Auteur Topic: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid  (gelezen 3785 keer)

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid
« Gepost op: 11-08-2021 19:25 »
Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid, Inleiding

Jawel, een serie posten over metta.

Het Pali woord metta wordt meestal vertaald als ‘liefdevolle vriendelijkheid’ (loving kindness). Maar ook wel als: welwillendheid, goodwill, universele liefde, onbaatzuchtige serviceverlening. Metta is de wens voor het geluk en welzijn van alle levende wezens, zonder ook maar één uitzondering. (bron: www.sleuteltotinzicht.nl)

Het is één van de vier zogenaamde Brahma vihara’s. Dit zijn fijnstoffelijke sferen die je als mens kan ervaren, en waarin je na de dood ook geboren kan worden (volgens de sutta’s).  De andere drie Brahma-vihara’s zijn karuna (mededogen), mudita (meelevende vreugde) en upekkha (gelijkmoedigheid). Ze worden ook de vier onmetelijken of onbegrensde sferen genoemd.

De teksten behandelen deze vier kwaliteiten ook als een soort tegenkrachten. Als metta (adosa) heel sterk is ontwikkeld en gecultiveerd, onderdrukt dat krachtig de neiging tot kwade wil en haat (dosa). Als mededogen (karuna) krachtig aanwezig is, dan onderdrukt dat de neiging tot wreedheid. Dat je op een bepaald moment echt meedogenloos kunt worden. Als meelevende vreugde (mudita) sterk aanwezig is, dan onderdrukt dat jaloerse staten. Anderen geen geluk of voorspoed gunnen. Iemand het licht in de ogen niet gunnen. Als gelijkmoedigheid (upekkha) krachtig is ontwikkeld en gecultiveerd, dan onderdrukt dat krachtig manische staten, staten van opwinding en staten van teveel somberen. Je gaat minder door ups en downs. 

Hoewel metta toch het meest besproken wordt ten aanzien van jezelf en andere wezens ben ik een enkele keer in een sutta ook dit tegengekomen (Iti 1.3.7)

- “Wie niet vernietigt
Of anderen tot vernietigen aanzet,
Ontplooit liefdevolle vriendelijkheid
Voor alle wezens.
Hij draagt geen haat tegen iemand
Of tegen iets.”

Er zijn verschillende metta sutta’s in de Sutta-Pitaka. Deze serie posten opent er mee.
Het ontwikkelen en cultiveren van metta heeft grote voordelen. Deze komen daarna aan bod. Hoe ontwikkel en cultiveer je eigenlijk metta? Dat is het onderwerp van het volgende deel. Er zijn ook teksten die een relatie beschrijven tussen het ontwikkelen en cultiveren van metta en weder geboorte. Dit onderwerp besluit deze serie posten.

Ik hoop dat jullie het inspirerend en leerzaam vinden.

groetjes


« Laatst bewerkt op: 11-08-2021 19:44 door the innerspace »

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid
« Reactie #1 Gepost op: 11-08-2021 19:28 »
Bronnen en Afkortingen

Bronnen

-Digha Nikaya (DG): The Long Discourses of the Buddha, A translation of the Digha Nikaya by Maurice Walshe, 1996;
-Majjhima Nikaya (MN): The Middle Length Discourses of the Buddha, A new translation of the Majjhima Nikaya, original translation by Bhikkhu Nanamoli, translation edited and revised by Bhikkhu Bodhi, 1995;
-Samyutta Nikaya (SN): The Connected Discourses of the Buddha, A New Translation of the Samyutta Nikaya, Bhikkhu Bodhi, Volume I+II, 2000;
-Anguttara Nikaya (AN): The Numerical Discourses of the Buddha, A Translation of the Anguttara Nikaya by Bhikkhu Bodhi, 2012;
-Udana: A Translation With an Introduction & Notes by Thanissaro Bhikkhu, 2012;
-Itivuttaka,Itivuttaka, Zo is het gezegd, vertaald uit het Pali en van commentaar voorzien door Guy Eugène Dubois, 2019
-Sutta Nipata: The Sutta Nipata, A Collection of Discourses Being One of the Canonical Books of The Buddhist, Translated from Pali by V. Fausböll, Oxford, 1881.
-www.sleuteltotinzicht.nl, eigenaar P. van Loosbroek

Afkortingen

DN: Digha Nikaya 
MN: Majjhima Nikaya
SN: Samyutta Nikaya
AN: Anguttara Nikaya 
Ud: Udana
Iti:  Itivuttaka
Sn: Sutta Nipata 

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Metta Sutta (uit Khuddakapatha)
« Reactie #2 Gepost op: 12-08-2021 11:00 »
Metta Sutta (uit Khuddakapatha, ook in Sn I.8}

Uit liefde en welwillendheid voor alle wezens.

143. Hij die bedreven in het goede is, die de kalme staat wenst te bereiken (Nibbana), zou aldus moeten handelen: hij moet bekwaam zijn, eerlijk, volkomen rechtvaardig, edel spreken, vriendelijk en bescheiden.

144. Tevreden zijn, makkelijk te onderwijzen, met weinig verplichtingen en van licht levensonderhoud, met de zintuigen gekalmeerd, discreet, niet schaamteloos, niet sterk gebonden aan zijn relaties.

145. Hij zou niet het minste of geringste moeten najagen waardoor anderen hem tot de orde moeten roepen. Mogen alle wezens gelukkig en veilig zijn, mogen hun harten heilzaam zijn!

146 — 147. Wat voor levende wezens er ook zijn: of zij nu zwak of sterk zijn, groot, stevig of middelmatig zijn, klein of groot, zichtbaar of onzichtbaar, zij die ver weg of dichtbij zijn, die geboren zijn of ongeboren zijn, zonder uitzondering (dient men hen met deze wens te doordringen): mogen alle wezens gelukkig zijn!

148. Laat niemand een ander bedriegen, niemand een persoon verachten waar dan ook. Laat hem geen enkel kwaad voor een ander wensen uit boosheid of kwaadwilligheid.

149. Zoals een moeder haar enige kind zou beschermen met zelfs het risico voor haar eigen leven, laat hem net zo, een grenzeloos hart ontwikkelen naar alle wezens toe.

150. Laat zijn gedachten van onbegrensde liefde (metta) de hele wereld doordringen: boven, beneden, en doorkruist zonder enige weerstand, zonder enige haat, zonder enige vijandigheid.

151. Waar hij ook staat, loopt, zit of ligt; zo lang hij wakker is, zou hij deze indachtigheid moeten ontwikkelen. Dit is hier het edelste leven.

152. Niet vallen in verkeerde inzichten, deugdzaam en begiftigd zijn met wijsheid. Met verwerping van zintuiglijke begeerten, wordt hij nooit meer in de zintuiglijke sfeer (kama loka) wedergeboren.

(vertaling door Peter van Loosbroek, bron: www.sleuteltotinzicht.nl)

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Mettacetovimutti Sutta
« Reactie #3 Gepost op: 12-08-2021 11:07 »
De Ontwikkeling van Metta, Mettacetovimutti Sutta (Iti 1.3.7)


Zo is het gezegd door de Bhagavat, door de Arahant. Zo heb ik het gehoord:

“Monniken, alle soorten van verdienstelijk handelen voor toekomstig geluk maken niet eens één zestiende deel uit van wat de bevrijding met een hart van liefdevolle vriendelijkheid voortbrengt. Zulke bevrijding met een hart van liefdevolle vriendelijkheid overtreft al deze verdienstelijke daden: ze straalt, glimt en glinstert. Net zoals het schijnsel van alle sterren niet eens één zestiende deel uitmaakt van het schijnsel van de maan; en net zoals het schijnsel van de maan het schijnsel van de sterren overtreft en straalt, glimt en glinstert, zo maken alle soorten van verdienstelijk handelen voor toekomstig geluk nog geen zestiende deel uit van wat  de bevrijding met een hart van liefdevolle vriendelijkheid voortbrengt.
De bevrijding met een hart van liefdevolle vriendelijkheid overtreft al deze verdienstelijke daden: ze straalt, glimt en glinstert.
Net zoals de zon wanneer ze de hemel bestijgt—in de laatste maand van het regenseizoen, in de herfst, wanneer de hemel klaar is en zonder wolken—de duisternis verdrijft en straalt, glimt en schittert, zo ook maken alle soorten van verdienstelijk handelen voor toekomstig geluk niet eens één zestiende deel uit van wat de bevrijding met een hart van liefdevolle vriendelijkheid voortbrengt.
De bevrijding met een hart van liefdevolle vriendelijkheid overtreft al deze verdienstelijke daden: ze straalt, glimt en glinstert. Net zoals in het laatste deel van de nacht, vlak voor zonsopgang, de Morgenster straalt, glimt en glinstert, zo ook maken alle soorten van verdienstelijk handelen voor toekomstig geluk niet eens één zestiende deel uit van wat de bevrijding met een hart van liefdevolle vriendelijkheid voortbrengt. De bevrijding met een hart van liefdevolle vriendelijkheid overtreft al deze verdienstelijke daden: ze straalt, glimt en glinstert”.

Dit is de betekenis van wat de Bhagavat gezegd heeft. In verband hiermee zei Hij het volgende:

“ Wie aandachtig de onmetelijke
Liefdevolle vriendelijkheid ontwikkelt,
Ziet de vernietiging van de mentale vergiften.
—De ketens in zijn geest slijten weg.
Wie liefdevolle vriendelijkheid grenzeloos
Uitspreidt, zonder een haatdragende geest,
Al was het maar voor één wezen,
Wordt een ervaren Dhamma-beoefenaar.
Zonder te spreken over de kracht van de
Geaccumuleerde verdienste die de
Edele verwerft die met een
Meedogende geest naar alle wezens kijkt.
Goedmenende koningen die de aarde
—Bevolkt met ontelbare wezens—
Veroverd hebben gingen offerend rond:
Zij brachten het 'paardenoffer', het 'mensenoffer',
'water-riten' en 'soma-riten'.
Maar deze offergaven maken niet eens
Een zestiende deel uit van een goed ontwikkelde
Geest van liefdevolle vriendelijkheid,
Net zomin als de hele sterrenhemel
Niet eens één zestiende deel uitmaakt
Van het schijnsel van de maan.
Wie niet doodt
Of anderen tot doden aanzet.
Wie niet vernietigt
Of anderen tot vernietigen aanzet,
Ontplooit liefdevolle vriendelijkheid
Voor alle wezens.
Hij draagt geen haat tegen iemand
Of tegen iets.”

Ook dit is de betekenis van wat de Verhevene gezegd heeft. Zo heb ik het gehoord.

(vertaling door Guy Eugene Dubois; bron: diens vertaling van Itivutakka)

Uit de laatste zin van het vers zou je kunnen opmaken dat metta niet alleen betrekking heeft op jezelf en andere wezens maar ook op iets, bijvoorbeeld omstandigheden die je onwelgevallig zijn. Ook geen haat dragen tegen iets. Liefdevolle vriendelijkheid, grenzeloos. 

In de volgende post worden de voordelen en verdiensten van metta belicht aan de hand van teksten uit de Sutta-Pitaka.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid, Verdienste en Voordelen
« Reactie #4 Gepost op: 13-08-2021 11:12 »
De voordelen en verdienste van metta

Deze worden onder andere opgesomd in AN11.15. Ik heb deze sutta hieronder vertaald:

Metta sutta

“Monniken, wanneer de bevrijding van geest door liefdevolle vriendelijkheid wordt nagestreefd, ontwikkeld en gecultiveerd, tot een voertuig en basis gemaakt, uitgevoerd, geconsolideerd, en op de juiste manier gepraktiseerd, kunnen elf voordelen worden verwacht. Welke elf? Je slaapt goed; je wordt gelukkig wakker; je hebt geen slechte dromen;  je bent aangenaam voor mensen; je bent aangenaam voor geesten; deva’s beschermen je; vuur, gif en wapens verwonden je niet; je geest is snel te concentreren; je gelaatsuitdrukking is sereen, je sterft niet verward, en als je niet verder doordringt (tot verdere realisatie komt) dan wordt je geboren in de Brahma wereld (fijnstoffelijke bestaansvorm van de rupa-loka, Siebe).
Wanneer de bevrijding van geest door liefdevolle vriendelijk herhaaldelijk is nagestreefd, ontwikkeld, gecultiveerd, tot een voertuig en basis is gemaakt, geconsolideerd, en op het juiste wijze gepraktiseerd, zijn deze elf voordelen te verwachten”. (AN11.15)

Families met veel vrouwen en weinig mannen zijn makkelijk te overvallen door rovers. Net zo is iemand die niet liefdevolle vriendelijkheid heeft ontwikkeld en gecultiveerd, makkelijk te overvallen door niet menselijke wezens. Liefdevolle vriendelijkheid beschermt dus tegen aanvallen van niet menselijke wezens.  (SN20.3/5)

Door geduld, geweldloosheid, liefdevolle vriendelijkheid en sympathie beschermt men anderen en ook zichzelf. (SN47.19) Dat is makkelijk te begrijpen, lijkt me.

Je kunt drie maal daags 100 grote pannen met eten schenken maar als iemand slechts voor een paar tellen liefdevolle vriendelijkheid beoefent en ontwikkelt, ofwel in de morgen, middag of avond, dan is dat laatste veel verdienstelijker. Daarom train jezelf in het ontwikkelen en cultiveren van liefdevolle vriendelijkheid. (SN20.4)
Zie ook de mettacetovimutti sutta in de vorige post.

“Wie voor zichzelf langdurig geluk verlangt
Moet verdienstelijke daden ontwikkelen:
Hij moet vrijgevig zijn; een evenwichtig leven leiden
En liefdevolle vriendelijkheid cultiveren.
Door het cultiveren van deze drie eigenschappen,
Zullen zijn daden geluk brengen.
De wijze persoon [die dit doet]
Zal gelukzalig wedergeboren worden
In een gelukkige wereld zonder zorgen.” (Iti 1.3.2)

Kwade wil wordt afgesneden van voeding door veelvuldig aandacht te geven aan liefdevolle vriendelijkheid. (SN46.51)
Metta bevrijdt van kwade wil en haat. Het moet ontwikkeld worden om afstand te doen van kwade wil en haat. (DN25§17, MN62§18 , AN9.3)

(Nog wat extra info over het afstand doen van kwade wil (kwam ik tegen in een noot). Daarbij zijn de volgende zaken behulpzaam: het leren van liefdevolle vriendelijkheid, toewijding  aan deze meditatie van liefdevolle vriendelijkheid, er over nadenken dat je verantwoordelijk bent voor je eigen daden (eigenaarschap van kamma), regelmatige overwegingen, goede vriendschap, en geschikte gesprekken).

Mettta is ook 1 van de 6 dingen die bijdragen aan (een goed) leven in een gemeenschap. (DN16§1.11)

Door het beoefenen van metta, karuna, mudita en upekkha bereik je innerlijke vrede, en door die innerlijke vrede beoefent iemand de weg die gepast is voor iemand in afzondering. (MN40§13)

Liefdevolle vriendelijkheid is ook een belangrijk aspect bij het corrigeren van anderen.  Als je een ander wilt berispen, moet je eerst vijf zaken in jezelf onderzoeken:
Heb ik zelf wel lichamelijk gedrag dat zuiver is? Verbaal gedag dat zuiver is? Heb ik een geest van liefdevolle vriendelijkheid naar degene die ik wil berispen? Ben ik geleerd en hou ik me er aan, begrijp ik het allemaal goed? Ken ik de Patimokkha,, hou ik me goed aan de regels etc?
Als je dit niet hebt gerealiseerd, zullen mensen zeggen dat je eerst maar met jezelf aan de slag moet. (wie zonder zonde is, werpe de eerste steen).
Verder moet je de volgende vijf dingen in jezelf vestigen: spreken op het juiste moment en niet op een ongepast moment, de waarheid spreken en niet liegen, zachtaardig spreken en niet hard en grof, spreken op een voordelige manier en niet op een nadelige, spreken vanuit liefdevolle vriendelijkheid en niet haat koesterend. (AN10.44)

Superieur kamma van metta (en karuna, mudita en upekkha)


Bodhi zegt het zo in MN noot 915 … “the kamma pertaining to the fine-material sphere (rupa-loka, de sfeer van de vier onmetelijken) or the immaterial sphere (arupa loka) overpowers the sense-sphere kammas (kama-loka) and produces its results. Obstructing the result of the sense-sphere kammas, the brahmavihara that has been mastered leads to rebirth in the company of Brahma.

Het bijzondere aan het kamma van liefdevolle vriendelijkheid (en ook van karuna, mudita en upekkha) is dus dat dit kamma, het kamma overheerst dat bij de dood tot een geboorte in de kama-loka zou leiden. Het lagere kamma, zeg maar, kan niet rijpen. Het kamma van metta is een daaraan superieur kamma.

Het lijden in de kama-loka (ook wij als mens leven er in) is veel intenser en grover dan in fijnstoffelijke sferen en daarom is het zo verdienstelijk ook metta etc. te ontwikkelen, sterk te maken. In de fijnstoffelijke wereld, de rupa-loka, heb je geen grof lichaam en dat scheelt al heel veel qua aandoeningen en lijden. Metta zal langdurig je eigen welzijn dienen, en natuurlijk ook van anderen, geven de sutta’s aan.

De leraar Sunetta ontwikkelde bijvoorbeeld 7 jaar een geest van liefdevolle vriendelijkheid. Als gevolg daarvan kwam hij 7 perioden van uitdijing en inkrimping van het heelal niet terug in deze wereld, de kama loka. (AN7.67, Iti1.3.2)

Dit besluit de teksten die de voordelen en verdienste van metta (en de andere onmetelijken) beschrijven.

Hoe beoefen je nou volgens de teksten metta? Dit is onderwerp van de volgende post. 


Offline nico70+

  • Eerwaarde
  • Nieuwkomer
  • ******
  • Berichten: 1060
    • facetten van het boeddhisme
Re: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid
« Reactie #5 Gepost op: 13-08-2021 18:41 »
Beste

Citaat
Het bijzondere aan het kamma van liefdevolle vriendelijkheid (en ook van karuna, mudita en upekkha) is dus dat dit kamma, het kamma overheerst dat bij de dood tot een geboorte in de kama-loka zou leiden. Het lagere kamma, zeg maar, kan niet rijpen. Het kamma van metta is een daaraan superieur kamma.


Volgens deze tekst verhindert het kamma-resultaat van het beoefenen van metta dat men na de dood in een lagere wereld van bestaan terecht komt.
Dat is dan wat betreft de wedergeboorte direct na de dood. Maar er moet onderscheid gemaakt worden in de gevolgen voor een wereldling en de gevolgen voor iemand die zich op het pad van heiligheid bevindt.
Na een leven in een hogere sfeer van bestaan kan een wereldling terecht komen in de hel, in de dierenwereld of in het rijk van de ongelukkige geesten.
Een edele discipel van de Verhevene echter kan na een leven in een hogere sfeer van bestaan uitdoven, het nibbana bereiken. (Zie Ang.Nik. IV.125, hieronder in vertaling weergegeven).
Of de edele discipel van de Verhevene wordt na een leven in een hogere sfeer van bestaan wedergeboren bij de goden van de Zuivere Verblijven en keert vandaar niet meer terug in dit leven van dukkha. (zie Ang.Nik.IV.126, hieronder in vertaling weergegeven)

Nico

Ang.Nik.IV.125. Vier soorten mensen; wereldling en heilige; metta

Monniken, er zijn vier mensen in de wereld te vinden. Welke vier?
Monniken, daar doordringt een mens met een van liefdevolle vriendelijkheid vervulde geest de ene hemelrichting, evenzo de tweede, derde en vierde; boven, beneden, kruiselings in het midden, overal doordringt hij steeds de hele wereld met een van liefdevolle vriendelijkheid vervulde geest, een wijde, uitgestrekte, onmetelijke, van haat en kwaadwil bevrijd. Daar geniet hij nu van, verlangt ernaar, voelt zich daarin gelukkig. Daarbij blijvende, ertoe geneigd, vaak erin vertoevend, zonder daarin te verminderen, verschijnt hij na de dood (wordt wedergeboren) onder de goden van de Brahma-wereld. Maar hun leven duurt één wereldperiode. Een wereldling nu, die zijn levensspanne daar heeft geleefd en zoveel jaren als een levensspanne van die goden duurt, daar volledig heeft doorgebracht, gaat naar de hel, naar de dierenwereld of in het rijk van de geesten.
Maar een discipel van de Verhevene die daar zijn levensspanne heeft geleefd en zoveel jaren als de levensspanne van die goden duurt, daar volledig heeft doorgebracht, bereikt in juist dat bestaan de volledige bevrijding van waan. Dat, monniken, is het onderscheid, dit is het kenmerk, dit is het verschil dat bestaat tussen een kundige, edele discipel en een onkundige wereldling, wat betreft het pad van bestaan en de wedergeboorte.
Verder nog, monniken: daar doordringt een mens met een geest vervuld van mededogen - van medevreugde - van gelijkmoedigheid de ene hemelrichting, evenzo de tweede, derde en vierde; boven, beneden, kruiselings in het midden doordringt hij overal in alles zich weer herkennend, de hele wereld met een geest die vervuld is van mededogen - medevreugde - gelijkmoedigheid, een wijde, omvattende, onmetelijke geest, van haat en kwaadwil bevrijd. Daar geniet hij nu van, verlangt ernaar, voelt zich daarin gelukkig. Daarbij blijvende, ertoe geneigd, vaak erin vertoevend, zonder daarin te verminderen, verschijnt hij na de dood weer onder de stralende goden - de alles-verlichtende goden - de rijkelijk gezegende goden. Maar hun levensspanne duurt één wereldperiode - twee wereldperioden - vier wereldperioden - vijfhonderd wereldperioden. Een wereldling nu die zijn levensspanne daar heeft geleefd en zoveel jaren als een levensspanne van die godheden duurt, daar volledig heeft doorgebracht, gaat naar de hel, naar de dierenwereld of in het rijk van de geesten.
Maar een discipel van de Verhevene, die daar zijn levensspanne heeft geleefd en zoveel jaren als de levenstijd van die godheden duurt, daar volledig heeft doorgebracht, bereikt in dat bestaan de volledige uitdoving van onwetendheid. Monniken, dat is het onderscheid, dat is het kenmerk, dat is het verschil tussen een kundige, edele volgeling en een onkundige wereldling wat betreft pad van bestaan en wedergeboorte.
Monniken, deze vier mensen zijn in de wereld te vinden.

Ang.Nik.IV.126. Wedergeboorte in de Zuivere Verblijven

Monniken, daar doordringt een mens met een van liefdevolle vriendelijkheid - mededogen - medevreugde -gelijkmoedigheid vervulde geest de ene hemelrichting, evenzo de tweede, derde en vierde; boven, beneden, kruiselings in het midden, overal doordringt hij steeds de hele wereld met een van liefdevolle vriendelijkheid vervulde geest, een wijde, uitgestrekte, onmetelijke, van haat en kwaadwil bevrijd.
Wat daar echter aan lichamelijkheid bestaat, aan gevoel, waarneming, mentale krachten en aan bewustzijn, al deze dingen beschouwt hij als vergankelijk, als smartelijk en verdrietig, als een zweer, een doorn, een kwaad, een last, als iets vreemds en ongeldigs, als leeg en ikloos. Bij de oplossing van het lichaam, na de dood, wordt hij wedergeboren bij de goden van de Zuivere Verblijven. Deze soort van wedergeboorte, monniken, valt de wereldlingen niet ten deel.
Deze vier mensen, monniken, zijn in de wereld te vinden.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid
« Reactie #6 Gepost op: 13-08-2021 20:13 »
Ja, die teksten ga ik nog aanhalen Nico. Ik ben ze tegengekomen en had ze al verwerkt in deze serie posten.

Ik heb in de inleiding gezegd dat ik ook teksten zou aanhalen die dealen met metta en wedergeboorte. In dat deel worden deze teksten ook aangehaald. Dat komt na de volgende post waarin eerst de beoefening wordt besproken.

Maar goed, jij hebt de teksten hier nu vertaald en gepost misschien omdat je dacht dat ik ze vergeten was en het mooi aansloot over dat verhaal van kamma. 
Ik kom er in de eerstvolgende postop terug.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid, Beoefening
« Reactie #7 Gepost op: 14-08-2021 11:16 »
Het beoefenen van liefdevolle vriendelijkheid

Hier onder enkele instructies die tegenkwam over het beoefenen van liefdevolle vriendelijkheid.

De gelijkenis van de zaag

 "… zelfs wanneer bandieten op een barbaarse manier je ledematen stuk voor stuk met een zaag zouden afzagen, dan zou hij, die toegefelijk is aan een geest met haat ten opzichte van hem, niet mijn Leer uitdragen. Hierin, [monniken] moeten jullie jezelf aldus trainen: 'Onze geest zal onaangetast blijven en wij zullen geen kwade woorden spreken; wij zullen voor hun geluk mededogend (karuna) blijven, met een geest vol van liefdevolle vriendelijkheid (metta), zonder innerlijke haat (dosa). Wij zullen die persoon doordringen met een geest die doordrenkt is met liefdevolle vriendelijkheid, en beginnende bij hem, zullen wij de gehele omringende wereld doordringen met een geest die doordrenkt is met liefdevolle vriendelijkheid, overvloedig, verheven, onmetelijk, zonder vijandigheid en zonder kwade wil.' Dat is hoe jullie jezelf moeten trainen, [monniken]."
"[Monniken], als jullie deze gelijkenis van de zaag constant in gedachten houden, zien jullie dan enige vorm van spraak, onbeduidend of grof, die jullie niet kunnen verdragen?" — "Nee, Eerwaarde Heer." — "Daarom, [monniken], moeten jullie dit advies van de gelijkenis van de zaag constant in gedachten houden. Dat zal voor lange tijd tot jullie welzijn en geluk leiden."
Dat is wat de Gezegende zei. De monniken waren verheugd en verblijdden zich in de woorden van de Gezegende.
(MN21,vertaling Peter van Loosbroek, www.sleuteltotinzicht.nl)

Standaard formulering van de beoefening van metta

De standaard formulering van het beoefenen van liefdevolle vriendelijkheid in de teksten gaat als volgt: “Je doordringt  met een geest doortrokken van liefdevolle vriendelijkheid het eerste kwartier, op dezelfde manier het tweede, derde, en vierde; zo boven, beneden, rondom en overal, en bij allen zoals bij jezelf, je doordringt de totale wereld met een geest doortrokken van liefdevolle vriendelijkheid, overvloedig, verheven, onmetelijkheid, zonder vijandigheid en zonder kwade wil”. (MN83§5, MN43§31, MN50§40, MN52§8, MN127§7)

Hier zie je ook dat je jezelf niet moet overslaan. Wij blinken uit in zelf-haat, zelf-veroordeling, zelf-afstraffing, zelf-kritiek, zelf-pijniging, zelf-kastijding, zelf-beschuldiging… maar we moeten daar uit stappen. Al dat strenge en harde oordelen over onszelf en anderen brengt ons niks verder. Beoefening van metta is zeer voordelig. Heb ook wat mededogen met jezelf. Het is echt belangrijk milder te worden naar onszelf ook en naar anderen.

Beoefening in combinatie met de rest, dus met de 7 verlichtingsfactoren en vijf vermogens

Hier onder zie je dat het geen geïsoleerde beoefening is.

Hoe wordt de bevrijding van geest door liefdevolle vriendelijkheid ontwikkeld? Je ontwikkelt de 7 verlichtingsfactoren vergezeld door liefdevolle vriendelijkheid, gebaseerd op afzondering, hartstochtloosheid, beëindiging, rijpend in bevrijding. (SN46.54)
Ook de vijf vermogens ontwikkel je samen met de vier onmetelijken, dus ook samen met metta. (AN1.535-574)

Je kunt dit alles doen met en zonder gedachten.

Dit besluit de instructies over de beoefening van metta vanuit de Sutta-Pitaka.

Er zijn binnen boeddhisme ook wel andere instructies maar ik hou het hier bij omdat ik even wil blijven bij wat de Sutta-Pitaka er over leert.

In het volgende deel informatie over liefdevolle vriendelijkheid in relatie tot wedergeboorte.
« Laatst bewerkt op: 14-08-2021 11:29 door the innerspace »

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid en Wedergeboorte
« Reactie #8 Gepost op: 15-08-2021 10:39 »
Liefdevolle vriendelijkheid en wedergeboorte

In Grote Lijnen

Als je de meditatie op liefdevolle vriendelijkheid, mededogen, meelevende vreugde en gelijkmoedigheid sterk hebt ontwikkeld en hebt gecultiveerd gedurende je leven, als je het tot een voertuig en basis hebt gemaakt (zeggen de teksten), dan heb je tijdens dit leven al een staat van een brahma gerealiseerd. Dat ervaar je dan al. Dit verwijst naar de laagste staten van de rupa-loka, de fijnstoffelijke sfeer. Net zo kun je ook tijdens dit leven al de staat van een deva realiseren, namelijk als je in de vier rupa jhana verblijft of in de arupa jhana. (AN4.190).

Dus je kunt die fijnstoffelijke en onstoffelijke sferen hier en nu proeven en realiseren in dit lichaam van een mens.
De Pali overlevering ziet het echter niet enkel als sferen die je hier en nu kunt proeven in dit lichaam van een mens, maar ook als sferen waarin je kan worden weder geboren na de dood.

Dit werkt in grote lijnen als volgt: Het kamma van de jhana’s en van de vier onmetelijken is heel krachtig (zie post over verdienste en voordelen). Het overstemt het kamma dat tot geboorte in de kama-loka zou leiden.

-het krachtige kamma van de vier onmetelijken rijpt na de dood als geboorte in een fijnstoffelijke sfeer, de rupa loka.
-het krachtige kamma van de vier rupa jhana (1e-4e jhana) rijpt na de dood als geboorte in een fijnstoffelijke sfeer, rupa-loka.
-het krachtige kamma van de vier arupa jhana (de sfeer van oneindige ruimte, oneindig bewustzijn, nietsheid en noch waarneming noch niet-waarneming), rijpt na de dood als geboorte in een onstoffelijke sfeer, arupa jhana. Dit zijn de subtielste sferen van samsara. Wezens bestaan hier alleen uit geest. Er is zelfs geen fijnstoffelijk lichaam.

Dit alles is dus nog altijd binnen samsara, en voorwaarde hierbij is wel steeds dat je dit krachtig hebt gemaakt, tot een voertuig, en dat je het niet verliest bij de dood.

Dus, er is een correspondentie tussen de staten/sferen waarin je hier en nu makkelijk en snel verkeert, staten die je voertuig zijn in dit lichaam van een mens, en de sfeer waarin je geboren wordt na de dood.

Meer in detail


Als je liefdevolle vriendelijkheid krachtig beoefent, en je verliest dit niet bij de dood, dan wordt je op basis van dit kamma na de dood weder geboren onder de deva’s van Brahma’s gezelschap. Dit is de laagste van de fijnstoffelijke sfeer, de rupa-loka. De levensduur is daar een eon.
Een nog wereldlijk persoon (iemand beneden het niveau van een vertrouwen-en dhamma volgeling) blijft daar zijn gehele levensduur en wordt daarna weer geboren onder dieren, onder hellewezens of onder de gekwelde geesten. De edele leerling van de Boeddha blijft daar ook zijn hele leven en realiseert bevrijding van samsara in datzelfde bestaan. Dit is het verschil tussen een geïnstrueerde edele leerling en een niet geïnstrueerde wereldlijk persoon. (AN4.125)

Metta gecombineerd met Inzicht

Als je de meditatie op liefdevolle vriendelijkheid sterk maakt, als je overloopt van metta, en dit niet verliest bij de dood, dan wordt je geboren onder de deva’s van het gezelschap van Brahma. De levensduur is een eon. Als je deze meditatie ook nog combineert met inzicht, en alle verschijnselen die er zijn met betrekking tot lichamelijkheid, gevoelens, perceptie, wilsformaties en bewustzijn beschouwt als vergankelijk, als een ziekte, als een puist, als ellende, als een aandoening, als wezensvreemd, als desintegrerend, als leeg en niet-zelf (dus als anicca, dukkha en anatta), dan wordt je na de dood geboren onder de deva’s van de Zuivere Verblijven. Dit zijn de 5 hoogste staten van de rupa-loka, de fijnstoffelijke wereld.
Deze geboorte wordt niet gedeeld met wereldlingen. (AN4.126)

Geconditioneerd en geconstrueerd

Als je liefdevolle vriendelijkheid sterk maakt en tegelijkertijd begrijpt dat de bevrijding van geest door liefdevolle vriendelijkheid geconstrueerd is en geproduceerd door wil, en het dus vergankelijk is, eindig, en vervolgens ferm bent in dit besef, dan bereik je de vernietiging van de asava’s. Maar als je dit niet bereikt door dat verlangen naar de Dhamma, vanwege dat verheugen in de Dhamma, dan, met de volledige vernietiging van de vijf lagere ketens, wordt je iemand van spontane geboorte, en bereikt daar het definitieve Nibbana zonder uit die wereld terug te keren. (AN11.16)

Het beste is dus ook te begrijpen dat de bevrijding van geest door liefdevolle vriendelijkheid geconditioneerd is, geconstrueerd, tijdelijk, door de wil voortgebracht. Dit is natuurlijk iets vergankelijks, eindigend want zo is alles wat op geconditioneerde wijzen ontstaat en bestaat.  Zoiets kan dus nooit echt beschermen, echt waarlijk toevlucht zijn, in uiteindelijke zin.

Als je je hier op baseert, dan zie je volgens mij heel duidelijk de betrekkelijkheid van alle samengestelde en geconstrueerde staten in, en dus ook van het construeren en samenstellen. Dat wat eindigt kan nooit echt beschermen en toevlucht zijn. Het kan nooit de beëindiging van lijden vertegenwoordigen.
Ik denk dat als je dit echt goed realiseert (dhamma-oog is open, denk ik), en dus de betrekkelijkheid van alle samengestelde staten en samenstellen ziet, hun tijdelijkheid, beseffend dat dat alles eindig is, dat het nooit echt kan beschermen en toevlucht kan zijn, dan raak je minder en minder gericht op construeren, willen vormen, willen ervaren, willen bereiken, worden. Dan realiseer je op den duur de vernietiging van de asava’s (bevrijding). Ik denk dat dat wordt bedoeld.  (zie ook MN52§8)

(Hier zie je dus ook wel, vind ik, dat de teksten aangeven dat echt niet allemaal draait om willen bereiken, construeren, samenstellen, vormen, conditioneren. Mijns inziens draait juist het geopende Dhamma-oog om het zien van de betrekkelijkheid hiervan. Echt beschermen kan het samengestelde nooit, een ware toevlucht kan het nooit zijn, het kan nooit het einde van lijden zijn).

In de volgende post nog een korte samenvatting ter afsluiting.
« Laatst bewerkt op: 15-08-2021 10:47 door the innerspace »

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid, Samenvatting
« Reactie #9 Gepost op: 16-08-2021 11:10 »
Samenvatting

De bevrijding van geest door liefdevolle vriendelijkheid (mettacetovimutti) wordt ‘bevrijding’ genoemd omdat metta in staat is kwade wil en haat krachtig te onderdrukken in jezelf (AN, noot31). Zover ik het begrijp kan metta kwade wil en haat als latente neigingen (anusaya) in jezelf echter niet ontwortelen. Je doet er niet echt volledig afstand van, zeg maar.

Daarmee is metta (en ook de andere onmetelijken) niet de ultieme bescherming. Dat zie je ook in de informatie over wedergeboorte, vind ik. Zolang er neigingen in ons sluimeren van kwade wil en haat en wreedheid, ook al zijn ze niet actief maar krachtig onderdrukt, zijn we niet echt veilig want op basis van hun aanwezigheid kunnen we na een bestaan als brahma of deva weer geboren worden in lagere bestaansvormen.

Dit wijst ook op het verschil tussen onderdrukken van bezoedelingen en ontwortelen. Een sotapanna heeft een begin gemaakt aan het daadwerkelijk ontwortelen van bezoedelingen en dat is de ultieme bescherming.
Het verschil tussen onderdrukken en ontwortelen is me wel eens zo uitgelegd: Iemand kan heel liefdevol leven en toch in bepaalde situaties, bijvoorbeeld onder hevig druk, vol haat en vijandigheid lopen. Maar als deze neiging echt ontworteld is (bij anagami) dan kan iemand nog zo onder druk worden gezet, er komt niet meer die haat en vijandigheid op.

Ik haal uit de teksten dat metta op zich niet bevrijdt van samsara. Het vormt geen boven-wereldlijk Pad. Maar indien iemands geest constant doordrenkt is van metta en dit bij de dood niet verliest, wordt iemand op basis van het krachtige kamma van metta, wedergeboren in het gezelschap van Brahma, in een fijnstoffelijke staat. Deze wezens hebben geen grof lichaam zoals wij en dat scheelt heel veel lijden. Als iemand metta ook nog combineert met inzicht (anicca, dukkha en anatta) kan een nog hogere wedergeboorte volgen.

De bevrijdingen door de vier onmetelijken, dus ook de bevrijding van geest door liefdevolle vriendelijk, wordt niet gezien als de piek, niet het toppunt in de discipline van de Boeddha. Niet het doordringen in het hart of de kern van de leer en realisatie. Hogere realisaties zijn de herinneringen aan vorige levens en kennis van het heengaan en weer verrijzen van wezens overeenkomstig hun kamma en visies (DN25). Hoger is het daadwerkelijk ontwortelen van de bezoedelingen door het boven-wereldlijke Pad (sotapanna magga/phala t/m arahatta magga/phala).

De vier onmetelijke kwaliteiten van het hart zijn niettemin geweldige kwaliteiten, zeer voordelig en verdienstelijk. Dat wordt uitgebreid beschreven. Ze maken het leven aangenaam, dit leven en na de dood. Ze leiden lange tijd tot welzijn. Dat kun je ook wel ervaren. Maar in ultieme zin kunnen ze ook niet echt beschermen. Want de bevrijding van geest door liefdevolle vriendelijkheid wordt ook beschreven als door de wil voortgebracht, geconstrueerd, geconditioneerd, en daarmee is het ook eindig. Als iets wat eindig is, kan het nooit bevrijding vertegenwoordigen, ware toevlucht en ultieme bescherming zijn. Iemand die dit echt ziet, en zich echt op dat inzicht baseert, kan de vernietiging van de asava’s realiseren en daarmee bevrijding.

Het beste wordt metta beoefend samen met inzicht (beschouwing van het anicca, dukkha en anatta kenmerk van rupa, vedana, sanna, sankhara en vinnana) en in combinatie met het tot ontwikkelen brengen en cultiveren van de 7 verlichtingsfactoren (vertrouwen, onderzoek van verschijnselen en staten, mindfulness, inspanning, kalmte, vreugdevolle interesse, concentratie, gelijkmoedigheid) en de 5 vermogens (vertrouwen, inspanning,  mindfulness, concentratie, wijsheid). Dat leidt naar Nibbana.

Dit besluit de serie posten over metta. Ik hoop dat jullie het leerzaam en inspirerend vonden. Ik ben ook wel benieuwd wat jullie van deze serie posten vonden. Viel iets op? Was er iets onduidelijk? Als je wilt…

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid
« Reactie #10 Gepost op: 16-08-2021 17:22 »
Wat bespiegelingen

Iedereen geluk wensen vind ik zelf altijd wat moeizaam want wat is geluk?
Moet ik wensen dat iedereen elke dag in feeststemming is?
Als het geluk van iemand ten koste gaat van andermans geluk of de wereld moet ik dan iedereen dat geluk wensen?
Geluk?
Is geluk wanneer alles meezit? Als je plannen en wensen uitkomen?
Is dat het geluk wat je mensen met metta moet wensen?

Ziek wordt je (en anderen) toch wel, oud ook wel, pijn krijg je ook wel, je takelt toch wel af en sterft toch wel, je verliest toch wel dierbaren etc.
Wensen dat zoiets niet gebeurt en iedereen altijd gelukkig, gezond en veilig is vind ik nogal leeg.

Daarom vind ik een wens als: Moge iedereen ten alle tijde een licht zijn voor zichzelf en anderen al mooier.
Of het nu voor de wind gaat, tegen de wind, zijwind, moge je ten alle tijd een licht zijn voor jezelf en anderen.

Of, Moge iedereen een eiland en toevlucht maken van zichzelf en op die manier geluk, gezondheid en veiligheid ervaren.

Offline teksten Siebe

  • aanvraag voor lidmaatschap
  • Nieuwkomer
  • *
  • Berichten: 5272
Re: Metta, Liefdevolle Vriendelijkheid
« Reactie #11 Gepost op: 24-12-2021 22:45 »
The Discourse on Love

This is what should be done by those who are skilled in goodness,
and who know the place of peace.

Let them be able and upright, very upright,
easy to speak to, gentle and humble;
content and unburdensome,
unbusied, living lightly,
alert, with senses calmed,
courteous, not fawning on families.

Let them not do the slightest thing
that others might blame with reason.

May they be happy and safe!
May all beings be happy!

Whatever living creatures there are
with not a one left out—
frail or firm, long or large,
medium, small, tiny or round,
visible or invisible,
living far or near,
those born or to be born:
May all beings be happy!

Let none turn from one another,
nor look down on anyone anywhere.
Though provoked or aggrieved,
let them not wish pain on each other.

Even as a mother would protect with her life
her child, her only child,
so too for all creatures
unfold a boundless heart.

With love for the whole world,
unfold a boundless heart.
Above, below, all round,
unconstricted, without enemy or foe.

When standing, walking, sitting,
or lying down while still wakeful,
keep this ever in mind,
for this, they say, is a holy abiding in this life.

(Avoiding harmful views,
virtuous, accomplished in insight,
with sensual desire dispelled,
they never come back to a womb again.)

(vertaling bhikkhu Sujato, het laatste vers zou later toegevoegd zijn volgens hem)