Siebe?
Heb hier gisteren toch over na lopen denken. De 5 hindernissen zoals je zegt zou over extreme gevallen zijn. Daar ben ik het mee eens, zeker als het over zintuigelijke verlangens gaat. Alleen de rest van de 4? Ik twijfel daaraan ( sceptische twijfel bv).
Hoi Moesa, zoals ik het begrepen heb maakte de Boeddha ook onderscheid in gradaties in emoties.
Je hebt bijvoorbeeld hevige en lichte zintuiglijke verlangens. Die hevige vormen worden kama chanda genoemd.
Dit is 1 van de vijf hindernissen. Als verlangen afzwakt gaat over van kama chanda naar kama raga. Kama chanda is 1 van de vijf hindernissen, niet kama raga. Dus je kunt niet zeggen dat elk zintuiglijk verlangen behoort tot de vijf hindernissen. Alleen de hevige vormen.
Zo ook met haat. Hevige afkeer of haat is vyapada. Dat is ook een hindernis. Als dat afzwakt wordt vyapada, pathiga genoemd. Dat is een vorm van afkeer maar minder hevig.
Een stroom-intreder (eerste vrucht) heeft geen kama chanda meer en ook geen vypada, dus geen hevige voorkeur en afkeer die je kunnen verblinden en je gewetensfunctie helemaal kunnen 'overrulen', maar een stroom-intreder heeft nog wel kama raga en patigha, dus de minder hevige vormen van voorkeur en afkeer.
Een arahant heeft volgens de Pali overlevering zelfs geen kama raga en patigha meer. Zelfs de subtiele vormen van voorkeur en afkeer komen niet meer op.
Er is natuurlijk een middenweg, maar mijn ervaringen van de laatste jaren zijn dat je ( om iets af te leren/veranderen), je eerst andere wegen moet bewandelen, uit de comfortzone. Mijn ervaring is dat als je meteen de middenweg gaat bewandelen, voelt dat onderdrukt, dan raak je de weg kwijt. Denk wel dat mensen onbewust bv kwade wil hebben in die groeiprocessen, maar ze moeten er wel zijn denk ik.
Zijn dit juiste inzichten?
Moesa
Ik vind dat lastig te beoordelen. Ik heb zelf wel het idee dat een soort basis vertrouwen nuttig is, gebaseerd op eigen ervaring. Het soort vertrouwen dat je de wereld wel aan kunt. Dat je niet verdrinkt. Dat het je niet allemaal overspoeld. En uit je comfortzone treden zie ik ook in dat kader. Maar goed, wanneer houdt dit op?
Zelf heb ik wel gemerkt dat het idee/gevoel/perceptie dat je de wereld wel aankunt, ook een soort trots is, een soort eigenwaan ook. Je voelt je heel wat. Maar het is allemaal ook zo betrekkelijk vind ik. Nou dan weet je je te redden in de wereld, maar weet je je dan ook te redden als je ziek wordt, als je dierbaren wegkwijnen, als je de boodschap krijgt dat je ongeneeslijk ziek bent etc? Misschien, misschien...?
Uit je comfortzone treden wordt vaak gezien als...dit of dat gaan doen wat je moeilijk vindt...maar ga maar eens thuis zitten op je kussen en onderneem maar eens niets, nou, dan treedt je ook wel uit je comfortzone want zo comfortabel is dat echt niet.
Wat twijfel aangaat als hindernis vind ik dit inzichtelijk: vicikiccā (twijfel als hindernis) is the tendency to do stupid things because of the ignorance of the true nature of this world. It comes from “vi” is twisted, “ca” (pronounced “cha”) is thoughts, and “kiccā” is an action done with “iccā” or cravings.
Er wordt dit voorbeeld bij gegeven: For example, the tendency to do immoral actions to get one wants comes from vicikiccā. One does not know or does not care about the adverse consequences of such activities. Thus vicikiccā is compared to muddy water. (puredhamma.net).
Maar goed, ergens zijn alle bezoedelingen ook nuttig want dan kun je groeien in kwaliteiten, toch?