De vier bases voor spirituele kracht. Ze leiden naar Nibbana wanneer ze ontwikkeld worden en gecultiveerd. Wat zijn de vier bases? A. spirituele kracht die concentratie bezit dankzij verlangen en doelbewuste strevingen, B. spirituele kracht die concentratie bezit dankzij energie en doelbewuste strevingen, C. spirituele kracht die concentratie bezit dankzij geest en doelbewuste strevingen, D. spirituele kracht die concentratie bezit door onderzoek en doelbewuste strevingen (SN51.4(4)!, 51.26(6)), SN51.33(1)-44(12)).

* Na het zien van Nibbana. Wanneer iemand Nibbana heeft gerealiseerd, dus (...) “hij kent Nibbana op rechtstreekse wijze als Nibbana. Na Nibbana rechtstreeks gekend te hebben als Nibbana dient hij [zichzelf] niet voor te stellen als Nibbana, hij dient [zichzelf’] niet voor te stellen in Nibbana, hij dient [zichzelf] niet voor te stellen [los] van Nibbana, hij dient zich niet voor stellen dat Nibbana ‘mijn’ is, hij dient niet zich te verheugen in Nibbana. Hoezo? Zodat hij het volledig kan begrijpen, zeg ik” (MN1§50).

* Niet gehecht zijn is het kenmerk van Nibbana. Dat wordt vaak zo beschreven: “wanneer je niet gehecht bent, ben je niet geagiteerd. Wanneer je niet geagiteerd bent, bereik je persoonlijk Nibbana. (MN11§17 +MN37§3+15, MN140§22, SN22.45, SN22.53, SN22.54, SN35.30(8}, SN35.31(9), SN35.91(8}, AN7.61)

Dit besluit deel 4.

groet,
Siebe

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Deel 4A. Bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana
« Reactie #18 Gepost op: 01-03-2015 13:19 »
Gesprekken over weinig willen, over tevredenheid, afzondering, afstand doen van de maatschappij;
Afstand doen van de maatschappij?

Ja, in Majjhima Nikaya 122§20 wordt gesproken over "aloofness from society".

Hoewel er vele leraren zijn die benadrukken vooral boeddhisme te beoefenen binnen de samenleving, met of binnen een (drukke) baan, gezin, en alles wat er bij een bestaan als huishouder komt kijken,  is mij toch wel duidelijk geworden dat de Boeddha dit niet bekeek als iets wat nou bepaald de ideale omstandigheden zijn om te ontwaken.

Al die zorgen, verplichtingen, stof, al die egocentrische betrokkenheid (bijvoorbeeld opkomen voor je eigen-gezin, eigen-buurt, eigen-bedrijf, eigen-belang, eigen land etc.), die innige gehechtheid aan vriend/vriendin, kind, huis, luxe, technische spullen etc. is dat nou zo voordelig voor ontwaken?

Iedereen kan zich wel verbeelden niet gehecht te zijn aan telefoon, sociale contacten, aan lekker eten, aan luxe, een fijn bed, douche etc...totdat...totdat je het allemaal moet missen. Dan blijkt ons geluk toch niet zo verlicht en verheven hoor.

Siebe, helaas, gehecht tot op het bot

Nathan

  • Gast
Re: Deel 4A. Bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana
« Reactie #19 Gepost op: 01-03-2015 15:48 »
Ja, in Majjhima Nikaya 122§20 wordt gesproken over "aloofness from society".

Hoewel er vele leraren zijn die benadrukken vooral boeddhisme te beoefenen binnen de samenleving, met of binnen een (drukke) baan, gezin, en alles wat er bij een bestaan als huishouder komt kijken,  is mij toch wel duidelijk geworden dat de Boeddha dit niet bekeek als iets wat nou bepaald de ideale omstandigheden zijn om te ontwaken.

Al die zorgen, verplichtingen, stof, al die egocentrische betrokkenheid (bijvoorbeeld opkomen voor je eigen-gezin, eigen-buurt, eigen-bedrijf, eigen-belang, eigen land etc.), die innige gehechtheid aan vriend/vriendin, kind, huis, luxe, technische spullen etc. is dat nou zo voordelig voor ontwaken?

Iedereen kan zich wel verbeelden niet gehecht te zijn aan telefoon, sociale contacten, aan lekker eten, aan luxe, een fijn bed, douche etc...totdat...totdat je het allemaal moet missen. Dan blijkt ons geluk toch niet zo verlicht en verheven hoor.

Siebe, helaas, gehecht tot op het bot
Nou, Siebe - bedankt voor je antwoord, trouwens - of dat ze in kloosters geen jaloezie, afgunst, bezitterigheid, macht misbruik, schijnheiligheid, en dergelijke kennen, ondervinden ;)

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Deel 4A. Bevorderlijk voor het realiseren van Nibbana
« Reactie #20 Gepost op: 02-03-2015 12:31 »
Nou, Siebe - bedankt voor je antwoord, trouwens - of dat ze in kloosters geen jaloezie, afgunst, bezitterigheid, macht misbruik, schijnheiligheid, en dergelijke kennen, ondervinden ;)

De Boeddha bespreekt in de sutta's ook het fenomeen van verkrampte, benauwde en beperkte geest. Mentaal gekwelde staten zoals haat of jaloezie en bezitterigheid. De Boeddha onderwijst wat dit betreft vier inspanningen, die er op neerkomen dat je negatieve staten snel, vaardig, leert verdrijven en je er ook in traint dat ze niet meer opkomen. Dat vergt van jezelf ook dat je die negatieve staten niet belangrijker vindt of maakt dan ze zijn. Vergankelijk. Niet-zelf. Onbevredigend.

Als je die staten, bijvoorbeeld boosheid of vijandigheid, begrijpt als jouw-boosheid en vijandigheid, en je vindt ook nog eens dat jij recht hebt op die boosheid en vijandigheid, dat soort normaal menselijke overwegingen, dan hou je die boosheid en vijandigheid dus ook vast. Misschien ben je dan wel de hele dag boos en vijandig. Misschien wel je hele leven. Dus om mentaal te kunnen trainen moet je ook tot de overtuiging komen voor jezelf dat emoties en staten niks anders zijn dan onpersoonlijke verschijnselen die door oorzaken en voorwaarden komen en gaan. Niks meer, niks minder. Het is niet iets zwaarwegends, maar dat kunnen we er wel van maken!

Een ander aspect van juiste inspanning is positieve staten weten op te wekken en te handhaven, zoals van empathie, zorgzaamheid, liefdevolle vriendelijkheid, mededogen, gelijkmoedigheid, meelevende vreugde. 
Ik denk dat als iemand hier jong mee begint dit van groot voordeel is voor iemand. Het is dan weliswaar geen verlichting maar mentaal soepel zijn, vaardig negativiteit verdrijvend, dat vind ik wel verdienstelijk.

Ik ben hier zelf naief en lui in geweest in zoverre dat ik negatieve staten niet als negatief (h)erkende of meer bezig was met rechtvaardiging, met goedpraten, dan met verdrijven. Of ik was er zo in ondergedompeld dat ik  puur bezig was met overleven en/of voelde me sowieso uitgeput en verslagen.
Zo heb ik mezelf eerder aangeleerd in negatieve staten te blijven. Ik kan wel zeggen nu, dit moet je niet doen. Heb jezelf meer lief en wees wijzer. Bewust positieve staten opwekken deed ik ook niet. Het is allemaal niet zo handig.  Ook al is een positieve staat ook maar vergankelijk, leeg en niet-zelf dat is altijd nog beter dan leven in een negatief giftig milieu. Beter een leuke illusie dan dag in dag uit te leven in een nare folterende illusie.

Als je snel negatief gestemd raakt, en dat soort venijn kleeft ook aan mij, voel je je ook snel slachtoffer van omstandigheden, van nare andere mensen etc. Boeddhisme roept juist op met en vanuit je kunde, kracht, wijsheid, potentieel te gaan werken.  Ons potentieel is misschien een ruwe diamant, een slapende reus maar het is er.

Siebe, beginneling


Nathan

  • Gast
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #21 Gepost op: 02-03-2015 13:42 »
Inderdaad Siebe het kan zomaar zijn dat men de lucht die men verspreidt zelf niet meer bewust is. Of het zelfs goed praat. Waar het opneer komt is tevens in goed gezelschap te verkeren. Dat is inderdaad niet altijd makkelijk en dan kan de sanga worden geïdealiseerd. ;)

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 5. Waarom realiseren sommigen wel Nibbana en anderen niet?
« Reactie #22 Gepost op: 02-03-2015 19:14 »
Deel 5. Waarom realiseren sommigen wel Nibbana en anderen niet?

MN107§13\14 onthult iets hierover en over de rol van de Boeddha.
§13. “Meester Gotama, aangezien Nibbana bestaat en het pad dat leidt naar Nibbana bestaat en meester Gotama aanwezig is als de gids, wat is de oorzaak en reden waarom, wanneer de leerlingen van meester Gotama zo door hem geadviseerd en geïnstrueerd worden, sommige van hen Nibbana bereiken, het ultieme doel, en sommige dat niet doen?”
§14. Wat dat aangaat, brahmaan, zal ik op mijn beurt jou een vraag stellen. Antwoord zoals je wilt. Wat denk je brahmaan, ben je bekend met de weg die naar Rajahaga leidt?”
“Ja, meester Gotama, ik ben bekend met de weg die naar Rajagaha leidt”.
“Wat denk je brahmaan? Stel dat er een man zou komen die naar Rajagaha wilde gaan, en hij benaderde jou en zei: ‘eerwaarde heer, ik wil naar Rajagaha gaan. Toon me de weg naar Rajagaha’. Dan vertelde je hem: ‘Welnu, goede man, deze weg gaat naar Rajagaha. Volg het een tijdje en je zult een dorp zien, ga iets verder en je zult een zekere stad zien, ga iets verder en je zult Rajagaha zien met diens prachtige parken, bossen, weides en vijvers’. Daarna, na zo door jou geadviseerd en geïnstrueerd te zijn, zou hij een verkeerde weg nemen en hij zou naar het westen gaan. Daarna zou een tweede man komen die naar Rajagaha wilde gaan en hij benaderde je en zei: ‘eerwaarde heer ik wil naar Rajagaha gaan’. Daarna vertelde je hem: ‘Welnu, goede man, deze weg gaat naar Rajagaha. Volg het voor een tijdje en je zult een dorp zien, ga iets verder en je zult een zekere stad zien, ga iets verder en je zult Rajagaha zien met diens prachtige parken, bossen, weides en vijvers’. Daarna, na zo door jou geadviseerd en geïnstrueerd te zijn, zou hij veilig in Rajagaha aankomen. Welnu, brahmaan, aangezien Rajagaha bestaat en de pad dat leidt naar Rajagaha bestaat en jij aanwezig bent als de gids, wat is de oorzaak en reden, wanneer die mannen zo door jou geadviseerd en geïnstrueerd zijn, dat één man een verkeerde weg neemt en naar het westen gaat en één veilig in Rajagaha aankomt?”
“Wat kan ik daar aan doen, meester Gotama? Ik ben iemand die de weg toont”.
“Zo bestaat ook, brahmaan, Nibbana en de weg die leidt naar Nibbana bestaat en ik ben aanwezig als de gids. Niettemin, wanneer mijn leerlingen aldus door mij zijn geadviseerd en geïnstrueerd, bereiken sommigen Nibbana, het ultieme doel, en sommigen bereiken het niet. Wat kan ik daar aan doen brahmaan? De Tathagata is iemand die de weg toont”.
De volgende paragraaf geeft aan hoe het mis kan gaan
§15.(...). Er zijn personen die zonder vertrouwen zijn en die niet het bestaan als huishouder hebben opgegeven uit overtuiging maar zoekend naar een manier om in het  levensonderhoud te voorzien, die frauduleus zijn, bedrieglijk, verraderlijk, hooghartig, leeg, ijdel, grof gebekt, loslippig, hun zintuigvermogens onbewaakt, zonder maat qua eten, niet toegewijd aan waakzaamheid, niet betrokken bij afzondering, niet zeer respectvol naar de training, gehecht aan luxe, zonder zorg, leiders in zonden, afzondering verwaarlozend, lui, zonder energie, niet indachtig, niet volledig bewust, ongeconcentreerd, met afdwalende geesten, verstoken van wijsheid, kletsmajoors”. Meester Gotama verblijft niet samen met dezen”.
“Maar er zijn stamleden die vanuit vertrouwen het bestaan als huishouder hebben opgegeven en het thuisloze leven tegemoet zijn gegaan, die niet frauduleus zijn, niet bedrieglijk, verraderlijk, hooghartig, leeg, ijdel, grof gebekt, loslippig; die hun zintuigvermogens bewaken, bescheiden in eten, toegewijd aan waakzaamheid,  betrokken bij afzondering, met zeer veel respect voor de training, niet gehecht aan luxe en niet achteloos, die actief zijn om zondigen te voorkomen, leiders in afzondering, energiek, vastberaden, gevestigd in indachtigheid, volledig bewust, geconcentreerd, met tot eenheid gebrachte geesten, wijsheid bezittend, geen kletsmajoors. Meester Gotama verblijft samen met dezen”(...).

Samyutta Nikaya 35.118(5), Sakka’s Vragen

De Gezegende verbleef eens te Rajagaha op de berg Gierentop. Toen benaderde Sakka, heer van de deva’s, de Gezegende, betoonde hem eerbied, stond terzijde en zei tegen hem: “Eerwaarde heer wat is de oorzaak en reden waarom wezens hier in dit zelfde leven niet Nibbana bereiken? En wat is de oorzaak en reden waarom sommige wezens hier in dit zelfde leven Nibbana bereiken?”
“Er zijn, heer van de deva’s, vormen die gekend kunnen worden door het oog die wenselijk zijn, lieflijk, behaaglijk, bekoorlijk, aanlokkelijk, tantaliserend. Als een bhikkhu daarin verheugenis zoekt, ze verwelkomt, en aan ze blijft vasthouden, wordt diens bewustzijn afhankelijk van ze en klampt zich er aan vast/hecht er aan. Een bhikkhu met vastklampen/hechten bereikt niet Nibbana.
“Er zijn, heer van de deva’s, geluiden die gekend kunnen worden door het oor....geuren die gekend kunnen worden door de neus...smaken die gekend kunnen worden door de tong...aanrakingen die gekend kunnen worden door het lichaam...mentale verschijnselen die gekend kunnen worden door de geest die wenselijk zijn, lieflijk, behaaglijk, bekoorlijk, aanlokkelijk, tantaliserend. Als een bhikkhu daarin verheugenis zoekt, ze verwelkomt, en aan ze blijft vasthouden, wordt diens bewustzijn afhankelijk van ze en klampt zich er aan vast/hecht er aan. Een bhikkhu met vastklampen/hechten bereikt niet Nibbana.
“Dit is de oorzaak en reden, heer van de deva’s, waarom sommige wezens hier in dit zelfde leven niet Nibbana bereiken.
“Er zijn, heer van de deva’s, vormen die gekend kunnen worden door het oog die wenselijk zijn, lieflijk, behaaglijk, bekoorlijk, aanlokkelijk, tantaliserend. Als een bhikkhu daarin geen verheugenis zoekt, ze niet verwelkomt, en niet aan ze blijft vasthouden, wordt diens bewustzijn niet afhankelijk van ze en klampt zich er niet aan vast/hecht er aan. Een bhikkhu zonder vastklampen/hechten bereikt Nibbana.
“Er zijn, heer van de deva’s, geluiden die gekend kunnen worden door het oor....geuren die gekend kunnen worden door de neus...smaken die gekend kunnen worden door de tong...aanrakingen die gekend kunnen worden door het lichaam...mentale verschijnselen die gekend kunnen worden door de geest die wenselijk zijn, lieflijk, behaaglijk, bekoorlijk, aanlokkelijk, tantaliserend. Als een bhikkhu daarin geen verheugenis zoekt, ze niet verwelkomt, en niet aan ze blijft vasthouden, wordt diens bewustzijn niet afhankelijk van ze en klampt zich er niet aan vast/hecht er aan. Een bhikkhu zonder vastklampen bereikt Nibbana.
“Dit is oorzaak en reden, heer van de deva’s, waarom sommige wezens hier in dit zelfde leven Nibbana bereiken”.
<einde sutta>

Anguttara Nikaya 4.179 (9), Nibbana

“Toen benaderde de eerwaarde Ananda de eerwaarde Sariputta...en zei tegen hem:
“Hoe komt het, vriend Sariputta, dat sommige wezens in dit zelfde leven niet Nibbana bereiken?”
“Hier, vriend Ananda, begrijpen [sommige] wezens het niet zoals het werkelijk is: “Deze percepties/waarnemingen/gewaarwordingen behoren toe aan achteruitgang/verslechtering; deze percepties behoren toe aan stabilisatie; deze percepties behoren toe aan onderscheiding; deze percepties behoren toe aan indringend inzicht’. Dit is waarom sommige wezens hier in dit zelfde leven niet Nibbana bereiken.
“Hoe komt het, vriend Sariputta, dat sommige wezens hier in dit zelfde leven Nibbana bereiken?”
“Hier, vriend Ananda, begrijpen [sommige] wezens het zoals het werkelijk is: ‘Deze percepties/waarnemingen/gewaarwordingen behoren toe aan achteruitgang/verslechtering; deze percepties behoren toe aan stabilisatie; deze percepties behoren toe aan onderscheiding; deze percepties behoren toe aan indringend inzicht’. Dit is waarom sommige wezens hier in dit zelfde leven Nibbana bereiken”.
<einde sutta>


Al met al zijn er best wat mogelijke beren op de weg. Het Edele Achtvoudige Pad, al die zaken die bevorderlijk zijn voor het realiseren van Nibbana, koersen in principe af op Nibbana, zo is het beeld, zoals de rivier de Ganges ook stroomt, helt en neigt naar het oosten of de oceaan. Toch zijn er zaken waardoor we kunnen verzanden. De eerder afzonderlijk geposte sutta SN35.241(4), Het Voorbeeld van de Grote Boomstam (1), doet daarvan heel beeldend verslag.

Als je al die uiteenlopende zaken samen zou willen vatten, tot eenheid wilt brengen, onder één noemer, dan is die noemer 'gehechtheid' lijkt me. Of dat nu aan zintuiglijk genoegens is, of misschien juist aan de vrede/gelijkmoedigheid van een jhana, wat dan ook, gehechtheid en Nibbana gaan niet samen. Nibbana is juist vrij van alle gehechtheid. 

In de sutta’s wordt het zo gezegd dat wanneer er sprake is van gehechtheid, dan is de geest geagiteerd. Dit schijnt vroeger vergeleken te worden met vuur of vlammen en de brandstof als voeding van dat vuur. Vuur, de vlammen, zitten vast aan de brandstof, de takjes bijvoorbeeld, en ze vertonen daarom geagiteerd gedrag. Het is alsof de vlammen los willen komen, bevrijding verlangen, maar het lukt ze niet. Zo hebben wij mensen ook een soort voedingsbodem van gehechtheid waardoor we ontvlammen en geagiteerd raken.
MN11§17 zegt het zo: ”Bhikkhu’s, wanneer afstand is gedaan van onwetendheid en ware kennis is opgekomen in een bhikkhu, dan, met het verdwijnen van onwetendheid en het opkomen van ware kennis, hecht hij niet langer aan zintuiglijke genoegens, hecht niet langer aan visies, hecht niet langer aan regels en voorschriften, hecht niet langer aan een doctrine van zelf. Wanneer hij niet hecht, is hij niet geagiteerd. Wanneer hij niet geagiteerd is, bereikt hij persoonlijk Nibbana. Hij begrijpt: ‘Geboorte is vernietigd, het heilige leven is geleefd, wat gedaan moest worden is gedaan, er is geen komst (wedergeboorte) meer in enige staat van bestaan”’ (...).

Deze relatie tussen (niet-)gehechtheid en (niet-)agitatie en het (niet-)bereiken van Nibbana wordt in talrijke sutta’s genoemd, bijvoorbeeld in: (MN11§17, MN37§3\15, MN140§22, SN12.51(1), SN22.7(7), SN22.8(8}, SN22.45(3), SN22.46(4), SN22.53(1), SN22.54(2), SN22.55(3), SN35.30(8}, SN35.31(9), SN35.90(7), SN35.91(8}, SN35.234(7), AN7.61(8}.

Dit besluit deel 5.

Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #23 Gepost op: 04-03-2015 16:34 »
        omdat Siebe een opmerking maakte ivm paden in dit topic:


        dit even aanvullen



        • zolang nirvana niet lijkt bereikt te zijn, ben je in de verbeelding dat je op land bent en zie je paden verschijnen
        • in de oceaan zie je dat er geen paden zijn



Dus het enige wat van belang is, is het inzicht van de verbeelding. Maya zien.
Hoe we dingen als essentieel ervaren en bij nader inzien, inzien dat er geen essentie is, alleen leegte.
Welke vorm het ook lijkt, het is hetzelfde.
Het lijkt divers toch is het steeds hetzelfde.
« Laatst bewerkt op: 04-03-2015 16:52 door Y1010 »

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Deel 6. Nibbana element met en zonder overblijfsel
« Reactie #24 Gepost op: 04-03-2015 19:16 »
Deel 6, Nibbana element met en zonder overblijfsel

Itivuttaka §44
, Nibbānadhātu Sutta

Dit werd gezegd door de Gezegende, gezegd door de Arahant, aldus heb ik het gehoord:
“Monniken, er zijn deze twee soorten Nibbana karakteristiek1. Welke twee? De Nibbana karakteristiek met overblijvende brandstof en de Nibbana karakteristiek zonder overblijvende brandstof.
En wat is de Nibbana karakteristiek met overblijvende brandstof? Er is het geval waarin een monnik een Arahant is, wiens asava’s zijn geëindigd, die verwezenlijking heeft bereikt, de taak heeft beëindigd, de last heeft afgelegd, het ware doel gerealiseerd, de keten van worden vernietigd, en (wordt) bevrijd door juiste gnosis. Zijn vijf zintuigvermogen zijn er nog steeds, en dankzij het feit dat ze intact zijn, ervaart hij het aangename en onaangename, en is gevoelig voor plezier en pijn. Zijn beëindiging van begeerte, afkeer en begoocheling wordt de Nibbana karakteristiek met overblijvende brandstof genoemd.
En wat is de Nibbana karakteristiek zonder overblijvende brandstof? Er is het geval waarin een monnik een Arahant is, wiens asava’s zijn geëindigd, die verwezenlijking heeft bereikt, de taak beëindigd heeft, de last afgelegd, het ware doel gerealiseerd, de keten van worden vernietigd, en (wordt) bevrijd door juiste gnosis. Alles wat hij gewaarwordt, zijnde niet-genoten/niet-gesmaakt, zal voor hem hier onmiddellijk bekoelen. Dit wordt de Nibbana karakteristiek zonder overblijvende brandstof genoemd.

Déze twee Nibbana karakteristieken
zijn verkondigd door degene met visie,
De onafhankelijke,
Degene die Zo is:

Één karakteristiek, hier in dit leven,
Met overblijvende brandstof,
door de vernietiging van [hunkering]
  de gids van worden,
én die zonder overblijvende brandstof,
na dit leven,
waarin al het worden,
volledig eindigt.

Diegenen die deze
ongeconditioneerde staat kennen,
hun geesten bevrijd
door de vernietiging van [hunkering],
  de gids van worden,
zij, Dhamma’s kern realiserend,
zich verheugend in beëindiging,
hebben afstand gedaan van al het worden:
zij, de Zulken.

(1. Vertaling van “Unbinding property”. Ik weet niet precies hoe dit het beste te vertalen.
http://suttacentral.net/en/it44 vertaalt dit als twee soorten “Nibbana-elementen”).

Noot 1 bij deze sutta verklaard: Met overblijvende brandstof (sa-upadisesa) en zonder overblijvende brandstof (anupadisesa): Dit is vergelijkbaar met een vuur. In het eerste geval zijn de vlammen uit, maar de sintels gloeien nog steeds na. In het tweede geval is het vuur zo grondig gedoofd dat de sintels ook koud geworden zijn. De “brandstof” staat hier voor de vijf aggregaten. Terwijl de Arahant nog steeds leeft, ervaart hij/zij nog steeds de vijf aggregaten, maar ze branden niet met de vuren van begeerte, afkeer of begoocheling. Wanneer de Arahant heengaat is er hier of waar dan ook geen ervaring meer van de aggregaten.

Ik denk dat dit aansluit bij de sutta's die ook getuigen dat Boeddha als persoon in diens leven ook gewoon pijn ervoer, bijvoorbeeld rugpijn of hevige buikpijn.
(Alternatieve vertaling van deze sutta in het Engels: http://suttacentral.net/en/it44

Digha Nikaya 29§29 

§29 “Cunda, wat er dan ook in deze wereld met diens deva’s en mara’s en Brahma’s, met diens asceten en brahmanen, diens prinsen en mensen, door mensen wordt gezien, gehoord, gevoeld, gekend, wat er dan ook ooit bereikt werd, naar gezocht werd of mentaal over gepeinsd werd- dat is allemaal volledig begrepen door de Tathagata. Daarom wordt hij Tathagata genoemd. Tussen de nacht waarin de Tathagata opperste verlichting realiseert, Cunda, en de nacht waarin hij het Nibbana-element zonder overblijfsel bereikt (lees; in conventionele zin “sterft”, noot 934, Siebe), wat hij dan ook verkondigt, zegt of uitlegt is zo en niet anders. Dat is waarom hij de Tathagata wordt genoemd. En van deze wereld met diens deva’s en mara’s en Brahma’s, met diens asceten en brahmanen, diens prinsen en mensen, is de Tathagata de onoverwonnen overwinnaar, de ziener en heer(ser) van allen. Dat is waarom hij Tathagata wordt genoemd”.

Udana 5:5, Uposatha (Uposatha Sutta, fragment)
(...)
[5] “En bovendien, net zoals de rivieren in de wereld afwateren in de oceaan, en regen vanuit de lucht er in valt, maar (toch) om die reden geen stijgen of dalen van het waterpeil van de oceaan kan worden onderscheiden; op dezelfde manier geldt hier ook dat, hoewel vele monniken volledig bevrijd worden in de karakteristiek van bevrijding zonder overblijvende brandstof, er geen stijgen of dalen in de karakteristiek van bevrijding kan worden onderscheiden” (...)

Dit was het laatste deel over Nibbana, het ultieme doel. Ik hoop dat jullie het interessant of leerzaam vonden.

groetjes,
Siebe


Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #25 Gepost op: 05-03-2015 14:27 »
Dus het enige wat van belang is, is het inzicht van de verbeelding. Maya zien.
Hoe we dingen als essentieel ervaren en bij nader inzien, inzien dat er geen essentie is, alleen leegte.
Welke vorm het ook lijkt, het is hetzelfde.
Het lijkt divers toch is het steeds hetzelfde.

Ook al heb je er gevoel voor dat je bijvoorbeeld geen voorstelling bent, je blijft als mens toch honger houden, is mijn ervaring, en je wilt, terwijl je ergens weet dat je geen voorstelling bent, toch iets voorstellen. Je blijft dus ook met enig inzicht onderwerp van zulke ongewilde krachten, ongewilde gevoelens van moeten. Ongewilde driften. Onderwerp van druk die van binnenuit, zonder dat je dit wilt, aldoor opbouwt. Onderwerp van aandrang.

Niet alleen komt dit ongewild op, je bent ook niet helemaal vrij in hoe je er mee omgaat. Op een gegeven moment is de druk zo groot...Denk bijvoorbeeld aan zitmeditatie. Hoe lang hou je dit vol? Je wordt aangevallen door aandrang, door krachten, van alle kanten wordt er aan je getrokken op een gegeven moment. Een Boeddha zit moeiteloos dagen. Een gewoon mens kan niet een uur mediteren. Je kunt ook denken aan zintuiglijke begeerte. Je bent niet vrij in de zin dat dit gewoon opkomt maar op een gegeven moment kun je ook die begeerte niet meer weerstaan en neem je toch weer wat kaas, snoep of worst.
Voor mezelf is dit ook zo met hier schrijven, me uiten. Het is dwang. Het is niet vrij. Er zit een element van moeten in. 

Misschien dat Boeddha daarom ook bij bevrijding de nadruk legt op het proces dat werkelijk zien, werkelijk inzicht, ontwaken, tot gevolg heeft dat de asava's eindigen en daarmee begeerte, want anders, hoeveel inzicht je ook hebt, hoe wijs je misschien ook bent  of denkt te zijn, als dat niet eindigt dan bouwt die druk zich steeds op en is er geen sprake van een beëindiging van lijden of vrijheid, denk ik. 

Dus als we maar blijven hunkeren, bijvoorbeeld in de vorm van iets willen voorstellen; een wijs persoon misschien, een leraar, dit of dat, of wanneer er hunkering is naar zintuiglijke genoegens, hunkering naar soorten meditatieve ervaring, hunkering naar visies, naar gesprekken, naar wat dan ook, dan is er denk ik ook onvrede. Je raakt er toch ook van afhankelijk! Voor mij gaat het toch om de ontworteling van hunkering op een ongeforceerde manier.

Zien is alleen zien, zo lijkt Boeddha te onderwijzen, wanneer het ook op ongeforceerde manier een einde maakt aan alle asava's, aan hunkering, aan begeerte. Tot die tijd, en dat vind ik ook de kracht van Boeddha's onderricht, is er niet heel veel mis met forceren want er is in wezen geen alternatief.

Ook Nathans of Krishnamurti's keusloos gewaarzijn is een soort oefening, het is geen ongeforceerde of ongedwongen bevrijding. Zoiets moet je ook trainen en verder cultiveren. Je moet aanwennen je aandacht naar binnen te brengen en daar alles keusloos gewaar te zijn. Dat vergt inspanning, gaat niet vanzelf. Kinderen hebben dit niet of nauwelijks. "Jantje lacht en jantje huilt", dwz kinderen zijn stemmingen, emoties, aandrangen etc niet keusloos gewaar maar worden het. "Jantje is gelijkmoedig", die is zeldzaam. Het ontstaat denk ik meestal zo rond de pubertijd dat wij de aandacht meer naar binnen brengen, geremder worden, bewust worden van al die aandrangen, driften, gedachten, etc. Wat ik maar wil aangeven, keusloos gewaarzijn moet je ook leren, ontwikkelen, cultiveren. Je hoeft het denk ik niet uit te vinden maar wel moet het nog ontkiemen, rijpen ofzo. Het vestigen van dit soort aandachtigheid beschouwt Boeddha als iets wat helt naar Nibbana. 


Siebe


 


Nathan

  • Gast
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #26 Gepost op: 05-03-2015 17:27 »
Een Boeddha zit moeiteloos dagen.
Hoe weet je dat?
Voor mezelf is dit ook zo met hier schrijven, me uiten. Het is dwang. Het is niet vrij. Er zit een element van moeten in.
Dat hoeft natuurlijk niet zo te zijn.
Voor mij gaat het toch om de ontworteling van hunkering op een ongeforceerde manier.
Okee!
Tot die tijd, en dat vind ik ook de kracht van Boeddha's onderricht, is er niet heel veel mis met forceren want er is in wezen geen alternatief.
'Ik forceer': Is dat de middenweg?
Wat ik maar wil aangeven, keusloos gewaarzijn moet je ook leren, ontwikkelen, cultiveren. Je hoeft het denk ik niet uit te vinden maar wel moet het nog ontkiemen, rijpen ofzo. Het vestigen van dit soort aandachtigheid beschouwt Boeddha als iets wat helt naar Nibbana. 

Je bent al aanwezig, want anders was je er niet.
Je observeert reeds wat is, anders las je niet mijn tekst.
Nu is het alleen ‘de kunst’ daar alle ruimte aan te geven zonder achterliggende angst of begeerte.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #27 Gepost op: 05-03-2015 19:48 »
Dus het enige wat van belang is...<,knip>

"Dus het enige wat van belang is...", kijk met dat soort autoritaire visies moet je nou juist oppassen denk ik. Je vliegt er altijd heftig in. Wat ben je toch een groene driftkikkert :)

Siebe, cool als altijd 8)



Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #28 Gepost op: 05-03-2015 23:17 »
'Ik forceer': Is dat de middenweg?

Er zijn in de sutta's eindeloos veel voorbeelden die duidelijk maken dat er bij de Boeddha, anders dan bij Krishnamurti, geen smet lag op beoefening, op beheersing,  op onderdrukking of vermijding e.d. Ik waardeer dat. Boeddha was geen idealist. Je zult van een Boeddha denk ik nooit lezen of horen dat het leven onbeheerst geleefd moet worden of dat doelbewust streven verkeerd is.

[/quote]Je bent al aanwezig, want anders was je er niet.
Je observeert reeds wat is, anders las je niet mijn tekst.
Nu is het alleen ‘de kunst’ daar alle ruimte aan te geven zonder achterliggende angst of begeerte.
[/quote]

Ik geloof in de Boeddha wat dit betreft. Je hebt volgens mij een ervaring, of een soort zien nodig, dat voorgoed een einde maakt aan alle angsten, zorgen, spanningen etc. Eigenlijk zegt Krishnamurti dat ook.
Dat zien is radicaal, ogenblikkelijk. Zoals een grot die eeuwen donker was ook geen tijd nodig heeft om verlicht te worden.

Je kunt natuurlijk ook geleidelijk, op geconditioneerde wijze, via beoefening, spanningen, zorgen, angsten etc verminderen. Mijns inziens is dat wat je met aandachtigheid kunt bereiken. Je stopt gewoon deze neigingen wanneer je ze aandachtig bent te voeden, er in te investeren. Die weg onderwijst Boeddha ook.

Boeddha spreekt ook over de beëindiging van waarneming & gevoel, als iets, dat wanneer je dit meemaakt, en met wijsheid ziet, dat dan je asava's eindigen.
Siebe

















Nathan

  • Gast
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #29 Gepost op: 06-03-2015 08:44 »
Ik geloof in de Boeddha wat dit betreft.
Geloof?? Dat is toch het laatste waarnaar Gautama vroeg?

Boeddha spreekt ook over de beëindiging van waarneming & gevoel, als iets, dat wanneer je dit meemaakt, en met wijsheid ziet, dat dan je asava's eindigen.
Siebe
Direct zien brengt licht in wat is, mits je dus niet weer daar een of andere bijbedoeling mee hebt. 'Als ik direct zie...'

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #30 Gepost op: 06-03-2015 13:47 »
Ik geloof in de Boeddha wat dit betreft.
Geloof?? Dat is toch het laatste waarnaar Gautama vroeg?
Boeddha spreekt ook over de beëindiging van waarneming & gevoel, als iets, dat wanneer je dit meemaakt, en met wijsheid ziet, dat dan je asava's eindigen.
Siebe
Direct zien brengt licht in wat is, mits je dus niet weer daar een of andere bijbedoeling mee hebt. 'Als ik direct zie...'

Door bijvoorbeeld jhana's mee te maken merk je dat er in wezen niks verandert gedurende al die staten.
Ga je bijvoorbeeld van een toestand van verkramping naar diepe ruimtelijke ontspanning dan merk je dat hoewel die verkramping verdwijnt er ook iets helemaal niet veranderd is. Dat wat niet verandert brengt jhana steeds beter in zicht. Je wordt je daar meer helder van bewust. Dat is denk ik wat jij bespreekt als, zien als  jezelf. Ik weet nog niet of dit wijs is.

Als je meditatie zo zou beschrijven als een soort proces van loslaten en uitkleden, echt tot jezelf komen, dan kun je denk ik de beëindiging van waarneming en gevoel begrijpen als de toestand dat je de kledingstukken hebt losgelaten en volledig naakt bent. Klaar, je kunt je niet verder uitkleden. Dit is naakt. Klaar.

Ik heb begrepen dat de vroegere leraren van Boeddha deze staat niet kenden. Deze staat is niet gecreeerd natuurlijk door de Boeddha, maar ontdekt.

Boeddha beschrijft het in de sutta's zo dat wie deze beëindiging van waarneming & gevoel meemaakt en met wijsheid ziet, die maakt een einde aan de in-stroming of in-vloed (asava) die er voor zorgt dat je grijpt naar de khandha's als je-zelf. Dit komt omdat je bij de beëindiging van waarneming en gevoel met eigen ogen ziet/ervaart dat je de khandha's niet bent want die zijn dan voor jezelf afwezig, heb ik via woorden begrepen. Ik denk dat in andere tradities de beëindiging van waarneming en gevoel het zien van Boeddha-Natuur wordt genoemd.

Ik denk dat Boeddha met de beëindiging van waarneming & gevoel een universeel, elke religie-overstijgend (mystiek) soort existentiele en transformerende ervaring beschrijft. De ultieme eye-opener die op ongeforceerde manier bevrijd van lijden, zorgen, angsten, etc.

Ik wil geloven dat bevrijding niet iets mentaal is. Boeddha spreekt ook over mentale bevrijding (mental release) maar dat zie ik meer als mentale ontspanning, niet mentaal verkrampt zijn. Bevrijding zit denk ik nog een slagje dieper. Het is niet alleen de afwezigheid van mentale verkramping maar een totale transformatie van lichaam spraak en geest. Een situatie van een volledig open hart, vriendelijk, goed, puur, dit alles op totaal ongedwongen of ongeforceerde wijze.

Siebe






Nathan

  • Gast
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #31 Gepost op: 06-03-2015 16:31 »
Ik heb begrepen dat de vroegere leraren van Boeddha deze staat niet kenden. Deze staat is niet gecreeerd natuurlijk door de Boeddha, maar ontdekt.
Ja, zo zie ik dat ook, Siebe.
Ik wil geloven dat bevrijding niet iets mentaal is. Boeddha spreekt ook over mentale bevrijding (mental release) maar dat zie ik meer als mentale ontspanning, niet mentaal verkrampt zijn. Bevrijding zit denk ik nog een slagje dieper. Het is niet alleen de afwezigheid van mentale verkramping maar een totale transformatie van lichaam spraak en geest. Een situatie van een volledig open hart, vriendelijk, goed, puur, dit alles op totaal ongedwongen of ongeforceerde wijze.
De ware revolutie ligt volgens mij wel in de geest.  ;)

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Deel 2A, Sutta's en/of sutta fragmenten over Nibbana
« Reactie #32 Gepost op: 07-03-2015 12:20 »
Deel 2. Inleiding

In boeddhisme onderscheidt men zoiets als ‘directe kennis’. Dat wordt wel uitgedrukt op de volgende manier; gevoel kennen als gevoel, het lichaam als het lichaam, Nibbana als Nibbana etc. Dit betekent dat men die zaken op niet-conceptuele, op een niet verbeelde manier kent, direct.

Hier kan natuurlijk niet de directe kennis van Nibbana onderwerp zijn.
Wat bedoel je precies met deze zin?
'Hier kan natuurlijk niet de directe kennis van Nibbana onderwerp zijn'

Dit kom ik ook tegen bij inzichtmeditatie, bijvoorbeeld op vergankelijk. Natuurlijk zal iedereen zeggen dat ie weet dat dit lichaam vergankelijk is, bijvoorbeeld, of dat een boom vergankelijk is. Dat leiden we af uit wat we om ons heen zien. Toch is dat nog altijd een soort intellectuele indirecte of afgeleide kennis van vergankelijkheid.

Vergankelijkheid van het lichaam, zo is ons idee er van,  is bijvoorbeeld iets wat ergens gebeurt na de dood. Maar directe kennis van vergankelijk van het lichaam dat doe je op door aandachtigheid hier en nu volledig tot rijping te brengen. Vergankelijkheid van het lichaam is niet na de dood, zeg maar, maar speelt als iets actueels, iets wat voortdurend als realiteit aanwezig is. Zo begrijp ik dit althans. Dat zien is directe kennis van vergankelijkheid van het lichaam. Ook hier is dit weer niet iets intellectueels of iets wat beschouwend van aard is. Het is de actuele ervaring, het actuele zien met ogen van wijsheid.

Het lichaam lijkt voor ons iets wat op een continue wijze bestaat, zoals beeld op je oude tv. Toch, dat beeld op dat oude tv beeldscherm dat bestaat intermitterend, aan en af, alleen wij mensen merken de intervallen niet op en daarom lijken de beelden voor ons continue te bestaan terwijl ze dat in wezen helemaal niet doen. Dus hier zit  een gat tussen hoe iets echt gaat en bestaat en onze perceptie.
Zoiets schijnt ook met dit lichaam (en ook met andere geconditioneerd bestaande zaken) aan de hand te zijn. In onze perceptie overheerst dat alles gewoon op continue wijze bestaat maar is dat zo?

Geconditioneerd of voorwaardelijk ontstaan en bestaan is altijd bezig, is een soort vorming lijkt men te zeggen en wat wij zien is geen eindresultaat van dat vormingsproces maar enkel een moment in dat vormingsgebeuren. Voor ons blijft het echter zeker dat het huis dat wij gisteren zagen echt hetzelfde huis is als vandaag of dat dit lichaam van 11 uur precies hetzelfde is als dat van 11 uur en 5 seconden later.

Zoiets

Siebe



Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #33 Gepost op: 10-03-2015 17:49 »
Dus het enige wat van belang is...<,knip>

"Dus het enige wat van belang is...", kijk met dat soort autoritaire visies moet je nou juist oppassen denk ik. Je vliegt er altijd heftig in. Wat ben je toch een groene driftkikkert :)

Siebe, cool als altijd 8)

Het zou beter zijn dat je inhoudelijk reageert en me niet persoonlijk aanvalt.
Het is gewoon inderdaad ontzettend belangrijk.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #34 Gepost op: 10-03-2015 19:56 »
Het zou beter zijn dat je inhoudelijk reageert en me niet persoonlijk aanvalt.
Het is gewoon inderdaad ontzettend belangrijk.

Oke, excuus.

Siebe




Offline annaputta

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 40
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #35 Gepost op: 14-06-2015 15:58 »
Over Nibbana vond ik de volgende teksten. Ze geven misschien een indruk van wat Nibbana wel is.

In zoverre men de restloze uitdoving van de begeerte ondervindt, in zoverre men de restloze uitdoving van de afkeer ondervindt, in zoverre men de restloze uitdoving van de onwetendheid ondervindt, in zoverre is Nibbāna zichtbaar hier en nu. [128]
Men hecht dan nergens meer aan. Bevrijd is men van de smetten. [129] De vuren van de passies, van begeerte, afkeer en illusie zijn dan definitief uitgedoofd. [130]
Het doel van de leer van de Boeddha is om het bewustzijn vrij te maken. Bij niet onderwezen mensen is het bewustzijn, dat zelf oorzakelijk ontstaat, nog behept met inbezitname, grijpen, hechten. “Dat is van mij, dat behoort mij toe, dat ben ik” zo denkt men. En het bewustzijn is niet vrij. Het bewustzijn is dan als een aanwijsstok met pek of stroop eraan, of als een stok met grijphaken eraan. De aangewezen voorwerpen blijven eraan hechten.
Maar de goed onderwezen mens ziet dat alles oorzakelijk ontstaan is, het lichamelijke (de vier elementen) en het geestelijke. “Dat alles is niet van mij, dat behoort mij niet toe, dat ben ik niet,” zo weet hij. En hij leeft vrij. Het bewustzijn is dan als een schijnwerper die in alle richtingen kan schijnen, nabij en veraf. Het licht ervan hecht zich niet aan de voorwerpen die verlicht worden.
Wie de volmaakte heiligheid bereikt heeft, heeft niets meer te maken met het wereldse bestaan. De Eerwaarde Sariputta zei eens dat hij op grond van de bevrijding van de eigen persoon door vernietiging van alle grijpen (hechten) leefde in zo'n zelfbezinning dat hij daardoor niet overstroomd werd door wereldse invloeden. Hij was steeds oplettend. [131] Hij had geen enkele gedachte meer van “ik” of “mijn”. Hij was als volmaakte heilige volledig bevrijd van de mening “ik ben”. [132] Voor hem was er geen maat meer waarmee hij aangeduid kon worden.

De volmaakte heilige hecht niet meer aan iets, noemt niets zijn eigen. Hij is vol zelfbeheersing. Hij heeft alle boeien verbroken, is bedwongen, vrij, onverstoorbaar en wensloos. Hij heeft begeerte en haat opgegeven en ook onwetendheid en meningen. Hij is onzelfzuchtig, zonder wens. Hij koestert geen verlangen naar wat dan ook in de wereld, naar meervoudig [133] bestaan hier of elders. Hij is stil, ontkomen aan de hartstochten, zonder kwaadwil, vrij van toekomstig bestaan. [134]
Hij is in staat om hitte, koude, honger en dorst te verdragen en andere ongemakken. Hij is in staat om scheldwoorden en onvriendelijke taal te verdragen. Hij is in staat om lichamelijke gevoelens te verdragen die, als ze ontstaan, pijnlijk zijn, scherp, ellendig, dodelijk. [135]
De uiteindelijke bevrijding van alle lijden bestaat in onthechting, het loslaten, zich nergens aan hechten. Ze bestaat in het doven van het vuur van verlangen naar iets of het vuur van afkeer van iets. Door het opheffen van alle onwetendheid komt de waarheid in ons aan het licht. Daardoor zien wij dat er geen enkele reden is om ons ergens aan te hechten: alles is immers veranderlijk, vergankelijk, veroorzaakt, zonder “ik”, niet alleen ‘het andere’ maar ook wijzelf.

Nibbana is een geestelijke eenzaamheid, een vertoeven zonder de metgezellen begeerte, afkeer en onwetendheid. Men denkt niet met genoegen aan het verleden; men verlangt niet naar de toekomst. Men ziet het veranderlijke, vergankelijke van alles in, ziet ook dat er geen “zelf” is. Wat thans is, neemt men waar, met inzicht, zoals het komt en wanneer het komt. [136]
Men voegt er niets meer aan toe. Wat men waarneemt neemt men niet in bezit, men hecht er niet aan. Dat is de bevrijding van lijden.

Men hoeft niet bang te zijn dat men verdwijnt als er geen geboorte meer volgt. De Boeddha zei hierover: “Degene die Nibbana heeft verwerkelijkt, heeft niet het gewone bewustzijn. En het is ook niet ziekelijk. Hij is niet onbewust noch heeft hij een ontlichaamd bewustzijn.” [137]
Waar geen “ik”-bewustzijn is, kan “ik” ook niet ouder worden en sterven. Er is dan ook geen wedergeboorte meer van het “ik”. In Nibbbana heeft het ik-bewustzijn dat zich aan alles hecht, plaatsgemaakt voor het bewustzijn dit zich niet vestigt, dat zich nergens aan hecht.

Waar water noch aarde, vuur noch lucht een steun vinden, daar stralen geen sterren, daar schijnt geen zon en ook geen maan. Toch is er geen duisternis. Wanneer de wijze uit eigen ervaring de waarheid heeft ingezien, dan is hij vrij van vorm en van niet vorm; vrij van plezier en pijn. [138]

Nibbana is de vernietiging van alle begeerten en van onwetendheid; is vollledige kalmte. De verlangens zijn uitgedoofd; men hecht niet meer aan iets, noemt niets meer zijn of haar eigen. De strijd is dan gestreden; hij of zij heeft alle vormen van bestaan overschreden. [139]
Ten tijde van de Boeddha beweerde de monnik Yamaka dat de volmaakte heilige na de dood niet meer bestaat, dat hij vernietigd is. De Eerwaarde Sariputta legde hem toen het volgende uit.
Lichamelijkheid, gevoel, waarneming, formaties en bewustzijn zijn vergankelijk. Wat vergankelijk is, dat is smartelijk. Wat smartelijk, veranderlijk is, dat is niet van mij, dan ben ik niet, dat is niet mijn zelf.
Daarom, wat er aan lichamelijkheid bestaat, aan gevoel, waarneming, formaties en bewustzijn, hetzij in het verleden, in de toekomst of tegenwoordig, bij jezelf of bij een ander, grof of fijn, gewoon of edel, ver of nabij, voor iedere lichamelijkheid, ieder gevoel, iedere waarneming, voor alle formaties en voor ieder bewustzijn geldt: “dat is niet van mij, dat ben ik niet, dat is niet mijn zelf.” Zo moet men dat overeenkomstig de werkelijkheid beschouwen.
     Door zo te onderkennen wendt de edele volgeling(e) zich af van lichamelijkheid, wendt zich af van gevoel, waarneming, formaties, bewustzijn.
Afgewend wordt hij zonder begeerte. Daardoor wordt hij bevrijd. En hij of zij weet dat het heilige leven voltooid is, dat geboorte opgedroogd is, dat er verder niets meer te doen is.
En de Eerwaarde Sariputta zei verder:
“Beschouw je de lichamelijkheid of het gevoel of de waarneming of de formaties of het bewustzijn als de Volmaakte? – Neen, eerwaarde heer.
Beschouw je de Volmaakte als in lichamelijkheid, als in het gevoel, in de waarneming, in de formaties, in het bewustzijn? – Neen, eerwaarde heer.
Beschouw je de Volmaakte als buiten de lichamelijkheid, ? – Neen, eerwaarde heer.
Beschouw je lichamelijkheid, gevoel, waarneming, formaties, bewustzijn [samen] als de Volmaakte? – Neen, eerwaarde heer.
Iemand die zonder lichamelijkheid, zonder gevoel, zonder waarneming, zonder formaties en zonder bewustzijn is, beschouw je die dan als de Volmaakte? – Neen, eerwaarde heer.
Omdat de Volmaakte niet eens tijdens zijn leven werkelijk en waarachtig door jou gevonden kan worden, is jouw bewering niet passend dat de volmaakte heilige na de dood vernietigd is, niet meer bestaat na de dood.
En de monnik Yamaka met de verkeerde mening bekende dat hij voorheen niet helder zag. Hij zei dat hij na de uitleg van de Eerwaarde Sariputta zijn verkeerde visie had opgegeven, en dat hij de leer begreep. [140]
Dat Nibbana niet een verdwijnen in het niets is, maar een toestand van geluk, blijkt ook uit de getuigenissen van veel volmaakte heiligen, zowel mannen als vrouwen (zie Theragatha en Therigatha). Niets anders dan lijden wordt opgeheven. Vrijheid van angst wordt verkregen. Er is dan geen verlangen meer naar aangename vormen, geluiden, geuren, smaken en aanrakingen. Overal is de onwetendheid verdreven. Het genot van de zintuigen is laag. Veel hoger is de zaligheid van afzondering. [141]

Voor de volmaakte heilige is er niets meer te doen. Hij of zij heeft gedaan wat gedaan moest worden. Hij of zij staat op vaste bodem; is aan de reddende oever aangekomen. De wereldse invloeden zijn bij die persoon vernietigd. Het einde van geboorte en dood is dan bereikt. [142]

Eindnoten
[128] A.III.56; S.45.7; zie ook S.45.34.
[129] De smetten, zie: N. Moonen: Heiligheid in het Boeddhisme, hoofdstuk 1.
[130] Zie S.35.28.
[131] S.12.32.
[132] S.28.1-9.
[133] meervoudig: het bewustzijn dat samengaat met iets anders. Het enkelvoudig bewustzijn, dat zich nergens aan hecht en dat geen begeerte als ‘metgezel’ heeft, is vrij.
[134] Sn.490-499.
[135] M.107; M.125; M.51.
[136] Zie A.I.4 (o.a. in: N. Moonen: Nibbana. 4. Ideale eenzaamheid).
[137] Sn.874.
[138] Ud.1.10.
[139] Zie Ud.3.10 en Ud.3.4.
[140] S.22.85.
[141] S.5.1-10; zie ook M.139.
[142] S.2.5.
(Ontleend aan hoofdstuk 15 van: www.bookrix.com/_ebook-nico-moonen-oorzakelijk-ontstaan-en-oorzakelijke-opheffing-van-lijden )


Offline annaputta

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 40
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #36 Gepost op: 14-06-2015 16:53 »
sorry, de link naar het e-boek was onvolledig. Hier is de juiste link:
http://www.bookrix.com/_ebook-nico-moonen-oorzakelijk-ontstaan-en-oorzakelijke-opheffing-van-het-lijden/

Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #37 Gepost op: 14-06-2015 20:16 »
nirvana is samsara


Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #38 Gepost op: 14-06-2015 22:11 »
        omdat Siebe een opmerking maakte ivm paden in dit topic:

        dit even aanvullen

        • zolang nirvana niet lijkt bereikt te zijn, ben je in de verbeelding dat je op land bent en zie je paden verschijnen
        • in de oceaan zie je dat er geen paden zijn


Dus het enige wat van belang is, is het inzicht van de verbeelding. Maya zien.
Hoe we dingen als essentieel ervaren en bij nader inzien, inzien dat er geen essentie is, alleen leegte.
Welke vorm het ook lijkt, het is hetzelfde.
Het lijkt divers toch is het steeds hetzelfde.

Ik zie dat zowel in het oorspronkelijk boeddhisme zoals je dat terug kunt vinden in de pali canon, als in het Mahayana boeddhisme, zuivering wordt beschreven als een geleidelijke zaak.

Uit Majjhima Nikaya 70
§22. “Bhikkhu’s, ik zeg niet dat definitieve kennis allemaal ineens wordt verwezenlijkt. Integendeel, definitieve kennis wordt verwezenlijkt door geleidelijke training, door geleidelijke beoefening, door geleidelijke vordering. 
(...)

Het kan zo zijn dat een grot die duizenden jaren gehuld was in het duister in één tel verlicht wordt, deze beeldspraak doortrekkend, maar de eeuwenoude verzamelde modder er in, de eeuwenoude verzamelde spinnenwebben, die zijn niet zomaar ineens weg. Dus ook al is de grot verlicht, erg gemakkelijk beweeg je er niet in. En misschien zit er ergens nog wel een slang of een eng beest ergens in een hoekje ook nog!

Zowel in het oorspronkelijk boeddhisme als in het mahayana zie ik dan ook dat zo een begin wordt gemaakt met het zuiveren van de grot en eonenlang verzamelde rommel. Zowel in het oorspronkelijk boeddhisme als in het Mahayana wordt een geleidelijke vordering in het zuiveren beschreven, van grove naar steeds subtielere bezoedelingen. De grofste zijn het gemakkelijkst te verwijderen, zoals zand van goud. Maar de subtielere zitten meer vast, zoals groene of zwarte aanslag op goud.

In het oorspronkelijke boeddhisme kan iemand zo de stadia doorlopen van stroom-intreden, eenmaal terugkerende, niet-meer terugkerende en de arhat. In het Mahayana beschrijft men dit bijvoorbeeld aan de hand van het doorlopen van de verschillende bhumi's.
Naast het afstand doen van bezoedelingen speelt ook het aspect van het tot bloei of ontwikkeling komen/brengen van vermogens, zoals perfecte intuitie, helderziendheid, helderhorendheid, allerlei wonderbaarlijke vermogens, kennis van vorige levens, kennis van het heengaan en weer verrijzen van wezens, etc.

Maar de kern van bevrijding lijkt me toch dat de asava's en daarmee de bezoedeling van geest tot op het niveau van onderliggende of latente neiging is ontworteld. Bezoedeling kan zelfs niet meer ontstaan.
En in die zin kun je denk ik niet snel zeggen dat je er al bent. Niet?

Siebe





Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #39 Gepost op: 15-06-2015 22:45 »
ah die post, heb ik dat gepost? daar herinner ik me niets van

Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #40 Gepost op: 15-06-2015 22:48 »
dat is echt wel een heel bijzonder super goede post die ik blijkbaar heb gepost en helemaal de waarheid

Offline teksten.Y1010

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 887
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #41 Gepost op: 15-06-2015 22:52 »
na het lezen van die post moet je toch onmiddellijk het inzicht hebben dat nirvana en samsara hetzelfde zijn,
het gekronkel van de hersenen ziet verschillen die er eigenlijk niet zijn

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #42 Gepost op: 16-06-2015 11:38 »
na het lezen van die post moet je toch onmiddellijk het inzicht hebben dat nirvana en samsara hetzelfde zijn,
het gekronkel van de hersenen ziet verschillen die er eigenlijk niet zijn

In de sutta's bespreekt Boeddha Nibbana als de totale beëindiging van de asava's. Dit zijn allerlei soorten in-vloeden die de geest dus binnenstromen, die gaan verstoren, die wijsheid verzwakken, pijnigen, kwellen, je doen verkrampen. Bijvoorbeeld de invloed van zintuigelijke wellust, de invloed van worden, de invloed van honger naar visies, de invloed van geloof in een persoonlijk zelf. De geest is voortdurend onder dit soort invloeden, in zekere zin bedwelmd.

Er wordt een Nibbana in voorlopige zin onderscheiden. Dan zijn de asava's tijdelijk onderdrukt. Dit zijn bijvoorbeeld de ervaringen gedurende de jhana's, waarin men een diepe ontspanning, vrede en ruimtelijkheid ervaart. Maar als je daar weer uitkomt, dan komen de gebruikelijke (in)stromen weer op gang. Dus Nibbana in voorlopige zin.

Er wordt ook een Nibbana in uiteindelijke zin onderscheiden, waarin de oorzaak voor het ontstaan van die in-stromingen, onwetendheid, geheel is ontworteld. Dit Nibbana wordt beschreven als het doel van het heilige leven, niet het voorlopige Nibbana. (zie bijvoorbeeld de draad over Nibbana).

De sutta's lijken het zo te beschrijven-en in die zin verwees ik naar de grot-dat inzicht/zien vaak niet zo krachtig is dat het de asava's, de instromen die je (tijdelijk) bedwelmen, onmiddellijk totaal radicaal beëindigt. Maar als iets dit zou kunnen doen-, zo lijken de sutta's te onderwijzen-, dan is het de ervaring of staat van de beëindiging van waarneming & gevoel. Boeddha haalt dit vaak aan en zegt daar over...(dit) met wijsheid beziend zullen de asava's eindigen, ontworteld worden, niet meer in staat op te komen.
De oude leraren van Boeddha kenden deze staat volgens mij niet. Hoe dan ook, er kan een definitief einde komen aan zaken als hebzucht, haat, kwade wil, vijandigheid, begoocheling, trots, etc.

Boeddha spoort zijn leerlingen aan het zover te brengen. Hij lijkt dus niet te zeggen: neem er genoegen mee dat je ze kent als niet-zelf, lege verschijnselen die komen en gaan. Nee, dat soort inzicht is natuurlijk heel goed maar je moet alsnog naar de ontworteling van de asava's toewerken. Ik kwam dit onlangs nog tegen in de Anguttara Nikaya. Zal de sutta later opzoeken. 

Samsara wordt gekenmerkt door deze aldoor instromende asava's die lichaam, spraak en geest onder invloed krijgen, gaan beheersen en wijsheid verzwakken, en waardoor iemand in een staat is en blijft van bezoedeling en gekweldheid. Een staat die zichzelf zo ook voortdurend versterkt.
Waar de modus van Nibbana vrede, vrijheid, onthechting, vrijheid van gekweldheid is, is de modus van samsara onvrede, onvrijheid, bezoedelingen, gehechtheid en niet-vrijheid van gekweldheid.

Samsara staat ook voor de continuerende stroom wedergeboorten, 31 in totaal, eindeloos, dan weer eens in die bestaansvorm, dan weer eens in die, maar niet vrij van leed en geboorte en dood. Nibbana staat in uiteindelijke zin voor het beëindigen van deze eindeloze reeks geboorten en dood. Het staat in die zin ook voor het overwinnen van geboorte en dood.

Nibbana, als iets om naar toe te werken, doel van beoefening, de voltooiing van het heilige leven. Samsara  staat dan voor wat opgegeven wordt.

Als je kijkt naar de aard van beide, dan wordt in het Mahayana gezegd dat die hetzelfde is, namelijk leegte.
De vrede van Nibbana is niet iets tastbaars, niet iets waarvan je kunt zeggen dat je het kunt beetpakken. Het heeft dat aspect van ruimtelijkheid en niet substantialiteit. Zo wordt dit ook gezegd van wat instroomt zoals hebzucht. Hoewel we daar vaak ongewild en instinctief naar grijpen is het ook enkel een soort schim, hersenspinsel desnoods, luchtspiegeling, iets onwezenlijks. Het zo te zien moedigt Boeddha aan door de instructie geconditioneerde verschijnselen te zien/begrijpen als leeg of niet-zelf, als onwezenlijk.

Het doel van het Mahayana is om een zogenaamd niet-verwijlend Nibbana te verwezenlijken. Dit zou dan staan tegenover een geest die op een soort vaste manier in een staat van vrede verwijlt. Ik heb begrepen dat in teksten van het Mahayana dit laatste wordt gezien als de staat van een arahant. Dat weet ik niet. Dat betwijfel ik. Maar de ultieme staat in het Mahayana is noch een verwijlen in samsara noch een verwijlen in een eenzijdig Nibbana. De geest die nergens verwijlt, noch in het extreem van vrede, noch in het extreem van verstoring, die is waarlijk onthecht zeg maar. Ik heb het gevoel dat Boeddha dit ook in de Pali sutta's bespreekt maar de nadruk ligt daar (mijns inziens) vooral op de beëindiging van de asava's. 

Siebe


Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #43 Gepost op: 16-06-2015 19:18 »
Boeddha spoort zijn leerlingen aan het zover te brengen. Hij lijkt dus niet te zeggen: neem er genoegen mee dat je verschijnselen kent als niet-zelf, als lege verschijnselen die komen en gaan. Nee, dat soort inzicht is natuurlijk heel goed maar je moet alsnog naar de ontworteling van de asava's toewerken. Ik kwam dit onlangs nog tegen in de Anguttara Nikaya. Zal de sutta later opzoeken. 

Hier de sutta:

Anguttara Nikaya 4.93 (3) Concentration (2)

"Bhikkhus, there are these four kinds of persons found existing in the world. What four?
(1) Here, some person gains internal serenity of mind (samatha, Siebe) but not the higher wisdom of insight into phenomena (vipassana, Siebe). (2) Some other person gains the higher wisdom of insight into phenomena but not internal serenity of mind. (3) Still another gains neither internal serenity of mind nor the
higher wisdom of insight into phenomena. (4) And still another gains both internal serenity of mind and the higher wisdom of insight into phenomena.
(1) "Bhikkhus, the person among these who gains internal serenity of mind but not the higher wisdom of insight into phenomena should base himself on internal serenity of mind and make an effort to gain the higher wisdom of insight into phenomena. Then, some time later, he gains both internal serenity
of mind and the higher wisdom of insight into phenomena.
(2) "The person who gains the higher wisdom of insight into phenomena but not internal serenity of the mind should base himself on the higher wisdom of insight into phenomena and make an effort to gain internal serenity of mind. Then, some time later, he gains both the higher wisdom of insight into phenomena
and internal serenity of mind.
(3) "The person who gains neither internal serenity of mind nor the higher wisdom of insight into phenomena should put forth extraordinary desire, effort, zeal, enthusiasm, indefatigability,
mindfulness, and clear comprehension to obtain both those wholesome qualities. Just as one whose clothes or head had caught fire would put forth extraordinary desire, effort, zeal, enthusiasm, indefatigability, mindfulness, and clear comprehension to extinguish [the fire on] his clothes or head, so that person should put forth extraordinary desire, effort, zeal, enthusiasm, indefatigability, mindfulness, and clear comprehension to obtain both those wholesome,qualities. Then, some time later, he gains both internal serenity of mind and the higher wisdom of insight into phenomena.
(4) "The person who gains both internal serenity of mind and the higher wisdom of insight into phenomena should base himself on those same wholesome qualities and make a further effort to reach the destruction of the taints.
"These, bhikkhus, are the four kinds of persons found existing in the world.

Zie ook de volgende sutta: http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/an/an04/an04.094.than.html

Siebe

Offline Marcel

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 3095
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #44 Gepost op: 16-06-2015 19:25 »
..he...engels...

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #45 Gepost op: 16-06-2015 20:08 »
Vertaling van de zojuist geposte Anguttara Nikaya Sutta (op verzoek :D)
(context, Nibbana en de vernietiging van de asava's als het uiteindelijke doel van het heilig leven)
Uit de engelse Anguttara Nikaya vertaling van Bhikkhu Bodhi, 2012.

Anguttara Nikaya 4.93 (3), Concentratie (2)

”Bhikkhu’s, er worden deze vier personen gevonden in de wereld. Welke vier? (1) Hier verwerft een persoon innerlijke kalmte van geest maar niet de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen. (2) Een andere persoon verwerft de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen maar niet innerlijke kalmte van geest. (3) Weer een ander verwerft noch innerlijke kalmte van geest noch de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen. (4) En weer een ander verwerft zowel innerlijke kalmte van geest als de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen.
(1) “Bhikkhu’s, de persoon onder deze vier die innerlijke kalmte van geest verwerft maar niet de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen, dient zich te baseren (dat als basis nemen van verdere ontwikkeling, Siebe) op innerlijke kalmte van geest en dient zich in te spannen om de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen te verkrijgen. Dan zal hij enige tijd later zowel innerlijke kalmte van geest als de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen verwerven.
(2) "De persoon die de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen verwerft maar niet de innerlijke kalmte van geest, dient zich te baseren op de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen en dient zich in te spannen om innerlijke kalmte van geest te verwerven. Dan zal hij enige tijd later zowel innerlijke kalmte van geest als de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen verwerven.
(3) De persoon die noch de innerlijke kalmte van geest verwerft noch de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen, dient buitengewoon verlangen, inspanning, ijver, enthousiasme, onvermoeibaarheid, mindfulness en helder begrip aan de dag te leggen om beide heilzame kwaliteiten te verkrijgen. Net zoals iemand wiens kleding of haren in brand staan buitengewoon verlangen, inspanning, ijver, enthousiasme, onvermoeibaarheid, mindfulness en helder begrip aan de dag zou leggen om de [brandende] kleding en haren te doven, zo dient ook deze persoon buitengewoon verlangen, inspanning, ijver, enthousiasme, onvermoeibaarheid, mindfulness en helder begrip aan de dag te leggen om beide heilzame kwaliteiten te verkrijgen. Dan zal hij enige tijd later zowel innerlijke kalmte van geest en de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen verwerven.
(4) “De persoon die zowel innerlijke kalmte van geest verwerft en de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen dient zich op dezelfde heilzame kwaliteiten te baseren en een verder inspanning te doen om de vernietiging van de asava’s te bereiken.
“Bhikkhu’s, dit zijn de vier soorten personen die gevonden kunnen worden in de wereld”

Groetjes,
Siebe

Offline annaputta

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 40
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #46 Gepost op: 18-06-2015 19:59 »
 Uit het geciteerde sutta zou men kunnen opmaken dat een arahant nog niet klaar is met zijn taak. Over de niveaus van heilige personen vond ik in het volgende sutta:
M.34 – Cūlagopālaka Sutta
De korte leerrede over de koeienherder
 
Eens vertoefde de Verhevene in het land Vajji, bij Ukkācelā, aan de oever van de Ganges. Hij sprak er de monniken toe.
   De bhikkus die met de vernietiging van de neigingen Arahants zijn geworden, die het heilige leven hebben geleefd, die gedaan hebben wat gedaan moest worden, die de last hebben afgelegd, die de boeien van het worden vernietigd hebben en die door uiteindelijk inzicht volledig bevrijd zijn, – zij zijn veilig aan de andere oever aangekomen waarbij zij de stroom van Mara trotseerden.
   De bhikkhus die met de vernietiging van de vijf lagere boeien spontaan (in de reine sferen) wedergeboren worden en daar Nibbana zullen verkrijgen, zonder van die wereld terug te keren, – zij zullen veilig aan de andere oever aankomen.
   De bhikkhus die met de vernietiging van drie boeien en met de vermindering van begeerte, haat en onwetendheid eenmaalwederkerenden zijn geworden, die  nog een keer in deze wereld terugkeren om aan het lijden een einde te maken, – zij zullen veilig aan de andere oever aankomen.
   De bhikkhus die met de vernietiging van drie boeien
in de stroom getredenen zijn geworden, die niet langer aan het verderf onderhevig zijn, die zeker zijn (van de weg), die het Ontwaken tegemoet gaan , – zij zullen veilig aan de andere oever aankomen.
   De bhikkhus die de leer navolgen, de vertrouwen hebben, – zij zullen veilig aan de andere oever aankomen.
   Wie naar de Boeddha luistert en in hem vertrouwen stelt, dat zal hem of haar lang tot heil en geluk strekken.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #47 Gepost op: 18-06-2015 23:16 »
Uit het geciteerde sutta zou men kunnen opmaken dat een arahant nog niet klaar is met zijn taak. Over de niveaus van heilige personen vond ik in het volgende sutta:
M.34 – Cūlagopālaka Sutta
De korte leerrede over de koeienherder
 
Eens vertoefde de Verhevene in het land Vajji, bij Ukkācelā, aan de oever van de Ganges. Hij sprak er de monniken toe.
   De bhikkus die met de vernietiging van de neigingen Arahants zijn geworden, die het heilige leven hebben geleefd, die gedaan hebben wat gedaan moest worden, die de last hebben afgelegd, die de boeien van het worden vernietigd hebben en die door uiteindelijk inzicht volledig bevrijd zijn, – zij zijn veilig aan de andere oever aangekomen waarbij zij de stroom van Mara trotseerden.
   De bhikkhus die met de vernietiging van de vijf lagere boeien spontaan (in de reine sferen) wedergeboren worden en daar Nibbana zullen verkrijgen, zonder van die wereld terug te keren, – zij zullen veilig aan de andere oever aankomen.
   De bhikkhus die met de vernietiging van drie boeien en met de vermindering van begeerte, haat en onwetendheid eenmaalwederkerenden zijn geworden, die  nog een keer in deze wereld terugkeren om aan het lijden een einde te maken, – zij zullen veilig aan de andere oever aankomen.
   De bhikkhus die met de vernietiging van drie boeien
in de stroom getredenen zijn geworden, die niet langer aan het verderf onderhevig zijn, die zeker zijn (van de weg), die het Ontwaken tegemoet gaan , – zij zullen veilig aan de andere oever aankomen.
   De bhikkhus die de leer navolgen, de vertrouwen hebben, – zij zullen veilig aan de andere oever aankomen.
   Wie naar de Boeddha luistert en in hem vertrouwen stelt, dat zal hem of haar lang tot heil en geluk strekken.

Dit sluit aan bij:
http://www.boeddhaforum.nl/index.php/topic,2120.0.html

Uit welk tekstdeel maak je op dat de arahant nog niet klaar is met zijn taak?

Siebe


Offline annaputta

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 40
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #48 Gepost op: 20-06-2015 16:29 »
(
Citaat
4) “De persoon die zowel innerlijke kalmte van geest verwerft en de hogere wijsheid van inzicht in verschijnselen dient zich op dezelfde heilzame kwaliteiten te baseren en een verder inspanning te doen om de vernietiging van de asava’s te bereiken

Uit dit tekstgedeelte zou men volgens mij kunnen opmaken dat de arahant nog niet klaar is met zijn taak. Want de arahant heeft innerlijke kalmte van geest verworven en hogere wijsheid van inzicht.
Of maak ik de denkfout dat sub (4) geen arahant bedoeld is?

Offline annaputta

  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 40
Re: Nibbana (Nirvana)
« Reactie #49 Gepost op: 20-06-2015 16:54 »
Ik heb het hele sutta nog eens geraadpleegd. En ook de voorgaande suttas. Ik denk dat ik inderdaad een denkfout heb gemaakt. Sub 4 is geen arahant bedoeld maar iemand die in het eerste niveau van heiligheid heeft bereikt, een in de stroom getredene.