Auteur Topic: Verkeerde en Juiste Concentratie  (gelezen 2936 keer)

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Verkeerde en Juiste Concentratie
« Gepost op: 28-12-2018 19:11 »
Verkeerde en juiste concentratie

Inleiding

In deze serie posten heb ik sutta fragmenten verzameld over verkeerde en juiste concentratie.

Aan bod komen:
- algemene zaken betreffende verkeerde en juiste concentratie
- wat is verkeerde concentratie?
- wat is juiste concentratie?

Bronnen en gebruikte afkortingen

Bronnen

Digha Nikaya: The Long Discourses of the Buddha, A translation of the Digha Nikaya by Maurice Walshe, 1996.
Majjhima Nikaya: The Middle Length Discourses of the Buddha, A new translation of the Majjhima Nikaya, original translation by Bhikkhu Nanamoli, translation edited and revised by Bhikkhu Bodhi, 1995.
Samyutta Nikaya: The Connected Discourses of the Buddha, A New Translation of the Samyutta Nikaya, Bhikkhu Bodhi, Volume I+II, 2000.
Anguttara Nikaya: The Numerical Discourses of the Buddha, A Translation of the Anguttara Nikaya by Bhikkhu Bodhi, 2012.

Gebruikte afkortingen

DN: Digha Nikaya         
MN: Majjhima Nikaya
SN: Samyutta Nikaya
AN: Anguttara Nikaya 

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Verkeerde en Juiste Concentratie
« Reactie #1 Gepost op: 28-12-2018 19:13 »
Algemene zaken betreffende concentratie

-“Dame, wat is concentratie? Eenwording van geest, vriend Visakha, is concentratie” (MN44§12).

-Juiste concentratie dient ontwikkeld te worden, net als de andere factoren van het Edele Achtvoudige Pad, het Pad dat leidt naar de realisatie van Nibbana (MN77§21).

-Vanuit juiste visie ontstaat een juiste manier van denken of juiste intentie. Vanuit de juiste manier van denken ontstaat juiste spraak. Vanuit juiste spraak ontstaat juist handelen. Vanuit juist handelen ontstaat juist levensonderhoud. Vanuit juist levensonderhoud ontstaat juiste inspanning. Vanuit juiste inspanning ontstaat juiste mindfulness. Vanuit juiste mindfulness ontstaat juiste concentratie (DN18§27, MN117§34, SN45.1, AN10.103).
Vanuit verkeerde visie ontstaan verkeerde manieren van denken. Uit verkeerde manieren van denken ontstaat verkeerde spraak, vanuit verkeerd spraak ontstaat verkeerd handelen, vanuit verkeerd handelen ontstaat verkeerd levensonderhoud etc. (DN33§3.1, AN4.205, AN10.103).

-“Juiste visie, juiste intentie, juiste spraak, juist handelen, juist levensonderhoud, juiste inspanning, juiste mindfulness en juiste concentratie: dit wordt kamma genoemd dat noch donker noch licht is, met noch-donker-noch-licht gevolg, kamma dat leidt tot de beëindiging van kamma” (AN4.237).

-“Door juiste concentratie wordt verkeerde concentratie weggesleten” (DN34§2.3(9)).

-“Anderen zullen verkeerde concentratie hebben, wij zullen juist geconcentreerd zijn, uitwissen dient zo beoefend te worden” (MN8§12).

-“Iemand die zich overgeeft aan verkeerde concentratie heeft juiste concentratie om dat te vermijden” (MN8§14).

-“In iemand met juiste concentratie is verkeerde concentratie opgedoekt” (MN117§35).

-“Voor iemand met juiste concentratie wordt verkeerde concentratie weggesleten, en de talloze onheilzame kwaliteiten die ontstaan met verkeerde concentratie als voorwaarde worden ook weggesleten, en met juiste concentratie als voorwaarde worden talloze heilzame kwaliteiten geperfectioneerd door ontwikkeling” (AN10.106).

-“Juiste inspanning, juiste mindfulness en juiste concentratie- deze staten zijn inbegrepen in het aggregaat van concentratie” (MN44§11).

-“Verkeerde concentratie is niet-Dhamma; juiste concentratie is de Dhamma. De talloze slechte onheilzame kwaliteiten die ontstaan met verkeerde concentratie als voorwaarde: deze zijn schadelijk. De talloze heilzame kwaliteiten die worden geperfectioneerd door ontwikkeling met juiste concentratie als voorwaarde: deze zijn voordelig” (AN10.114).

-“Verkeerde concentratie is de nabije oever, juiste concentratie de overzijde” (AN10.117).

-“’Het gevolg van verkeerde concentratie is slecht zowel in dit huidige leven als toekomstige levens’. Na deze reflectie doet h/zij afstand van verkeerde concentratie…” (AN10.119).

In de volgende post informatie over wat verkeerde en juiste concentratie is volgens de sutta’s.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Verkeerde en Juiste Concentratie
« Reactie #2 Gepost op: 29-12-2018 11:58 »
Verkeerde concentratie

Ik heb niet letterlijk beschreven zien worden…‘verkeerde concentratie is…’ , zoals wel bij verkeerde visie, verkeerde intentie, spraak, handelen en levensonderhoud. Maar het valt wel af te leiden uit de teksten. Als je nagaat dat ‘juiste concentratie’ (zie verder) vooral verwijst naar het één-worden van de geest, kun je verkeerde concentratie opvatten als verdeelde geest, van tak tot tak springend, zich dan weer eens daar op richtend dan weer daar op. Versnipperde geest.

Verder denk ik dat je ook kunt afleiden uit de sutta’s (zie verder bij juiste concentratie) dat als we op verkeerde manier geconcentreerd zijn, dan identificeren we ons met wat we ervaren, we raken er aan gehecht via de percepties van ‘mijn’ en ‘dit ben Ik’.

AN5.113 geeft ook aanwijzingen wat bedoeld wordt met verkeerde concentratie. De sutta geeft aan dat wanneer iemand vijf kwaliteiten bezit niet in staat is juiste concentratie binnen te gaan en er in te verblijven. Welke vijf? Iemand kan niet geduldig vormen, geluiden, geuren, smaken en tactiele objecten verdragen.

Juiste concentratie (samma samadhi)

Juiste concentratie, 1-4 Jhana

“En wat, monniken, is Juiste Concentratie? Hier gaat iemand (let. een monnik), onthecht van zintuiglijke verlangens, onthecht van onheilzame mentale staten, de eerste jhana binnen en verblijft er in, welke met denken (vitakka) en overdenken (vicara) is, geboren uit onthechting, gevuld met vreugde en blijdschap. En met het bedaren van denken en overdenken, bij het verkrijgen van innerlijke kalmte en eenheid van geest, gaat hij de tweede jhana binnen en verblijft er in, welke zonder denken en overdenken is, geboren uit concentratie, gevuld met vreugde en blijdschap. En met het vervagen van vreugde, onverstoorbaar blijvend, mindful en helder bewust, ervaart hij in zichzelf de blijdschap waarvan de edelen zeggen: “gelukkig is hij die gelijkmoedig en mindful verwijlt”, gaat hij de derde jhana binnen. En, na plezier en pijn opgegeven te hebben, en met het verdwijnen van eerdere blijdschap en droefheid, gaat hij de vierde jhana binnen en verblijft er in, welke voorbij plezier en pijn is, en gezuiverd door gelijkmoedigheid en mindfulness. Dit wordt Juist Concentratie genoemd (DN22§21, MN141§31, SN45.8]).

In SN48.10 wordt dit ook het vermogen van concentratie genoemd. Het ontwikkelen van de concentratie die leidt tot jhana, leidt tot een aangenaam verblijf hier en nu (AN4.41)

Edele juiste concentratie, boven-wereldlijk

Wat zijn de zeven benodigdheden voor concentratie, voor de ontwikkeling van perfecte concentratie? …“Ze zijn juiste visie, juist gedachte, juiste spraak, juist handelen, juist levensonderhoud, juiste inspanning, juiste mindfulness. Die éénpuntigheid van geest die wordt voortgebracht door deze zeven factoren, wordt de edele juiste concentratie genoemd…” (DN18§27)

-“En wat, bhikkhu’s, is edele juiste concentratie met diens ondersteuning en benodigdheden, dat is, juiste visie, juiste intentie, juiste spraak, juist handelen, juist levensonderhoud, juiste inspanning en juiste mindfulness? De eenwording van geest voorzien van deze zeven factoren wordt edele juiste concentratie genoemd met diens ondersteuningen en benodigdheden” (MN117§3, SN45.28).

Dus bij edele juiste concentratie valt juiste visie, juiste intentie etc. allemaal samen. Alles valt op zijn plek, als het ware.

-“Net zoals de krijger een lange-afstand-schutter is, zo heeft ook de edele leerling juiste concentratie. Welke soort rupa er dan ook is- ofwel van het verleden, toekomst of heden, intern of extern, grof of subtiel, inferieur of superieur, ver of nabij- een edele leerling met juiste concentratie ziet elke rupa zoals het werkelijk is met juiste wijsheid aldus: ‘Dit is niet van mij, dit ben ik niet, dit is niet mijn zelf’. De sutta geeft aan dat hetzelfde geldt voor de andere khandha’s, gevoel, perceptie/voorstelling, mentale formaties en bewustzijn (AN4.196).

Op de juiste wijze geconcentreerd zijn, lijkt hier dus hetzelfde als alles met inzicht bezien, je niet identificerend met wat wordt ervaren, niet-hechtend. Als je bijvoorbeeld opgaat in mentale formaties, zoals gedachten en emoties, ben je niet meer op de juiste manier geconcentreerd, lijkt me. Dit sluit denk ik hierop aan:

-“het is onmogelijk dat iemand die niet juiste visie realiseert, juiste concentratie realiseert” , (AN6.68).

In de volgende post nog wat informatie over de hoofd oorzaak van juiste concentratie.


Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Verkeerde en Juiste Concentratie
« Reactie #3 Gepost op: 29-12-2018 19:46 »
Hoofdoorzaak van juiste concentratie

Moraliteit

Moreel gedrag is de hoofdoorzaak van juiste concentratie en wanneer dit ontbreekt, ontbreekt dus ook de hoofdoorzaak van juiste concentratie. Zonder juiste concentratie ontbreekt weer de hoofd oorzaak van de kennis en visie van de zaken zoals ze werkelijk zijn. Deze kennis en visie is weer de hoofdoorzaak van ontnuchtering en passieloosheid. En dat is vervolgens weer de hoofdoorzaak van de kennis en visie van bevrijding (AN5.24, 6.50, 7.65, 8.81, 10.3).

Dus, de basis van het Pad is moreel gedrag, sila. Dit maakt dat er juiste concentratie, samadhi, kan ontstaan. Dit maakt vervolgens weer dat kennis van bevrijding kan ontstaan.

Een element van geluk

In AN11.3 wordt beschreven dat de hoofdoorzaak van juiste concentratie plezier (pleasure) is. Het geeft denk ik aan dat een geest die geen geluk ervaart, die is natuurlijk ook onrustig, zoekende en kan niet of nauwelijks concentreren. Daarom is een aspect van geluk ook een verlichtingsfactor, de verlichtingsfactor piti.

Over concentratie is veel meer informatie te vinden in de sutta’s maar ik wilde het in deze context van het edele achtvoudige pad, het hier maar bij laten. Concentratie kan altijd nog eens apart belicht worden. Het is een belangrijk thema. Het is onderdeel van het achtvoudige pad, een verlichtingsfactor, een kracht en een vermogen. Het bestaat ook op verschillende manieren, bijvoorbeeld op basis van verlangen, van energie, van geest. Het voert te ver om al die fragmenten over concentratie hier te bespreken.

Dit besluit verkeerde en juiste concentratie, een aspect van het edele achtvoudige pad.

Dit besluit ook de posten over het edele achtvoudige pad. Ik hoop dat jullie het wat leerzaam vonden.

alle goeds,
Siebe