Graag gedaan!
En...
Verder denk ik dat als je zo ver bent dat je Trump of Rutte als guru kunt zien,
je dat ook in een drol kunt zien.
Cynisch bedoeld waarschijnlijk maar klopt eigenlijk wel. Alles, elke verschijningsvorm, kan je guru zijn. Het leven kan je guru zijn, en drollen horen ook bij het leven. Net als Dorje's en zo van dat...
En voor alle duidelijkheid: ik had het wel degelijk over de verhouding tussen guru en leerling op vajrayana (tantra) niveau. In de traditie waarin ik beoefen, is de Dzogchen beoefening (en ook de Mahamudra beoefening) ingebed in het vajrayana (dat is niet altijd zo, voor Dzogchen toch niet). M.a.w. kan je in deze traditie maar beoefenen door een vajrayana samaya aan te gaan t.o.v. een guru.
Ik schrijf niet graag over mijn eigen proces, over mijn eigen praktijken en dergelijke, want het heeft eigenlijk geen belang, iedereen is anders, iedereen heeft een eigen proces, er is daar geen rode draad in te trekken of regels op te zetten, of getallen/jaren op te plaken. Zo kan het goed zijn dat iemand 12 jaar nodig heeft om zijn guru af te tasten, voor mij was het na één jaar wel duidelijk genoeg. Zo ook heeft iemand die zo koppig en waanzinnig gedreven is als ik jaren van voorbereidende oefening nodig om tot meer rust (gewoon beoefenen om de beoefening, niet om iets te willen bereiken) en beter inzicht te komen in de praktijk, maar voor een ander (heb ik ook al gezien) is dit allemaal niet nodig.
Laat ik dus toch even persoonlijk gaan, het lijkt hier wel gepast om wat meer kader te geven aan wat ik geschreven heb over de guru en guru-yoga, niet om het verhaal zelf, of het belang ervan, ieder schrijft zijn eigen verhaal, vind zijn eigen belang in de praktijk, maar om te kaderen dat ik dit alles niet zomaar uit mijn duim zit te zuigen, maar dat het wel gestoeld is op de eigen ervaring met een guru, guru yoga en vajrayana (tantra).
Het is zoals ik het ervaar, niet meer of niet minder.
Ik was al vrij jong enorm gefascineerd door vajrayana. Maar van een guru/lama wou ik niet weten. Ik wou lekker mijn eigen wegje gaan en dat deed ik ook. Ik vond een lama die vrij kwistig vajrayana beoefening overbracht op iedereen die maar inschreef op zijn weekends. Ik ga geen namen noemen, maar hij gaf bvb zomaar tummo onderricht en beoefening aan groepen mensen gewoon op basis van inschrijving. Ik ging hier heel gretig op in. En heb hier erg slechte ervaring mee opgedaan: door de beoefening zonder degelijke begeleiding die ik thuis stevig verder zette heb ik een mislukte tummo uitbraak gehad, die heel mijn systeem overhoop had gegooid. Ik ben onmiddellijk gestopt met de beoefening, maar ik bleef mij wekenlang erg slecht voelen, opgebrand, vermoeid, misselijk, zwak. Toch maar naar de dokter gegaan, bleek dat mijn schildklier helemaal op hol geslagen was. Volgens de arts zou ik voor de rest van mijn dagen pilletjes moeten pakken. Ik deed dit niet, en na zes maanden bleek het toch nog vanzelf hersteld.
Je hoeft mij niet vertellen dat vajrayana zonder goede begeleiding ronduit gevaarlijk is.
Sindsdien ben ik veel voorzichtiger geworden, maar even gedreven en koppig gebleven. Ik timmerde lekker verder aan mijn eigen pad. Tot ik mijn Dzogchen meester tegenkwam.
Tot dan toe hoorde ik andere mensen van de sangha lovend over hun lama spreken. "Mijn lama dit, mijn lama dat… en jouw lama?", "Ik heb er geen, ik wil er geen.". En mijn voornaamste reden was dat die lama mijn proces ging bepalen. Ik hoorde zo van die verhalen van "ik deed die praktijk, mijn favoriete praktijk, ik deed die zo graag, maar mijn lama besliste dat ik die niet meer mocht doen, en deze hier voortaan alleen maar mocht doen, alleen maar dat", daar kreeg ik de kriebels van. En op mijn vraag of ze dan niet gevraagd hadden waarom, kwam steevast het antwoord "dat is niet nodig, ik vertrouw mijn lama". Wat mij het gevoel gaf "steek die lama's maar in je gat, met alle chinezen, maar niet met den dezen".
Op een gegeven moment zat ik in een benarde situatie, het boterde echt niet meer tussen mij en mijn vrouw, de vraag begon in mij op te komen of het nog wel zinvol was om zo te blijven doorgaan. "Leg het toch voor aan Lama Karta", wierp iedereen mij toe, en tja, dat heb ik dan ook gedaan. En wat kreeg ik te horen: "in het Boeddhisme gaat de familie voor, probeer te leven met je problemen, leer er uit, maar blijf toch maar samen", mooi hoor. Nu, daar ben ik lekker ongehoorzaam in geweest, het was ook niet "mijn" lama. Hoe dan ook, ik ging hier nooit naar geluisterd hebben, wel naar de woorden "probeer te leven met je problemen, leer er uit", maar niet naar het gedeelte "blijf toch maar mooi samen". Uiteindelijk zijn mijn vrouw en ik, na een lang verhaal van zoeken of we echt wel bij elkaar hoorden, uit elkaar gegaan (wettelijk gescheiden, we waren getrouwd). En kijk nu, ik heb nu een veel rustiger, vrediger en gelukkiger bestaan (ben ondertussen hertrouwd) en mijn ex ook. Het was het beste wat ons kon overkomen. Dus nee hoor, ik laat mijn leven niet bepalen door een lama.
Maar dan kwam ik mijn Dzogchen meester tegen, hoewel hij van een andere strekking was (Nyingma), was hij uitgenodigd naar het Kagyupa centrum waar ik vaak kwam (Het Tibetaans instituut, Hoei, België) om voor de verandering eens wat Dzogchen onderricht te geven.
Opeens was mijn weerstand tegen iemand die mijn proces zou sturen helemaal weg. Het heeft mij maar een jaar gekost om te besluiten dat dit mijn guru zou worden. En dit heeft mij enorm veel goeds gebracht. Uiteindelijk heb ik het gewoon aan hem gevraagd, en hij stemde tot mijn grote verbazing zomaar toe. Ik vroeg hem met een brandend verlangen of ik dan aan de Dzogchen beoefening kon beginnen.
Hij ging hier niet op in, hij vroeg mij eerst de voorbereidende beoefening van Mahamoedra (Kagyupa) te doorlopen, dat vond hij gepaster, omdat mijn Sangha ingebed was in de Kagyupa strekking (Mahamudra). Mahamudra en Dzogchen zijn heel erg verwant. Pas daarna zou ik de voorbereidende beoefening van de Dzogchen kunnen starten, hetgeen waar mijn hart en gedrevenheid echt naar uit ging. En dat was plots allemaal ok voor mij. En kijk, ik stelde het ook niet eens in vraag, maar ik voelde wel hoe het zat: hij stak gewoon een stokje voor mijn streven, voor mijn sterke doelgerichtheid. Bij een ander had hij dat misschien niet gedaan, een ander had hij misschien direct met Dzogchen voorbereiding laten beginnen, juist om zijn streven aan te wakkeren, maar ik was er te sterk op gebrand en dat zou mijn beoefening belemmeren. Dus ik kreeg een wel heel uitzichtloos pad voorgeschoteld: eerst vele jaren iets beoefenen waar ik niet helemaal voor koos en dan nog eens vele jaren beoefenen als voorbereiding op wat ik uiteindelijk wel wilde beoefenen: Dzogchen en niets anders.
Ik heb er 5 jaar over gedaan, op die voorbereiding voor de Mahamudra beoefening, elke ochtend om 5h30 opgestaan en stevig doorgeoefend, 100.000 keer dit, 100.000 keer dat, … en dan de kers op de taart de guru yoga. Ik heb dit alles intens beoefend. En het was soms moeilijk (vooral die 100.000 rijstmandala's), soms leuk, soms inspirerend, soms confronterend, vooral de eindeloze lengte van dit alles, maar juist dat heeft mijn streven, mijn doelgerichtheid afgebroken, op den duur is er geen doel meer, geen licht meer aan het einde van de tunnel. Gewoon beoefening om de beoefening. Gewoon doordoen, zonder doel.
Na 5 jaar kon ik dan eindelijk vragen om met de Dzogchen voorbereiding te beginnen, maar mijn guru beoordeelde dat het niet meer nodig was alles weer 100.000 keer te doen. Mijn 100.000 keer dit en dat bleek er opeens verrassend genoeg op te zitten, de voorbereiding voor de Mahamudra was gelijkaardig aan die van Dzogchen, dus dat moest niet nog eens allemaal op een meer specifieke manier overgedaan te worden. Ik kreeg opeens de toelating om met de echte Dzogchen praktijk te beginnen, Treckcho. De meer specifieke voorbereidende beoefening voor de Dzogchen diende ik enkel ter inleiding van elke sessie een paar keer te doorlopen.
Ik ben hem nu heel erg dankbaar dat hij niet op mijn brandende wens was ingegaan (dzogchen), maar mij eerst een wel heel lange weg had voorgespiegeld, dat heeft veel sneller een klik in mij doen ontstaan. Ik gaf hierdoor veel sneller mijn doelgerichtheid op.
Dat is wat een guru bij machte is, hij kan jou een andere weg voorschotelen dan wat je zelf in gedachten hebt, om jou sneller door je belemmeringen heen te krijgen. Trouwens geen enkele van die 100.000 keer dit en dat zou ik beoefend kunnen hebben op mijzelf. Ik had mezelf zelfs voorgehouden nooit aan die onzin te beginnen: "100.000 keer iets doen, en dat dan nog liggen tellen ook, wat een waarzin!"
Maar een guru is bij machte je dingen te laten beoefenen waar je zelf nooit toe zou kunnen komen. Dat is de kracht van de guru-leerling verhouding, en die kracht ligt niet in hem, maar in jezelf. Maar een kracht die je haast niet uit jezelf krijgt zonder iemand waar je naar opkijkt die je vriendelijk vraagt dit en dat te doen. Hij ontsluit die kracht in jou. Je doet het schijnbaar voor hem, maar dan bij de laatste van die voorbereidende beoefening (guru-yoga) valt het onderscheid tussen jou en hem weg, dan ontdek je dat het je eigen kracht is, niet zijn kracht.
De laatste keer dat ik hem gezien heb, dat is al lang geleden, want hij komt tegenwoordig niet meer naar België, heeft hij mij iets bijzonders achter gelaten. Hij wees er mij op dat ik tot nu toe mijn praktijk had en mijn leven, als twee aparte dingen, en dat er tussen die twee nog een enorm gat zat. Mijn opdracht vanaf nu was dat gat te dichten. Mijn leven zou mijn praktijk moeten worden, en mijn praktijk mijn leven. M.a.w. tot nu toe had ik mijn praktijk, en mijn guru en daar tegenover stond mijn leven. Nu was het tijd om die twee niet meer gescheiden te houden, het leven zou mijn praktijk en mijn guru moeten worden.
Vandaar als ik nu nog eens in een drol trap, dan is die drol mijn guru, hij geeft mij de kans om de gevoelens van "shit, het is toch niet waar…" te zien opkomen, hij geeft mij de kans om de eventueel driftige reactie erop te zien opkomen en door dit zien kan er soms iets gebeuren, en soms ook niet, soms is het lastig, confronterend, moeilijk, wil ik liever het leven zoals het nu eenmaal is (dit trappen in een drol) verwensen, en ook dat kan dan weer gezien worden, achteraf dan meestal (en er nog eens goed mee lachen met mijn gevloek).
Zo wordt het leven, ook de drollen waar je in trapt, ook de moeilijkheden die je tegenkomt, ook de confrontaties die achter elke hoek op je liggen te wachten, je guru. En zelfs Trump en Rutten en … echt alles, ook de goeie dingen, de verleidelijke dingen, …, ook je kinderen, je vrouw, je werk, je collega's, je baas, … . En ook al je "mislukkingen", alle momenten dat je de guru niet meer in het leven kon zien, ook dan is het nog steeds je guru, of kan je dat als dusdanig nog achteraf terug ontdekken.
Maar het hoeft voor jullie zo niet te lopen, ik vertel het gewoon hoe het "kan" lopen en hoe het vaak ook niet zo loopt bij mij, maar de mogelijkheid is er wel. En die kan je wel zien.
En misschien kan dit een beetje beter kaderen wat ik bedoelde met Trump als guru zien.
Om af te sluiten nog een kleine anecdote van iemand die ik ken die een guru had die uiteindelijk beschuldigd is geworden van seksueel misbruik. Hij wist te vertellen dat dit geen enkele invloed had op zijn praktijk, waaronder ook nog steeds guru-yoga. Hij keurde hetgeen gebeurd was af, maar voor de rest had dit geen invloed op de beoefening die hij van hem overgeleverd had gekregen. Ook dit kan dus.
De groeten,
Dorje.