Duidelijk Bodhiboom. Ik wens je hoe dan ook het beste op je reis.
De stappen die ik in de teksten zie, en waar Lal veel nadruk op legt, is dat je als beoefenaar eerst het wereldlijke edele pad volgt. Dat betekent dat je bewust afstand doet van alles wat lijden veroorzaakt en je ontwikkelt alles in jezelf wat heilzaam is. Of het nu juiste visie, juiste intenties, juist spraak etc. dat alles ontwikkel je, en zo verzamel je verdienste en maakt de kans op wedergeboorte in hogere rijken groter en die in lagere rijken kleiner. Maar vooral, je geest koelt af, als het goed is, omdat je het onheilzame, het vurige, het brandende, gierende, in jezelf niet meer voedt.
Hierdoor krijgt je meer gevoel voor de edele waarheden en groeit het vertrouwen dat het mogelijk is een welzijn in jezelf te vinden dat niet berust op gehechtheid. Je gaat nu beter de aard van de wereld zien, anicca, dukkha en anatta. Je ziet dat alle wezens hun heil blijven zoeken in het geconditioneerde dat toch ook weer eindigt. Je ziet het jezelf ook doen. Omdat je geest is afgekoeld, zie je de drie Tilakkhana helderder en dan maak je de stap van het wereldlijke naar het boven-wereldlijke pad.
Dat start met het ontwakend begrip van de Tilakkhana, beginnend bij anicca, dat niks naar je zin te handhaven is uiteindelijk, noch bevrediging, noch geluk, noch gezondheid, noch wat dan ook ontstaan is, en weer zal eindigen. Je zit dan op het boven-wereldlijke Pad. Deze wijsheid bevrijdt uiteindelijk van het hele idee of alle aandragen je heil te zoeken in visies, in genoegens, in bestaan, in niet-bestaan, in de wereld, in het geconditioneerde. Je kunt het ook zo zeggen, het maakt een einde aan zoekende geest. Dat is eigenlijk de praktische betekenis van het beeindigen van de hartstochten. Zoekende geest, het maar hier zoeken en dan weer daar.
Maar nogmaals, dit is iets wat alleen maar geleidelijk zich kan ontwikkelen. Het is voor ons, vol vuur, driften (jij hebt ze niet zeg je maar dat geloof ik niet), gierend, brandend, snakkend, hunkerend, echt niet mogelijk ons heil niet meer te zoeken in het geconditioneerde. Daar moet je echt geleidelijk naar toewerken. Je kunt niet geforceerd de zoekende geest opeens onthoofden. Zoekende geest kan alleen maar bedaren als het ook echt de levende ervaring heeft dat er niet veel meer te zoeken valt voor deze geest. Dat kan alleen maar als je je in toenemende mate vervuld voelt. Als je je onvervuld blijft voelen, ga je natuurlijk altijd weer zoeken.
Ik heb wel vertrouwen gekregen in deze weg. Maar als je jezelf gaat opleggen dat je niet meer je heil en vreugde mag zoeken in het geconditioneerde, en dus eigenlijk veel te veel op wilskracht verder gaat, eigenlijk zonder ondersteunend welbevinden, dan zadel je jezelf met veel te veel last op.
Eigenlijk twijfel ik niet meer aan de weg. Maar ik beken wel dat het voor mij persoonlijk erg lastig is om echt afkoeling te ervaren omdat mijn geest vaak vurig is, angstig, zorgelijk, bedrukt, en dan is het best wel lastig vertrouwen te houden. Dit heeft waarschijnlijk alles met mijn aanleg te maken.